نشر اکاذیب
نشر اکاذیب چیست؟
انتشار اخبار دروغ و وقایع خلاف واقع به قصد ضرر رساندن به دیگری یا مقامات رسمی را نشر اکاذیب میگویند.
به عبارت دیگر، مرتکب مطالب و کارهایی را که میداند حقیقت ندارد، عملا و عامدا علیه شخص حقیقی یا حقوقی یا مقامات رسمی شایع و اظهار کند و بدون اینکه اعمال معینی را به افراد معینی نسبت دهد، اخبار یا مطالب بیاساس و دروغ را بیان کند.
نشر اکاذیب با هتک حرمت و حیثیت تفاوت دارد چرا که در نشر اکاذیب حتما مطالب کذب منتشر میشود و واقعیت ندارد، اما در هتک حرمت هم واقعیت و اسرار خصوصی فرد فاش میشود و هم ممکن است با پخش شدن مطالب غیرواقعی، حیثیت شخص خدشهدار شود.
ماده ۶۹۸ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی در این زمینه بیان میکند: هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیلهی نامه یا شکواییه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هرگونه اوراق چاپی یا خطی با امضاء یا بدون امضاء اکاذیبی را اظهار نماید یا با همان مقاصد اعمالی را برخلاف حقیقت راسا یا به عنوان نقل قول به شخص حقیقی یا حقوقی تصریحا یا تلویحا نسبت دهد؛ اعم از این که از طریق مزبور به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا نه، علاوهبر اعاده حیثیت در صورت امکان، باید به حبس از دو ماه تا دو سال و یا شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم شود.
طبق این قانون: اگر کسی دروغی را درباره دیگران منتشر کند یا به دروغ کاری را که دیگری انجام نداده به او نسبت بدهد مجرم است و فرقی هم نمیکند که این حرف را از طرف خودش بگوید یا اینکه بگوید این حرف را از کس دیگری شنیده است و منتشر میکند.
یکی از راههای نشر اکاذیب، استفاده از رسانهها شامل کتبی، صوتی، تصویری یا مجازی برای انتشار مطالب است.
در همین راستا، قانون مطبوعات که ناظر بر فعالیتهای رسانهای و مطبوعاتی در کشور است، در ماده ۶ خود، نشریات را به جز موارد مشخصشده در قانون، در انتشار سایر مطالب آزاد دانسته است. یکی از این موارد که در بند ۱۱ ماده ۶ قانون مطبوعات آمده، عبارت است از «پخش شایعات و مطالب خلاف واقع یا تحریف مطالب دیگران.» قانون مطبوعات در فضای مجازی پایگاههای خبری و غیرخبری را در برمیگیرد که از هیأت نظارت بر مطبوعات مجوز فعالیت گرفته باشند و اگر سایت یا پایگاه اینترنتی مجوز نداشته باشد یا از سایر فضاهای مجازی برای انتشار مطلب استفاده شود، در این صورت، موضوع در شمول قانون جرایم رایانهای قرار میگیرد.
ماده ۱۸ قانون جرایم رایانهای در این خصوص مقرر کرده است «هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله سامانه رایانهای یا مخابراتی اکاذیبی را منتشر کند یا در دسترس دیگران قرار دهد یا با همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت، رأسا یا به عنوان نقل قول، به شخص حقیقی یا حقوقی به طور صریح یا تلویحی نسبت دهد، اعم از اینکه از طریق یادشده به نحوی از انحا ضرر مادی یا معنوی به دیگری وارد شود یا نشود، افزون بر اعاده حیثیت (در صورت امکان)، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.»
بنابراین با توجه به آنچه که قانون مجازات اسلامی، قانون مطبوعات و قانون جرایم رایانهای آمده است، هرگاه کسی با نوشته، اعلامیه، سخنرانی، صحبت کردن، انتشار مطالب مطبوعاتی، نوشتن در فضای مجازی یا به هر نحو دیگری اقدام به نشر اکاذیب به قصد ضرر رساندن به دیگری کند، از نظر قانون مجرم بوده و باید پاسخگوی رفتار خود باشد.
قانون چه میگوید؟
ماده ۱۶ قانون جرایم رایانهای میگوید: «هر کس به وسیله سامانههای رایانهای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفا موجب هتک حیثیت او شود، به پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.»
ماده ۱۷ نیز بیان میدارد: «هر کس به وسیله سامانههای رایانهای یا مخابراتی، صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او جز در موارد قانونی منتشر کند یا در دسترس دیگران قرار دهد، به نحوی که منجر به ضرر یا عرفا موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.»
قانونگذار جرم نشر اکاذیب را در ماده ۶۹۸ کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی تحت عنوان تعزیرات مصوب سال ۱۳۷۵ پیشبینی کرده که در آن آمده است: هرکس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله نامه یا شکواییه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هرگونه اوراق چاپی یا خطی با امضا یا بدون امضا، اکاذیبی را اظهار کند یا با همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت راسا یا به عنوان نقل قول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقامات رسمی تصریحا یا تلویحا نسبت دهد، اعم از اینکه از طریق مزبور به نحوی از انحا، ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا خیر، علاوه بر اعاده حیثیت در صورت امکان، باید به حبس از دو ماه تا دو سال یا شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم شود.
در جرم نشر اکاذیب، رفتار مرتکب دو جزء دارد که ارتکاب هر یک از آنها، یک جرم محسوب میشود، صدر ماده ۶۹۸ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی در مورد اظهار اکاذیب است و بر این نکته تاکید میکند که اظهار اکاذیب باید به صورت مکتوب باشد.
بیشتر بدانیم : تشویش اذهان عمومی و نمونه فرم شکایت نامه
نشر اکاذیب در فضای مجازی
آشنایی با جوانب حقوقی نشر اکاذیب در فضای مجازی
دروغ در زندگی برخی افراد عملی رایج است. بعضی افراد دروغ را برای پیشبرد و مدیریت امور زندگی خود لازم می دانند و اغلب در جامعه کسی هم متعرض فرد دروغگو نمی شود؛ حتی زمانی که دروغ برملا می شود، فرد دروغگو با دروغی دیگر آن را توجیه می کند. اما در موقعیت هایی برخورد با دروغ و دروغگویی تفاوت پیدا می کند. برای مثال، نشر اکاذیب در فضای مجازی مشخصات مختص به خود را دارد.
در این موارد با دروغ برخورد می شود:
دروغ در فضای عمومی و اجتماعی منتشر شود.
سبب تشویش اذهان عمومی شود.
زمانی که دروغ منتشر شده، حقوق فردی و اجتماعی فرد یا افرادی را ضایع کرده باشد.
. یکی از موقعیت هایی که برای دروغگو مسئولیت کیفری در نظر گرفته شده است، مسئله نشر اکاذیب به قصد ضرر و زیان به افراد و یا به اصطلاح “تشویش اذهان عمومی” است. همانطور که می دانید کذب کلمه ای به زبان عربی است و معنای آن دروغ و امر خلاف واقعیت است. نشر نیز به معنی انتشار و ترویج. به این ترتیب نشر اکاذیب مترادف است با انتشار دروغ و مطالب غیر واقعی. در گذشته تنها از طریق اجتماعات مردمی مانند: منابر، تریبون ها و رسانه های مکتوب مانند: نشریات، دروغ پراکنی و نشر اکاذیب واقع می شد. اما در شرایط کنونی جهان به علت وجود فضای مجازی، این رخداد گسترده تر و در حد جهانی واقع می شود، ضمن اینکه به علت اینکه اخبار پس از انتشار در فضای مجازی نه تنها در یک منطقه محدود در دنیا، بلکه در سطح جهان دیده و شنیده می شود؛ بنابراین نشر اکاذیب در فضای مجازی تبعات به شدت گسترده ای خواهد داشت. همچنین امروزه شرایط به گونه ای است که نشر اکاذیب در فضای مجازی به حدی گسترده شده است که تشخیص دروغ از راست امری غیرممکن شده است.
مصادیق نقض حریم خصوصی در فضای مجازی
دسترسی غیرمجاز به اطلاعات مخابراتی افراد مانند: هک کردن حساب شخصی افراد
شنود غیرمجاز اطلاعات در حال انتقال به وسیله نرم افزارهای شنود
در دسترس اشخاص فاقد صلاحیت قرار دادن اطلاعات و داده ها
نقض تدابیر امنیتی در سیستم های مخابراتی برای دسترسی به اطلاعات محرمانه
حذف یا ایجاد اختلال در سیستم پردازش اطلاعات دیگران به صورت غیر قانونی
غیرفعال کردن سیستم های رایانه ای
منع دسترسی برای افراد مجاز به دسترسی به داده های رایانه ای
سرقت اطلاعات دیگران
هتک حرمت از طریق انتشار اطلاعات محرمانه دیگران با استفاده از شبکه های رایانه ای
در چه موارد مطلب منتشر شده، مشمول مجازات می شود؟
به قصد آزار دیگری
نامه باشد یا شکوائیه
صریح باشد یا تلویحی
با امضاء باشد یا بی امضاء
مطلب نقل قول باشد یا نباشد
فرد مورد دنظر حقوقی باشد یا نباشد
تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی
توزیع کننده مطلب باشد یا نگارنده مطلب
سبب ضرر و زیان مادی و معنوی بشود یا نشود
برخی نکات در قوانین نشر اکاذیب در فضای مجازی
اصطلاح مطلق بودن:
مطلق بودن جرم که در قانون به آن اشاره شده است، به این معنی است که وقوع جرم بسته به اینکه تبعاتی مانند: ضرر یا تشویش اذهان عمومی ایجاد کرده باشد یا خیر، از نظر قانون مجرم شناخته شده و قابل تعقیب است.
قانون برای نشر اکاذیب مجازات تعیین کرده است، بسته به اینکه فرد مطلب کذب را، به چه کسی نسبت داده و یا در چه فضایی منتشر کرده است، مجازات های متفاوتی تعیین کرده است.
اصطلاح اعاده حیثیت:
فرد مجرم ابتدا باید از افرادی از انتشار کذب متضرر شده اند، به همان طریق نشر مطلب، جبران کند که اصطلاحا به آن اعاده حیثیت می گویند. حال اینکه نتیجه کار چگونه باشد؛ بستگی به نظر شاکی دارد. به علت اینکه این جرم، خصوصی است و به درخواست شاکی خصوصی، رسیدگی به جرم به جریان می افتد. در صورت گذشت شاکی، در هر مرحله از رسیدگی به جرم، متوقف می شود.
طبق ماده ۱۸ قانون جرائم رایانهای، مصوبه سال ۱۳۸۸: افرادی که توسط رسانه ها به نشر اکاذیب در فضای مجازی برای آسیب رساندن به دیگران و تشویش روانی جامعه، اقدام می کنند، مجرم هستند و قانون برای آن ها مجازات تعیین کرده است.
طبق ماده ۲۳ قانون مطبوعات؛ اگر مطلب غیر حقیقی نشر شده نسبت به فرد یا افرادی باشد، آن فرد یا افراد می توانند در ظرف یک ماه جوابیه خود را به صورت کتبی به همان نشریه ارسال کنند.
وظایف نشریه در قبال دریافت جوابیه:
چاپ جوابیه در اولین یا دومین شماره نشریه پس از تاریخ دریافت آن
۲. در همان صفحه و ستون
چاپ به صورت رایگان و مجانی؛ به شرطی که متن جوابیه از دو برابر اصل بیشتر نباشد.
قانون مطبوعات
قانون مطبوعات مشمول پایگاه های خبری و غیر خبری دارای مجوز فعالیت، می شود. در صورتی که منتشرکننده مطلب، فاقد مجوز فعالیت از هیأت نظارت بر مطبوعات باشد، جرم رایانه ای اتفاق افتاده است. این قوانین نشریات را جز در مواردی، برای انتشار سایر مطالب آزاد گذاشته است.
نحوه رسیدگی نشر اکاذیب در فضای مجازی
به صورت علنی
با حضور هیأت منصفه
در دادگاه کیفری مرکز استان
شبکه های اجتماعی و نشر اکاذیب در فضای مجازی
شبکه های اجتماعی نیز که با تلفن همراه در دسترس همگان قرار گرفته است؛ بستر بسیار گسترده تری را ایجاد کرده و میزان وقوع جرائم یارانه ای را افزایش داده است. اما در این فضا نیز افراد نمی توانند هر گونه مطلب را منتشر کنند. چرا که قانون این فضا را تحت نظارت خود قرار داده و در مواقع بروز نشر اکاذیب در فضای مجازی طبق قانون جرائم رایانه ای اقدام می کند. در این مورد نیز آغاز و پایان رسیدگی به جرم به خواست شاکی بستگی دارد.
هتک حرمت: محتوا یا عمل توهین آمیز که موجبات خدشه دار شدن آبرو و احترام فردی شده باشد. اثبات هتک حرمت به دو شرط نیاز دارد:
محتوا یا عمل توهین آمیز خلاف واقعیت باشد: اگر واقعیت داشته باشد، و مربوط به حریم خصوصی دیگری نباشد، محتواگذار مجرم محسوب نمی شود.
توهین آمیز باشد.
علنی باشد: یعنی اگر هتک حرمت در خفا بوده باشد، جرمی صورت نگرفته است.
تفاوت جرم نشر اکاذیب با افترا
وسایل ارتکاب افترا و نشر اکاذیب یکسان است. اما زمانی که کذب مطلبی غیرواقعی را به فرد یا مقامی نسبت بدهد، افترا محسوب می شود.
افترا از مصادیق هتک حرمت است و زمانی واقع می شود که عمل نسبت داده شده از نظر قانون جرم تلقی شود و فرد فاعل باید آن مطلب را اثبات کند.
نشر اکاذیب از افترا عمومی تر است. در حقیقت افترا یکی از شاخه های نشر اکاذیب است. در نشر اکاذیب منتشر کننده می داند که اطلاعاتی که شایع می کند، حقیقت ندارد و هرگز امکان اثبات آن ها وجود ندارد. همچنین فرد منتشر کننده به این علت مجازات می شود که مطلبی دروغین را انتشار داده است. اما در جرم افترا فرد به دلیل اتهامی که به فردی زده است، موظف به اثبات آن است و در صورت ناتوانی در اثبات؛ باید برای اتهام نابجا مجازات شود.
مجازات جرم نشر اکاذیب و افترا
برای اعاده حیثیت فرد مورد نظر دادگاه اقداماتی از جمله علنی کردن حکم مجرم با هزینه خودش در روزنامه.
برای مجازات جرم افترا؛ یک ماه تا یک سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق یا یک از این دو مجازات بسته به نظر قاضی، اعمال می شود.
افترایی که در آن نسبت اعمالی همچون زنا یا لواط داده می شود، مجازات حد شرعی تعیین می شود.
مجازات جرم نشر اکاذیب در فضای مجازی، حبس از ۹۱ روز تا ۲ سال و یا جزای نقدی از ۵ میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات که در این مرحله نظر دادگاه تعیین کننده است.
طبق ماده ۶۹۸ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی، مصوبه سال ۱۳۷۵: کسی که مرتکب جرم نشر اکاذیب در فضای مجازی می شود، پس از اعاده حیثیت؛ مجازات او شامل؛ حبس از دو ماه تا دو سال و یا تحمل شلاق تا ۷۴ ضربه، می شود.
اطلاعات نشر اکاذیب در فضای مجازی دو دسته است:
اطلاعاتی از قبیل فیلم و عکس که متعلق به شاکی است.
اطلاعاتی از قبیل فیلم و عکس که متعلق به شاکی نیست و به او نسبت داده شده است.
اطلاعات افراد از چه راه هایی به دست مجرمین می افتد:
اطلاعاتی که خود فرد در اختیار مجرم گذاشته است: گاهی انسان به علت اطمینان به یک دوست، تصاویر و فیلم خود را با او به اشتراک می گذارد؛ بدون توجه به اتفاقات احتمالی که ممکن است شرایط آسیب پذیری او را فراهم کند.
اطلاعاتی که از صفحات مجازی برداشته شده است.
اطلاعاتی که دزدیده شده اند: دزدی اطلاعات افراد به وسیله هک کردن رایانه، دزدی یک فلش مموری یا دزدیدن رایانه یا کیف اتفاق می افتد. سارق یا به دلیل انتقام جویی، اخاذی و یا بیماری روانی دست به انتشار اطلاعات مسروقه می زند.
افرادی که می توانند جرم نشر اکاذیب در فضای مجازی را مرتکب شوند، طیف وسیعی از افراد را شامل می شوند. این افراد از مردم عادی گرفته تا افراد صاحب پست و جایگاه اجتماعی، سیاسی مانند: دولتمردان، ورزشکاران و هنرمندان مشهور هستند. در کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی، موسوم به قانون تعزیرات، در سال ۱۳۹۹ مجازات آنجا که ماده ۶۹۸ نیز اختصاص به موضوع نشر اکاذیب پیدا کرده است، بنابراین مجازات مربوط به نشر اکاذیب نیز کاهش یافته است.
ماده ۷۴۶ قانون تعزیرات در فصل مربوط به جرائم رایانه ای؛ در رابطه با نشر اکاذیب در فضای مجازی از طریق سامانه های مخابراتی، این جرم را غیرقابل گذشت معرفی کرده اند. این در حالی است که نشر اکاذیب به وسیله اوراق چاپی قابل گذشت است. این دوگانگی در سیاست های قانون گذار مورد انتقاد است.
قوانین تشدید کننده نشر اکاذیب در فضای مجازی
از طرفی فیلترینگ را ایجاد کرده است که به راحتی نیز قابل دور زدن شده است.
از طرفی دیگر هر فردی بدون نگرانی از تبعات رفتار خود، هرگونه که مایل است در فضای مجازی فعالیت می کند. حجم وجود اخبار زرد موجود در فضای مجازی نشان دهنده عدم آموزش افراد در مدارس در زمینه نحوه استفاده از این امکان و چگونگی فعالیت در این محیط و همچنین عدم دسترسی آزاد به اطلاعات است.
راه های پیشگیری از نشر اکاذیب در فضای مجازی
۱.خوب است که برای سامان دهی فضای مجازی یک منشور اخلاقی برای محتوا گذاری و کامنت گذاری ایجاد شود.
پاکسازی هر پلت فرم و پیام رسان را به جای سپردن به ارگان امنیتی و نظامی، به مدیران آن سپرده شود. این کار “سیاست خودتنظیمی” نام دارد؛ سبب می شود که کاربران برای حضور در هر پلتفرم و پیام رسانی، برای این که حساب کاربری شان حذف نشود؛ مجبور به رعایت قوانین تدوین شده آن پیام رسان باشند. این سیستم در حال حاضر در شبکه هایی مانند اینستاگرام با عنوان ریپورت وجود دارد. به این ترتیب که هر کاربر با دیدن مطلبی نامناسب می تواند گزارش نامناسب بودن آن را مدیران آن شبکه ارسال کنند.
قوانین حاکم بر فضای مجازی
روش کوتاه مدت:
این است که ابزارهای اجتماعی خارجی را به عنوان یک حقیقت بپذیریم و فیلترینگ را حذف کنیم، تا افراد بدون دور زدن قوانین بتوانند از این امکانات استفاده کنند.
شغلی با عنوان “مدیر محتوای رسانه اجتماعی” برای کنترل محتوای فضای مجازی تعریف شود تا فضای مجازی را از اخبار کذب، اتهام ها، اخبار زرد و غیرواقعی پاک کند. این سیستم در کشورهای توسعه یافته هم اکنون وجود دارد اما در ایران چنین سیستمی در قوانین مربوطه تعریف نشده است.
افراد آسیب دیده از نشر اکاذیب در فضای مجازی این امکان را داشته باشند که از گردانندگان پلت فرم ها و موتورهای جستجو بخواهند تا اطلاعات مربوط به آن ها از فضای تحت مدیریت آن ها پاک شود. این امکان که “حق فراموش شدن” نامیده می شود، در قوانین تدوین شده مرتبط با فضای مجازی وجود ندارد.
راه کار بلند مدت: نیز این است که در کتابهای درسی مدارس؛ فصل هایی را درباره نحوه تعامل با فضای مجازی، در نظر بگیریم و آموزش های اجتماعی به دانش آموزان بدهیم.
عنصر معنوی جرم نشر اکاذیب
عنصر معنوی از اجزایی تشکیل می شود که بدین شرح است.
الف)سوءنیت عام
شخص مرتکب باید قصد و اراده و اختیار داشته باشد . در جرم مذکور ، شخص باید قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی را داشته باشد .
ب) سوءنیت خاص
جرم نشر اکاذیب ، جرم مقید به نتیجه نمیباشد و این موضوع صراحتا در قسمت اخیر ماده ۶۹۸ باب پنجم تعزیرات مصوب سال ۱۳۷۵ ذکر شده است.
بنابراین چه ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا نشود ، جرم نشر اکاذیب به وقوع پیوسته است .
مجازات جرم نشر اکاذیب
مجازات های متفاوتی، بسته به شرایط ، برای جرم نشر اکاذیب پیش بینی شده است :
الف) مطابق ماده ۲۸۶ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ ، اگر نشر اکاذیب به طور گسترده انجام شود به گونه ای که موجب اخلال شدید در نظم عمومی کشور و نا امنی در حد وسیع گردد ، مرتکب ، مفسد فی الارض محسوب میشود و به اعدام محکوم می گردد.
ب)مطابق ماده ۶۹۸ باب تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ ، ناشر کذب ، مجازات او ، حبس از دو ماه تا دو سال است یا اینکه قاضی می تواند آن را تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم کند.
ج)اگر کسی به وسیله سامانه رایانه ای ، جرم نشر اکاذیب را مرتکب شود ، به مجازات زندان از ۹۱ روز تا ۲ سال یا جزای نقدی از ۵۰۰ هزار تومان تا ۴ میلیون تومان یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد .
نشر اکاذیب در بستر فضای مجازی
انتشار هر گونه اکاذیب در مورد اشخاص حقیقی یا حقوقی در فضای مجازی رأساً یا به صورت نقل قول جرم تلقی می شود و قابل پیگیری خواهد بود. بنا بر ماده ۱۸ قانون جرایم رایانه ای مصوب سال ۱۳۸۸ نشر اکاذیب از بستر اینترنت نیز جرم انگاری شده است و مرتکبین به مجازات حبس یا جزای نقدی محکوم خواهند شد. بنابراین قانون گذار در فضای سایبری و مجازی نیز نشر اکاذیب را جرم دانسته است و منحصر به فضای حقیقی ندانسته است .
قبول دعاوی حقوقی
شماره و آدرس دفتر وکیل حقوقی در تهران
برای مشاوره و اعلام وکالت در پرونده های حقوقی در تهران و سایر شهرستان ها ، می توانید با حضور در دفتر وکالت وکیل حقوقی به ادرس شعبه شرق: میدان رسالت خیابان فرجام پلاک ۹۴۸ تلفن ۵- ۷۷۲۱۲۴۵۴ و یا نزدیکترین دفتر وکالت حقوقی حق گرا در شمال ، دفتر وکالت شرق و یا دفتر وکالت حقوقی شعبه غرب تهران ، دفتر مرکز شهر حق گرا از مشاوره وکیل متخصص کیفری استفاده نمود و در صورتی که بعد مسافت و یا سایر عوامل مانع حضور شما می گردد از طریق شماره تلفن ۰۹۱۹۹۰۷۵۹۶۶ به صورت تلفنی، واتساپ و تلگرام با وکیل حقوقی در فرجام گروه حقوقی حق گرا در تماس باشید تا علاوه بر مشاوره در خصوص نحوی اعطای وکالت نیز توضیحات لازم ارائه گردد. ضمن اینکه در سایر نقاط شهر تهران نیز می توانید با مراجعه به سایر دفاتر حق گرا در غرب و شمال و مرکز تهران می توانید به آدرسهای ذیل همین صفحه مراجعه نمایید. ضمن اینکه در صورتی که سوال حقوقی داشته باشید می توانید به سایت دوم به نشانی haghgara.com مراجعه نمایید
سوال شده است
بنده کارمند هستم و مدیرکل به جرم نشر اکاذیب و افترا از بنده شکایت و دادگاه مرا به حبس به ترتیب ۲ و ۱ سال محکوم کرد. اعتراض کردم و هنوز پرونده به دادگاه تجدیدنظر نرفته. دنبال رضایت شاکی هستم و قولهایی هم داده ولی دوستم که حقوقدان است گفت اگر رضایت دهد به نفع شما نیست چون هم شما جرم را پذیرفته اید و هم در هیات تخلفات اداری علیه شما استفاده میکنند. لطفا بنده را راهنمایی کنید.
پاسخ ها :
در فرض سؤال ، معلوم شد جسارتاً دوست شما نه تنها حقوقدان نیست بلکه ممکن است حقوق خوان هم نباشد ! اخذ رضایت کتبی از شاکی در اعلام گذشت از شکایت را به فال نیک بگیرید که نتیجه اش در فرض دریافت حکم قطعی برائت از دادگاه تجدید نظر استان برابر و یکی است .
سلام سال گذشته با یک برنامه نویس در شهر دیگر از طریق وب سایت پونیشا در حال همکاری بودیم. ما هزینه را پرداخت می کردیم و ایشان برنامه نویسی را انجام می داد و نظرات مثبت از سمت ما در پروفایل ایشان ثبت می شد. یک روز ایشان اعلام کرد که شما حق فروش این نرم افزارها را ندارید و باید تمام پولی که کسب کرده اید را به من بدهید و به جرم فروش مال غیر و… از ما شکایت کرد. بنده در نظرات پونیشا نوشتم” ایشان حرفه ای نیست و اهل غش در معامله است تاکنون همواه به ایشان نظر مثبت داده ایم اما الان فهمیدیم غیر حرفه ای هستند.” چندین پرونده برای ما تشکیل شد که از طریق دادگاه نیابت و ارسال لایحه مختمومه شد. پرونده های فروش مال غیر و افتراه و انتشار اکاذیب و … به کمک لایحه های ارسال شده مختومه اعلام شده است. ایشان دوباره اعتراض کرده اند و برای پرونده انتشار اکاذیب قرار جلب دادرسی صادر شده است. واقعیت این است که ایشان با هدف سودجویی پیام را در پونیشا ارسال کرده است. در پیام هایی که در پونیشا اعلام کرده است نوشته شده حق فروش را نداشتید و باید پول را به من میداید و صدای ضبط شده ایشان نیز موجود است. تمامی پرونده های ایشان در مورد فروش مال غیر به دلیل اینکه اطلاعات پرونده تکمیل نبوده است و جایی برای اثبات وجود نداشته است قرار منع تعقیب صادر شده است. اداعای انتشار اکاذیب به دلیل کامنت ما در پونیشا بوده است در صورتی که ما این نظر را بعد از دریافت پیام ایشان نوشتیم و قبل از دریافت پیام ایشان همواره نوشته بودیم یک فر منصف و… است. چگونه می توانیم بر اساس این موارد از خودمان دفاع کنیم؟ بد ترین حالتی که میتواند رخ دهد چیست؟ من شنیده ام اگر اولین بار باشد که وارد دادگاه می شویم امکان تبرئه وجود دارد. به نظر شما حکم دادگاه چه خواهد بود؟
با درود؛
کاربر محترم؛ در صورتیکه موضوع اتهام نشر اکاذیب به دلیل کامنت شما در پونیشا بوده باشد، می توانید طی دفاعیاتی مبنی بر ” صـرفا قصـد ارائه پاسخ به پیام مخاطب و نداستن سوءنیت در اینخصوص” از خودتان دفاع نمایید..
موضـوع دیگر اینـکه؛ بصرف نداشتن پیشینه کیفری، به تنهایی دلیل بر برائت کسی تلقی نمی گردد و فقط در صورت توجه اتهام و صدور حکم محکومیت از موارد مؤثر تخفیف و تعلیق و تبدیل مجازات در تصمیم دادگاه بشمار می آید..
* مجازات جرم نشر اکاذیب در فضای مجازی چیست؟
پاسخ
طبق ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی “هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله نامه یا شکواییه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هر گونه اوراق چاپی یا خطی، یا امضاء یا بدون امضاء، اکاذیبی را اظهارنماید، یا با همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت، راساً یا به عنوان نقل قول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقامات رسمی، تصریحاً نسبت دهد اعم از این که از طریق مزبور به نحوی از انحا ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا نه علاوه بر اعاده حیثیت درصورت امکان ، باید به حبس از دو ماه تا دو سال و یا شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم شود”.
* در بزه نشر اکاذیب ، اگر فردی به صورت شفاهی اکاذیبی را به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی مطرح نماید ، آیا جرم است؟
پاسخ
بزه نشر اکاذیب از جرایم مقید به وسیله است و وسیله مزبور از حیث نوع ، مکتوب میباشد . فلذا نشر اکاذیب در قالب کتابت امکان پذیر است .
- آیا جرم نشر اکاذیب از جرایم قابل گذشت میباشد ؟
پاسخ
براساس ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ ، جرم نشر اکاذیب از جمله جرایم قابل گذشت است که با گذشت شاکی ، قرار موقوفی تعقیب صادر خواهد شد .