اثبات عدم پرداخت نفقه

ترک انفاق چگونه اتفاق می‌افتد ؟

نفقه مالی است که تامین کننده و برطرف کننده نیازهای مادی مورد نیاز برای گذران زندگی زن است که وی بتواند آبرومندانه و به نحو متعارف زندگی کند و از جانب مرد پرداخت می‌شود.در این مقاله ضمن بیان الزامات پرداخت نفقه ، روشهای اثبات عدم پرداخت نفقه بیان می گردد

طبق قانون مدنی دو شرط اصلی برای الزام کردن پرداخت نفقه توسط زوج وجود دارد:

۱)دائمی بودن عقد نکاح.

۲)تمکین زوجه از زوج.

حال اگر زوج به هر دلیلی اقدام به پرداخت نفقه نکند ترک انفاق اتفاق می‌افتد. ممکن است وی برای این کار دلیل قانونی داشته باشد یا این اقدام او غیرقانونی باشد.

بیشتر بدانیم : تفاوت شکایت نفقه کیفری و حقوقی چیست؟   

ضمانت اجرا (مجازات) عدم پرداخت نفقه

۱) ضمانت اجرای کیفری

عدم پرداخت نفقه زوجه تحت شرایطی جرم است و شوهری که از پرداخت نفقه زوجه خود امتناع می‌کند ممکن است مجرم تلقی شود و قابل پیگیری جزایی باشد. البته کسی را می‌توان به دلیل عدم پرداخت نفقه مجرم دانست که توانایی برای پرداخت نفقه دارد اما از پرداخت آن خودداری می‌کند. کسی که توانایی پرداخت نفقه ندارد، نمی‌توان از جهت کیفری تحت تعقیب قرار داد ولو اینکه بتوان علیه وی از ضمانت اجراهای حقوقی استفاده کرد.

قانون گذار مشخص نکرده است که شوهر باید برای چه مدتی ترک انفاق کند تا مجرم تلقی شود.

عدم پرداخت نفقه جرمی مستمر است یعنی ممکن است بعد از رسیدگی و مجازات ادامه پیدا کند. از آن جا که این جرم مستمر است، می‌توان حتی پس از اعمال مجازات و استمرار آن باز علیه شوهر شکایت کیفری کرد.

علاوه بر عنصر مادی که عدم پرداخت نفقه در مدتی است که این مدت با نظر عرف توسط قاضی معین می‌شود، جرم عدم انفاق نیاز به عنصر معنوی نیز دارد که مهم‌ترین جلوه آن داشتن استطاعت و عدم پرداخت نفقه است. بنابراین اگر شوهر توانایی پرداخت نفقه را نداشته باشد قابل پیگیری کیفری نیست.

علاوه بر عنصر معنوی و مادی جرم، تمکین زن نیز باید احراز گردد. در این جا به تمکین عام رجوع می‌شود. یعنی اگر تمکین عام برای دادگاه احراز گردد، دادگاه شرط لازم برای مجرمانه بودن عمل شوهر را مفروض می‌داند مگر شوهر ناشزه بودن زن را ثابت نماید.

دفتر وکالت در تهران

قابل گذشت بودن جرم ترک انفاق

جرم عدم انفاق از جرایم قابل گذشت است که تنها در صورت شکایت زوجه قابل پیگیری است و چناچه زن در هر مرحله از شکایت خود صرف نظر کند، پیگیری یا مجازات شوهر موقوف می‌گردد.
۲) ضمانت اجرای حقوقی ترک انفاق

الزام به پرداخت

هر زنی که نفقه وی پرداخت نشود می‌تواند با مراجعه به دادگاه خانواده الزام شوهر به پرداخت نفقه را تقاضا کند. قبل از رسیدگی به اصل موضوع، زن می‌تواند نظر به فوریت مسئله از دادگاه صدور دستور موقت را تقاضا کند. هر چند دستور موقت اصولا مستلزم تامین مناسب است، ماده ۷ قانون حمایت از خانواده زن را از اعطای چنین تامینی معاف کرده است.

تقاضای طلاق

هرگاه شوهر ترک انفاق نماید و اجرای حکم دادگاه نیز میسر نگردد، در این صورت زن می‌تواند به تجویز ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی تقاضای طلاق کند. این عدم پرداخت چه در نتیجه عدم توان مالی مرد چه در نتیجه عدم تمایل او برای پرداخت باشد دادگاه اجازه طلاق به زن می‌دهد.

راه‌های اثبات ترک انفاق در دادگاه

شاکی پرونده که همان زوجه می‌باشد برای اثبات ترک انفاق نیاز به شاهد دارد که شاهدین نیز باید دارای شرایط خاصی باشند:

شاهدین از بستگان نزدیک زوجه نباشند.
از موضوع پرونده که ترک انفاق است به طور کامل اطلاع داشته باشند.
کامل بودن مدارک لازم شناسایی.

بیشتر بدانیم : تفاوت دریافت نفقه زن با نفقه فرزند

نحوه دفاع زن در دادگاه نفقه

برای اینکه زن مشمول دریافت نفقه شود باید اثبات کند همسرش نفقه را پرداخت نکرده است و نحوه دفاع زن در دادگاه نفقه را به طور کامل بداند. در زیر قصد داریم نحوه دفاع از نفقه و راه‌های اثبات این دعوا که در قانون مطرح است را به‌عنوان کلید گشایش بیان کنیم. این راه‌ها شامل گزینه‌های زیر می‌شوند:

در بعضی از دادگاه‌های خانواده این اعتقاد وجود دارد که اثبات جاری‌شدن صیغه عقد برای دریافت نفقه کفایت می‌کند. در اغلب دادگاه‌ها زمانی که این دعوا از سمت زوجه مطرح می‌شود به این اصل واقف می‌شوند که شوهر نفقه را پرداخت نکرده است و باید مستنداتی ارائه دهد تا خلاف آن را ثابت کند.
برخی قضات نیز معتقدند زمانی که زن و شوهر با هم زندگی مشترک داشته‌اند، پس به این معنی است که مرد نفقه را پرداخت کرده است. در شرایطی که قاضی پرونده این نظر را ارائه دهد زوجه باید عدم پرداخت را ثابت کند.
باتوجه‌به دیدگاه متفاوت قضات دادگاه لازم است این نکته بیان شود که دیدگاه اول از سوی قضات طرف‌داران بیشتری دارد. اغلب دادگاه جاری‌شدن صیغه عقد و نکاح را برای اثبات عدم پرداخت نفقه کافی می‌داند. در این شرایط مرد باید پرداخت نفقه یا عدم تمکین زن را ثابت کند.
درصورتی‌که مرد مستنداتی مانند فیش‌های واریزی که نشان‌دهنده پرداخت مبالغی به‌صورت ماهیانه را به دادگاه ارائه دهد، اینجاست که زن باید ثابت کند واریزی‌ها برای نفقه نبوده است. به طور مثال مبالغی که به‌صورت ماهیانه به‌حساب او واریز شده، بابت وام یا بدهی مرد بوده است.

بررسی راه‌های اثبات عدم پرداخت نفقه

باتوجه‌به مطالب بالا نحوه دفاع زن در دادگاه نفقه یکی از موضوعات بااهمیت بوده و گاهی نیاز به ثابت کردن عدم پرداخت نفقه یک نیاز مبرم است. ثابت کردن این موضوع بر عهده خانم یا خویشاوندانی است که استحقاق دریافت نفقه را دارند.

از راه‌های متنوع جهت اثبات عدم پرداخت نفقه می‌توان به اقرار، شهادت شاهدان، سند، اماره (بررسی مکان، تحقیقات محلی و اظهارنظر کارشناسان) و سوگند اشاره کرد. درصورتی‌که شما نیز با این‌گونه مشکلات دست‌وپنجه نرم می‌کنید و نیازمند یک مرکز حقوقی معتبر یا وکلای حرفه‌ای و مجرب هستید، مؤسسه حقوقی ملکی اداری را انتخاب کنید.

نحوه دفاع زن در دادگاه نفقه

برای اینکه زن مشمول دریافت نفقه شود باید اثبات کند همسرش نفقه را پرداخت نکرده است و نحوه دفاع زن در دادگاه نفقه را به طور کامل بداند. در زیر قصد داریم نحوه دفاع از نفقه و راه‌های اثبات این دعوا که در قانون مطرح است را به‌عنوان کلید گشایش بیان کنیم. این راه‌ها شامل گزینه‌های زیر می‌شوند:

در بعضی از دادگاه‌های خانواده این اعتقاد وجود دارد که اثبات جاری‌شدن صیغه عقد برای دریافت نفقه کفایت می‌کند. در اغلب دادگاه‌ها زمانی که این دعوا از سمت زوجه مطرح می‌شود به این اصل واقف می‌شوند که شوهر نفقه را پرداخت نکرده است و باید مستنداتی ارائه دهد تا خلاف آن را ثابت کند.
برخی قضات نیز معتقدند زمانی که زن و شوهر با هم زندگی مشترک داشته‌اند، پس به این معنی است که مرد نفقه را پرداخت کرده است. در شرایطی که قاضی پرونده این نظر را ارائه دهد زوجه باید عدم پرداخت را ثابت کند.
باتوجه‌به دیدگاه متفاوت قضات دادگاه لازم است این نکته بیان شود که دیدگاه اول از سوی قضات طرف‌داران بیشتری دارد. اغلب دادگاه جاری‌شدن صیغه عقد و نکاح را برای اثبات عدم پرداخت نفقه کافی می‌داند. در این شرایط مرد باید پرداخت نفقه یا عدم تمکین زن را ثابت کند.
درصورتی‌که مرد مستنداتی مانند فیش‌های واریزی که نشان‌دهنده پرداخت مبالغی به‌صورت ماهیانه را به دادگاه ارائه دهد، اینجاست که زن باید ثابت کند واریزی‌ها برای نفقه نبوده است. به طور مثال مبالغی که به‌صورت ماهیانه به‌حساب او واریز شده، بابت وام یا بدهی مرد بوده است.

یکسری کلیات برای پرداخت نفقه وجود دارد که از جمله آنها بار اثبات پرداخت نفقه است . به عبارت دیگر شرایط مختلفی وجود دارد که بار اثبات پرداخت نفقه تغییر می کند در این خصوص شرایط ذیل قابل بحث می باشد

اگر زن و مرد دارن با هم زندگی میکنن و خانم ادعا میکنه شوهرش نفقه نمیده
اینجا اصل بر اینه که آقا نفقه رو تامین میکنه خانم اگر ادعایی داره باید با استناد به فاکتور خریدها و واریز اجاره و شاهد و… ادعاش رو اثبات کنه!
اگه خانم تو خونه ست.. آقا ول کرده رفته و خانم ادعا داره شوهرش نفقه نمیده
اینجا اصل بر اینه آقا نفقه رو پرداخت نمیکنه و آقا باید پرداخت نفقه رو اثبات کنه مثلا فیش واریزش به حساب خانم رو بیاره یا شاهد بیاره که ماهانه خریدهارو کامل انجام میداده میذاشته دم درِ خونه خودش می‌رفته.
.
اگه آقا تو خونه ست.. خانم ول کرده رفته و ادعا هم داره شوهرش نفقه نمیده
اینجا اصل بر اینه که چون خانم تمکین نمیکنه نفقه هم بهش تعلق نمیگیره، مگر اینکه عدم تمکین خانم یه دلیل موجه داشته باشه مثلا داره از حق حبسش استفاده میکنه یا خانم امنیت جانی نداره! اینجا خانم باید ثابت کنه اینارو مثلا مستندش میتونه پرونده کیفری ضرب و جرح باشه و… وگرنه درخواست نفقه ش رد میشه.

بیشتر بدانیم :  مبلغ نفقه در سال ۱۴۰۱   

نتیجه‌گیری

در این مقاله در حیطه نحوه دفاع زن در دادگاه نفقه سخن گفتیم. یکی از حقوق زن پس از نکاح پرداخت نفقه توسط مرد است. منظور از نفقه همان هزینه‌های زندگی از قبیل خوراک، پوشاک، مخارج درمانی، مسکن و… است. درصورتی‌که مرد نفقه زن را نپردازد، زن مجبور به طرح دعوی در دادگاه بر علیه او می‌شود. به‌صورت کلی نفقه به دو نوع تقسیم می‌شود که شامل نفقه برای زن و دیگری برای فرزند است که باتوجه‌به دختر یا پسر بودن متفاوت است.

در دفاع زن برای دریافت نفقه برخی دادگاه‌ها تنها نکاح را کافی می‌دانند. اما درصورتی‌که مرد اثبات کند که مبالغی را ماهیانه به‌حساب زن واریز کرده است، در این صورت زوجه باید عدم این موضوع را اثبات کند. از راه‌هایی که می‌توان جهت اثبات این موضوع به کار گرفت می‌توان به اقرار، شهادت شاهدان، سوگند و… اشاره کرد. اگر درباره نحوه دفاع زن در دادگاه نفقه سؤالی دارید، هم اکنون با ما در میان بگذارید.