مطالبه دیه در حوادث ورزشی
مطالبه دیه در حوادث ورزشی ، مربیان ورزشی به لحاظ وظیفه خطیر و پرمسئولیّت پرورش و تربیت ورزشکاران دائماً در معرض استرس، تنش و خطرات گوناگون قرار دارند. صدمات و لطمات جسمی و روانی به ورزشکاران آماتور و غیرحرفه‌ای بویژه در ورزش‌هایی که با درگیری فیزیکی شدید توأم است مانند بوکس، کاراته، تکواندو و.. موجب شده است که اهمیّت نقش مربیان ورزشی در کاهش و یا فقد اینگونه خسارات «جسمی و روانی» بیش از گذشته به چشم آید.برخی از این صدمات در رقابت‌های ورزشی خشن، طبیعی بوده و مطابق نظر اکثریت قریب به اتفّاق کارشناسان ورزشی و حتّی حقوقدانان، جُزئی از اینگونه ورزش‌ها محسوب می‌شود.
اثبات و انواع تقصیر
بی احتیاطی و بی مبالاتی
مسئولیت مدنی ناشی از حوادث ورزشی ، اثبات تقصیر مربیان ورزشی به‌دلیل بی‌احتیاطی، بی‌مبالاتی و…، در مراجع ذیصلاحِ پیش‌بینی شده در قوانین و مقررات موضوعه، میسّر نبوده و یا به سختی قابل اثبات است. مضافاً اینکه، ورود اشخاص حقیقی به اماکن ورزشی و ثبت‌نام در ورزش خشن و توأم با درگیری فیزیکی شدید، به معنای پذیرش کلّیه مخاطرات ناشی از حوادثِ قابل پیش‌بینی و یا قبول احتمال وقوع آن در هنگام تمرین و یا رقابت‌های ورزشی است.در واقع ورزشکار مورداشاره با پذیرش خطرات ناشی از عملیات اینگونه ورزش‌های سخت و خشن، به ورزش موردعلاقه خود مبادرت می‌نماید. و این در حالیست که در صورت وقوع هرگونه حادثه ناشی از عملیات ورزشی مانند نقص عضو، جراحت و…، هیچگونه مسئولیّتی متوجه مربیان ورزشی نبوده و از این حیث در مراجع قضاییِ صالحه قابل پیگرد نیستند.هر چند این نظریه می‌تواند تا حدودی قابل قبول باشد لیکن این بدان معنا نیست که مربیان ورزشی را در بروز حوادث ناشی از عملیات ورزشی مطلقاً مبرّی از مسئولیت بدانیم. زیرا مهم‌ترین و اصلی‌ترین وظیفه هر مرّبی در هنگام پرورش و تربیت ورزشکاران این است که با اعمال مراقبت و محافظت در حدّ معقول و متعارف، از ایجاد خطرات احتمالی و یا قابل پیش‌بینی جلوگیری نماید.
مسئولیت به دلیل قصور و کوتاهی مربی
ضمن اینکه، مربیان ورزشی را می‌توان بدلیل قصور و کوتاهی در برخی از وظایف مرتبط با ورزش در حال تعلیم به ورزشکاران مسئول دانست.چنانکه برخی از فقها و صاحبنظران مانند صاحبان کتب جواهرالکلام و اَلْمغُنی، مربیّان شنایی را که کودکی جهت تعلیم به آنها سپرده شده و به هنگام شنا غرق گردیده، ضامن دانسته‌اند. زیرا، مربیان مذکور در اجرای مراقبت و محافظت در حدّ معقول و متعارف از شاگرد خود قصور نموده‌اند و به همین دلیل هم نباید در مسئولیّت آنها تردید نمود.
انواع تقصیر با توجه میزان
برخی از حقوقدانان فرانسوی «تقصیر» را، به سه دسته تقسیم کرده اند
۱سنگین ۲ سبک ۳ بسیار سبک، تقسیم کرده‌اند.
آنها معتقدند که قصور و کوتاهی اینگونه افراد یعنی «مربیان ورزشی» هنگامی ضمان‌آور است که تقصیر ایشان عادتاً قابل تحمّل نباشند. ضمن اینکه خطاهای قابل اغماض برای آنان (مربیان ورزشی) ایجاد مسئولیّت نمی‌کند.اصرار بیش از حدّ مربیان به ورزشکاران مصدومی که بطور کامل از بند مصدومیّت رها نشده‌اند به منظور حضور آنان در میادین و رقابت‌های ورزشی، می‌تواند زمینه بروز حوادث جبران‌ناپذیری را برای اینگونه ورزشکاران فراهم نماید. و یا اصرار یک مربی ورزش خشن مانند «کانگ‌فو» به اینکه ورزشکار تحت تعلیم بدون رعایت موارد ایمنی مانند استفاده از کلاه مصوّب، ضربه‌گیر و… به مبارزات تمرینی مبادرت نماید از جمله مواردی است که در صورت بروز حادثه، مربّی مسئول بوده و تقصیر وی نیز عادتاً قابل تحمّل و اغماض نخواهد بود.هر چند مربیان ورزشی در صورت تقصیر مسئول بوده و در این خصوص باید پاسخگو باشند لیکن جبران خسارت وارده توسّط اینگونه افراد مستلزم شرایطی است
شرایط جبران خسارت مربیان بعد از تقصیر
۱ـ مربی ورزش در انجام مراقبت و محافظت به میزان قابل توجّهی قصور نموده باشد. بدین معنا که تقصیر وی عادتاً قابل تحمّل و اغماض نباشد.
۲ـ حوادث ناشی از عملیات ورزشی، در اماکن ورزشی‌یی که مطابق قوانین و مقرّرات موضوعه تعریف شده‌اند صورت بگیرد. حوادث ناشی از عملیات ورزشی‌یی را که در غیر از اماکن ورزشی صورت گرفته نمی‌توان به مربیان ورزشی مُنتسب نموده و آنها را از این حیث مسئول دانست.
۳ـ مربیان ورزشی، دارای تجربه و تحصیلات کافی در رشته تخصصی بوده و از سوی مبادی ذیصلاح دارای کارت مربیگری باشند. مطالبه دیه در حوادث ورزشی
۴ـ تقصیر مربیان ورزشی اعم است از فعل مانند اصرار به حضور ورزشکاران مصدومی که هنوز سلامتی خود را بازنیافته‌اند و وادارکردنشان به انجام فعالیت‌های ورزشی؛ و ترک فعل مانند عدم آموزش صحیح و کافیِ ورزشِ موردنظر و یا عدم آماده‌سازی بدنی ورزشکارِ تحت تعلیم…
آیا در هر شرایطی مربیان باید خسارت پرداخت نمایند
بنابر آنچه گفته شد هرگاه مربیان ورزشی، وظیفه مراقبت و محافظت از ورزشکاران خود را در حدّ معقول و متعارف انجام دهند هیچگونه تقصیری متوجّه ایشان نبوده و در صورت بروز حوادث ناشی از عملیات ورزشی، مسئولیّتی از این حیث نخواهند داشت.
تعریف حوادث ورزشی چیست؟
حقوق ورزش یکی از گرایش های علم حقوق است که به بررسی مسائل در حوزه ورزش از جمله مسئولیت کیفری و مدنی در حوادث به وجود آمده می پردازد. منظور از حوادث ورزشی ،تمام جرایم و شبه جرایمی است که توسط ورزشکاران، معلمین و مربیان و تماشاگران و حتی سازندگان و تولید کنندگان لوازم و تجهیزات ورزشی در ارتباط با ورزش صورت می گیرد. موضوع حوادث ورزشی می تواند سلامتی، جان، اموال، حیثیت، شرافت و سایر حقوق قانونی اشخاص باشد. در خصوص جرایم ورزشی، مطابق قانون مجازات اسلامی، عملیات ورزشی و حوادث ناشی از آن مشروط به آنکه سبب ایجاد حوادث، نقض مقررات مربوط به ورزش و مغایر با موازین شرعی نباشد، قابل مجازات نیست.
در چه شرایطی بروز حوادث ورزشی جرم تلقی نمی شود؟
برای جرم تلقی نشدن حوادث ورزشی، شروطی لازم است که عبارتند از:
– حادثه توسط ورزشکار اعم از حرفه ای و مبتدی واقع شود.
– حادثه در اثنای ورزش صورت پذیرد.
– حوادث، مخالف مقررات رشته ورزشی و موازین شرعی نباشد.
براساس قانون مجازات اسلامی، حوادث ناشی از عملیات ورزشی در صورتی که واجد شرایط مقرر باشد موجه است. ضرب و شتم خارج از حدود، فحاشی و حرکات غیر متعارف موجه نبوده و جرم محسوب می شوند. لازم به ذکر است در مسابقات ورزشی مانند بوکس، تکواندو وسایر ورزش های رزمی که ممکن است سبب بروز آسیب دیدگی شود، در صورت مصدومیت فرد مسئولیتی ایجاد نخواهد شد.
رسیدگی به جرایم ورزشی در چه مرجعی صورت می پذیرد؟
با توجه به آنکه موضوعات ورزشی در حوزه فرهنگ قابلیت رسیدگی دارند و باشگاههای ورزشی تحت عنوان باشگاه فرهنگی ورزشی فعالیت می کنند، رسیدگی به جرائم مرتبط با ورزش در دادسرای فرهنگ و رسانه صورت می پذیرد. بنابراین با توجه به ماهیت تخصصی دادسرای فرهنگ و رسانه شکایات علیه ورزشکاران به دادسرا فرهنگ و رسانه ارجاع شده و دعاوی مربوطه توسط قضات ویژه مورد رسیدگی قرار می گیرد.
آیا بیمه ورزشی دیه هم پرداخت می کند؟
بیمه ورزشی قراردادی میان فدراسیون پزشکی ورزشی و ورزشکار است. فدراسیون متعهد می شود تا در صورت دریافت حق بیمه ای که ورزشکار پرداخت می‌کند در هنگام وقوع حادثه و بروز آسیب ورزشی، براساس مقررات خود، غرامت درمان را بر اساس تعرفه های دولتی پرداخت کند. بنابراین دیه توسط بیمه ورزشی پرداخت می شود. درصورت دریافت دیه باید اثبات شود که در هنگام عملیات ورزشی، برای ورزشکار حادثه رخ داده است یا خیر! لازم به ذکر است تمامی ورزشکاران آماتور، حرفه‌ای، قهرمان‌های ورزشی، مدال‌آوران، ملی‌پوش‌ها، پیشکسوت‌های ورزشی و کوهنوردان می‌توانند از خدمات بیمه ورزشی بهره مند شوند. درخصوص مدیران باشگاه‌ها، لیدرهای تیم‌های کوهنوردی، مربی‌ها و حتی کادر فنی ورزشگاه‌ها و باشگاه‌ها نیز تهیه بیمه ورزشی ضروری است.
چگونه خسارت خود را ازبیمه ورزشکاری دریافت کنیم؟
چه مقدار هزینه به ورزشکار آسیب دیده پرداخت می شود؟
ورزشکارانی که در هر رشته‌ای به صورت حرفه‌ای فعالیت می‌کنند، می‌توانند با پرداخت حق بیمه ( چیزی در حدود ۴۰ هزار تومان ) از خدمات و پوشش‌های بیمه ورزشی استفاده کنند. ورزشکاران روستایی و عشایر علاقه‌مند به ورزش در صورت ارائه معرفی نامه از دهیاری با پرداخت مبلغ کمتری می‌توانند از پوشش‌های آن بهر‌مند شوند. همچنین باشگاه‌ها و ورزشگاه‌ها می‌توانند بخشی از مبلغ قرارداد بازیکنان را به عنوان حق بیمه کسر کنند،. در چنین موقعیتی، باشگاه لیست اسامی ورزشکاران مدنظر را برای پوشش‌های بیمه به فدراسیون اعلام می‌کند.
درخصوص دریافت خسارت، ورزشکاران باید به مراکز درمانی هیئت ورزشی استان یا فدارسیون پزشکی مراجعه نمایند و پس از انجام درمان با تحویل مدارک درمانی به هیئت پزشکی ورزشی، هزینه را دریافت کنند. همچنین ورزشکاران مصدوم باید حداکثر ظرف دو هفته پس از حادثه، به هیئت پزشکی و ورزشی شهرستان خود مراجعه کرده باید گزارش حادثه و آسیب دیدگی خود را درفرم مربوطه به صورت رسمی به فدراسیون اعلام کنند. ورزشکار از زمان آسیب‌دیدگی حداکثر سه ماه فرصت دارد مدارک هزینه درمان را به هیئت پزشکی و ورزشی استان ارائه دهد. همچنین ادامه درمان آسیب سال قبل، در صورت تمدید بدون تاخیرکارت بیمه‌نامه، در سال جدید مقدور است. امید است که هیچ آسیبی به شخصی وارد نشود، اما باید بپذیریم که اتفاقات و حوادث در دنیای ما اجتناب ناپذیرند. بنابراین خرید و تمدید کارت بیمه ورزشی خود را به صورت جدی پیگیری کنیم.
نحوه ی درخواست کارت بیمه ورزشی
باشگاههای ورزشی باید طبق قانون، در زمان نام‌نویسی اعضا، با دریافت حق بیمه، کارت بیمه ورزشکاران را صادر کنند. اما در صورت اقدام فردی کافی است وارد سایت سامانه خدمات درمانی فدراسیون پزشکی ورزشی به نشانی insurance.ifsm.ir شوید و به‌صورت آنلاین ثبت نام کنید و کارت بیمه خود را دریافت کنید.