عدم حضور در دادگاه

آیا حضور در دادگاه حقوقی اجباری است؟

یکی از سوالاتی که ممکن است برای افراد در مواجهه با پرونده‌های حقوقی مطرح شود، لزوم حضور طرفین دعوا در دادگاه است. بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی، پس از ارائه دادخواست به دادگاه حقوقی، زمان رسیدگی آن در قالب ابلاغیه به طرفین دعوا اعلام می‌گردد. ممکن است در این ابلاغیه زمان و مکان حضور ذکر شده باشد که به آن احضاریه گفته می‌شود. بنابراین هریک از طرفین باید در دادگاه حاضر شوند و با ارائه اسناد و مدارک به دفاع از خود بپردازند. عدم حضور طرفین ممکن است تاثیرات حقوقی مهمی مانند صدور حکم غیابی داشته باشد؛ لذا حضور دو طرف دعوا در دادگاه اجباری است. البته افراد می‌توانند به جای خود وکیلی تعیین کرده و به جلسه دادگاه بفرستند یا با ارسال لایحه دفاعی شرایط عدم حضور را برای خود فراهم آورند.

مجموعه دفتر وکالت حق گرا

پیشنهاد می گردد در صورتی که اگر پرونده ای در دادگاه دارید به یکی از نزدیکترین  دفتر وکالت حقوقی حق گرا در شمال ، دفتر وکالت شرق و یا دفتر وکالت حقوقی شعبه غرب  تهران ، دفتر مرکز شهر حق گرا  ، پیگیری موضوع را به وکلای با تجربه ما بسپارید تا وکلای ما بتوانند در احقاق حق به شما کمک نمایند. ما آماده ایم در انواع پرونده های مربوطه به خانواده،ملکی ، حقوقی ، جزایی و…در کنار شما باشیم

شرایط عدم حضور در دادگاه حقوقی

طرفین دعوا می‌توانند اقدام به تعیین وکیل برای حضور در جلسه دادگاه نمایند؛ در این صورت به حضور خودشان در دادگاه نیازی نیست؛ جز در مواردی خاص مانند سوگند در دادگاه. شرط دیگر عدم حضور ، تنظیم لایحه و تقدیم به دادگاه است که به وسیله آن طرفین می‌توانند توضیحات خود را به صورت مکتوب به دادگاه ارائه دهند. در این صورت دادگاه به استناد دفاعیات وکیل یا لایحه تقدیمی را را صادر کند؛ این رای غیابی نبوده و رای حضوری محسوب می‌شود.

علاوه‌بر این دو مورد، ممکن است طرفین برای عدم حضور در جلسه دادگاه حقوقی عذر موجهی داشته باشند که می‌توانند در دادگاه حاضر نشوند که در ادامه مقاله به آن می‌پردازیم.

عذر موجه عدم حضور در دادگاه حقوقی

اگر طرفین دعوا یا وکیل آن‌ها عذر موجهی داشته باشند، می‌توانند با ارائه لایحه عدم حضور دادگاه خواستار تجدید جلسه دادرسی شوند. اگر این شرایط از نظر دادگاه موجه باشد، به این درخواست رسیدگی خواهد شد. ماده ۴۱ قانون آیین دادرسی مدنی، مواردی را با عنوان عذر موجه عدم حضور وکیل در دادگاه ذکر کرده است. این دلایل درباره خواهان و خوانده نیز صدق می‌کند و اگر هریک از طرفین نتوانند در دادگاه حاضر شوند، جلسه رسیدگی تمدید می‌شود. این دلایل به شرح زیر است:

فوت یکی از بستگان نسبی یا سببی تا درجه دوم از طبقه اول طرفین یا وکیل آن‌ها (قرابت نسبی به سه طبقه تقسیم می‌شود که هر طبقه نیز درجاتی دارد. طبقه اول پدر، مادر، فرزندان و نوه‌ها هستند و در طبقه دوم اجداد، خواهر، برادر و فرزندان آن‌ها قرار می‌گیرند. درجه اول از طبقه دوم شامل اجداد و برادر و خواهر است و فرزندان آن‌ها در درجه دوم قرار خواهند گرفت)
بیماری هریک از طرفین یا وکیل به صورتی که حرکت کردن برای آن‌ها دشوار باشد.
رخ دادن حوادثی مانند سیل، زلزله و هر رخدادی که خارج از اختیارات طرفین بوده است. از قبیل بیماری همگیر مثل کرونا

همان طور که اشاره کردیم، بیماری هرکدام از طرفین می‌توانند باعث عدم حضور آن‌ها در دادگاه شود. با توجه به شیوع ویروس کرونا از سال ۹۸ و خاص بودن و شدت واگیر آن، داشتن این بیماری، دلیل موجهی شناخته می‌شود و طرفین در صورت ابتلا به آن، نباید در دادگاه حاضر شوند.

آثار عدم حضور در دادگاه حقوقی

اگر طرفین دعوا، بدون رعایت هیچ کدام از شرایط عدم حضور و داشتن عذر موجه در دادگاه حاضر نشوند، حقوق آن‌ها تحت الشعاع قرار می‌گیرد. عدم حضور خوانده یا خواهان در دادگاه حقوقی، مانع صدور رای نیست و قاضی می‌تواند رای را به صورت غیابی صادر کند که ممکن است به ضرر آن‌ها تمام شود.

اگر خواهان در جلسه دادگاه حاضر نشود و نسبت به تعیین وکیل یا ارسال لایحه اقدامی نکند، ممکن است دادگاه، درخواست او را ابطال نماید و خواهان باید مجددا طرح دعوی کند.

همچنین عدم حضور شاهد در دادگاه حقوقی ممکن است منجر به جلب او شود. بر اساس ماده ۲۰۴ آیین دادرسی کیفری، «بازپرس به تشخیص خود یا با معرفی شاکی یا به تقاضای متهم و یا حسب اعلام مقامات ذی ربط، شخصی که حضور یا تحقیق از وی را برای روشن شدن موضوع ضروری تشخیص دهد، برابر مقررات احضار می‌کند».

تبصره ۱ این قانون بیان می‌کند: « در صورتی که شاهد یا مطلع برای عدم حضور خود عذر موجهی نداشته باشد جلب می شود. اما در صورتی که عذر موجهی داشته باشد و بازپرس آن عذر را بپذیرد، مجدداً احضار و در صورت عدم حضور جلب می شود.»

بر طبق تبصره ۲ نیز « درصورتی که دلیل پرونده منحصر به شهادت شهود و مطلعان نباشد، تحقیق از آنان می‌تواند به صورت الکترونیکی و با رعایت مقررات راجع به دادرسی الکترونیکی به عمل آید.»

عواقب عدم حضور خواهان

طبق ماده ۹۳ آیین دادرسی مدنی خواهان میتواند در جلسه دادگاه شرکت نکند و فقط وکیل او حاضر شود و یا لایحه ای تنظیم و برای دادگاه ارسال نماید. اما عدم حضور او میتوانند سبب مشکلاتی شود. چرا که در دادگاه باید اصل مدارک و اسنادی که پیوست دادخواست است را ارائه دهد. اگر خواهان حضور نیابد. و مدارک را توسط وکیل یا نمابنده قانونی خود ارائه ندهد. دادخواست خواهان به دلیل اینکه مدارک خواهان سند عادی محسوب گردید و خوانده نسبت به آن سند ادعای انکار و تردید را مطرح کند، آن سند دیگر جزء دلایل خواهان محسوب نمی شود. همچنین طبق ماده ۹۵ قانون آیین دادرسی مدنی حاضر نشدن خواهان در دادگاه مانع از رسیدگی یا صدور رای نیست.

در چه صورتی دادخواست خواهان ابطال میشود؟
اگر دادگاه به توضیحات خواهان برای دادن رای نیاز داشته باشد. و توضیحات خوانده برای صدور رای کافی نباشد دادخواست خواهان ابطال میشود. دادگاه با ذکر این نکته که اخذ توضیح از خواهان لازم بوده و اصل مستندات او ارائه نشده است، رای به ابطال دادخواست میدهد.

عواقب عدم حضور خوانده

برای خوانده نیز مانند خواهان طبق ماده ۹۳ قانون دادرسی مدنی الزام به شرکت در جلسه دادگاه نیامده و خوانده میتواند به جای خود وکیل یا نماینده قانونی را بفرستد. اما نیامدن وی به جلسه دادگاه میتواند سبب مشکلاتی شود. چون او باید با ارائه مدارک از خود دفاع کند. در صورتی حضور نیابد و اصل مد ارک را ارئه ندهد آن وقت مدارک وی سند عادی محسوب میشود. و خواهان نسبت به آن سند ادعای انکار و تردید را مطرح کند. و آن سند دیگر جزء دلایل خوانده محسوب نمی شود.عدم حضور خوانده سبب میشود که از حقوق مشخص شده برای جلسه اول دادرسی محروم شود. در صورت نبود خوانده دادگاه میتواند رای غیابی صادر کند.

عواقب عدم حضور وکیل

اگر وکیل عذر موجه خود را به دادگاه ارائه دهد. دادگاه بعد از بررسی عذر وکیل را موجه بداند. ترتیب اثر خواهد داد. اما اگر عذر وکیل موجه نباشد. روند رسیدگی پرونده ادامه می یابد. و دادگاه حکم تعقیب انتظامی وکیل را به مراجع صلاحیتدار انتظامی می دهد.

عواقب عدم حضور در دادگاه چیست

حکم دادگاه نسبت به خواهان حضور خواهد بود. و فقط نسبت به خواهان غیابی صادر خواهد شد. اگر خوانده یا وکیل و یا نماینده قانونی او در جلسات دادگاه شرکت نکنند. و همچنین دفاعیه ارسال نکنند. و نیز اخطاریه حضور در دادگاه به صورت واقعی ابلاغ نشده باشد. در این صورت حکم غیابی صادر خواهد شد. خوانده میتواند به حکم غیابی اعتراض کند. به این اعتراض واخواهی میگویند.

حاضر نشدن در جلسات شورای حل اختلاف چه عواقبی دارد؟

حاضر نشدن در جلسات شورای حل اختلاف دقیقا مثل دادگاه است. اگر جلسه شورای حل اختلاف برای صلح و سازش باشد حضور الزامی نیست و مشکلی هم ایجاد نمیشود.

عدم حضور در اولین جلسه دادگاه حقوقی

همان طور که پیش‌تر اشاره شد، عدم حضور طرفین عواقبی را به دنبال دارد. اگر طرفین نتوانند در دادگاه حاضر شوند، باید یا وکیل تعیین کرده یا برای تنظیم لایحه اقدام کنند و آن را در اولین جلسه دادگاه ارائه دهند. عدم حضور طرفین در اولین جلسه دادگاه حقوقی، ممکن است باعث صدور رای به ضرر آن‌ها شود.

هنگام طرح دعاوی حقوقی و تعیین جلسه دادگاه، حضور در جلسه، امری اجباری است. طرفین می‌توانند تحت شرایطی در جلسه دادگاه حاضر نشوند؛ اما در صورت عدم داشتن شرایط یا عذر موجه، حضور نیافتن در دادگاه امری غیر منطقی است و عواقبی را به دنبال خواهد داشت. در صورت مواجهه با اینگونه مسائل می‌توانید بدون نگرانی از کارمنتو کمک بگیرید. کارمنتو، پلتفرمی تخصصی مشاوره در مسائل حقوقی، دادگاهی، مالی و … است. مشاوران این مجموعه، به صورت ۲۴ ساعته آماده پاسخگویی به سوالات شما عزیزان هستند.

شرایط عدم حضور در دادگاه حقوقی

در قسمت قبل ، توضیح دادیم که در فرض صدور احضاریه و یا اخطاریه دادگاه ، طرفین می بایست در دادگاه حاضر شوند ؛ در غیر این صورت ، آثار عدم حضور در دادگاه که حتی ممکن است تا مرحله ابطال دادخواست خواهان یا صدور حکم غیابی علیه خوانده نیز پیش برود ، ایجاد می شود . لکن در شرایطی هم ، بدون اینکه آثار و پیامدهای مزبور ایجاد شود ، می توان در دادگاه حاضر نشد و این عدم حضور ، پیامد حقوقی منفی برای طرفین ، ایجاد نمی کند . لذا در این قسمت ، قصد داریم شرایط عدم حضور را توضیح دهیم .

بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی ، هر یک از طرفین ، می توانند علاوه بر اینکه خودشان در دادگاه حاضر می شوند ، اقدام به تعیین و معرفی وکیل نمایند که وکیل ، به نیابت از ایشان در دادگاه حاضر شده ، پیرامون موضوع توضیح داده و یا اصل اسناد و مدارک ضمیمه شده را تحویل می دهد که در این صورت ، دیگر حضور در دادگاه حقوقی اجباری نیست ؛ زیرا وکیل ، به منزله نماینده و قائم مقام موکل محسوب می شود ؛ مگر در خصوص برخی موارد همچون اتیان سوگند در دادگاه .

همچنین ، در شرایط دیگری نیز ، ممکن است که حضور طرفین در دادگاه حقوقی ، اجباری نباشد و آن هم ، زمانی است که طرفین ، یک لایحه تنظیم و تقدیم دادگاه می کنند . به وسیله این لایحه حقوقی ، طرفین می توانند توضیحات خود را مکتوب نموده و تحویل دادگاه دهند . در این صورت نیز ، ارسال لایحه ، کفایت کرده و نیازی به حضور طرفین در فرایند دادرسی نمی باشد .

در شرایط مذکور ، دادگاه نیز می تواند به استناد دفاعیات وکیل پرونده و اسناد و مدارک ارائه شده توسط وی ، همچنین با توجه به لایحه تقدیمی از سوی خواهان و خوانده دعوی ، رای صادر نماید . لذا حضور طرفین ، نه تنها اجباری و الزامی نیست ، بلکه عدم حضورشان مانع صدور رای در دادگاه نیز نمی شود و اگر هم دادگاه در این شرایط رایی صادر کند ، رای غیابی نبوده ؛ بلکه رای حضوری قلمداد می شود .

علاوه بر اینها ، یکی دیگر از شرایط عدم حضور  حقوقی ، این است که هر کدام از طرفین ، دلیل مهمی برای عدم حضور خود داشته باشند . با این توضیح که در قانون آیین دادرسی مدنی ، شرایطی موسوم به عذر موجه عدم حضور در دادگاه حقوقی پیش بینی شده است که اگر طرفین ، به استناد هر یک از موارد مذکور ، نتوانسته باشند در دادگاه حاضر شوند ، حقوق آنها رعایت شده و آثار عدم حضور و پیامدهای آن ، گریبانگیر آنها نشود که در قسمت بعد ، به توضیح این موارد نیز خواهیم پرداخت .

بیشتر بدانیم: پیامک احضاریه دادگاه

عذر موجه عدم حضور در دادگاه حقوقی

همانطور که گفتیم ، یکی از شرایط عدم حضور در دادگاه حقوقی ، این است که طرفین دعوی یا حتی وکیل آنها ، عذر موجهی بابت عدم حضور خودشان در دادگاه داشته باشند که در این صورت ، می توانند یک لایحه عدم حضور در دادگاه تنظیم و به دادگاه ارائه نمایند و اگر دادگاه این شرایط را موجه تشخیص داد ، جلسه دادرسی تجدید می شود ؛ وگر نه به رسیدگی خود ادامه خواهد داد .

بر اساس ماده ۴۱ قانون آیین دادرسی مدنی ، مواردی به عنوان عذر موجه عدم حضور وکیل در دادگاه مقرر شده است که البته ، آنها را می توان به خواهان و خوانده دعوی نیز ، تسری داده و گفت که اگر هر یک از طرفین دعوی نیز ، بنا به دلایل ذیل نتوانند در فرایند رسیدگی دادگاه حاضر شوند ، باید جلسه رسیدگی تمدید شود . موارد عذر موجه عدم حضور در جلسه دادگاه حقوقی عبارتند از :

یکی از بستگان نسبی و سببی تا درجه اول از طبقه دوم طرفین و یا وکیل آنها ، فوت کرده باشد ؛

هر یک از طرفین یا وکیل ، به بیماری مبتلا شود که مانع از حرکت بوده و یا حرکت کردن برای آنها دشوار شود ؛

یکی از حوادث قهری مانند سیل و زلزله رخ داده باشد ؛

یا هر رخداد دیگری که خارج از حدود اختیار طرفین بوده ، اتفاق افتاده و منجر به عدم حضور در جلسه دادگاه حقوقی شود .

لازم به ذکر است که هر فردی که قصد دارد با استناد به یکی از دلایل مذکور ، از حضور در جلسه دادگاه امتناع نماید ، می بایست نمونه لایحه عدم حضور در دادگاه را تنظیم و در آن ، قید کند که به چه دلیل نمی تواند در دادگاه حاضر شود . در صورت پذیرش موضوع توسط قاضی ، حضور در دادگاه ، دیگر اجباری نیست.

بیشتر بدانیم: لایحه عدم حضور در دادگاه

آثار عدم حضور در دادگاه حقوقی

در قسمت های قبل ، توضیح دادیم که حضور طرفین در دادگاه حقوقی ، الزامی است ؛ هرچند که طرفین می توانند به جای خود وکیل فرستاده یا لایحه کتبی تقدیم کنند . همچنین ، در صورت وجود شرایط عذر موجه ، می توان از حضور در دادگاه خودداری نمود که در این حالات ، عدم حضور خواهان ، خوانده و یا وکیل ، بدون اشکال است . به این معنا که دادگاه حقوقی ، به رسیدگی ادامه داده و یا نهایتا جلسه رسیدگی تجدید می شود .

اما در صورتی که طرفین ، وکیل نداشته و لایحه ای هم به دادگاه تقدیم نکرده باشند و عذر موجهی نیز برای عدم حضور خود نداشته باشند ، ممکن است از عدم حضور آنها در دادگاه ، آثار حقوقی مهمی ایجاد شود که این آثار ، معمولا منفی بوده و حقوق اصحاب دعوی را تحت الشعاع قرار می دهند .

بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی ، اگر خواهان ، نخواهد یا نتواند در جلسه دادگاه حاضر شود ، باید اصل اسناد و مدارک ضمیمه شده به دادخواست را توسط وکیل خود به دادگاه ارائه نماید ؛ وگرنه ، تحت شرایطی از قبیل اینکه مدرک مورد استناد ، سند عادی بوده ، مورد انکار و تردید قرار گرفته و دادخواست هم مستند به دلیل دیگری نباشد ، دادگاه دادخواست وی را ابطال می کند و پس از صدور قرار ابطال دادخواست ، خواهان مجددا باید دوباره طرح دعوی کند .

در صورتی هم که دادگاه نیاز به اخذ توضیح خواهان داشته و خواهان ، بدون داشتن دلیل موجهی در جلسه دادرسی حاضر نشود و دادگاه هم ، بدون توضیح خوانده نتواند رای صادر نماید ، دادخواست خواهان ابطال می شود ؛ فلذا یکی از مهم ترین آثار عدم حضور خواهان در دادگاه حقوقی ، این است که ممکن است دادخواست وی ابطال شود .

از سوی دیگر ، خوانده نیز ، می تواند برای ارائه دفاعیات خود وکیل گرفته یا لایحه قضایی تنظیم کند . در غیر این صورت ، آثار عدم حضور خوانده در دادگاه حقوقی ، این است که اگر قصد دارد با استناد به مدارکی از خود دفاع نماید ، باید اصل و رونوشت آنها را در جلسه اول دادرسی به دادگاه بدهد . پس در صورت عدم حضور در دادگاه و عدم معرفی وکیل یا عدم استناد به عذر موجه ، ممکن است که دیگر نتواند به این تکلیف عمل کرده و دادگاه ، بدون توجه به دفاعیات وی ، رای صادر کند و اسناد ارائه شده را جزء دلایل خوانده ، به شمار نیاورد .

همچنین ، عدم حضور خوانده در اولین جلسه دادرسی دادگاه حقوقی ، ممکن است برخی از حقوق وی از جمله طرح دعوای تقابل یا استناد به ایرادات را از وی سلب کرده و در نهایت ، چون عدم حضور خوانده ، مانع صدور رای نیست ، ممکن است تحت شرایط خاصی ، دادگاه بدون توجه به دفاعیات خوانده ، رای غیابی صادر کند که به ضرر وی باشد .

.

نتیجه عدم حضور خوانده در دادگاه حقوقی

نتیجه عدم حضور خوانده در دادگاه حقوقی می‌تواند اثرات مهمی برای طرفین داوری و همچنین برای خود شخص داشته باشد. در زیر به برخی از نتایج ممکن اشاره می‌شود:
۱. تأثیر بر تصمیم دادگاه

عدم حضور خوانده ممکن است به این معنا باشد که دادگاه تصمیم خود را بر اساس شهادت‌ها و ادله‌ای که از طرف خوانده فراهم نشده است، صدور کند. این ممکن است منجر به صدور حکمی باشد که نقض حقوق خوانده را نشان دهد.
۲. حکم غیابی

در صورت عدم حضور خوانده و عدم ارائه دفاع، دادگاه ممکن است تصمیم به صدور حکم غیابی بگیرد. حکم غیابی ممکن است به معنای تائید ادعاهای خواهان باشد و تأثیرات آن بر حقوق و وجدان خوانده قابل توجه باشد.
۳. تعیین جریمه مالی یا خسارت

در نتیجه عدم حضور در دادگاه حقوقی ممکن است دادگاه جریمه مالی یا خسارت را برای فرد در نظر گیرد. این جریمه ممکن است به عنوان تعویضی برای آسیب‌های وارده به خواهان در نظر گرفته شود.
۴. اجرای اجرایی حکم

حکم صادره ممکن است از طریق اجرایی شدن تبدیل به اجرایی حکم شود. این به این معناست که دولت یا مراجع اجرایی مسئول اجرای حکم شده و به دنبال وصول مطالبات مالی یا اجرای دستورات دادگاه خواهد بود.
۵. تأثیرات بر اعتبار

در نتیجه عدم حضور خوانده در دادگاه حقوقی و صدور حکم غیابی ممکن است تأثیرات منفی بر اعتبار و اعتماد عمومی خوانده داشته باشد. این مسئله ممکن است تأثیرات فراوانی در زمینه‌های مختلف از جمله شغلی، اجتماعی و حتی حقوقی داشته باشد. برای جلوگیری از نتایج منفی ناشی از عدم حضور در دادگاه، اهمیت دارد که افراد به موقع اقدامات لازم را انجام دهند. این شامل ارتباط با دادگاه برای اعلام عدم امکان حضور، تقاضای تعویق جلسه، یا حتی استفاده از وکیل متخصص حقوقی برای نمایندگی در دادگاه می‌شود.
نتیجه عدم حضور شاکی در دادگاه حقوقی

عدم حضور شاکی در دادگاه حقوقی نیز ممکن است به تأثیرات مختلفی منجر شود که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:
۱. تأخیر در رسیدگی به پرونده

در نتیجه عدم حضور شاکی در دادگاه حقوقی ممکن است باعث تأخیر در رسیدگی به پرونده شود. دادگاه ممکن است نیاز به تأجیل جلسات داشته باشد تا شاکی حاضر شود یا تا بتواند از حق حضوری خود بهره‌مند شود.
۲. تأثیر بر ارتباط با دادگاه

عدم حضور شاکی ممکن است درکی از دادگاه به شخص شاکی برجسته کند. این امر ممکن است در تصمیم‌گیری دادگاه و ارزیابی ادعاهای شاکی تأثیرگذار باشد.
۳. تأثیر بر قوانین داوری

در برخی حوزه‌ها، عدم حضور شاکی ممکن است به موجب قوانین داوری منجر به ادامه پرونده بدون نیاز به حضور فیزیکی شاکی شود. این مسئله به نوع پرونده و مقررات حاکم بر آن بستگی دارد.
۴. تأثیر بر اعتبار ادعاها

عدم حضور شاکی ممکن است در تشخیص اعتبار ادعاها تأثیرگذار باشد. دادگاه ممکن است به عدم حضور شاکی به‌عنوان یک عامل برای سوال اعتبار ادعاها نگران باشد.
۵. تأثیر بر تصمیم دادگاه
۶. حکم غیابی

در نتیجه عدم حضور متهم در دادگاه حقوقی قاضی و دادگاه می توانند از حکم غیابی برای فرد استفاده کنند.
نتیجه عدم حضور شاکی در دادگاه حقوقینتیجه عدم حضور متهم در دادگاه حقوقی

عدم حضور طرفین در دادگاه حقوقی ممکن است به تأخیر و آثار منفی دیگری منجر شود:
۱. ابطال دادخواست

در نتیجه عذر موجه عدم حضور وکیل در دادگاه حقوقی و ناتوانی از ارائه دلیل موجه، دادگاه ممکن است دادخواست را ابطال کند. این به معنای لغو پرونده و نیاز به طرح دوباره دعوا توسط خواهان است.
۲. عدم رسیدگی به دفاعات

اگر متهم یا وکیل وی در دادگاه حاضر نشود و دلیل موجهی ارائه نشود، دادگاه ممکن است بدون مراجعه به دفاعات خوانده، به رای صادر کند. این موضوع می‌تواند منجر به تصمیمات ناعادلانه و ناپسند شود.
۳. سلب حقوق

عدم حضور در دادگاه ممکن است منجر به سلب حقوقی شود. مثلاً اگر متهم نتواند اسناد و مدارک مورد نیاز را در جلسه اول دادگاه تحویل دهد، دادگاه ممکن است بخواهد از وی برخی از حقوق خود را سلب کند که نتیجه عدم حضور در دادگاه حقوقی است.
۴. رای غیابی

ممکن است رای غیابی صادر شود. این رای ممکن است تأثیرات جدی بر حقوق طرفین داشته باشد.
۵. تأثیر بر اعتبار

در نتیجه عدم حضور متهم در دادگاه حقوقی ممکن است اعتماد فرد زیر سوال دارد. در نگاه عمومی و حتی در دید دیگر مراجع حقوقی، عدم حضور ممکن است به عنوان نقضی از تعهدات حقوقی تلقی شود.
نتیجه عذر موجه عدم حضور وکیل در دادگاه حقوقی

براساس ماده ۴۱ قانون آیین دادرسی مدنی وکیل موظف است در جلسه محاکمه حضور داشته باشد، مگر در صورت داشتن عذر موجه:

• ابتلا به بیماری که توانایی حرکت را از شخص گرفته باشد.
  اتفاقات خارج از اختیار او که مانع حضورش شوند.
  فوت بستگان سببی یا نسبی (حداکثر تا درجه اول از طبقه دوم)
  حوادثی مانند زلزله یا سیل

در چنین شرایطی وکیل باید عذر خود را به‌صورت کتبی و با دلایل مشخص به دادگاه ارائه دهد. در صورت موجه بودن این دلایل دادگاه ترتیب اثر خواهد داد و در غیر این صورت، جریان محاکمه ادامه پیدا خواهد کرد. اگر دادگاه تجدید شود، علت و وقت جدید آن اطلاع داده خواهد شد و دیگر در صورت عدم حضور وکیل دادگاه تجدید نخواهد شد.
نتیجه عدم حضور خوانده در دادگاه حقوقی

نتایج عدم حضور در دادگاه حقوقی کاملا مشابه موارد گفته شده در رابطه با عدم حضور خوانده، شاکی و متهم است و به طور کلی این عدم حضور، عواقب یکسانی دارند.

نتیجه عدم حضور شاهد در دادگاه حقوقی

نداشتن شاهد یا داشتن شاهدی که شرایط شهادت را داشته باشد، ممکن است مانع از جریان یافتن انواع دعاوی حقوقی نشود. در بسیاری از موارد، طرفین می‌توانند با توسل به سایر ادله و مدارک اثبات دعوی خود را انجام دهند. ادله‌های متنوعی مانند سند‌ها، شواهد مکتوب، شواهد شفاهی، اظهارنامه‌ها و حتی اقرارنامه‌ها می‌توانند در اینجا نقش ایفا کنند. در بسیاری از دعاوی حقوقی، مستندات و ادله متنوعی ارائه می‌شوند که به‌عنوان جایگزین یا تکمیل شاهدان عمل می‌کنند. این مستندات می‌توانند شامل قراردادها، صورت‌حساب‌ها، گواهی‌ها، تحقیقات تکمیلی، تصاویر، ویدئوها و سایر اطلاعات مربوط به پرونده باشند. همچنین در نتیجه عدم حضور شاهد در دادگاه حقوقی در برخی از دعاوی، شهادت شاهدان ممکن است با شهادت خود افراد مشترک در واقعه جایگزین شود. افراد مشترک در واقعه می‌توانند اطلاعات خود را به عنوان شواهد در دادگاه ارائه دهند. بنابراین، در نهایت، عدم داشتن شاهد قابل ترتیب و تنظیم نیست و ممکن است افراد به وسیله ادله و مدارک دیگر به راحتی ادعاهای خود را اثبات کنند. اهمیت ادله و مدارک قوی در حفظ حقوق و اثبات موارد در دادگاه بسیار مهم است.