حوادث ناشی از کار ۰
حوادث ناشی از کار :
قبل از تعریف حوادث ناشی از کار لازم است بدانیم کارگر و کارفرما چه کسانی هستند ؟ حق السعی و مزد چیست ؟ قرارداد کار کدامست ؟ کار گاه ، متعلقات و اجزای آن کدامست ؟ مشمولین قانون کار کدامند و چه اشخاصی مکلف به تبعیت از آن هستند ؟ و حادثه چیست ؟ لذا در ابتدا توضیح مختصری در مورد آنها داده می شود و سپس حوادث ناشی از کار بیان خواهد شد :
کارگر : کارگر کسی است که بهر عنوان در مقابل دریافت حق السعی اعم از مزد ، حقوق ، سهم سود و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار می کند.
کارفرما : کارفرما شخصی است حقیقی یا حقوقی که کارگر به درخواست و به حساب او در مقابل دریافت حق السعی کار می کند مدیران و مسئولان و به طور عموم کلیه کسانیکه عهده دار اداره کارگاه هستند نماینده کارفرما محسوب می شوند و کارفرما مسئول کلیه تعهداتی است که نمایندگان مذکور در قبال کارگر به عهده می گیرند در صورتیکه نماینده کارفرما خارج از اختیارات خود تعهدی بنماید و کارفرما آن را نپذیرد در مقابل کارفرما ضامن است .
حق السعی : کلیه دریافتهای قانونی به کارگر به اعتبار قرارداد کار اعم از مزد یا حقوق کمک عائله مندی ، هزینه های مسکن ، خواربار ، ایاب و ذهاب ، مزایای غیر نقدی ، پاداش افزایش تولید ، سود سالانه و نظایر اینها دریافت می نماید را حق السعی می نامند .
مزد : مزد یا حقوق یا کارمزد هرگونه وجوه و مزایای نقدی یا غیرنقدی مستمر است که در مقابل کار به بیمه شده داده میشود.
قرارداد کار : قرارداد کار عبارتست از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق السعی کاری را برای مدت موقت یا مدت غیر موقت برای کارفرما انجام می دهد.
کارگاه ، متعلقات و اجزای آن : کارگاه محلی است که کارگر به درخواست کارفرما یا نماینده او در آنجا کار می کند. از قبیل موسسات صنعتی ، کشاورزی ، معدنی ، ساختمانی ، ترابری ، مسافربری ، خدماتی ، تجاری ، تولیدی ، اماکن عمومی و امثال اینها. کلیه تاسیساتی که به اقتضای کار متعلق به کارگاه اند از قبیل نمازخانه ، ناهارخوری ، تعاونیها ، شیرخوارگاه ، مهدکودک ، درمانگاه، حمام، آموزشگاه حرفه ای ، قرائت خانه ، کلاسهای سواد آموزی و سایر مراکز آموزشی و اماکن مربوط به شورا و انجمن اسلامی و بسیج کارگران ، ورزشگاه و وسایل ایاب و ذهاب و نظایر آنها جزء کارگاه می باشند.
مشمولین قانون کار : کلیه کارگران ، کارفرمایان ، نمایندگان آنان و کارآموزان و نیز کارگاهها مشمول مقررات قانون کار می باشند.
اشخاص مکلف به تبعیت از قانون کار : کلیه کارفرمایان، کارگران ، کارگاهها، موسسات تولیدی ، صنعتی ، خدماتی و کشاورزی مکلف به تبعیت از این قانون می باشند.
حادثه : حادثه اتفاقی است پیش‌بینی نشده که تحت تأثیر عامل یا عوامل خارجی در اثر عمل یا اتفاق ناگهانی رخ می‌دهد و موجب صدماتی بر جسم یا روان بیمه‌شده میگردد.
حوادث ناشی از کار : حوادث ناشی از کار حوادثی است که در حین انجام وظیفه و به سبب آن برای بیمه شده اتفاق می‌افتد . مقصوداز حین انجام‌وظیفه تمام اوقاتی است که بیمه‌شده در کارگاهیا مؤسسات وابسته یا ساختمانها و محوطه آن مشغول کار باشدو یا به دستور کارفرما در خارج از محوطه کارگاه عهده‌دار انجام مأموریتی باشد. اوقات مراجعه به درمانگاه و یا بیمارستان‌و یا برای معالجات درمانی و توانبخشی و اوقات رفت و برگشت‌بیمه‌شده از منزل به کارگاه جزء اوقات انجام‌وظیفه محسوب‌می‌گردد مشروط بر اینکه حادثه در زمان عادی رفت و برگشت به کارگاه اتفاق افتاده باشد حوادثی که برای بیمه شده حین اقدام برای نجات سایر بیمه‌شدگان و مساعدت به آنان‌اتفاق می‌افتد حادثه ناشی از کار محسوب میشود .
حادثه حین کار
طبق ماده ۶۰ قانون تامین اجتماعی حوادث ناشی کار حوادثی است که در حین انجام وظیفه تمام اوقاتی است که بیمه شده در کارگاه یا موسسات وابسته یا ساختمان ها و محوطه آن مشغول کار باشندو یا به دستور کارفرما در خارج از محوطه کارگاه عهده دار انجام ماموریتی باشند. اوقات مراجعه به درمانگاه یا بیمارستان ویا برای معالجات درمانی و توان بخشی و اوقات رفت و آمد بیمه شده از منزل به کارگاه جزء اوقات انجام وظیفه محسوب میگردد مشروط بر اینکه حادثه در زمان عادی رفت و برگشت به کارگاه اتفاق افتاده باشد. حوادثی که برای بیمه شده حین اقدام برای نجات سایر بیمه شدگان و میاعدت به آنها اتفاق می افتد حادثه ناشی از کار محسوب می شود.(حادثه حین انجام کار)
از طرفی کارفرما و مسئولیت اجرای مقررات و ضوابط فنی و بهداشت کار در کارگاه خود را بر عهده دارد و هرگاه بر اثر عدم رعایت مقررات مذکور از سوی کارفرما یا مسئولین حادثه ای رخ دهد شخص کارفرما یا مسئول مذکور از نظر کیفری و حقوقی و نیز مجازات های مندرج در قانون کار مسئول است ، مسئولیت مذکور در قانون کار عام است و شامل همه جنبه های حقوقی مسئولیت کارفرما در حوادث حین انجام کار میشود در ارتباط با مسئولیت کارفرما از نظر مقررات تامین اجتماعی نخست ماده ۶۵ قانون مقررمیدارد : در صورت وقوع حادثه ناشی از کار ، کارفرما مکلف است اقدامات لازم اولیه را برای جلوگیری از تشدید وضع حادثه دیده به عمل آورده و مراتب را ظرف سه روز اداری کتبا به اطلاع سازمان برساند در صورتی که کارفرما بابت اقدامات اولیه مذکور باشد سازمان هزینه های مربوط را خواهد پرداخت . و طبق ماده ۶۶ که میگوید :« در صورتی که ثابت شود وقوع حادثه مستقیما ناشی از عدم رعایت مقررات بهداشتی و احتیاط لازم از طرف کارفرما یا نمایندگان آن بوده سازمان( تامین اجتماعی ) هزینه های مربوط به معالجه و غرامت و مستمری ها و غیره را پرداخت خواهد کرد و از کارفرما مطالبه و وصول خواهد نمود.»(حادثه حین انجام کار)
مسئولیت کارفرما از ابعاد دیگر مانند پرداخت دیه و سایر موارد مربوط طبق قانون کار و قانون انجام کار در هر صورت مسئولیت درمان و غرامت در مقابل بیمه شده متوجه سازمان است. اگر طبق مقررات کارفرما مقصر باشد سازمان هزینه های پرداختی را از کارفرما وصول میکند و در صورت قصور کارگر٬ از این نقطه نظر مسئولیتی متوجه او نیست.(حادثه حین انجام کار)
برچسب‌ها: حادثه, وکیل, کار, کارگر, حق گرا
حوادث ناشی از کار
با توجه به اهمیت موضوع حوادث ناشی از کار در این شماره به جنبه‌های مختلف حوادث ناشی از کار می‌پردازیم. حادثه ناشی از کار، اتفاقی پیش‌بینی‌نشده که بر اثر عوامل خارجی رخ می‌دهد و منجر به جرح و صدمه جسمی یا روحی به کارگر در محیط کارگاه میگردد. حادثه ناشی از کار از دو جهت یا ۲ جنبه قابل‌بحث و بررسی می باشد:
الف) مبحث اول اقدامات و تدابیر لازم قبل از بروز حوادث و اتفاقات کاری می باشد. در این بخش هدف اصلی پیشگیری از بروز حادثه می باشد. در این مرحله کلیه طرف‌های مربوط به روابط کار اعم از کارفرما، کارگر، ادارات کار و… مسئولیت دارند و باید در چارچوب ضوابط و مقررات برای جلوگیری از حوادث تلاش نمایند. پیشگیری از حوادث درواقع نخستین و مهم‌ترین بخش در مباحث کاری می باشد، و حساسیت آن از جهات مختلف قابل‌بررسی می باشد. خسارات مادی و معنوی ناشی از حادثه بر کسی پوشیده نیست و این مهم در کلیه کشورها به‌ویژه کشورهای صنعتی سرلوحه شروع هر فعالیت و کاری شمرده میشود. در مبحث پیشگیری، کارفرما دارای بیشترین وظایف می باشد. او باید امکانات و وسایل و ابزار ایمنی را در اختیار کارگران قرار بدهد و ضمن تاکید بر استفاده از آنها نحوه استفاده از وسایل ایمنی و ماشین‌آلات را به آنان آموزش بدهد. پس استانداردسازی محیط کارگاه از جهات مختلف از مهم‌ترین وظایف کارفرما به شمار می‌رود. همچنین کارفرما مکلف می باشد قبل از به کار گماشتن کارگر مقدمات لازم را برای معاینه پزشکی قبل از استخدام به عمل آورد و برای کارگران خود پرونده پزشکی تشکیل بدهد. ضمنا چنانچه به تشخیص مراجع پزشکی به کار گماشتن کارگر در کار سبک یا تغییر نوع کار توصیه شده باشد، کارفرما موظف می باشد مطابق توصیه مذکور کار سبک‌تری را به عهده کارگر بگذارد. وسایل و ابزار و ماشین‌آلات کارگاه باید استاندارد باشند و گواهی‌های لازم را از مراجع مذکور مثل سازمان استاندارد دریافت کرده باشند. همچنین دستگاه‌ها و ماشین‌آلات وارداتی باید تاییدیه مراجع ذی‌ربط را بگیرند. از طرف دیگر کارگران موظف هستند از وسایل و ابزار ایمنی استفاده نمایند و در این خصوص نهایت دقت و جدیت را مبذول دارند. ادارات کار نیز موظف به کنترل و بازرسی مستمر کارگاه‌های مشمول قانون کار می باشند و باید مراتب ایمنی را به مراجع قانونی گزارش نمایند.
ب) بحث دوم مربوط به مسائل و اقدامات پس از وقوع حادثه می باشد. با بروز حادثه، کارفرما موظف می باشد اقدامات لازم را برای جلوگیری از تشدید حادثه و رفع عوامل حادثه‌خیز به عمل آورد و کارگر مصدوم را به مراکز درمانی اعزام نماید. البته سازمان تامین‌اجتماعی بعدا هزینه‌های مربوطه را به کارفرما پرداخت خواهد کرد. سپس باید گزارش حادثه ظرف سه روز کاری توسط کارفرما یا نمایندگان وی به اداره کار محل و شعبه تامین‌اجتماعی ارسال گردد. بازرسی از محل حادثه به منظور شناسایی علل و عوامل بروز حادثه و تعیین مقصر حادثه می باشد. چنانچه در اثر حادثه ناشی از کار، کارگر ازکارافتاده شود یا فوت نماید، تامین مخارج زندگی وی به عهده سازمان تامین‌اجتماعی می باشد و اگر اثبات گرددکه کارفرما در زمینه بروز حادثه مقصر بوده، متناسب با تقصیر، محکوم به پرداخت خسارات شامل هزینه‌های درمانی و مستمری می شود. اگر حادثه ناشی از تعلل و قصور کارگر باشد خسارت از کسی وصول نخواهد شد.
هر حادثه‌ای ممکنه صدماتی به کارگر وارد سازد که به لحاظ شدت به چند دسته تقسیم میگردد و بر همین اساس نیز به شرح زیر مورد حمایت‌های تامین‌اجتماعی قرار می‌گیرد
ازکارافتادگی کلی:
چنانچه حادثه منجر به ازکارافتادگی کلی کارگر شود، یعنی طبق نظر کمیسیون پزشکی سازمان تامین‌اجتماعی کارگر حادثه‌دیده بیش از ۶۶ درصد ازکارافتاده شناخته شود، میتواند از مستمری ازکارافتادگی کلی ناشی از کار برخوردار شود. شرایط برقراری مستمری نیز اتصال بیمه‌ای و احراز رابطه کارگری و کارفرمایی است. بنابراین چنانچه فرد فقط یک روز سابقه داشته باشد و در حین کار حادثه ببیند و ازکارافتاده شود از این مستمری بهره‌مند میشود.
ازکارافتادگی جزئی:
چنانچه حادثه ناشی از کار منجر به ازکارافتادگی بین ۳۳ تا ۶۶ درصد شود، مصدوم ازکارافتاده جزئی شناخته میشود و به نسبت میزان درصد ازکارافتادگی از مستمری ازکارافتادگی جزئی برخوردار میشود. کسی که در حال دریافت مستمری ازکارافتادگی جزئی است میتواند هم‌زمان مشغول به کار شود. مدت دریافت مستمری ازکارافتادگی جزئی جزء سابقه منظور نمی‌شود.
نقص عضو:
در صورتی که کارگر مصدوم بین ده تا سی و سه درصد ازکارافتاده اعلام گردد، نقص عضو به حساب می‌آید و از مبلغی مقطوع تحت عنوان غرامت نقص مقطوع بهره‌مند میگردد که به صورت یکجا به وی پرداخت میگردد.
در صورتی که به دلیل وقوع حادثه نیاز باشد که بیمه‌شده مدتی را در استراحت پزشکی به سر ببرد، سازمان تامین‌اجتماعی حقوق او را تحت عنوان غرامت دستمزد ایام بیماری به صورت ماهیانه پرداخت خواهد نمود.
در صورت فوت کارگر بر اثر حوادث کاری، خانواده و بازماندگان وی میتوانند از مستمری فوت برخوردار شوند. شرط دریافت مستمری فوت نیز فقط احراز رابطه کارگری و کارفرمایی و داشتن حداقل ۱ روز سابقه در سازمان تامین‌اجتماعی می باشد.
در خصوص حوادث ناشی از کار نکات زیر قابل‌توجه می باشد:
در کلیه موارد فوق صرف احراز رابطه کاری در چارچوب قانون کار کافی می باشد تا حادثه‌دیده یا خانواده او بتوانند از مستمری یا غرامت برخوردار شوند.پس چنانچه حادثه ناشی از کار تلقی شود، شرط سنی هم مطرح نمی باشد و میزان سابقه هم در احراز آن نقشی نخواهد داشت.
ایجاد پرونده پزشکی برای کارکنان به‌ویژه کارگرانی که در معرض خطر و بیماری ناشی از کار می باشند، امری ضروری می باشد.
تشکیل کمیته حفاظت فنی در کارگاه عامل موثری در شناسایی موارد خطرزا و بهینه‌سازی محیط کار است و میتواند ضمن بررسی عوامل و زمینه‌های بروز حادثه، برای پیشگیری و کاهش حوادث، تصمیم‌های لازم را بگیرد.
هزینه کردن در امور مربوط به ایمنی و حفاظت فنی، زائد نیست و درواقع نوعی سرمایه‌گذاری می باشد و نباید آن را خرج بیهوده تلقی نمود. منافع و ثمرات بهینه‌سازی محیط کار در بلندمدت خود را نشان می‌دهند و تاثیر مثبت آن بر تمامی عوامل تولید غیرقابل‌انکار می باشد.
در بسیاری از موارد ، کارگران در زمان انجام فعالیت خود، دچار سانحه وحادثه شده و از این رهگذر، دچار اسیب های جسمانی شده و حتی در برخی موارد، حادثه موصوف منتهی به فوت کارگر نیز می شود.(حادثه حین انجام کار)
و از آنجایی که اکثرکارگران عزیز، اطلاعات حقوقی بسیار کم واندکی دارند، در صورت مواجعه با چنین شرایطی، دچار سردرگمی و نارضایتی شده و امکان دارد که حقوق ایشان پایمال گردد.
بنابراین لازم است که بلافاصله با یک مشاور حقوقی یا وکیل مسئله را در میان گذارده و از مشاوره ها و راهنمایی های وی کمال استفاده را ببرند تا مشکلاتمطروحه به بهترین وجه حل و فصل گردد.
گروه وکلای حق گرا، برای راهنمایی هر چه بیشتر این عزیزان، مطالب مختصری را در رابطه با حوادث ناشی از کار ، بیان می نماید و درصورتی که کارگران وکارفرمایان ، نیاز به مشاوره بیشتر یا خدمات وکالتی داشته باشند میتوانند از طریق منوی ارتباط با ما، با وکیل مربوطه در ارتباط باشید.(حادثه حین انجام کار)
۱- مراجعه حادثه دیده و یا اولیای دم به مراجع قضایی ( دادگستری یا مجتمع قضایی ) برای طرح شکواییه یا دادخواست.
۲ – بررسی شکواییه حادثه دیده توسط مقام محترم قضایی و ارجاع به کلانتری مربوطه .
۳ – مراجعه حادثه دیده به کلانتری مربوطه جهت تشکیل پرونده و ارجاع نامه به اداره بازرسی کار استان یا اداره کار شهرستان جهت بررسی چگونگی وقوع حادثه و اخذ برگه کسب نظر پزشکی قانونی .
۴ – مراجعه حادثه دیده به پزشکی قانونی جهت تعیین میزان آسیب دیدگی و اعلام نظریه کتبی پزشکی قانونی به کلانتری .(حادثه حین انجام کار)
۵ – مراجعه حادثه دیده به اداره بازرسی کار سازمان کار و امور اجتماعی استان یا اداره کار شهرستان و تحویل نامه کلانتری جهت بررسی صحنه حادثه توسط بازرس کار .
۶ – مراجعه بازرس کار به کلانتری مربوطه برای مطالعه و بررسی پرونده تنظیمی ، عزیمت به محل حادثه و تنظیم گزارش براساس شواهد و قرائن و مذاکره با شهود حادثه ، کارفرما و غیره .
۷ – تحویل گزارش حادثه از سوی استان یا اداره کار شهرستان به کلانتری، بمنظور ارجاع به مرجع قضایی برای تعیین قصور هر یک از طرفین موثر در بروز حادثه .(حادثه حین انجام کار)
۸ – انجام کلیه مراحل بالا که از طریق اداره کار انجام می شود رایگان می باشد و تنها در صورت اعتراض هر یک از طرفین دعوی به نظر بازرس کار ، بررسی حادثه با نظر مقام قضایی مستلزم پرداخت هزینه کارشناسی است .(حادثه حین انجام کار)
۹ – کارفرمایان موظفند پس از وقوع حادثه نسبت به تکمیل فرم حادثه و ارسال آن به ادارات کار و سازمان تامین اجتماعی اقدام نمایند.(حادثه حین انجام کار)
۱۰- در ادامه شخص حادثه دیده، مکلف است کلیه اقدامات قضایی را در دادسرای مربوطه دنبال نمایند تا در نهایت رای دادگاه جزایی، بر اساس میزان خسارات و دیاتی که در نامه پزشکی قانونی ذکرمی شود، شخص مقصر را به اندازه درصد تقصیر خود محکوم خواهد نمود .(حادثه حین انجام کار)
۱۱- شخص کارفرما در صورتی که کارگران خود را بیمه نموده باشد، میتواند از بیمه خود استفاده نموده و دیه مربوطه که دررای دادگاه نوشته شده است، را به قسمت اجرای احکام کیفری دادگاه تحویل داده تا به کارگر پرداخت شود.(حادثه حین انجام کار)
بیشتر بدانیم : سایر موارد مرتبط با حوادث کار