وکیل وصیت نامه
معمولا وقتی که صحبت از وصیت نامه می شود، اکثر مردم تصور می کنند که باید لزوما مالی از طرف متوفی به وصیت شونده داده شود اما وصیت تنها مربوط به این مورد نیست چرا که وصیت کننده می تواند انجام کاری را برای بعد مرگ خود به عهده فردی قرار دهد، برای مثال وصیت کند پس از مرگش کسی به مکه برود.
وصیت به صورت کلی به دو نوع وصیت عهدی و وصیت تملیکی تقسیم میشود اگر شخصی عین مال خود یا منفعت آن را به طور رایگان برای زمان پس از مرگ خودش به فرد دیگری تملیک کند وصیت تملیکی انجام داده است و تملیک به معنای مالی را به فرد دیگری دادن و او را مالک مال قرار دادن است.
وصیت عهدی یعنی این که شخصی یک یا چند نفر را برای انجام کار یا تصرفات دیگری مامور کند نکته قابل توجه این است که درمورد وصیت عهدی شخص می تواند تا زمانی که وصیت کننده زنده است به او اطلاع دهد که وصیتش را نمی پذیرد.
اما ممکن است وصی نداند کسی او رامامور به انجام کاری کرده است و پس از مرگ وصیت کننده از این قضیه آگاه شود و دراین حالت نمی تواند از انجام وصیت امتناع کند و به نظرمی رسد این یک نقطه ضعف در قانون و با اصل آزادی فردی در تعارض است.
در خصوص وصی باید به موارد ذیل توجه شود:
۱- موصی میتواند شخص یا اشخاصی را برای نظارت در عملیات وصی معین کند. حدود اختیارات ناظر بستگی به اراده موصی دارد.
۲- به موجب ماده ۸۵۸ قانون مدنی وصی نسبت به اموالی که بر حسب وصیت در ید او میباشد حکم امین را دارد و ضامن نمیباشد مگر در صورت تعدی و تفریط؛ بنابراین وصی مسئول خسارات وارده نیست مگر در صورت تعدی و تفریط.
۳- به موجب ماده ۸۵۹ قانون مدنی وصی باید طبق وصایای موصی عمل کند، در غیر این صورت ضامن است و منعزل میشود. (انعزال به معنای آن است که نمایندگی بنا به یک علت قانونی و بدون نیاز به حکم دادگاه، ساقط میشود و در این خصوص حکم دادگاه جنبه اعلامی دارد، اما در عزل، دادگاه با احراز دلایلی حکم به برکناری نماینده میدهد و این حکم جنبه تاسیسی دارد و از تاریخ صدور منشاء اثر میباشد.)
۴- به موجب ماده ۸۶۰ قانون مدنی غیر از پدر و جد پدری کس دیگری حق ندارد برای صغیر وصی تعیین کند.
۵- به موجب ماده ۱۱۹۰ قانون مدنی وصی حق ایصاء ندارد یعنی نمیتواند:
الف. برای بعد از فوت خود وصی تعیین کند.
ب. در زمان حیات خود وصایت را به دیگری تفویض کند، مگر این که موصی این حق را به او داده باشد.
۶- به موجب ماده ۱۱۹۱ قانون مدنی اگر وصی خیانت کند منعزل میگردد.
۷- به موجب ماده ۱۱۹۲ قانون مدنی شخص مسلمان نمیتواند برای فرزند خود، وصی کافر (غیر مسلمان) تعیین کند.
[WD_Button id=3114]
وصیت نامه به چند روش نوشته میشود؟
ممکن است افراد برای انجام وصیت خود روش های مختلفی را به کار گیرندکه از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود
اگر وصیت کننده با خط خود وصیت نامه رابنویسد در واقع وصیت خود نوشت تنظیم کرده است در این وصیت نامه حتما باید تاریخ روز، ماه و سال به خط وصیت کننده نوشته شده و وصیت کننده آن را امضا کرده باشد بنابراین افراد نابینا و بی سواد نمیتوانند چنین وصیتی تنظیم نمایند.
البته در وصیت نامه خودنوشت باید مواردی هم رعایت گردد که با موازین حقوقی ما سازگار باشد ،والا ممکن است وصیتی که انجام می پذیرد اساسا امکان اجرا شدن را نداشته باشد، بنابراین خوب است که وصیت نامه نزد وکیل دادگستری تنظیم گردد یا لااقل از مشاوه وکیل دادگستری در این زمینه بهره برده شود .
برای مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر می توانید به واتساپ یا تلگرام به شماره ۰۹۱۹۹۰۷۵۹۶۶ پیام ارسال نمائید
به عنوان مثال، فردی که قصد نوشتن وصیتنامه خودنوشت را دارد و بر اساس آن، میخواهد یکی از فرزندانش را از ارث محروم کند، با نوشتن چنین وصیتنامهای، بدون دارا بودن اطلاعات حقوقی مورد نیاز در این زمینه، تصور میکند که اموالش در زمان پس از فوت، به طریق دلخواه و مورد نظر به وراثش منتقل شده و فرزند محروم از ارث البته به تصور خودش، هیچ بهره و سهمی از این اموال نخواهد برد. لیکن باید بدانیم بر اساس ماده ۸۴۳ قانون مدنی: وصیت به زیاده بر ثلث ترکه، نافذ نیست؛ مگر به اجازه وراث و اگر بعضی از ورثه اجازه دهد، فقط نسبت به سهم او نافذ است.
با این توصیف، افراد تنها میتوانند تا میزان یک سوم از اموال خود را وصیت کنند و در صورت وصیت بر بیش از آن، نیاز به تایید وتنفیذ ورّاث می باشد.
نوع دیگر وصیت نامه ، وصیت نامه سری است که می تواند به خط خود موصی یا به خط فرد دیگری نوشته شود، اما باید حتما توسط خود وصیت کننده امضاء شود و دلیل سری بودن آن این است که در محل هایی که در آیین نامه وزارت دادگستری تعیین شده به امانت گذاشته می شود.
شکل دیگری از وصیت، وصیت نامه رسمی یا همان محضری است که مانند اسناد رسمی در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می شود و اعتبار آن نیز مانند سایر اسناد رسمی تنظیم شده در دفتر اسناد رسمی است. وصیت نامه رسمی این مزیت را دارد که کسی که به نفع او وصیتی شده است نیازی به اثبات اصالت سند وصیت نامه نخواهد داشت.
[WD_Button id=3117]
وصیت تا ثلث اموال
اگر شخصی مواردی که مایل است پس ازمرگ او انجام شود به صورت شفاهی به کسی بگوید وصیت شفاهی انجام داده است، این وصیت بیشتر در مواقع جنگ یا مریضی مطرح میشود که وصیت کننده امکان انجام انواع وصیت را نداشته باشد و این وصیت را در حضور شهود انجام می دهند.اما اگر ورثه از پذیرش وصیت شفاهی خودداری کنند، شخصی که به نفع او وصیت شفاهی شده است نمیتواند با شهادت در دادگاه وصیت شفاهی را اثبات کند؛ مگر اینکه اشخاص مذکور خودشان وصیت شفاهی را قبول کنند و به آن اقرار کرده باشند.
درباره وصیت فردی که خودکشی کرده نیز وصیت در شرایطی باطل است برای مثال اگر کسی به قصد خود کشی تعدادی قرص بخورد و پس از آن در مدتی که تا مرگ خود فرصت دارد وصیتی بنویسد. ماده ۸۳۶ قانون مدنی در این باره می گوید هرگاه کسی به قصد خودکشی، خود را مجروح یا مسموم کند یا کارهای دیگری که باعث هلاکت می شود مرتکب شده و پس از آن وصیت کند، اگر اقدامی که به منظورخود کشی انجام داده باعث مرگ او شود وصیتش باطل است اما اگر فرد زنده بماند وصیتش نافذ خواهد بود.
در این مسئله دو نکته قابل توجه است، اول اینکه فرد قصد خودکشی داشته باشد، بنابر این اگر شخص به طور اتفاقی مرتکب عملی شود که باعث هلاکت و مرگ می شود عمل او خودکشی نبوده و وصیتش نافذ است. نکته دیگر این است که فرد باید کاری انجام دهد که قاعدتا باعث مرگ شود تا عمل او مصداق خودکشی دانسته شود مانند خالی کردن تیر در سر خود
بیشتر بدانیم : شرایط صحیح بودن وصیت نامه
نمونه متن یک وصیت نامه رسمی
این وصیت نامه در تاریخ زیر حاضر گردید.
آقای …………. فرزند …………..به شناره شناسنامه ….. صادره از تهران متولد ………ساکن ………..خیابان ………. پس از اقرار بوحدانیت خداوند قادر و متعال و رسالت یکصد و بیست و چهار هزار پیغمبر و خاتمیت محمد ابن عبدالله (ص) و امامت حضرت علی ابن ابیطالب و فرزندان بلا فصلش(ع) و نیز اقرار به آیه شریفه کل نفس ذائقه الموت در کمال صحت روح و سلامت جسم در مقام انشاء وصیت بر آمد و به شرح زیر وصیت می نماید.
خانم ……………… فرزند ……………به شماره شناسنامه …. صادره از ………….متولد …………ساکن ………………به نشانی بالا به عنوان وصی تعیین و معرفی نمود که وصی موظف است پس از آنکه موصی دعوت حق را لبیک گفته و به سرای باقی شتافت پس از کفن و دفن و ایام ثلاثه و هفته و چهلم و سال مطابق شئون خانوادگی یک دانگ و نیم مشاع از ۴/۵ دانگ مشاع از سرقفلی و حقوق صنفی و سرمایه یک باب مغازه مورد اجاره سند …… دفترخانه …. تهران جزء پلاک ثبتی ….. بخش … تهران را به عنوان قسمتی از ثلث ماترک تعیین که در اختیار و تملک وصی نامبرده (خانم …………) قرار گیرد و احدی را هیچگونه حقی و ادعایی و بهره و نصیبی در مقدار تعیین شده باقی نیست و از سایر وراث انتظار دارد نهایت همکاری را در اجرای مفاد وصیت به عمل آورند تا خدای متعال خشنود گردد و بانوی نامبرده سهم الارث قانونی خود را نیز فرض الله به قانون ارث دارا خواهد بود.
مورد وصیت برای اخذ حق الثبت به مبلغ پانصد هزار ریال تقویم گردید و این تقویم فقط برای وصول حق الثبت است و لاغیر و حق الثبت مبلغ ۱۵۰۰۰ ریال طبق فیش شماره ….بانک ملی واریز و مبلغ ۱۰۰۰۰۰ ریال حق التحریر وصول و قبض شماره ….. صادر گردید و این سند روی اوراق شماره ….. و … تنظیم گردید.
تاریخ : ۱۴۰۰/۰۰/۰۰ خورشیدی محل امضاء موصی :
[WD_Button id=3119]