شکایت از قصور پزشک

بیشتر شکایات بیماران یا اطرافیان آنها از پزشکان در خصوص «خطا در تشخیص»، «بی‌احتیاطی» و «بی‌مبالاتی در معالجه و درمان بیماران» یا «مراقبت‌های بعد از عمل جراحی» است.
برخی اخبار بسیار دردناک‌اند، افرادی که با مراجعه به پزشک یا درمانگاه برای درمان خود اقدام کرده‌اند اما از سوی پزشک مربوطه یا پرسنل درمانگاه قصوری صورت گرفته که نه‌تنها افراد درمان نشده‌اند بلکه درد دیگری نیز به جراحاتشان افزوده شده است اما در اینجا مسئول کیست؟ آیا پزشک مربوطه مرتکب تخلف شده یا عمل وی جرم بوده است؟ مرجع شکایت کجاست؟
در ابتدا باید بگوییم منظور از قصور پزشک چیست؟ در الفاظ و عبارات گاهی با برخی واژگانی روبه‌رو می‌شویم که شاید از نظر ما هم‌معنی باشند و یک منظور را برسانند اما در واقع اینگونه نیست و در مواجهه با الفاظ باید بسیار دقت کرد. در اصطلاحات حقوقی دو واژه قصور و تقصیر وجود دارند که هردو به ظاهر شاید یک معنا داشته و مترادف باشند اما در عمل از یکدیگر مجزا هستند. هردو به معنای کوتاهی کردن هستند اما کوتاهی در هرکدام متفاوت است. زمانی که ما از قصور صحبت می‌کنیم در واقع نوعی غفلت در آن وجود دارد اما زمانی که تقصیر را بیان می‌کنیم در این واژه «عمدی بودن» نهفته است.باید توجه داشته باشیم که قصور و تقصیر به‌عنوان مصادیق خطا از دو حیث مدنی و کیفری قابل ‌بررسی هستند. البته تقصیر پزشکی معادل خطای جزایی است.
بسته به نوع قصوری که شکل گرفته است، از سوی قانونگذار مجازاتی نیز برای فرد در نظر گرفته می‌شود. برای مثال رانندگی اصولی دارد که باید رعایت شود و اگر این اصول رعایت نشود، جریمه یا مجازاتی برای او در نظر گرفته می‌شود.

دفتر وکالت در تهران

تفاوت «قصور» و «تقصیر» پزشکی در این است که در «تقصیر پزشکی» نوعی عمد نهفته است و اراده قبلی در آن دخالت دارد اما در «قصور پزشکی» نوعی غفلت وجود دارد که از روی سهو اتفاق می‌افتد ولی در هرصورت هردو مجازات دارند. تقصیر پزشکی مصادیقی دارد که بی‌احتیاطی، بی‌مبالاتی، نبود مهارت و رعایت نکردن نظامات دولتی، مصادیق آن را تشکیل می‌دهد. قانونگذار در قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ مصادیق تقصیر پزشکی یا همان خطای جزایی را شامل «بی‌احتیاطی» و «بی‌مبالاتی» می‌داند و نبود مهارت و رعایت نکردن نظامات دولتی، ذیل بی‌احتیاطی و بی‌مبالاتی قرار می‌گیرند.
بیشتر شکایات بیماران یا اطرافیان آنها از پزشکان در خصوص «خطا در تشخیص»، «بی‌احتیاطی» و «بی‌مبالاتی در معالجه و درمان بیماران» یا «مراقبت‌های بعد از عمل جراحی» است.
برابر قانون، تخلف‌های پزشکی شامل سهل‌انگاری در انجام وظیفه، رعایت نکردن موازین علمی، شرعی و قانونی، افشا کردن اسرار و نوع بیماری، انجام اعمال خلاف شئون پزشکی، جذب بیمار از طریق تبلیغات گمراه‌کننده و فریفتن بیمار استولی جرایم پزشکی مواردی هستند که در قانون مجازات اسلامی قانونگذار برای آن مجازات در نظر گرفته است ولی شخصی که مرتکب آن می‌شود پزشک و یا جزء تیم پزشکی است. تخلف پزشکی فقط شامل عناوینی که ذکر شد می‌شوند اما قصور پزشکی بعنوان یک جرم تلقی می‌شود و نحوه رسیدگی به آن نیز متفاوت است.

تخلفات انتظامی پزشکی در کجا رسیدگی می‌شود؟

مرجع تشخیص این امر سازمان نظام پزشکی است و به دلیل تخصصی بودن موضوع از نظرات کارشناسی متخصصان مربوطه استفاده خواهد شد. اگر تخلف پزشکان جرم نباشد فقط به عنوان تخلف انتظامی با آن برخورد خواهد شد. رعایت‌ نکردن موازین‌ شرعی‌ و قانونی‌ و مقررات‌ صنفی‌ و حرفه‌ای‌ و شغلی‌ و سهل‌انگاری‌ در انجام‌ وظایف‌ قانونی‌ به‌ وسیله‌ شاغلان‌ حرف‌ پزشکی‌،‌ تخلف‌ محسوب می‌شود و متخلفان‌ با توجه‌ به‌ شدت‌ و ضعف‌ عمل‌ ارتکابی‌ و تعدد و تکرار آن،‌ حسب‌ مورد به‌ مجازات زیر محکوم‌ می‌شوند:
-تذکر یا توبیخ‌ شفاهی‌ در حضور هیئت‌ مدیره‌ نظام‌ پزشکی‌ محل‌
-اخطار یا توبیخ‌ کتبی‌ با درج‌ در پرونده‌ نظام‌ پزشکی‌ محل‌
-توبیخ‌ کتبی‌ با درج‌ در پرونده‌ نظام‌ پزشکی‌ و نشریه‌ نظام‌ پزشکی‌ محل‌ یا الصاق‌ رأی‌ در تابلوی اعلانات‌ نظام‌ پزشکی‌ محل‌
-محرومیت‌ از اشتغال‌ به‌ حرفه‌های‌ پزشکی‌ و وابسته‌ از ۳‌ ماه‌ تا ۱‌ سال‌ در محل‌ ارتکاب‌ تخلف
-محرومیت‌ از اشتغال‌ به‌ حرفه‌های‌ پزشکی‌ و وابسته‌ از ۳‌ ماه‌ تا ۱ سال‌ در تمام‌ کشور
-محرومیت‌ از اشتغال‌ به‌ حرفه‌های‌ پزشکی‌ از بیش‌ از ۱ سال‌ تا ۵‌ سال‌ در تمام‌ کشور
-محرومیت‌ دایم‌ از اشتغال‌ به‌ حرفه‌های‌ پزشکی‌ و وابسته‌ در تمام‌ کشور
تخلف انتظامی شامل موارد دیگری نیز می‌شود از جمله: عدم رعایت نرخ مصوب تعرفه‌های پزشکی، ارائه داروهای مشابه به جای داروی اصلی، برخورد نامناسب کادر پزشکی با بیماران، عدم پذیرش بیماران اورژانسی توسط مراکز درمانی، نداشتن امکانات ضروری پزشکی.
جرایم پزشکی کدام‌ها هستند؟
چنانچه تخلف پزشکان و کادر پزشکی به گونه‌ای باشد که منجر به قتل، آسیب‌دیدگی جسمی و روحی، نقص عضو و… بیمار به صورت عمدی یا غیرعمدی شود، با مرتکب آن برابر مجازات‌های مندرج در قوانین جزایی به خصوص قانون مجازات اسلامی برخورد خواهد شد.
مراجع صالح برای رسیدگی جرایم پزشکی به شرح زیر است:
1-دادگاه‌های عمومی
در این دادگاه‌ها می‌توان از جنبه جزایی و یا حقوقی نسبت به عملی که پزشک مرتکب آن شده است شکایت کرد؛ به عبارت دیگر، هر عملی که در قوانین مدنی و یا جزایی کشور قابلیت پیگیری قضایی داشته باشد در صلاحیت این دادگاه‌هاست. با وجود این، از آنجا که اقدامات پزشکی از زمره مسائل تخصصی محسوب می‌شود که نیاز به نظریات و دیدگاه کارشناسانه دارد، قوه‌قضاییه اقدام به تخصیص یک دادسرا به طور ویژه به جرایم پزشکی و دارویی کرده است.
2-دادسرای جرایم پزشکی
شهر تهران دادسراهای مختلفی دارد که بعضی از آنها به امور ویژه اختصاص یافته‌اند؛ از آن جمله دادسرای ویژه رسیدگی به جرایم پزشکی است که مردم می‌توانند برای رسیدگی به مشکلات و پرونده‌های قضایی خود در رابطه با قصور و جرایم پزشکی در هر سطحی به آنجا مراجعه کنند.
روند رسیدگی به پرونده‌های مطرح در این دادسرا اینگونه است که پس از طرح و ارجاع موضوع به کمیسیون‌های پزشکی، پرونده بررسی می‌شود و در صورتی که قصور پزشک و یا کادر کادر درمانی تشخیص داده شود، مراتب قصور به شعبه رسیدگی ‌کننده ارسال و به دنبال آن پزشک و تیم پزشکی برای ادای توضیحات احضار می‌شوند و در نهایت دادسرا با اخذ تصمیم مقتضی یا قانع می‌شود که قصوری رخ نداده است و قرار منع یا موقوفی تعقیب صادر می‌کند و یا اینکه ادعای شاکی را قریب به واقع می‌بیند و با صدور کیفرخواست پرونده را به دادگاه ارسال می‌کند و دادگاه کیفری نیز بر اساس محتویات پرونده، نظریه کارشناس و دفاعیات هردو طرف اقدام به صدور رأی می‌کند.
3-شورای حل اختلاف
از اوایل سال ۸۹ و پس از گذشت یک سال و نیم از تصویب دستورالعمل تشکیل شوراهای حل اختلاف ویژه امور پزشکی (مصوب ۳۱/۶/۱۳۸۶) در بسیاری از استانها شوراهای حل اختلاف ویژه رسیدگی به امور بهداشتی و پزشکی شروع به فعالیت کردند.در تهران نیز مجتمع شماره ۲۹ شورای حل اختلاف به امور بهداشتی و پزشکی تخصیص یافته است.
رسیدگی و حل و فصل اختلافات اعضای جامعه پزشکی با یکدیگر و همچنین اختلافات جامعه پزشکی با سایر اشخاص در صورتیکه مبلغ خواسته یا محکوم شده کمتر از ۵میلیون تومان باشد و یا در صورتی که هر دوطرف در خصوص ارجاع پرونده به شورا توافق داشته باشند، در صلاحیت شورای حل اختلاف است.
در عمل عمده پرونده‌های مرتبط با دندانپزشکی و یا پرونده‌هایی که پیش‌بینی می‌شود دیه‌ای که متهم به آن محکوم خواهد شد کمتر از ۵ میلیون تومان است به شورای حل اختلاف جهت رسیدگی ارجاع می‌شود.
4-سازمان تعزیرات حکومتی
قانون تعزیرات حکومتی امور بهداشتی و درمانی مصوب۲۳/۱۲/۱۳۶۷ مجمع تشخیص مصلحت نظام اسلامی از تخلفات زیادی نام برده است که مهمترین تخلفات موضوع آن عبارتند از:
الف-ایجاد مؤسسه پزشکی غیرمجاز توسط افراد بدون صلاحیت
ب-ایجاد مؤسسه پزشکی توسط متخصصین بدون پروانه
ج-خودداری بیمارستان‌ها از پذیرش وارائه خدمات اولیه لازم به بیماران اورژانسی
و…
رسیدگی به این تخلفات در حیطه صلاحیت سازمان تعزیرات حکومتی است اما باید دقت کرد، در صورتی که مؤسسه پزشکی توسط افرادی ایجاد شده باشد که تخصص لازم را دارند اما نسبت به کسب مجوزهای لازم اقدامی نکرده‌اند موضوع در صلاحیت دادسرای انتظامی سازمان نظام پزشکی قرار می‌گیرد.
ساز و کار برخورد با قصور پزشکی
سازمان نظام ‌پزشکی در زمینه برخورد با قصور پزشکی، یک تشکیلات دادرسی دارد که برای بررسی این موضوع، در صورت صحت اثبات شاکی، مبنی بر رخ دادن قصوری از سوی یک پزشک یا پرستار، در صدد جبران این مساله برمی‌آیند.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور، وظیفه بازرسی و نظارت بر مؤسسه‌های پزشکی، مطب‌ها و مراکز درمانی را بر عهده دارند و اگر با جرم و تخلفی برخورد کردند، باید حسب مورد آن را به دادسرای ویژه جرایم پزشکی و دارویی یا شعبه خاص دادگاه‌های عمومی و انقلاب در مراکز استان‌ها یا شعب ویژه پزشکی و دارویی سازمان تعزیرات حکومتی یا دادسراهای انتظامی نظام پزشکی ارسال کنند.
البته باید تاکید کرد که مرجع رسیدگی به تقصیرات پزشکی همان‌گونه که اشاره شد، در تهران، دادسرای ویژه جرایم پزشکی و دارویی و در سایر شهرستان‌ها، دادسراهای عمومی و انقلاب است.

پزشکان در این حوزه چگونه مجازات می‌شوند؟

بر اساس ماده ۴۹۵ قانون مجازات اسلامی، مصوب سال ۱۳۹۲، هرگاه پزشک در معالجاتی که انجام می‌دهد، باعث مرگ یا صدمه فردی شود باید دیه بپردازد مگر آنکه عمل وی مطابق مقررات و موازین فنی بوده و یا اینکه قبل از عمل، از شخص مریض یا اولیای وی رضایت گرفته باشد و در عمل نیز تقصیری نداشته باشد. اگر شخص بیمار پس از عمل آسیب ببیند ولی پزشک در آن آسیب‌دیدگی قصور یا تقصیری نداشته باشد مسئول نیست.
همچنین بر اساس ماده ۴۹۶ این قانون، پزشک در معالجاتی که دستور انجام آن را به مریض یا پرستار و مانند آن صادر می‌کند، در صورتی که شخص فوت کند یا صدمه جسمی ببیند مسئول است مگر اینکه طبق ماده بالا عمل شود.
هرگاه مریض یا پرستار بدانند که دستور پزشک اشتباه است و موجب صدمه می‌شود ولی با وجود این به دستور عمل کنند، پزشک مسئول نیست بلکه خود مریض یا پرستار مسئول خسارت و یا صدمه هستند.

قضات متخصص حقوق پزشکی

لازمه اشتغال به قضاوت در دادسراها و دادگاه‌هایی که به جرایم پزشکی رسیدگی می‌کنند، تسلط بر مباحث پزشکی نیست؛ بلکه این قضات، باید متخصص و صاحب‌نظر در حوزه حقوق پزشکی باشند.
در حال حاضر قضات دادسرای پزشکی و دارویی یا قضات دیگری که به این‌گونه جرائم رسیدگی می‌کنند، مدرک کارشناسی حقوق، علوم قضایی یا کارشناسی ارشد و دکترای سایر رشته‌های حقوقی دارند اما در دادسرای انتظامی و هیأت‌های بدوی، تجدید نظر و عالی انتظامی نظام پزشکی، وضع به گونه دیگری است و همه افراد شاغل در این مراکز از جامعه پزشکی هستند.
به گزارش روابط عمومی سازمان قضایی نیروهای مسلح، اما ممکن است سوال پیش بیاید که وضعیت پرسنل بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های نیروهای مسلح به چه صورت است؟
در اینجا باید گفت طبق قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح افراد نظامی به چند دسته تقسیم شده‌اند که در این تقسیم‌بندی بیان شده افرادی که در ارگان‌های مرتبط با نیروهای مسلح بصورت قراردادی و یا به نحو دیگر مشغول به فعالیت هستند نیز تا اتمام قرارداد یا تعهدات کاری خود نظامی محسوب شده و به تخلفات و جرایم آن‌ها در دادسرای نظامی رسیدگی می‌شود. خب ما بیان کردیم که به تخلفات انتظامی پزشکان در صورتی که قصوری مرتکب نشده باشند در سازمان نظام پزشکی و اگر قصوری مرتکب شده باشند در دادسرای جرایم پزشکی رسیدگی می‌شود. به نظر نگارنده در خصوص پرسنل بیمارستان‌های نیروهای مسلح در خصوص تخلفات انتظامی سازمان نظام پزشکی صلاحیت دارد ولی در قصور صورت‌گرفته همانطور که بیان شد شخص همزمان هم می‌تواند به دادسرای جرایم پزشکی مراجعه کند و هم به دادسرای نظامی. اما اگر در راستای خدمت خود جرمی مرتکب شوند دیگر دادگاه‌های عمومی یا پزشکی صلاحیت رسیدگی ندارند و صرفا دادسرای نظامی صلاحیت رسیدگی به جرایم آن‌ها را خواهد داشت و همانند افراد نظامی مجازات خواهند شد.
پزشک در انجام تمام اقدامات پزشکی اعم از معالجات درمانی و اعمال جراحی در درجه اول باید رضایت بیمار یا اولیا یا سرپرستان یا نمایندگان قانونی وی را اخذ کند (در موارد فوری اخذ رضایت ضروری نیست) و در مرتبه بعدی رعایت موازین فنی و علمی و نظامات دولتی ضروری است. حال اگر پزشک در حین معالجات، مرتکب تقصیر یا قصوری شود ( اعم از بی‌احتیاطی، بی‌مبالاتی، عدم مهارت و عدم رعایت نظامات فنی) در این صورت در برابر خسارات جانی و بدنی وارده به بیمار مسئول است. نکته مهمی که باید به آن توجه داشت اینکه اقدامات پزشکان، مادام که عمدی در کار نباشد و فقط قصور یا تقصیر باشد، غیرعمدی محسوب شده و حسب مورد به پرداخت دیه محکوم خواهند شد. با توجه به اینکه امر پزشکی کاملا تخصصی است احراز تقصیر یا قصور پزشک برعهده متخصصان مربوطه درسازمان پزشکی قانونی یا نظام پزشکی خواهد بود.
در مجموع باید گفت مردم در صورتی که مشکلی در روند درمان یا اقدامات پزشکی پیدا کنند، چه ناشی از جراحی‌های مختلف و چه اقدامات غیر جراحی می‌توانند به یکی از این مراجع مراجعه کنند:
1-دادسرای ویژه امور پزشکی که از این طریق می‌توانند دیه و خسارات وارد شده را مطالبه کرده و اگر پزشک مرتکب قصور شده باشد مجازات او را هم از دادگاه بخواهند.
2-شورای حل اختلاف که در واقع به پرونده‌هایی که دیه درخواستی در آنها کمتر از ۵ میلیون تومان باشد رسیدگی می‌کند.
3-دادسرای انتظامی سازمان نظام پزشکی که نتیجه آن برخورد انتظامی با پزشک خواهد بود که طیف وسیعی از اقدامات از توبیخ کتبی تا لغو پروانه طبابت به شکل دائمی را در بر می‌گیرد.
باز هم باید تأکید کرد که در اکثر موارد می‌توان هم به سازمان نظام پزشکی و هم به محاکم دادگستری به شکل همزمان مراجعه کرد و هیچ‌یک مانعی برای صلاحیت دیگری محسوب نمی‌شود.
________________________________________
ببیشتر بدانیم : بیشترین شکایت از پزشکان در کدام پزشکان است؟

سوال در خصوص قصور پزشک شده است

پدر بنده در بیمارستان خصوصی رشت عمل تنگی کانال نخاعی انجام داد. پس از پایان عمل، دکتر جراح از اتاق عمل بیرون اومد و گفت که حال پدر خوبه و بهوش اومده، بعد از اون بدلیل بی توجهی و غفلت پرستاران تو ریکاوری پدرم دچار هیپوکسی میشه و اونجا نمیفهمند تاز مانی که پرستار بخش آی سی یو ،برای انتقال مریض به بخش آی سی یو میاد تازه اونجا پرستار آی سی یو به اونها میگه که این بلا سر پدرم اومده وپرستارای ریکاوری اونجامیفهمن که پدر م بعلت کمبود اکسیژن حالت خفگی پیدا میکنه. حالا هم حدودا ۴۵ روز تو کماست با ضریب هوشیاری پایین و زندگی نباتی داره. حال میخاستم جواب سوالات زیر رو بدید : ۱- من در دادسرا به چه عنوان شاکی باشم .بعنوان قیم یا ولی یا به دنبال حجر مریض باشم. پدرم هنوز زنده است و زندگی نباتی پیدا کرده . دادسرا به من میگه که مریض زنده است . از سایر خواهرو برادرانمان وکالت رسمی گرفتم ولی باز قبول نمیکنند . واسه تشخیص حجرم اقدام کردم دکتر پزشکی قانونی به من میگه که گرفتن حجر به ضررت میشه. ۲اگه موفق بشم محکومشون کنم هزینه بیمارستان چی میشه؟ ۳اگر پول بیمارستانو تا آخر ندم چیکارم میکنند؟ ۴ دیه زندگی نباتی چطوری؟ مجازات زندان داره؟
2
پاسخ

با سلام وضعیت پدر شما در حالتی نیست که تعیین تکلیف کنید اگر در کما باشد احتمال برگشت هست ولی اگر مرگ مغزی باشد و وارد زندگی نباتی شده قطع حیاتش بستگی به شما دارد که اعلام کنید دستگاهها را قطع کنند یا خیر . حجر نمی توانید ولی می توانید بعنوان قیم موقت از دادستان حکم بگیرید جهت پیگیری و انجام امور . شما علیه بیمارستان پزشک معالج و بیهوشی و کادر عمل تحت عنوان قصور پزشکی شکایت کنید . هزینه درمان بعهده خودشماست اگر پدر فوت کند فقط دیه فوت دریافت می کنید و اگر درمان شود دیه جراحات وارده و نواقص ایجاد شده را می گیرید‌‌ در مورد هزینه درمان اختلاف نظر وجود دارد برخی اعتقاد دارند که دیه هم جنبه جریمه دارد و هم جبران خسارت . و برخی آن را مجازات می دانند . شاید بتوانید از باب مسئولیت مدنی و خسارت از باب تسبیب دادخواست مطالبه خسارات و هزینه های بیمارستان را براساس نتایج پرونده قصور پزشکی مطالبه کنید.اگر هزینه بیمارستان پرداخت نشود بیمارستان در صورت فوت علیه ورثه طرح دعوی می کند و در صورت سلامت پدرتان علیه خودش. تا حیات خاتمه نیافته باشد هیچ دیه ای قابل تعیین و پرداخت نیست. خیر قصور فقط دیه دارد و حبس ندارد.

مراحل شکایت از پزشک

باید گفت که شکایت از پزشک نیاز به دانستن روش‌ها و مراحل خاص خود را دارد. از این رو حتماً باید با یک وکیل در این حوزه کمک بگیرید؛ البته وکیلی که به صورت تخصصی در این بخش کار می‌کند و کاملاً با زیروبم آن آشنا است. باید گفت که پرونده‌های پزشکی دارای جزئیات زیادی هستند که اگر بیمار با آن‌ها آشنا نباشد، امکان اینکه پرونده در مسیر اشتباهی بیفتد، زیاد خواهد بود.

در حالت کلی، مراحل شکایت از پزشک به صورت زیر است:

مراجعه به مرکز ثبت شکایت و تهیه دادخواست بر اساس موضوع و شکایات، همراه با مدارک لازم (در حال حاضر، بیشتر افراد به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و شکایات خود را در آنجا ثبت می‌کنند. بعد از شکایت آن‌ها به سازمان مربوطه ارسال می‌شود.)
ارسال ابلاغیه تاریخ رسیدگی برای حضور شما و بیان توضیحات لازم
احظار پزشک و استعلام مدارک از مرکز درمانی خاص
بررسی پرونده و صادر کردن دستور لازم

باید گفت که بیمار در هر زمانی می‌تواند شکایت خود را ثبت کند و اینکه دکتر در داخل یا خارج از کشور است، تفاوتی وجود ندارد.
شکایت از پزشک

موضوع شکایت را کجا مطرح کنیم؟

قبل از ثبت شکایت بهتر است که چند نکته زیر در نظر گرفته شوند:

در ابتدا سعی می‌شود تا با جلسه صلح و سازش در شورای حل اختلاف، بیمار از شکایت خود و با دریافت جریمه‌ای و غیره گذشت کند. البته برای مواردی که قصور و اثرهای آن خیلی حاد نباشد.
پرونده پزشک بعد از ثبت به کمیسیون‌های تخصصی ارسال می‌شود تا میزان قصور او مشخص شود. قاضی بعد از بررسی مدارک ارسال شده از سمت کیمیسیون تخصصی، رأی را صادر خواهد کرد.
در مراحل ابتدایی، در صورت نیاز و البته امکان، بیمار به پزشکی قانونی مراجعه می‌کند تا میزان آسیب به او مشخص شود.

چگونگی شکایت از پزشک اورژانس و اورژانس

هنگامی که با مرکز فوریت‌های پزشکی شماره ۱۱۵ تماس می‌گیرید، معمولا گروهی از اورژانس برای بررسی موضوع به محل مراجعه می‌کنند. بعد از بررسی اولیه، اقدامات لازم را انجام می‌دهند و در صورت نیاز به انتقال بیمار، او را به بیمارستان منتقل می‌کنند. در برخی موارد نیز ممکن است با مراکز خصوصی تماس بگیرید و درخواست اعزام تیم اورژانس داشته باشید. در صورت بروز مشکل در حین معاینه و انتقال بیمار می‌توانید با شماره ۱۵۹۰ تماس گرفته و مراتب شکایت از اورژانس را اعلام کنید.

شکایت از پزشک اورژانس هم مانند شکایت از سایر پزشکان انجام می‎شود که در این مقاله به روش‌های مختلف آن پرداختیم. لازم به ذکر است شکایت از پزشک ارتودنس، ارتوپد، پزشک بینی، جراح، جراح پلاستیک، چشم پزشک و هر پزشکی با هر تخصصی به همین شیوه‌هایی که ذکر شد انجام می‌شود. تنها نکته قابل توجه در مورد شکایت از پزشکان مختلف جمع‌آوری مدارک قبل و بعد از بروز مشکل است.

شکایت از موسسات پزشکی غیرمجاز

لازم به ذکر است که هر موسسه پزشکی شامل بیمارستان، دندانپزشکی، کلینیک، پلی کلینیک، آزمایشگاه و هر کلینک یا درمانگاهی بدون داشتن پروانه از وزارت بهداشت و درمان راه‌اندازی و بهره‌برداری شود و یا پزشکی پروانه خود را به دیگری واگذار کند می‌توان نسبت به شکایت از پزشک بدون پروانه اقدام کرد. مراحل شکایت از این پزشکان هم فرآیندی مشابه آن چه دارد که در مورد شکایت از پزشک شرح دادیم. در نهایت این موسسات توسط وزارت بهداشت پلمپ می‌شوند.
شکایت از موسسات پزشکی غیرمجاز که به وسیله افراد متخصص اداره می‌شوند

اگر فرد دارای صلاحیت و تخصص پزشکی باشد ولی بدون اخذ پروانه اقدام به ایجاد موسسات پزشکی کند، این عمل او جرم محسوب می‌شود و می‌توان از این افراد تحت عنوان شکایت از پزشک بدون پروانه، شکایت کرد.

شکایت از موسسات پزشکی غیرمجاز که توسط اشخاص فاقد صلاحیت اداره می‌شوند

اگر افراد بدون تخصص باشند یعنی تخصص و علم لازم جهت طبابت چه از بابت تحصیلی و چه از بابت اخذ مجوزات رسمی از وزارت بهداشت، نداشتـه باشند. می‌توان از این افراد با عنوان شکایت از پزشک بدون پروانه اقدام کرد. زیرا این افراد در واقع فاقد صلاحیت محسوب می‌شوند و چنان‌چه با توجه به عدم تخصص اقدام به طبابت و ایجاد مراکز و موسسات درمانی کننـد با این افراد برخورد می‌شوند.

شکایت از پزشک بابت ویزیت و دریافت وجوه اضافی

با توجه به این موضوع که هرگونه دریافتی بالاتر از سقف تعرفه خدمات سلامت و مصوب هیئت وزیران به هر طریقی از جمله قید خدمات ارائه نشده در صورت حساب بیمار، دریافت هرگونه وجه بدون ارائه رسید رسمی هرگونه دریافتی خارج از بیمارستان ها و مراکز جراحی محدود بابت ارائه خدمات در این موسسات، عقد هرگونه قرارداد یا پرداخت بالاتر از تعرفه های مصوب هیئت وزیران توسط سازمان های بیمه‌گر پایه و تکمیلی و سایر نهادهای حمایتی و سایر سازمانهای دولتی و غیر دولتی خریدار خدمات سلامت و هرگونه تبانی مالی بین موسسات و مراکز ارائه دهنده خدمات سلامت به ضرر گیرندگان خدمات تخلف محسوب می‌شود.

بر همین اساس وزارت بهداشت اعلام کرد کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی علاوه بر روش‌های موجود، می‏توانند از طریق تماس با سامانه تلفنی ۱۶۹۰ یا ثبت شکایت در سایت اینترنتی www.1690.ir شکایات خود را اعلام و کد رهگیری دریافت نمایند، شروع رسیدگی به شکایات از طریق دریافت اطلاعات از سامانه تلفنی یا اینترنتی و یا مراجعه شاکی و یا گزارش مراجع ذیصلاح خواهدبود.

شکایات پس از دریافت از سوی مرکز ملی پاسخگویی و رسیدگی به شکایات حداکثر ظرف دو روزکاری، ضمن اعلام موضوع به شاکی، جهت تکمیل مستندات و تهیه گزارش نظارتی به کمیته کارشناسی ستاد استانی ارجاع می‌شود. کمیته کارشناسی حداکثر ظرف ۱۰ روز کاری پرونده را تکمیل و به دادسرای انتظامی نظام پزشکی شهرستان و کمیسیون ماده ۱۱ تعزیرات حکومتی ارسال می‌نماید.

برای شکایت از پزشک به کجا باید مراجعه کرد؟

در ادامه این مقاله می‌خواهیم به سوالات پرتکراری مانند برای شکایت از پزشک کجا برم؟ شکایت از دکتر چگونه انجام می‌شود؟ مراحل شکایت از پزشک چیست؟ نحوه شکایت از پزشک چگونه است؟ مراحل شکایت در نظام پزشکی چیست؟ شکایت از پزشک در نظام پزشکی بررسی می‌شود یا خیر؟ و آیا شکایت از پزشکان موثر است یا خیر؟ پاسخ بدهیم. پس با ما همرا باشید.

بسته به نوع پرونده و اینکه در کجا زندگی می‌کنید، می‌توانید برای شکایت به مراجع مختلفی مراجعه کنید. در قدم اول بهتر است که به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرد تا در آنجا پرونده شما تشکیل و به سازمان مربوطه ارسال شود. اما روش‌های دیگری هم وجود دارند که شامل موارد زیر هستند:

شکایت در دادسرای انتظامی سازمان نظام پزشکی
ثبت شکایت در محاکم عمومی دادگستری
ثبت شکایت در شورای حل اختلاف (برای دیه‌های کمتر از ۵ میلیون تومان)

با توجه به توضیحاتی که ارائه شد تا اینجا به سوال برای شکایت از پزشک به کجا مراجعه کنیم؟ به خوبی پاسخ داده شـد. در ادامه به توضیح باقی موارد می‌پردازیم.

راه‌های ارتباطی و ثبت شکایت از بیمارستان تامین اجتماعی

برای شکایت از بیمارستان تامین اجتماعی می‌توانید از طریق سایت تامین اجتماعی اقدام کنید. همچنین از طریق تماس با شماره ۱۴۲ برای شهروندان تهرانی و تماس با ۱۴۲-۰۲۱ برای شهروندان شهرستان، شکایت خود را از مراکز تامین اجتماعی به ثبت برسانید. سازمان تامین اجتماعی امکان ثبت شکایت از طریق ارسال پیامک به شماره ۵۰۰۰۱۴۲ را هم برای شهروندان فرآهم کرده است. همین طور برای شکایت از برای شکایت از بیمارستان‌های تامین اجتماعی می‌توانید با شماره‌های ۱۵۹۰ و ۱۶۹۰ تماس حاصل فرمائید.

مراحل ثبت شکایت از پزشک در دادسرا و سازمان نظام پزشکی

شکایت پزشکی در چند مرحله انجام می‌شود. در ابتدا برای ثبت شکایت، شاکی باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و شکایت خود را از پزشک، بیمارستان یا هر مرکز درمانی دیگری در آنجا به ثبت برساند. بعد از ثبت، در زمان تعیین شده بیمار و پزشک متخلف باید در دادسرا حضور داشته باشند و کامل واقعه را شرح دهند. بعد از آن، پرونده به طور کامل بررسی می‌شود. اگر پرونده در همان‌جا حل نشود، دادستان آن شکایت را به دادگاه ارجاع خواهد داد.
مراحل ثبت شکایت و رسیدگی در دادگاه

پرونده شما باید از دادسرا به دادگاه ارسال شود. در دادگاه بعد از دریافت نظرات دو طرف و همچنین دفاعیه پزشک، قاضی رأی را صادر می‌کند. البته برای رسیدن به این مرحله، شاکی باید شکایت خود را در دادسراهای جرائم پزشکی یا عمومی ثبت کند. اینکه چگونه شکایت ثبت شود، حتماً باید با یک وکیل در این حوزه مشورت کنید.

موضوع شکایت را کجا مطرح کنیم؟ دادسرا یا نظام پزشکی؟

سؤال اصلی اینجاست که آیا شکایت از پزشک را در دادسرا انجام دهیم یا سازمان نظام پزشکی؟ پاسخ به این سؤال به نوع تخلف بستگی دارد. در صورتی که قصور مربوط به درمان است، در نظام پزشکی رسیدگی می‌شود و بعد اگر لازم بود به دادگاه ارسال خواهد شد. تخلفات غیر درمانی در دادسرا ثبت می‌شود. البته باز هم می گوییم که این جواب کلی است و بسته به نوع تخلف پزشک در درمان و همچنین شهر محل زندگی فرد بستگی دارد.
شکایت از پزشک در سازمان نظام پزشکی چگونه انجام می‌شود؟

شکایت از پزشک در دادسرا و سازمان نظام پزشکی نتایج متفاوتی دارد. شاکی باید با توجه به خواسته خود در یکی از این دو نهاد دعوای خود را مطرح کند. شکایت در دادسرای جرایم پزشکی موجب می‌شود که در صورت اثبات قصور پزشک، دیه از طرف پزشک به شما پرداخت شود، اما شکایت در سازمان نظام پزشکی در مورد تخلف صنفی است که پزشک انجام می‌دهد.

مجازات‌هایی که در سازمان نظام پزشکی برای پزشکان در نظر می‌گیرند شامل توبیخ با درج در پرونده یا اخطار یا تعلیق پروانه طبابت یا ابطال پروانه است. توبیخ‌های نام بـرده شـده را با توجه به سابقه پزشک و میزان قصوری که انجام داده است برای وی در نظر می‌گیرند.

هنگام شکایت به نظام پزشکی باید توجه کنید که نمی‌توانید از پزشک متخلف خسارتی را مستقیما دریافت کنید.
نحوه شکایت از پزشک در نظام پزشکی

برای شکایت از پزشک در نظام پزشکی می‎‌توانید از طریق سایت سازمان نظام پزشکی ایران اقدام کنید و با در نظر گرفتن موارد زیر با وارد کردن اطلاعات خود شکایت را ثبت و منتظر پیگیری مراجع مربوطه بمانید.

موارد مورد توجه در شکایت از پزشک در نظام پزشکی:

تمامی شکایات باید مدلل و مستند باشند. بدیهی است مسئولیت قانونی مطالب اظهارشده بر عهده شاکی است.
هنگام ورود اطلاعات خود، حتما شماره تلفن همراه خود را وارد کنید تا اطلاع رسانی مراحل مختلف رسیدگی به شکایت امکان‌پذیر باشد.
در نگهداری شماره پیگیری و عدم افشای آن به دیگران دقت و توجه لازم را داشته باشید.
شکایاتی قابل رسیدگی است که توسط شاکی‌ ذی‌نفع‌ یا سرپرست‌ و یا نمایندگان‌ قانونیی بیمار انجام شود.
چنانچه مرجع مورد شکایت از یک مورد بیشتر باشد (دو یا سه یا چهار مورد) شاکی باید از مراجع ذیربط، به صورت جداگانه در قالب چند طرفیت شکایت نماید.

سیستم به طور خودکار به شکایاتی که قبلاٌ به سامانه رسیدگی به شکایات ارسال شده ترتیب اثر نخواهد داد مگر اینکه موضوع با شکایت قبلی تفاوت داشته باشد، لذا از ارسال شکایات تکراری خودداری نمایید.

چنانچه شکایتی توسط جمعی از اشخاص حقیقی مطرح گردد می بایست جهت ثبت با عنوان شکایت، فردی به نمایندگی ذینفعان، مشخصات فردی خود را مرقوم نماید.

مراحل شکایت از بیمارستان

بعد از توضیح مراحل شکایت از پزشک، اکنون زمان آن رسیـده است که به سوالاتی مانند برای شکایت از بیمارستان به کجا مراجعه کنیم؟ و مراحل شکایت از بیمارستان چیست پاسخ دهیم. باید بدانید که برای شکایت از تخلف بیمارستان‌ها مراجع مختلفی در نظر گرفته شده‌اند که بر اساس نوع شکایت، نوع و شدت آسیب، نوع خطا و تقصیر بیمارستان و کادر درمان، از صلاحیت‌های مختلفی برخوردار هستند. بنابراین، برای شکایت از بیمارستان به مراجع قضایی باید با نوع موضوع شکایت و همچنین صلاحیت مرجع رسیدگی کننده به شکایت خود اطلاع داشته باشید.

شکایت از بیمارستان با توجه به نوع شکایت از طریق مراجع زیر انجام پذیر است:

دادگاه‌های عمومی
دادسرای جرایم پزشکی
شورای حل اختلاف (ویژه امور بهداشت)
وزارت بهداشت