تفاضل دیه

سلام در برخی پرونده هایی که اخیرا مورد رسیدگی قرار گرفته است موضوع تفاضل دیه یا به عبارتی نصف دیه مطرح شد که این شائبه در جامعه ایجاد شده است که تفاضل دیه برای اجرای حکم اعدام و قصاص پرداخت می‌شود؛ این در حالی است که پرداخت تفاضل دیه فقط شامل اجرای حکم قصاص قتل عمد می‌شود.
اعدام و قصاص دو حکم مجزا هستند و برای اجرای حکم اعدام مجرمان مواد مخدر، مجرمان سابقه دار و مجرمان مفسد فی الارض تفاضل دیه پرداخت نمی‌شود.
 قصاص حقی است که برای اولیای دم تعیین شده است و اگر قتل عمدی صورت بگیرد خانواده مقتول می‌توانند درخواست قصاص کنند که در چنین شرایطی باید اختلاف دیه را به خانواده فرد محکوم به قصاص پرداخت کنند.
در آیات قرآن قصاص نفس در برابر نفس مطرح شده است، یعنی باید برای قصاص برابری وجود داشته باشد، در چنین شرایطی اگر یک مرد قاتل، مرد دیگری را به عمد بکشد و خانواده مقتول درخواست قصاص کنند باید تفاضل دیه به خانواده فردی که قصاص می‌شود پرداخت و سپس حکم اجرا شود.
همین قانون درباره قتل یک زن به دست مردی دیگر هم مصداق دارد و برای قصاص مرد، خانواده زن مقتوله باید تفاضل دیه یعنی نصف دیه را به ورثه قاتل پرداخت کنند.
 براساس ماده ۳۸۲ قانون مجازات اسلامی اگر زن مسلمانی به عمد کشته شود قاتل وی مشمول قصاص می‌شود و اولیای دم باید پیش از قصاص تفاضل دیه را بدهند.
 در ماده ۳۸۲ همچنین آمده است که اگر زنی مردی را بکشد، چون اینجا برابری از حیث پرداخت دیه مطرح نیست، اولیای دم می‌توانند تقاضای قصاص کنند بدون این که دیه پرداخت شود.
لازم به ذکر است پرداخت تفاضل دیه فقط به قصاص در قتل‌های عمدی اختصاص دارد و قانون درباره قتل‌های غیر عمد پیش بینی‌های دیگری را در نظر گرفته است.
اسفنانی افزود: بر اساس قانون بیمه شخص ثالث در صورتی که حوادث رانندگی منجر به قتل غیرعمد شود پرداخت دیه زن و مرد مساوی است و مبلغ آن توسط صندوق بیمه پرداخت می‌شود.
برای اطلاعات بیشتر می توانید به مقاله هزینه اعدام قاتل و تفاضل دیه مراجعه نمایید و یا با شماره های دفاتر حق گرا تماس بگیرید.