پرسش و پاسخ درباره امور خانواده

پرسش و پاسخ درباره امور خانواده
۱- آیا زنی که شوهر و فرزند دارد، در صورت فوت، خواهران‌ و برادرانش هم از او ارث می‌برند؟
برادر و خواهر جزء طبقه دوم وراث بوده و با وجود فرزند و همسرِ متوفی، از وی ارث نخواهند برد؛ لکن مادرِ متوفی جزو وراث خواهد بود.
۲- محل طرح دعوا چگونه تعیین می شود ؟
🔰در امور خانواده، چنانچه هر یک از زوجین در محل های متفاوتی طرح دعوی کرده باشند، دادگاهی که دادخواست اول به آن داده شده است، اختیار رسیدگی دارد.
🔰همچنین، در دعاوی خانوادگی، زوجه میتواند در محل سکونت خود اقامه دعوی کند.
🔰زوجه علاوه بر محل اقامت زوج و محل اقامت خود، میتواند برای مطالبه مهریه به دادگاهی رجوع کند که عقد نکاح در حوزه آن واقع شده است.
۳- زن شوهرداری با مرد دیگری رابطه زناشویی داشته است، آیا این زن میتواند بعد از طلاق از شوهرش با همان مرد ازدواج کند؟
خیر، در صورت بروز این رابطه ی زن شوهردار با مرد دیگر، تا ابد به آن مرد حرام می شود اصطلاحا حرام موبد و حتی بعد از طلاق از شوهر خود نیز نمیتواند با آن مرد ازدواج کند.
(نظر اجماع این است)
۴- من یک شوهر ۳۲ ساله هستم. اگر بخواهم همسرم را طلاق بدهم چیکار باید انجام دهم؟
مرد حق طلاق خواهد داشت و میتوانید بعد از پرداخت حقوق همسر خود، برای طلاق ایشان اقدام کنید.
۵- من زنی ۲۷ ساله هستم. به دلیل اینکه همسرم مرا کتک میزند و معتاد است قصد طلاق دارم. چه کاری باید انجام دهم؟
شما میتوانید با استناد به شروط ضمن عقد و تماس با دفتر و گرفتن وکیل برای طلاق اقدام کنید.
۶- زن و شوهری که به دلیل عدم تفاهم قصد طلاق توافقی را دارند چه کاری باید انجام دهند؟
ابتدا زن و شوهر باید در خصوص تمامی مهریه و نفقه و اجرت المثل و حقوق دیگر توافق کنند سپس میتوانند ضمن تماس با دفتر وکیل بگیرند.
۷- آیا بعد از طلاق توافقی زن میتواند به مهریه خود رجوع کند؟
اگر طلاق توافقی در قبال بذل مهریه باشد دیگر زن نمیتواند به مهریه خود رجوع کند.
۸- اگر زن وکالت در طلاق داشته باشد میتواند مهریه خود را هم مطالبه کند؟
بله اگر زن وکالت در طلاق داشته باشد میتواند تمامی حقوق خود را از مرد مطالبه کند.
۹- در چه صورتی زن میتواند ۱۰۰۰ سکه عندالاستطاعه را به عنوان مهریه مطالبه کند؟
در صورتیکه زن از مرد اموالی را معرفی و توقیف کند قابل مطالبه است.
۱۰- آیا برای مطالبه مهریه عند المطالبه هم زن باید مال معرفی کند؟
خیر مرد ملزم خواهد بود که مهریه عندالمطالبه را تحت هر شرایطی پرداخت کند.
۱۱- تحت چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمیگیرد؟
تحت هر شرایطی مهریه به زن تعلق میگیرد مگر در صورت بذل مهریه از طرف زن.
۱۲- آیا زن میتواند مهریه خود را درقبال طلاق توافقی بذل کند؟
بله زن میتواند در ازای طلاق توافقی مهریه خود را بذل کند.
۱۳- زن از چه طریقی میتواند برای وصول مهریه اقدام کند؟
زن میتواند از طریق توقیف اموال مرد از اجرای ثبت و یا تنظیم دادخواست از دادگاه برایمطالبه مهریه اقدام کند.
۱۴- در صورت عدم پرداخت نفقه زن میتواند حکم جلب مرد را بگیرد؟
اگر شکایت کیفری ترک انفاق کرده باشد و مرد نفقه را پرداخت نکند زن میتواندحکم جلب ایشان را بگیرد.
۱۵- تا چند ماه نفقه پرداخت نشود زن حق طلاق خواهد داشت؟
اگر مرد به مدت شش ماه نفقه زن را پرداخت نکند زن حق طلاق خواهد داشت.
۱۶- در صورت عدم تمکین خاص و یا عام زن نفقه به او تعلق میگیرد؟
در صورتیکه عدم تمکین زن توسط مرد اثبات شود دیگر نفقه به زن تعلق نخواهد گرفت و ناشزه میباشد.
۱۷- در صورتیکه زن بدون اجازه مرد از منزل خارج شود نفقه به او تعلق میگیرد؟
در صورتیکه به دلیل عدم پیروی از دستورات مردناشزه محسوب شود نفقه به ایشان تعلق نمیگیرد.
۱۸- مرد میتواند برای پرداخت نفقه دادخواست اعسار بدهد؟
بابت نفقه گذشته که محکوم شده است بله ولی اگرشکایت ترک انفاق شده باشد باید ماهیانه آن را پرداخت کند.
۱۹- اگر پدری قبل از فوت تمام اموال و دارایی خود را به نام دو پسرش بکنه و یکی از پسرهاش رو محروم کنه ایا بعد از فوت پدر، پسر محروم از ارث میتونه از طریق قانون اقدامی بکنه که چیزی بهش بدن؟
اگر اموال در قالب صلح و هبه و یا خرید و فروش به دیگر پسران تملیک شده باشد، پسر محروم کاری نمی تواند بکند.
اما اگر در قالب وصیت محروم شده باشد، این محرومیت از ارث هیچ گونه اعتبار شرعی و قانونی ندارد.
۲۰- شخصی در بیمارستان بیهوش شده و پسر بزرگ، انگشت پدر را در حال بیهوشی روی کاغذ گذاشته و سهم سایر ورثه را مال خود میکند. عنوان اتهامی آن چیست؟
موضوع مشمول ماده ۵۹۶ قانون مجازات اسلامی میباشد که عنوان سو استفاده از ضعف نفس اشخاص را دارد مجازات وی علاوه بر جبران خسارات مالی از شش ماه تا دو سال ‌حبس خواهد بود. و در صورت انطباق با جرم کلاهبرداری از یک تا هفت سال حبس متوجه وی است.
❎همچنین برگه تحصیل شده فاقد اعتبار بوده و کلیه انتقالات اموال ابطال خواهد شد.
۲۱- بعد از صدور حکم سرپرستی برای وارد کردن نام و نام خانوادگی فرزند خوانده چه باید کرد؟
پس از صدور حکم سرپرستی (فرزندخواندگی)، اداره ثبت احوال مکلف است، نام و نام خانوادگی کودک یا نوجوان تحت سرپرستی و همچنین مفاد حکم سرپرستی را در اسناد سجلی و شناسنامه سرپرست یا زوجین سرپرست وارد کند.
اداره ثبت احوال، سپس شناسنامه جدیدی برای کودک یا نوجوان تحت سرپرستی با درج نام و نام خانوادگی سرپرست یا زوجین سرپرست صادر و در قسمت توضیحات مفاد حکم سرپرستی و نام و نام خانوادگی والدین واقعی وی را در صورت مشخص بودن، قید نماید.
۲۲- آیا می‌توان هنگام طلاق ملکی‌ را که‌ به‌ نام همسر کرده‌ایم، بازپس گرفت؟
برخی از افراد، ملک مسکونی خود یا ملک دیگری را به نام همسرشان می‌کنند و درپاره‌ای موارد نیز، پس از به مشکل خوردنِ روابط زناشویی زوجین و مطرح شدن مسئله طلاق، بحث بازپس‌گیری ملک منتقل شده به همسر هم پیش می‌آید. حال باید دید قانون در این مورد چه می‌گوید؟
✏️در پاسخ باید بیان داشت که به طور کلی بعد از وقوع هر معامله‌ای اصل بر صحیح و معتبر بودن آن معامله خواهد بود.
از سوی دیگر ملاک تشخیص صحت هر معامله‌ای، زمان انجام آن معامله است، به عبارت دیگر چنانچه در زمان انجام معامله اهلیت و صلاحیت قانونی کافی و لازم برای انجام معامله وجود نداشته باشد، این امکان وجود خواهد داشت تا به اعتبار و صحت معامله خدشه وارد شود؛ ولو سال ها از تاریخ انجام معامله گذشته باشد، بنابراین چنین امکانی برای شخص وجود نخواهد داشت و نمی‌توان هنگام طلاق ملکی‌ را که‌ به‌ نام همسر بوده است، بازپس گرفت.
۲۳- در چه مواردی عدم تمکین زن جنبه ی شرعی و قانونی دارد؟
الف) نامناسب بودن محل سکونت زن
ب) بیماری
ج) سفر واجب: مثل حج تمتع
د) درمان در خارج از کشور به تجویز پزشک
ه) بیماری واگیردار زوج
و) خوف از ضرر جسمی، شرافتی، جانی و مالی
۲۴- در صورتی که طلاق از طرف مرد باشد٬ آیا باید مهریه قبل از طلاق پرداخت شود؟
در زمانی که طلاق از طرف مرد میباشد باید تکلیف تمامی حقوق زن مانند مهریه و نفقه و اجرت المثل و شرط نصف دارایی مشخص شود.
شرط نصف دارایی و اجرت المثل فقط در طلاق از طرف مرد، به زن پرداخت می گردد و در طلاق از طرف زن به وی تعلق نمی گیرد(مگر زن در پرونده ای جداگانه اقدام به مطالبه اجرت المثل کرده باشد).
بعد از محکوم شدن مرد به پرداخت مهریه، ممکن است مرد توانایی پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد که در این صورت میتواند دادخواست اعسار بدهد و مهریه را بعد از طلاق نیز به صورت اقساط پرداخت کند.
۲۵- بنده ۲ سال است که هر ماه نیم سکه مهریه پرداخت میکنم. کارمند هستم سال اول حقوقم ۹۰۰هزارتومان بود و سکه۴۵۰ هزارتومان. حال حقوقم یک میلیون و صد هزار تومان و سکه۷۰۰هزارتومان است. دیگر توان پرداخت مهریه هر ماه نیم سکه را ندارم. اگر پرداخت اقساط مهریه برای زوج دشوار باشد، تکلیف چیست؟
به تجویز تبصره ۲ ماده ۱۱ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی می توانید دادخواست تعدیل اقساط را به دادگاه تقدیم نمایید. مطابق این تبصره، هر یک از محکوم‌ٌله یا محکومٌ‌علیه می‌توانند با تقدیم دادخواست، تعدیل اقساط را از دادگاه بخواهند. دادگاه با عنایت به نرخ تورم بر اساس اعلام مراجع رسمی قانونی کشور یا تغییر در وضعیت معیشت و درآمد محکومٌ‌علیه نسبت به تعدیل میزان اقساط اقدام می‌کند.
۲۶- مهریه خانمی که همسرش فوت کرده است به چه صورت پرداخت می‌شود؟در صورتی که متوفی طلبکار داشته باشد و همچنین پدر و مادر ایشان در قید حیات باشند قضیه به چه صورت می‌شود؟
مهریه کسی که همسرش فوت کرده است از سال فوت شوهرش محاسبه می‌شود. از اموال متوفی دیون و بدهکاری‌هایش جدا می‌شود که در بین دیون، مهریه همسر نیز جزء دیون ممتازه است یعنی بر دیگر بدهی‌ها مقدم است، لذا پس از کسر مهریه و دیگر بدهی‌ها، اموال وی طبق قانون ارث تقسیم می‌شود.
۲۷-خواستگارم میگوید پرینت اس ام اس های من رو از مخابرات با آشنایی که دارد گرفته است، آیا این امکان دارد؟
خیر امکان پذیر نیست، بدون دلیل محکمه پسند دادگاه نمیتواند دستور پرینت ریز مکالمات و متن پیامک ها را بدهد. و هیچ کارمندی در این بخش اجازه سرکشیدن به مکالمات خصوصی افراد را ندارد، و در فرض محال اگر چنین اقدامی صورت پذیرفته باشد میتوانید از آنها شکایت کنید.
۲۸- آیا زنی که مهر خود را به همسرش هبه(هدیه) کرده است می‌تواند از هبه خود رجوع و مهر خود را به صورت مجدد مطالبه کند یا خیر؟
لازم می‌دانم تا سه حالت را از یکدیگر تفکیک کنم:
🔷 حالت اول زمانی است که زوجه در خصوص مهریه، ما فی الذمه زوج را ابراء می‌کند. به این بیان که می‌گوید از نظر من تو دیگر تکلیفی برای پرداخت مهریه نخواهی داشت؛ این بیان باعث می‌شود تا تکلیف شوهر در ادای مهر به طور کلی ساقط شود.
🔷 حالت دوم زمانی است که زوجه در قبال طلاق، مهریه خود را به شوهر بذل می‌کند. بذل مهر در طلاق‌های خلع و مبارات انجام می‌شود، به این صورت که زن با پرداخت مالی به شوهر، از او می‌خواهد که طلاقش دهد. اگر زن در ایام عده طلاق از بذل خود رجوع کند، طلاق ملغی و کان‌لم‌یکن خواهد شد.
🔷 حالت سوم زمانی است که زوجه مهریه خود را به زوج هبه می‌کند. به این بیان که می‌گوید من مهر خود را به تو بخشیدم؛ در این حالت است که همانند سایر اشکال هبه، تکلیف شوهر در پرداخت مهریه به طور کلی از بین نمی‌رود؛ چراکه زن می‌تواند تحت شرایطی از هبه مزبور رجوع و مهر خود را مطالبه کند.
۲۹- همسر بنده به اسم من حساب باز کرده و با حساب من کار میکند که مبالغ بسیاری جا به جا میشود، آیا ایشان میتواند ادعا کند که این مبالغ به عنوان مهریه به حساب من وارد شده است؟!
در پاسخ به سوال شما باید بیان داشت اینکه شما اجازه بازگشایی حساب به نام خودتان را به همسرتان داده اید و یا آنکه اجازه استفاده از حساب بانکی خود را به همسرتان بدهید، می تواند عواقب بدی برای شما به دنبال داشته باشد، چه اینکه ایشان این امکان را خواهند داشت تا اعلام نمایند مهریه و کلیه حقوق مالی شما را به حساب بانکی تان واریز نموده اند و از این بابت دینی بر عهده ندارند یا حتی این امکان را خواهند داشت تا اعلام نمایند برخی از واریزی های صورت گرفته به حساب شما، به عنوان قرض بوده است و سپس آن مبالغ را از شما مطالبه نمایند.
۳۰- اگر دختر جهیزیه را بدون صورت برداری و در ابتدای ازدواج به منزل شوهر آورده باشد، آیا می توان ثابت کرد که دختر آنها را آورده است؟
در صورتی که در زمان انتقال جهیزیه به منزل مشترک ، فهرستی تهیه و به امضای زوج برسد، استرداد آن با مشکلی مواجه نخواهـد شـد ،در غیر این صورت با شهادت شهودی که اطلاع از اقلام جهیزیه دارند و یا مدارک مربوط به خرید آن مـی تـوان در خصـوص اثبـات وجـود جهیزیه اقدام نمود.
۳۱- حق حبس در عقد نکاح چگونه است؟
حق حبس اختیاری برای هر یک از طرفین‌ قرارداد است که بر اساس آن حق دارند اجرای تعهد خود را موکول به اجرای تعهد دیگری کنند. برای مثال در عقد بیع خریدار می‌تواند پرداخت پول را به دریافت کالا منوط کرده و فروشنده نیز تحویل کالا را به تسلیم پول موکول کند. پس اجرای این حق به تعلیق قرارداد بدون فسخ آن منجر می‌شود.
✏️اما خصوصیتى در عقد بیع وجود ندارد که حق حبس را اختصاص به آن و فقط براى هر یک از بایع و مشتری لحاظ نماید، بلکه طبیعت معاوضه چنین اقتضایی را ایجاب می‌نماید و بدین جهت، حکم مزبوردر تمامى عقود معوض جارى میگردد،
✏️عقد نکاح هر چند از عقود معوض نمی باشد منتهی قانونگذار این امتیاز را بصورت استثنایی به زن واگذار نموده که از تمکین تا دریافت مهریه امتناع کند . زنی که با استفاده از این حق از تمکین خودداری می کنا ناشزه تلقی نشده و حق نفقه او ساقط نمی‌گردد؛ زیرا این حق عدم تمکین از طرف شرع مقدّس مجاز دانسته شده است.
✏️از این‌رو، قانون‌گذار در ماده «۱۰۸۵» قانون مدنی (حق حبس زوجه) می‌گوید: «زن می‌تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء وظایفى که در مقابل شوهر دارد امتناع کند، مشروط بر این‌که مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود».
✏️سؤالی که در اینخصوص به ذهن می رسد اینکه آیا زن به استناد حق حبس از تمکین به معنای خاص (همبستر شدن و زناشویی ) معاف می شود یا تمکین عام ( انجام سایر تکالیف مقرر در قانون و شرع مانند حسن معاشرت ، کمک به تشیید مبانی خانواده و … ) نیز از او ساقط می گردد .
✏️طبق نظردکتر کاتوزیان منظور از‘’ایفاء وظایفى که در مقابل شوهر دارد ‘’ تمکین به معنای خاص میباشد، البته نظر مخالف نیز وجود دارد که طبق آم زن حتی میتواند به خانه شوهر نرود(دکتر شایگان)
نکات:
۱) ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی قاعده ای تکمیلی است و میتوان برخلاف آن شرط کرد.
۲) شوهر حق نداردپرداخت مهر را موکول به تمکین کند.
۳) اعسار شوهر مانع از استفاده از حق حبس نیست.
۴) درنکاحی که در آن مهر تعیین نشده یا عدم مهر در آن شرط شده است برای زن حق حبس نیست.
۵) مهر در عقد نکاح میبایست حال باشد تا حق حبس برای زوجه محقق گردد.
✏️رأی وحدت رویه شماره ۷۱۸ ـ ۱۳۹۰/۲/۱۳ هیأت عمومی دیوان عالی کشور به این اختلاف پایان داده و عنوان داشته حق حبس زن را از تمکین عام و خاص معاف می نماید :
مستفاد از ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی این است که زن در صورت حال بودن مهر می‌تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء مطلق وظایفی که شرعاً و قانوناً در برابر شوهر دارد امتناع نماید، بنابراین رأی شعبه پنجم دادگاه تجدیدنظر استان لرستان ( قائل به این نظر است که حق حبس در مقابل تمکین عام و خاص میباشد )که با این نظر انطباق دارد به اکثریت آراء صحیح و قانونی تشخیص و تأیید می‌گردد. این رأی طبق ماده ۲۷۰ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری در موارد مشابه برای شعب دیوان عالی کشور و کلیه دادگاه‌ها لازم‌الاتباع است.
۳۲- در صورتی که طلاق از طرف مرد باشد٬ آیا باید مهریه قبل از طلاق پرداخت شود؟
در زمانی که طلاق از طرف مرد میباشد باید تکلیف تمامی حقوق زن مانند مهریه و نفقه و اجرت المثل و شرط نصف دارایی مشخص شود.
شرط نصف دارایی و اجرت المثل فقط در طلاق از طرف مرد، به زن پرداخت می گردد و در طلاق از طرف زن به وی تعلق نمی گیرد(مگر زن در پرونده ای جداگانه اقدام به مطالبه اجرت المثل کرده باشد).
بعد از محکوم شدن مرد به پرداخت مهریه، ممکن است مرد توانایی پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد که در این صورت میتواند دادخواست اعسار بدهد و مهریه را بعد از طلاق نیز به صورت اقساط پرداخت کند.
۳۳- آیا می‌توان هنگام طلاق ملکی‌ را که‌ به‌ نام همسر کرده‌ایم، بازپس گرفت؟
برخی از افراد، ملک مسکونی خود یا ملک دیگری را به نام همسرشان می‌کنند و درپاره‌ای موارد نیز، پس از به مشکل خوردنِ روابط زناشویی زوجین و مطرح شدن مسئله طلاق، بحث بازپس‌گیری ملک منتقل شده به همسر هم پیش می‌آید. حال باید دید قانون در این مورد چه می‌گوید؟
✏️در پاسخ باید بیان داشت که به طور کلی بعد از وقوع هر معامله‌ای اصل بر صحیح و معتبر بودن آن معامله خواهد بود.
✏️از سوی دیگر ملاک تشخیص صحت هر معامله‌ای، زمان انجام آن معامله است، به عبارت دیگر چنانچه در زمان انجام معامله اهلیت و صلاحیت قانونی کافی و لازم برای انجام معامله وجود نداشته باشد، این امکان وجود خواهد داشت تا به اعتبار و صحت معامله خدشه وارد شود؛ ولو سال ها از تاریخ انجام معامله گذشته باشد، بنابراین چنین امکانی برای شخص وجود نخواهد داشت و نمی‌توان هنگام طلاق ملکی‌ را که‌ به‌ نام همسر بوده است، بازپس گرفت.
۳۴- آیا دختر میتواند با ارائه دادخواست به دادگاه درخواست نفقه کند؟ آیا سن دختر تاثیر دارد؟
بله…دختر می تواند تا زمانی که ازدواج نکرده و استقلال مالی ندارد درخواست نفقه کند و پدر موظف به پرداخت است.
۳۵- آیا میتوان چون همسر مالی ندارد مهریه را از پدر همسر مطالبه کرد؟؟
خیر مطالبه مهریه فقط از شوهر امکان پذیر است هر چند خانواده ی همسر متمکن و مال دار باشند، مگر پدر همسر از همان ابتدا پرداخت مهر را تعهد و ضمانت کرده باشد.
۳۶- آیا قرارداد نامزدی که توافقی است فی مابین زن و مرد درباره همسری آینده خود، آنان را به عقد ازدواج پایبند و متعهد می کند؟ و آیا این امکان وجود دارد که در صورت امتناع یکی از نامزدها برای انعقاد عقد ازدواج، نامزد دیگر از طریق دادگاه، نامزد ممتنع را مجبور به ازدواج نماید؟
نامزدی یا وعده ازدواج، قراردادی مربوط به انعقاد عقد نکاح در آینده است و نه خود عقد نکاح و بدین دلیل که تا آخرین لحظات نیز زن و مرد در گرفتن تصمیم آزاد و مختار باشند، تعهد آن دو به ازدواج با هم ارزش عقد اصلی ( عقد ازدواج ) را نداشته و از نظر قانون الزامی برای آنان ایجاد نمی کند.
بنابراین نه فقط اعلام نامزدی ساده هیچ الزامی از نظر قانون برای نامزدها به بار نمی آورد، بلکه تعهد صریح آنان به ازدواج هم الزام آور نیست.
۳۷- قصد خرید ملکی را داریم که یکی از ورثه خارج از کشور می باشد، آیا بدون حضور ایشان این معامله قانونی است یا خیر؟
ورثه ای که خارج از کشوراست و حضور ندارد می تواند از طریق دادن وکالت به دیگری سهم خود را بفروشد در غیر اینصورت معامله فقط نسبت به ورثه حاضر امکان پذیر می باشد و معامله حاضرین نسبت به سهم خودشان از شش دانگ ملک معتبر است و فروش سهم ورثه غیر حاضر، قانونی نیست.
۳۸- همسر بنده فوت کرده اند. ایشون در زمان حیاتشون یک سری از اموالشون را به همسر اول و فرزندانش منتقل کرده. آیا من میتوانم مهریه خود را بگیرم؟؟
اموالی که قبل از فوت متوفی به نام کسی منتقل شده است را نمی توان بابت مهریه توقیف کرد. می توانید دادخواست مهریه خود را به طرفیت وراث در خصوص اموالی که به نام متوفی باقی است تنظیم کنید.
۳۹- اگر دختر جهیزیه را بدون صورت برداری و در ابتدای ازدواج به منزل شوهر آورده باشد، آیا می توان ثابت کرد که دختر آنها را آورده است؟
در صورتی که در زمان انتقال جهیزیه به منزل مشترک ، فهرستی تهیه و به امضای زوج برسد، استرداد آن با مشکلی مواجه نخواهـد شـد ،در غیر این صورت با شهادت شهودی که اطلاع از اقلام جهیزیه دارند و یا مدارک مربوط به خرید آن مـی تـوان در خصـوص اثبـات وجـود جهیزیه اقدام نمود.
۴۰- آیا مرد می‌تواند بدون حکم دادگاه مانع اشتغال همسرش شود؟
درست است که طبق ماده ۱۱۱۷ قانون مدنی «شوهر می‌تواند زن خود را از حرفه یا صنعتی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیات خود یا زن باشد منع کند.»، اما نمی‌تواند خودسرانه مانع اشتغال زن شود و باید به دادگاه مراجعه و تقاضای منع اشتغال زوجه به دلیل مخالفت شغل زن با مصالح خانوادگی یا حیثیات خود را مطرح کند و این موضوع را در دادگاه به اثبات برساند.
۴۱- عدم تعلق ارث در ازدواج موقت به چه صورت می باشد؟
شرط اصلی برای ارث بردن زن از همسرش وجود زوجیت دائمی بین آنها است.
از مفهوم ماده ۹۴۰ قانون مدنی که قید زوجیت دائمی را ذکر کرده می‌توان چنین فهمید که در نکاح منقطه (متعه) هیچ ارثی برای زن راه ندارد؛
حتی زن مثل مورد نفقه که می‌توانست آن را در عقد شرط کند، دیگر نمی‌تواند شرط توارث را در نکاح منقطع (موقت) بگنجاند و اگر چنین شود شرط باطل است.
۴۲- حق حبس در دوران نامزدی چیست؟
ازحقوقی که در قانون مدنی برای زوجه مقرر شده حق حبس می باشد . ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی این حق را چنین تعریف می کند : زن می تواند تا مهریه به او تسلیم نشده از ایفای وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود .
و ماده ۱۰۸۶ قانون فوق در ادامه آورده است که : اگر زن قبل از اخذ مهریه به اختیار خود به ایفای وظایفی که درمقابل شوهر دارد قیام نمود دیگر نمی تواند ازحکم ماده قبل استفاده کند مع ذالک حقی که برای مطالبه مهر دارد ساقط نخواهد شد .
معمولا وقتی که زن به تکالیف خود عمل نمی کند و در واقع نشوز می کند مرد دعوی تمکین را طرح می کند زمانی که زن از حق حبس خود استفاده می کند دادگاه در صورت احراز شرایط حق حبس دیگر دعوی تمکین را حکم نمی نماید اعم از اینکه دعوی طرح شده تمکین بصورت عام باشد یا بصورت خاص .
و در نتیجه این حکم زن به راحتی می تواند نفقه خود را مطالبه نماید و حتی طرح شکایت کیفری ترک انفاق بنماید .ازطرفی بموجب آراء وحدت رویه مثل رای وحدت رویه ۷۱۸ مورخ ۱۳/۲/۹۰ تقسیط مهریه موجب سقوط حق حبس زوجه نمی گردد.
به هر حال درزمان فعلی رویه قضایی این است که حق حبس مطلق در مهریه پذیرفته شده و تقسیط مهریه هم موجب سقوط آن نمی گردد .
۴۳- آیا اطلاع زن از وضعیت مالی مرد تاثیری در حق حبس دارد؟
✏️در تمامی عقود رضایی که با توافق طرفین منعقد می شود طرفین با توافق می توانند آنها را بر هم زده و حتی آثار آنها را هم زایل کنند.
✏️اما انحلال زندگی مشترک مستلزم پیروی از قواعد و تشریفاتی است که حکومت با هدف جلوگیری از متلاشی شدن خانواده آنها را وضع نموده است و حتی با انحلال نکاح، آثار به جای مانده از نکاح مانند انتساب فرزندان مشترک به والدین را نمی توان از بین برد.
✏️بین مهریه و پیوند زناشویی رابطه علیت وجود ندارد و نباید عقد نکاح را با خرید و فروش یا سایر عقود معوض مقایسه کرد.
✏️کما اینکه قانونگذار در مواد ۱۰۸۱ و ۱۰۸۷ و ۱۱۰۰ قانون مدنی مقرراتی را پیش بینی کرده است که دلالت بر آن دارد که وضعیت مهریه ارتباطی با اصل نکاح و طلاق ندارد.
✏️بنابراین خانمی که اطلاع دارد خواستگار وی، قادر به پرداخت مهریه نیست و با این وصف به عقد ازدواج وی درمی آید نه تنها نمی تواند به لحاظ عدم قدرت و استطاعت زوج بر پرداخت مهریه تقاضای بطلان عقد (۱۰۸۱ قانون مدنی) را بنماید بلکه مجاز به استفاده از حق حبس هم نیست و از این رو می بایست بلافاصله پس از عقد با درخواست زوج به ایفای وظایف زناشویی اقدام نماید و گرنه «ناشزه» محسوب خواهد شد.
۴۴- آیا در ازدواج موقت طلاق داریم؟
🔺طلاق مخصوص ازدواج دائم است و در ازدواج موقت وجود ندارد. ازدواج موقت با فوت زن یا شوهر، بخشیدن مدت باقیمانده توسط شوهر و انقضای مدت معین شده منحل می شود.
شوهر می تواند در هر زمانی از ازدواج موقت، مدت باقیمانده را به زن ببخشد و عقد را منحل کند، چه زن به این امر راضی باشد چه نباشد (بذل مدت)
۴۵- قانون حذف اسم همسر از شناسنامه بعد از طلاق
با توجه به سوالات فراوانی که در خصوص حذف اسم همسر از شناسنامه بعد از طلاق ارسال میگردد به استحضار میرساند همانطور که قبلا توضیح داده شد؛
✍اگر در دادگاه، زوجه ادعای بکارت و عدم نزدیکی کند و به تایید پزشکی قانونی هم زوجه باکره باشد نام شوهر او از شناسنامه وی پاک میشود، در غیر این صورت و اگر باکره نباشد نام شوهر در شناسنامه وی باقی می ماند مگر اینکه وقتی برای بار دوم ازدواج کرد، درخواست حذف نام شوهر اول را داشته باشد و گرنه اگر هنگام طلاق باکره نباشد یا به اصطلاح حقوقی مدخوله باشد و مجددا هم ازدواج نکرده باشد، تحت هیچ شرایطی نام همسر اول از شناسنامه حذف نخواهد شد.
۴۶- اجازه خروج از کشور زن
طبق ماده ۱۸ قانون گذرنامه خانم متاهل در هر سنی باشد برای خروج از کشور به اجازه شوهر نیاز دارد.
🚫شوهر در هر زمان از اجازه خود منصرف شود میتواند با مراجعه به پلیس گذرنامه نسبت به جلوگیری از خروج همسرش اقدام نماید. در این صورت گذرنامه خانم ضبط میشود.
🚫بانوان در مواقع اضطراری میتوانند از دادستان اجازه خروج از کشور بگیرند. تشخیص ضرورت به عهده دادستان است و ایشان میبایست طرف ۳ روز نظر خود را اعلام کند.
🚫زنانی که با شوهر خود مقیم خارج هستند و زنانی که شوهر خارجی دارند و به تابعیت ایرانی باقی مانده اند از این شرط مستثنی هستند.
🚫خانم های متاهل در موارد اضطراری مانند نیاز به درمان، فوت بستگان درجه یک و یا ملاقات با آنها، سفرهای زیارتی و … می توانند از دادگاه درخواست خروج از کشور نمایند.
✍️ بهترین راه حل برای خروج زن از کشور؛
همانطور که می دانید، زنان متاهل با اجازه کتبی شوهر خود میتوانند از کشور خارج شوند. اما با استفاده از شرط ضمن عقد ازدواج یا وکالتنامه بعد از عقد ازدواج، زن برای خروج از کشور با مشکلی خاصی مواجه نمیشود.
🚫ممنوعیت خروج از کشور؛
معمولا یکی از نخستین کارهایی است که آقایان در هنگام وقوع اختلافات شدید انجام میدهند. ممکن است بعضی خانم ها فکر کنند که چون گذرنامه دارند، فعلا مشکلی از این باب نخواهند داشت! این تصور اشتباه است چرا که در این شرایط نیز مرد میتواند با مراجعه به اداره گذرنامه ظرف چند دقیقه همسر خود را ممنوع الخروج کند.
۴۷- اگر ارثی به وراث برسد و یکی از وراث حاضر به تقسیم نباشد چه باید کرد؟
شما می توانید از دادگاه آخرین محل اقامتگاه متوفی تقاضای انحصار وراثت کنید، بنابراین یکی از ورثه میتواند به دادگاه مراجعه کرده و تقاضای صدور دستور فروش نماید. در این حالت آن ورثه یا باید سهم باقی وراث را بپردازد یا خودش هم همراه بقیه ملک را بفروشد. بعد از صدور دستور فروش دادگاه او را ملزم به این کار خواهد کرد.
۴۸- ️تمکین چیست؟
در معنای لغوی تمکین عبارت است از فرمان بردن و قبول کردن واطاعت کردن و در اصطلاح حقوقی انجام وظایف خاص زناشویی و ایجاد رابطه زوجیت است و چنانچه زوجه بدون معاذیر شرعی و قانونی از تمکین خودداری نماید ناشزه تلقی و حق نفقه وی ساقط می گردد.
۴۹- در چه مواردی زوجه می تواند از تمکین خودداری نماید؟
در موارد خاصی قانون گذار به زوجه مجوز عدم تمکین داده است ،بدون این که حق نفقه وی ساقط گردد.
الف ) زمانی که زوجه دارای عذر شرعی باشد مانند این که بیمار باشد.
ب ) در صورتی که زوج ( مرد )دچار بیماری مقاربتی باشد و زناشویی یا تمکین زوجه موجب سرایت بیماری به وی گردد.
ج ) در صورتی که زن پس از عقد و قبل از اقدام به زناشویی از ادای آن خودداری نموده و مطالبه مهریه نماید، در این حالت نیز می تواند تا وصول مهریه از ادای وظایف زناشویی امتناع کند.
این عمل حق حبس نامیده می شود. لکن چنانچه یک بار اقدام به رابطه زناشویی نمود، نمی تواند از ادامه آن خودداری و یا به سخن دیگر از حق حبس استفاده نماید.
ج ) در حالتی که زوجه در منزل شوهر بیم خطر جسمانی داشته باشد، مانند این که به دفعات مورد حملات فیزیکی وی قرار گیرد.
د ) اگر زوجه در منزل همسرش بیم خطر مالی داشته و شوهر او را اجبار به تادیه اموالی نماید.
ه ) بالاخره زمانی که در منزل مشترک خطر شرافتی برای زوجه موجود باشد، در این صورت نیز می تواند از تمکین امتناع نموده ولی از نفقه استفاده نماید.
۵۰- آیا طلاق زن در زمان بارداری امکان پذیر می باشد؟
طلاق زن در زمان بارداری ایرادی ندارد اما زن باید تا زمان به دنیا آمدن طفل حتی اگر بیشتر از زمان عده طلاق (سه ماه و ده روز) هم باشد عده نگه دارد یعنی اگر مثلا ماه اول بارداری جدا شدند زن تا زمان به دنیا آمدن طفل حق ازدواج مجدد ندارد هر چند زمان عده بیشتر از سه ماه و ده روز شود.
بچه هم تا سن هفت سالگی تحت حضانت مادر است و بعد از آن اگر دختر باشد تا نه سالگی و اگر پسر باشد تا پانزده سالگی تحت حضانت پدر میباشد، ضمنا نفقه زن هم در زمان بارداری به عهده شوهر میباشد.
۵۱- مزایا و معایب مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت نسبت به مطالبه از طریق دادگاه چیست؟
🔴معایب
۱- در صورت افزایش قیمت سکه در طول عملیات اجرایی، زن ممکن است ضرر کند زیرا اجرای ثبت، به افزایش قیمت توجه نمی کند ولی دادگاه، قیمت زمان اجرای حکم را ملاک می داند.
۲- در اجرای ثبت نمی توان، زوج را زندانی کرد ولی در شیوه ی دادگاه می توان وی را در اجرای ماده ی ۲ قانون نحوه ی اجرای محکومیت های مالی به زندان انداخت.
🔵مزایا
۱- شیوه ی اجرای ثبت، بسیار سریعتر از دادگاه است.
۲- هزینه اقدام از طریق اجرای ثبت از دادگاه کمتر می باشد.
۳- در شیوه ی اجرای ثبت در زمان اندک می توان زوج را ممنوع الخروج کرد ولی اگر از طریق دادگاه اقدام شود ممنوع الخروج شدن زوج منوط به صدور و قطعی شدن دادنامه محکومیت وی می باشد.
۵۲- همه نکاتی که درباره طلاق توافقی باید بدانیم؟
📜طلاق توافقی همانگونه که از نامش پیداست در واقع طلاقی است که هر دو طرف بر آن راضی بوده و در خصوص مسایل مربوط از قبیل مهریه ونفقه وحضانت و غیره توافق نموده اند از لحاظ حقوقی طلاق توافقی در واقع طلاق خلع است یعنی زن به واسطه کراهتی که از مرد دارد باید مالی کمتر، معادل یا بیشتر از مهریه خود را به مرد بدهد تا او را راضی به طلاق کند.
از آنجا که هیچ نوع طلاقی حتی طلاق توافقی بدون حکم دادگاه قابل ثبت نیست برای گرفتن طلاق توافقی زن و شوهر باید به همراه شناسنامه و کارت ملی و عقد‌نامه به دادگاه بروند و فرم درخواست را تکمیل و همه موارد و مسائل مانند حضانت فرزند، ملاقات او و امورمالی مانند مهریه، جهیزیه، نفقه و غیره را مشخص کنند.
✅ثبت طلاق در دفترخانه :
زوجین سه ماه مهلت دارند تا با ارائه گواهی عدم امکان سازش به دفترخانه طلاق، صیغه طلاق را جاری و ثبت کنند. اعتبار گواهی عدم امکان سازش به مدت ۳ ماه است ، یعنی اگر زوجین ظرف ۳ ماه آن را اجرا نکردند دیگر اعتباری ندارد.
در تهران طرفین باید برای ثبت هرگونه دعوی مربوط به خانواده از قبیل طلاق توافقی قبل از مراجعه به دادگاه از طریق سامانه خدمات الکترونیک قضایی یا یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام نمایند.
۵۳- چگونه ممکن است زن مسکن جداگانه داشته باشد و نفقه هم دریافت کند؟
طبق قانون مدنی، اگر بودن زن و شوهر در یک منزل، متضمن خوف ضرر بدنی یا مالی یا شرافتی برای زن باشد، زن می تواند مسکن جداگانه ای اختیار کند و اگر احتمال چنین ضرری در دادگاه اثبات شود، دادگاه حکم بازگشت به منزل شوهر را نخواهد داد.
تا زمانی که زن در بازگشتن به منزل شوهر معذور است و امنیت جانی، مالی و حیثیتی ندارد، نفقه وی بر عهده شوهر است.
۵۴- اگر ارثی به وراث برسد و یکی از وراث حاضر به تقسیم نباشد چه باید کرد؟
شما می توانید از دادگاه آخرین محل اقامتگاه متوفی تقاضای انحصار وراثت کنید، بنابراین یکی از ورثه میتواند به دادگاه مراجعه کرده و تقاضای صدور دستور فروش نماید. در این حالت آن ورثه یا باید سهم باقی وراث را بپردازد یا خودش هم همراه بقیه ملک را بفروشد. بعد از صدور دستور فروش دادگاه او را ملزم به این کار خواهد کرد.
۵۵- میزان مالیات بر ارث طبق قانون مالیات چقدر می باشد؟
🔰توجه داشته باشید که عدم پرداخت مالیات برارث ظرف مهلت مقرر در قانون مالیات های مستقیم موجب تعلق جریمه به آن می شود و نقل و انتقال اموال بخصوص اموال غیرمنقول آن منوط به مفاصا حساب مالیاتی است.
🔰در مورد مبنا و نحوه محاسبه مالیات برارث هم اجمالا عرض کنم که مالیات برارث برکلیه ماترک متوفی اعم از منقول و غیرمنقول و مطالبات قابل وصول و حقوق مالی او تعلق می گیرد، چه این اموال در ایران باشد یا خارج از ایران اما برحسب اینکه وارثان از کدام طبقه باشند میزان مالیات بر ارث آنان فرق می کند که در ماده ۲۰ قانون مالیات های مستقیم مشخص شده اند.
🔰به وارث طبقه اول یعنی فرزندان و پدر و مادر و همسر حداکثر ۳۵ درصد مالیات برارث تعلق می گیرد و به وارث طبقه دوم خواهر و برادر،حداکثر ۴۵ درصد و به وارث طبقه سوم حداکثر ۶۵درصد.
۵۶- مدت زمان برای طلاق توافقی چقدر است؟
زمان انجام طلاق توافقی و این که طلاق توافقی چقدر طول می کشد بستگی به دادگاه صالح و شرایط زوجین و شعبه انجام دهنده و رسیدگی کننده به طلاق و البته روش و مهارت زوجین دارد و مدت زمانی بین ۱۰ روز تا ۲ ماه ممکن است طول بکشد. ولی وکلای دفتر وکالت ما این کار را حدودا ۳ یا ۴ روزه انجام می دهند.
۵۷- انواع مصادیق عده و مقدار آن
عده طلاق:
سه طهر است مگر اینکه زن با اقتضای سن عادت زنانگی نبیند که در این صورت عده او سه ماه است. عده طلاق در مورد زن حامله تا وضع حمل است.
عده فسخ نکاح:
سه طهر است مگر اینکه زن با اقتضای سن عادت زنانگی نبیند که در این صورت عده او سه ماه است. عده فسخ نکاح درمورد زن حامله تا زمان وضع حمل است.
عده بذل مدت و انقضای آن:
در مورد نکاح منقطع در غیر حامل دو طهر است مگر اینکه زن با اقتضای سن عادت زنانگی نبیند که در این صورت ۴۵ روز است. عده بذل مدت و انقضاء آن در مورد زن حامله تا زمان وضع حمل است.
عده وفات :
چه در دائم و چه در منقطع در هر حال چهار ماه و ده روز است مگر اینکه زن حامل باشد که در این صورت عده وفات تا موقع وضع حمل است مشروط بر اینکه فاصله بین فوت شوهر و وضع حمل از چهار ماه و ده روز بیشتر باشد و الا مدت عده همان چهار ماه و ده روز خواهد بود.
زنی که شوهر او غایب مفقود الاثر بوده و حاکم او را طلاق داده باشد، باید از تاریخ طلاق عده وفات نگه دارد.
زنی که به شبهه با کسی نزدیکی کند باید عده طلاق نگه دارد.
نکته : لازم به ذکر است، زنی که بین او و شوهر خود نزدیکی واقع نشده و همچنین زن یائسه، نه عده طلاق دارد و نه عده فسخ نکاح ولی عده وفات در هر مورد باید رعایت شود.
۵۸- در چه مواردی زن می‌‌تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند؟
۱- عدم پرداخت نفقه زن و انجام سایرحقوق واجب زن به مدت شش ماه
۲- بدرفتاری غیر قابل تحمل مرد با زن و فرزندان
۳- بیماری خطرناک غیر درمان مرد در حدی که سلامت زن را به خطر اندازد
۴- دیوانه بودن مرد در زمانی که امکان فسخ نباشد.
۵- اشتغال مرد به کاری که به حیثیت و آبروی زن و مصالح خانوادگی او لطمه می‌‌زند.
۶- محکومیت به حبس در حال اجرا از ۵ سال به بالا ( مرد در زندان باشد)
۷- اعتیادی که به اساس زندگی خانوادگی ضرر بزند مانند اعتیادی که منجر به بیکاری مرد شود.
۸- ترک بدون علت خانواده یا غیبت یکسره به مدت ۶ ماه بدون دلیل موجه.
۹- محکومیت قطعی زوج در اثر ارتکاب به جرمی، که اجرای مجازاتش آبرو و موقعیت زن رابه خطر بیاندازد.
۱۰- بچه‌‌دار نشدن مرد پس از ۵ سال زندگی مشترک
۱۱- مفقودالاثر شدن زوج به مدت طولانی( به مدت ۶ ماه از زمان مراجعه زوجه به دادگاه)
۱۲- ازدواج مجدد مرد بدون اجازه همسرش
۵۹- آیا می توان آپارتمان مسکونی را بابت مهریه توقیف کرد؟
توقیف آپارتمان یا منزل مسکونی در مرحله تامین خواسته و یا همان توقیف اموال بلا مانع است، اما زوج می تواند به توقیف، اعتراض و به عنوان مستثنیات دین رفع توقیف آن را از دادگاه تقاضا کند، ولی اگر در مرحله اجرای حکم باشد گاهی اوقات منزل مسکونی توقیف نمی شود ولی با این حال رویه مختلفی در مورد توقیف ملک بین قضات وجود دارد به هر صورت اگر منزل توقیف شود می تواند به توقیف آن اعتراض نمود که تشخیص اینکه مستثنیات هست یا نه بر عهده دادگاه می باشد.
۶۰- چگونه ازحبس بخاطر مهریه رها شویم؟
مطابق ماده ۳ قانون نحوه‌ی اجرای محکومیت‌های مالی چنانچه محکوم‌علیه تا سی روز پس از ابلاغ اجرائیه، ضمن ارائه صورت کلیه اموال خود، دعوای اعسار خویش را اقامه کرده باشد حبس نمی‌شود، مگر اینکه دعوای اعسار مسترد یا به موجب حکم قطعی رد شود.
🔸همچنین در تبصره ۱ ماده موصوف چنین آمده است که، چنانچه محکوم‌علیه خارج از مهلت مقرر در این ماده، ضمن ارائه صورت کلیه اموال خود، دعوای اعسار خود را اقامه کند، هرگاه محکوم‌له آزادی وی را بدون أخذ تأمین بپذیرد یا محکوم‌علیه به تشخیص دادگاه کفیل یا وثیقه معتبر و معادل محکوم‌به ارائه نماید، دادگاه با صدور قرار قبولی وثیقه یا کفیل تا روشن شدن وضعیت اعسار از حبس محکوم علیه خودداری و در صورت حبس، او را آزاد می‌کند.
۶۱- شرط اصلی برای ارث بردن زن از همسرش طبق قانون چه می باشد؟
شرط اصلی برای ارث بردن زن از همسرش وجود زوجیت دائمی بین آنها است.
🔸از مفهوم ماده ۹۴۰ قانون مدنی که قید زوجیت دائمی را ذکر کرده می‌توان چنین فهمید که در نکاح منقطه (متعه) هیچ ارثی برای زن راه ندارد؛
🔸حتی زن مثل مورد نفقه که می‌توانست آن را در عقد شرط کند، دیگر نمی‌تواند شرط توارث را در نکاح منقطع (موقت) بگنجاند و اگر چنین شود شرط باطل است.
۶۲- شرایط پرداخت اجرت المثل چیست؟
شرط ۱) طلاق به درخواست زوجه نباشد؛
شرط ۲) طلاق بخاطر تخلف زن از وظایف زناشویی و سوء اخلاق او نباشد؛
شرط ۳) انجام کارهای منزل شرعاً به عهده زوجه نبوده باشد مثل شستن ظروف و لباس ها و پخت و پز.
شرط ۴) انجام کارها به دستور زوج و با درخواست او باشد؛
شرط ۵) زن برای انجام کارها قصد تبرع نداشته باشد؛ یعنی به خاطر رضای خدا کار انجام نداده باشد. اگرچه واقعیت این است که زنان غالباً امور خانه را به قصد تبرع انجام می دهند و اگر این امر بر دادگاه ثابت شود، زن مستحق اجره المثل نخواهد بود.
۶۳- تفاوت حضانت با قیمومت در چیست؟
🔺حضانت به معنای نگهداری و مراقبت کامل از طفل میباشد ، طبق قانون حضانت فرزند چه دختر چه پسر تا هفت سالگی با مادر است بعد از ان دختر تا نه و پسر تا پانزده با پدر و بعد از مدار حضانت خارج و خودشون تصمیم میگیرند .
🔺اما قیم شخصی است که امور مالی را بر عهده دارد و در واقع نماینده صغیر میباشد و باید رعایت مصلحت طفل را بکند (برای صغیری که ولی خاص یعنی پدر یا پدربزرگ ندارد دادگاه قیم تعیین میکند) البته قیم فقط مخصوص صغیر یا افراد زیر هجده سال نیست و برای افرادی مثل دیوانگان (مجنون) یا سفیه (کسی که بالای هجده سال است اما در امور مالی صلاحیت ندارد یا به زبان ساده ارزش پول را درک نمیکند) هم توسط دادگاه قیم انتخاب میشود .
۶۴- عدم اطلاع ازازدواج قبلی زوجه چه عواقبی دارد؟
یکی از موارد بسیار شایع جرم فریب در ازدواج اعلام عدم سابقه ازدواج یکی از طرفین عقد هست. به عبارتی دیگر تجرد یکی از مواردی است که عقد بر مبنای آن واقع میشه.
🔸هرگاه شخصی به حکم قانون مرتکب فریب در ازدواج بشه ، موجب شش ماه تا دو سال حبس هست.
🔸یکی از راههای جلوگیری از فریب گرفتن گواهی تجرد قبل از عقد ازدواج است .
به عبارتی دیگر گواهی است مبنی بر اینکه صاحب شناسنامه سابقه ازدواج نداشته و یا ازدواج واقع شده منجر به جدایی بر اثر طلاق ، فسخ نکاح ، بذل یا انقضاء مدت در ازدواج منقطع و فوت همسر شده باشه.
به علاوه آنکه گواهی فوق الذکر یکی از مدارک لازم برای استخدام در برخی مشاغل خاص، سفر به خارج از کشور، ادامه تحصیل در بعضی از مقاطع و حتی ثبت عده ای از ازدواج ها است.
۶۵- مجازات جلوگیری از ملاقات طفل طبق قانون مجازات اسلامی چیست؟
ماده ۶۳۲ قانون مجازات اسلامی مقرر کرده است : اگر کسی از دادن طفلی که به او سپرده شده در موقع مطالبه اشخاصی که قانوناً حق مطالبه دارند، امتناع کند به مجازات از سه تا شش ماه حبس یا به جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار تا سه میلیون ریال محکوم خواهد شد.
مدت و زمان ملاقات طفل را دادگاه مشخص می نماید و هر یک از والدین که حضانت فرزند را بر عهده دارند ملزم به رغایت آن می باشند.
۶۶- قانونگذار برای مخالفت ولی با ازدواج دختر چه درنظر گرفته است؟
طبیعتا از منظر حقوقی تاثیر این اجازه، عدم نفوذ عقد است؛ یعنی اگر دختر بدون اجازه پدر و جد پدری که ولی قهری وی محسوب می‌شوند ازدواج کند، ازدواج او غیرنافذ خواهد بود. بنابراین، در این وضع اگر بعد از ازدواج پدر یا جد پدری اجازه بدهند، ازدواج صحیح است، اما اگر اجازه ندهند و مخالفت کنند، طبیعتا ازدواج از ابتدا باطل تلقی می‌شود. اما قانونگذار این فرض را در نظر گرفته که ممکن است پدر بدون دلیل موجه با ازدواج دختر مخالفت کند. در این صورت، راهکاری که قانونگذار تعبیه کرده، این است که دختر با مراجعه به دادگاه، به معرفی کامل و شرح ویژگی‌های فرد مورد نظر برای ازدواج، میزان مهریه و همه مواردی که در ازدواج او تاثیرگذار است، می‌پردازد. در نهایت، پس از بررسی‌های لازم، ممکن است اجازه دادگاه جایگزین اجازه پدر شود.
📚در آخرین اصلاح ماده ۱۰۴۳ قانون مدنی آمده است: «نکاح دختر باکره اگر چه به سن بلوغ رسیده باشد، موقوف به اجازه پدر یا جد پدری او است و هر‌گاه پدر یا جد پدری بدون علت موجه از دادن اجازه مضایقه کند، اجازه او ساقط و در این صورت دختر می‌تواند با معرفی کامل مردی که می‌خواهد با او ازدواج نماید و شرایط نکاح و مهری که بین آنها قرار داده شده، پس از اخذ اجازه از دادگاه مدنی خاص به دفتر ازدواج مراجعه و نسبت به ثبت ازدواج اقدام نماید.»
۶۷- حذف نام زن از شناسنامه مرد در چه شرایطی امکان پذیر می باشد؟
مطابق این مقرره چنانچه فردی با همسرش متارکه کرده باشد با انتخاب همسر دوم و ثبت رسمی ازدواج و ثبت شدن نام او در شناسنامه‌اش می‌تواند به اداره ثبت احوال مراجعه و درخواست برای حذف نام همسر اول را ارائه دهد.
✏️در رابطه با این مقرره توجه به چند نکته قابل توجه است:
نکته ۱) حذف نام همسر اول از شناسنامه منوط به انتخاب همسر دوم و نیز ثبت رسمی ازدواج و ثبت نام ایشان در شناسنامه فرد است. بنابراین به صرف انتخاب همسر و معرفی آن نمی‌توان از این مقرره قانونی استفاده کرد.
نکته ۲) اما در پاسخ معترضان به این مقرره باید بیان داشت که حذف نام از شناسنامه در این مورد صرفاً پس از وقوع ازدواج دوم و ثبت آن صورت می‌گیرد، لذا همسر دوم از ازدواج پیشین همسر خود مطلع خواهد شد.
نکته ۳) از اطلاق واژه همسر دوم باید اینطور نتیجه گرفت که استفاده از این مقرره صرفاً در مورد اختیار کردن همسر دوم امکان پذیر خواهد بود و نه ازدواج‌های بعدی، اما به نظر می رسد که علی رغم نقص این مقرره در این خصوص بتوان در ازدواج های بعدی نیز از مزایای این مقرره قانونی استفاده کرد.
۶۸- آیا اطلاع زن از وضعیت مالی مرد تاثیری در حق حبس دارد؟
در تمامی عقود رضایی که با توافق طرفین منعقد می شود طرفین با توافق می توانند آنها را بر هم زده و حتی آثار آنها را هم زایل کنند.
اما انحلال زندگی مشترک مستلزم پیروی از قواعد و تشریفاتی است که حکومت با هدف جلوگیری از متلاشی شدن خانواده آنها را وضع نموده است و حتی با انحلال نکاح، آثار به جای مانده از نکاح مانند انتساب فرزندان مشترک به والدین را نمی توان از بین برد.
بین مهریه و پیوند زناشویی رابطه علیت وجود ندارد و نباید عقد نکاح را با خرید و فروش یا سایر عقود معوض مقایسه کرد.
📚کما اینکه قانونگذار در مواد ۱۰۸۱ و ۱۰۸۷ و ۱۱۰۰ قانون مدنی مقرراتی را پیش بینی کرده است که دلالت بر آن دارد که وضعیت مهریه ارتباطی با اصل نکاح و طلاق ندارد.
بنابراین خانمی که اطلاع دارد خواستگار وی، قادر به پرداخت مهریه نیست و با این وصف به عقد ازدواج وی درمی آید نه تنها نمی تواند به لحاظ عدم قدرت و استطاعت زوج بر پرداخت مهریه تقاضای بطلان عقد (۱۰۸۱ قانون مدنی) را بنماید بلکه مجاز به استفاده از حق حبس هم نیست و از این رو می بایست بلافاصله پس از عقد با درخواست زوج به ایفای وظایف زناشویی اقدام نماید و گرنه «ناشزه» محسوب خواهد شد.
۶۹- مقصود از موانع تحقق ارث چیست؟
مقصود از موانع تحقق ارث، اموری است که وجود هر یک از آن‌ها، به‌رغم وجود شرایط وراثت، مانع از تحقق ارث می‌شود. برای اینکه بتوان وارثی را به این علت از ارث محروم کرد، باید وجود یکی از این عوامل به اثبات برسد. در صورت شک در وجود مانع، کسی که اسباب و شرایط وراثت در او جمع باشد، از متوفی ارث خواهد برد. موانعی که در قانون مدنی از آن‌ها نام برده شده است عبارتند از:
کفر: کافر از مسلمان ارث نمی‌برد، امّا مسلمان از کافر ارث می‌برد.
📚✏️به استناد ماده‌ی ۸۸۱ مکرر ق.م، اگر متوفی مسلمان باشد، هر یک از ورثه که کافر باشد از او ارث نمی‌برد. اگر متوفی کافر باشد، در صورتیکه در جمع ورثه‌ی او، فرد مسلمانی موجود باشد، آنکه مسلمان است ارث می‌برد و مانع ارث بردن سایر ورّاث که کافر هستند میشود.
📚✏️به استناد ماده‌ی ۸۸۲ ق.م، بعد از لعان، رابطه‌ی زوجیت منحل می‌شود و زن و شوهر که بر هم حرام ابدی می‌شوند، از یکدیگر ارث نمی‌برند. همچنین فرزندی که به سبب انکار او لعان واقع شده است، از پدر ارث نمی‌برد و پدر نیز از او ارث نمی‌برد
قتل: کشتن عمدی کسی به ناحق – نه برای قصاص، دفاع یا حدّ و مانند آن – موجب محرومیّت قاتل از ارث است. به قول مشهور، در قتل خطایی، قاتل تنها از دیه پرداختی محروم است.در این که قتل شبه عمد مانند قتل خطایی است یا حکم قتل عمد را دارد، اختلاف است. قول نخست به ظاهر کلمات بیشتر فقها نسبت داده شده است.
📚✏️به استناد ماده‌ی ۸۸۰ ق.م، هر‌گاه کسی عمداً مورّث خود را بکشد، از ارث او محروم می‌شود. این حکم قانون‌گذار از دو جهت دارای اهمیت است. نخست آنکه محرومیت از ارث، بعنوان نوعی تنبیه و مجازات برای قاتل در نظر گرفته شده است. دیگر آنکه منع از ارث نوعی اقدام پیشگیرانه از جرم قتل نیز هست، چرا که انگیزه‌‌ی ارتکاب قتل را، در فرضی که وارث به طمع دستیابی به ثروت مورّث به آن دست می‌زند، ازبین می‌برد.لیکن در این مورد باید دانست که اگر قتل عمدی مورّث، به علت مشروعی باشد، مانع از تحقق ارث نیست و به همین دلیل است که ماده‌ی ۸۸۱ ق.م مقرر می‌دارد: «در صورتی که قتل عمدی مورث، به حکم قانون یا برای دفاع باشد مفاد ماده‌ی فوق مجری نخواهد بود».
۷۰- شرایط توقیف حقوق کارمند برای پرداخت اقساط مهریه و یاسایر دیون چه می باشد؟
وقتی حکمی صادر می‌شود، برای به اجرا درآوردن آن شرایطی لازم است؛ یکی از آن شرایط این است که باید برای حکم، اجراییه صادر و این اجراییه به محکومٌ‌علیه، ابلاغ شود.
📚✏️طبق ماده ۳۴ قانون اجرای احکام مدنی، همین که اجراییه به محکومٌ‌علیه ابلاغ شد، او موظف است، ظرف مدت ۱۰ روز، مفاد آن را اجرا کند؛ اما ممکن است او در این مهلت، حکم را اجرا نکند و به هیچ‌یک از وظایف جایگزین دیگر هم، عمل نکند. در این صورت طبق ماده ۴۹ قانون اجرای احکام مدنی، محکومٌ‌له می‌تواند درخواست کند تا معادل محکومٌ‌به از اموال محکومٌ‌علیه توقیف شود.
بر همین اساس، کاملاً طبیعی است که اگر محکومٌ‌علیه، کارمند باشد، حقوق و مزایای او به‌عنوان بخشی از اموالش، قابل توقیف خواهد بود. البته باید توجه داشت که تمامی حقوق و مزایای کارمندان، برای اجرای حکم، قابل توقیف نیست.
📚✏️بر اساس ماده ۹۶ قانون اجرای احکام مدنی، اگر محکومٌ‌علیه، کارمند باشد، محکومٌ‌له می‌تواند تقاضا کند که حقوق و مزایای محکومٌ‌علیه، توقیف شود. در همین راستا اگر محکومٌ‌علیه، زن یا فرزند داشته باشد، یک‌چهارم حقوق و مزایای او توقیف می‌شود و در غیر این‌صورت، یک‌سوم حقوق و مزایای او، به نفع محکومٌ‌له، بازداشت خواهد شد. علت این امر هم روشن است، زیرا اگر تمام حقوق و مزایای کارمند، قابل توقیف باشد، زندگی او مختل خواهد شد؛ به‌همین دلیل، قانونگذار صرفاً یک‌سوم حقوق و مزایای کارمند را قابل توقیف دانسته و حتی در فرضی که آن کارمند، زن یا فرزند داشته باشد، این مقدار را به یک‌چهارم، کاهش داده است .
۷۱- شرایط سه طلاقه و نه طلاقه در ایران به چه صورت می باشد؟
📚✏️طبق ماده ۱۰۵۷ قانون مدنی، «زنی که سه مرتبه متوالی زوجه یک نفر بوده و مطلقه شده، بر آن مرد حرام می شود مگر اینکه به عقد دایم به زوجیت مرد دیگری درآمده و پس از وقوع نزدیکی با او به واسطه طلاق یا فسخ یا فوت، فراق حاصل شده باشد.»
بنابراین، مردی که سه مرتبه متوالی زنی را طلاق داده، اعم از اینکه طلاق بعد از رجوع در ایام عده یا پس از نکاح جدید واقع شده باشد، نمی‌تواند از نو با آن زن ازدواج کند، زیرا ازدواجی که این قدر متزلزل و ناپدار باشد، نمی‌تواند کانون خانوادگی خوشبختی به وجود آورد و بجاست که از تجدید آن پس از سه بار طلاق متوالی جلوگیری شود به علاوه قانونگذار خواسته است بدین وسیله از تکرار طلاق جلوگیری کند.
✏️فرض کنیم بعد از سه طلاق متوالی و دخالت محلل (فردی که با زن سه طلاقه ازدواج می‌کند تا زن بر شوهر اولی حلال شود) و انحلال نکاح و ازدواج مجدد زن و شوهر سابقش، باز زوجین با هم ناسازگاری آغاز کنند و طلاق تکرار شود. این نمایشنامه نمی‌تواند برای همیشه ادامه داشته باشد. زیرا قانونگذار به پیروی از فقه اسلامی مقرر داشته است:« زن هر شخصی که به ۹ طلاق که ۶ تای آن عدی است مطلقه شده باشد، بر آن شخص حرام موبد می‌شود.
۷۲- موجب ارث شامل چه می باشد؟
موجب ارث دو امر است: نسب و سبب (ماده ۸۶۱ قانون مدنی)
✍ نسب چیست؟ خویشاوندی ناشی از تولد انسانی از انسان دیگر است. به خویشاوندی نَسَبی، خویشاوندی خونی هم گفته می شود.
✍ سبب چیست؟ سبب نوعی خویشاوندی است که در اثر عقد نکاح دائم بین زن و مرد به وجود می آید.
✅اشخاصی که به موجب نسب ارث میبرند سه طبقه اند:

پدر و مادر و اولاد و اولادِ اولاد
اجداد و برادر و خواهر و اولاد آنها
عموها و عمه ها و خاله ها و دایی ها و اولاد آنها مستند به ماده ۸۶۲ قانون مدنی

۷۳- چه مرجعی صالح جهت رسیدگی به امور ترکه می باشد؟
مرجع صالح برای رسیدگی به امور راجع به ترکه، دادگاه بخشی است که آخرین اقامتگاه متوفی درایران در حوزه آن دادگاه بوده و اگر متوفی در ایران اقامتگاه نداشته باشد دادگاه آخرین محل سکونت متوفی صالح به رسیدگی می باشد و اگر متوفی در ایران ساکن هم نبوده باشد، دادگاهی که اموال غیر منقول متوفی در حوزه آن واقع شده، صالح است و اگر اموال غیر منقول هم در حوزه های متعدد واقع باشند، دادگاهی که که قبل از همه اقدام نموده صالح می باشد.
۷۴- مهر و موم ترکه چیست؟
از لحاظ حقوقی، مهر و موم ترکه عبارت است از اقدامی که توسط مراجع قضایی صورت می‌گیرد، تا ورثه از هرگونه استفاده و دخل و تصرف در ترکه ممنوع ‌شوند و این امر به منظور حفظ و نگهداری از ترکه انجام می‌گیرد.
🔸مهر و موم ترکه صرفاً با درخواست هر یک از ورثه متوفی یا نماینده قانونی آنان، موصی‌له در صورتی که وصیت به جزء مشاع شده باشد، طلبکار متوفی و وصی انجام می‌گیرد و همین افراد نیز حق رفع مهر و موم ترکه را دارند.
🔸درخواست رفع مهر و موم ترکه نیز به دو صورت بدون تنظیم ریز ترکه یا با درخواست تنظیم‌ ریز ترکه صورت می‌گیرد.
۷۵- آیا والدین می‌توانند توافق نمایند که حضانت فرزندان اعم از دختر یا پسر تا زمان رسیدن به سن رشد، به عهده مادر باشد؟
✅طبق نظریه مشورتى شماره ۳۴۴۱/۷ – ۱۳۸۶/۵/۲۷ :
با توجه به اینکه حضانت هم حق والدین است و هم تکلیف آنان و طبق ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی هر یک از والدین می‌تواند، حق حضانت خود را با توافق به دیگری واگذار کند و این قرارداد که نوعی عقد می‌باشد وفق ماده ۱۰ قانون مدنی لازم‌الوفاء است. بنابراین با توجه به مقررات قانونی که اولویت حضانت با مادر است، ممکن است، حضانت فرزندان اعم از دختر یا پسر تا هفت سال یا بعد آن تا زمان رسیدن به سن رشد طبق توافق به عهده مادر گذاشته شود.
۷۶- نتیجه‌ عدم تمکین زن شامل چه مواردی میشود؟
📗 عدم استحقاق زن نسبت به نفقه (مستنداً به ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی)
📗 کسب اجازه ازدواج مجدد از دادگاه.
بنابراین برای آنکه مرد بتواند زن دوم بگیرد بایستی به دادگاه رجوع و با اثبات عدم تمکین همسرش، از دادگاه اجازه ازدواج مجدد بگیرد.
📗 امکان طرح دعوی طلاق از سوی مرد. چنانچه مرد بخواهد زنش را طلاق دهد بایستی مهریه او را بپردازد، اما سایر حقوق مانند نفقه، نصف اموال مرد و … به زن تعلق نمی‌گیرد.
۷۷- صدور حکم طلاق به درخواست زوج در دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی چگونه است؟
در صورتی که طلاق توافقی یا به درخواست زوج باشد، دادگاه به صدور گواهی عدم امکان سازش اقدام می‌کند.
زوج می‌تواند هر زمانی که بخواهد همسرش را طلاق دهد، اما قبل از صدور حکم طلاق موظف است تمامی حق و حقوق زن از قبیل: تادیه مهریه، نحله و اجرت المثل ایام زوحیت، نفقه ایام زوجیت را پرداخت نماید در غیر این صورت صیغه طلاق بدون رضایت زوجه، یعنی گذشت زن از کلیه حقوق، جاری نخواهد شد.
🔹مدارک و منضمات مورد نیاز:
۱- تصویر مصدق سند ازدواج (الزامی)
۲- به همراه داشتن کارت ملی جهت احراز هویت و کارت عابر بانک جهت پرداخت هزینه دادرسی الزامی می‌باشد.
۷۸- در صورت طلاق توافقی و بخشش مهریه توسط زن آیا زن میتواند بعد از گذشت مدتی (مثلا ۲ ماه) پشیمان شده و مهریه خود را درخواست کند؟
زمانی که زوجه مهریه خود را به زوج هبه می‌کند و بیان می کند که من مهر خود را به تو بخشیدم؛ در اینجا همانند سایر اشکال هبه، تکلیف شوهر در پرداخت مهریه به طور کلی از بین نمی‌رود؛ چراکه زن می‌تواند تحت شرایطی از هبه مزبور رجوع و مهر خود را مطالبه کند. اما اگرزوجه در قبال طلاق، مهریه خود را به شوهر بذل کند (مانند بذل مهریه در طلاق خلع و مبارات) یعنی زن با پرداخت مالی به شوهر، از او می‌خواهد که طلاقش دهد، بنابراین اگر زن در ایام عده طلاق از بذل خود رجوع کند، طلاق ملغی و کان‌ لم‌ یکن خواهد شد.
۷۹- آیا در صورت اعتیاد مرد، قانون اجازه طلاق را به زن می دهد؟
منظور از اعتیاد که زن می تواند با استناد به آن و به عنوان عسر و حرج از شوهرش طلاق بگیرد؛ اعتیاد مضر است.
عسر و حرج یعنی وضعیتی که ادامه زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد.
🔸 یکی از موارد عسر و حرج اعتیاد مضر به یکی از انواع مواد مخدر است؛ به شرح زیر:
۱⃣ اصل اعتیاد که بایستی توسط آزمایشگاه کلینیکی اثبات گردد.
۲⃣ نوع اعتیاد باید مضر تشخیص داده شود. مضر بودن نوع اعتیاد گاهی از جنبه فردی و گاه از جنبه نوعی با توجه به شرائط خاص پرونده های قضائی است. زیرا ممکن است یک اعتیاد نوعاً مضر نباشد ولی برای فرد خاصی مضر تشخیص داده شود یا بالعکس، یک نوع اعتیاد خاص نوعاً مضر باشد ولی برای فرد خاصی مضر تشخیص داده نشود. فلذا باید هر دو قاعده مورد پذیرش قرار گیرد.
۳⃣ اعتیاد باید نسبت به مواد تخدیری باشد. لذا اعتیادهای رفتاری و سادیسم و … شامل آن نمی شود.
۴⃣ اعتیاد مذکور شامل هر نوع مواد مخدر می شود و هیچ محدودیتی در این زمینه قابل تصور نیست.
۸۰- شرایط تکفل چیست؟
شوهر تحت تکلف زن
سن شوهر بیش از ۶۰ سال یا ۲-شوهر از کارافتاده کلی بوده و ناشی از آن مستمری نگیرد و معاش وی از زن باشد.
فرزند تحت تکلف پدر یا مادر
سن فرزندان کمتر از ۱۸ سال تمام باشد. (استثنا : برای فرزندان دختر نداشتن شوهر تا سن ۲۰ سالگی و یا اشتغال صرفا به تحصیل و یا در اثر بیماری و یا نقص عضو با تایید سازمان خدمات درمانی قادر به کار نباشد)
پدر تحت تکلف فرزند بیمه شده
سن پدر بیش از ۶۰ سال باشد و یا از کار افتاده کلی بوده و معاش وی از بیمه شده باشد.
مادر تحت تکلف فرزند بیمه شده
سن مادر بیش از ۵۰ سال باشد و یا از کار افتاده کلی بوده و معاش وی از بیمه شده باشد.
۸۱-قانون برای فروش جهیزیه چه شرایطی در نظر گرفته است؟
🔸اگر برابر حکم دادگاه، شوهر با فروش جهیزیه به عنوان فروش مال غیر، محکوم شود علاوه بر مجازات مقرر درخصوص کلاهبرداری مکلف است عین مال یا در صورت نبودن عین مال، مثل یا قیمت آن را به زوجه برگرداند و برای این امر نیازی به ارائه دادخواست حقوقی نیست.
🔸اگر زن بخواهد با شکایت کیفری موضوع فروش مال غیر را پیگیری کند، باید در دادسرای محل وقوع جرم یعنی دادسرایی که جهیزیه در آن حوزه به فروش رفته شکایت کند.
🔸اگر بخواهد با تقدیم دادخواست حقوقی اقامه دعوی کند باید دادخواست استرداد جهیزیه را در دادگاه محل اقامت زوج طرح و اقامه کند.
۸۲- آیا زوجه ایرانی که شوهر خارجی دارد، جهت خروج از کشور نیاز به اجازه شوهر خارجی دارد؟
یک نکته قانونی در خصوص فرم رضایتنامه خروج از کشور زنانی که شوهر خارجی دارند.
🔸بند ۳ ماده ۱۸ “قانون گذرنامه”:
(… زنانی که‌ شوهر خارجی اختیار کرده و به تابعیت ایرانی باقی مانده‌اند از شرط این بند [رضایت کتبی شوهر] مستثنی می‌باشند).
“زوجه ایرانی که شوهر خارجی دارد، جهت خروج از کشور نیاز به اجازه شوهر خارجی ندارد”
۸۳- شرایط تغییر حضانت چه می باشد؟
چنانچه در اثر عدم مواظبت و یا انحطاط اخلاقی پدر و مادری که طفل تحت حضانت او است.صحت جسمی یا تربیت اخلاقی طفل در معرض خطر باشد دادگاه می تواند با تقاضای بستگان ، قیم و یا رئیس حوزه قضائی ترتیب مقتضی دیگری را برای حضانت کودک اتخاذ نماید .
🔸مواردی که می تواند از مصادیق تغییر حضانت باشد:
۱/اعتیاد زیان آور به الکل،مواد مخدر،قمار
۲/اشتهار به فساد اخلاق و فحشاء
۳/ابتلاء به بیماری روانی به تشخیص پزشکی قانونی
۴/سوء استفاده از طفل یا احیار او به ورود به مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد،فحشاء،تکدی گری،قاچاق
۵/تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف
🔸حضانت فرزندانی که پدرشان فوت نموده اند:
۱/حضانت فرزندان صغیر یا محجوری(حجری که متصل به زمان صغر باشد) که پدرشان به مقام والای شهادت رسیده یا فوت نموده باشند با مادران آنها است،مگر آنکه عدم صلاحیت آنان با حکم دادگاه ثابت شده باشد.
۲/تعیین هزینه متعارف جهت حضانت با دادگاه است و ازدواج مادر نیز مانع از ادامه حضانت او نمی شود.
۳/ضمانت اجرای ممانعت از اجرای حکم دادگاه چنانچه به حکم دادگاه حضانت و نگهداری طفل بر عهده کسی قرار گیرد و پدر یا مادر یا هر شخص دیگری مانع از اجرای حکم شود یا از استرداد طفل خودداری نماید،دادگاه تا زمان اجرای حکم شخص ممتنع را بازداشت می نماید .
۴/حق ملاقات:در صورتی که به علت طلاق و یا هر علت دیگری ابوین در یک منزل سکونت نداشته باشند دادگاه برای هر یک از ابوین که طفل تحت حضانت او نیست حق ملاقات تعیین و تعیین جزئیات این ملاقات با دادگاه خانواده می باشد.
۵/نگهداری و تربیت اطفال:پدر و مادر در حد توان باید در تربیت کودکان خود بکوشند و در اجرای این امر حق تنبیه کودک خود را در حد متعارف دارند.
۸۴- نحوه استرداد جهیزیه در دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی چگونه است؟
زوجه چنانچه در نتیجه متارکه یا به دلایل دیگر، تصمیم داشته باشد از خانه شوهر برود می‌تواند با استناد به صورت جهیزیه‌ای که دارد، آن اموال را از مرد مطالبه کند. زیرا آوردن جهیزیه به معنی انصراف زوجه از مالکیت یا شریک ساختن شوهر در آن نیست و کماکان حق مالکیت زن باقی می‌ماند و تنها شوهر از منافع جهیزیه بهره مند می‌شود و می‌تواند به طور متعارف از این اموال استفاده کند.
🔻مدارک و منضمات مورد نیاز:
۱- تصویر مصدق سند ازدواج (اختیاری)
۲- تصویر مصدق فهرست اسباب و وسایل (الزامی)
۳- به همراه داشتن کارت ملی جهت احراز هویت و کارت عابر بان جهت پرداخت هزینه دادرسی الزامی می‌باشد.
🔻در صورت عدم وجود مدارک اختیاری فوق می‌توانید یکی از موارد ذیل را ارائه نمایید:
۱- درخواست استعلام
۲- درخواست جلب نظر کارشناس
۳- تحقیقات محلی
۴- شماره پرونده استنادی
۵- شهادت شهود و مطلعین
۶- اتیان سوگند
۷- سایر دلایل و مستندات
۸۵- تعدیل اقساط مهریه در دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی چگونه است؟
چنانچه دادگاه تشخیص دهد شوهر از پرداخت مهریه‌ای که مورد مطالبه زوجه است معسر است و باید مهریه را به صورت تقسیط شده پرداخت نماید، ولی به هر دلیلی هر یک از طرفین تقاضای تعدیل تقسیط مهریه را بنمایند.
یعنی در مورد اقساط تعیین شده تقاضای کاهش یا افزایش داشته باشند باید دادخواست تعدیل تقسیط مهریه ارائه نمایند.
🔻مدارک و منضمات مورد نیاز:
۱- تصویر مصدق دادنامه (الزامی)
۲- تصویر مصدق استشهادیه محلی (الزامی)
۳- به همراه داشتن کارت ملی جهت احراز هویت و کارت عابر بان جهت پرداخت هزینه دادرسی الزامی می‌باشد.
۸۶- ﺿﻤﻦ ﻋﻘﺪ ﻧﮑﺎﺡ, ﺯﻭﺝ ﺑﻪ ﺯﻭﺟﻪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﯽ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﺗﺎ ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮐﻪ ﺯﻭﺟﻪ ﻻﺯﻡ ﺑﺪﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻫﺮ ﮐﺠﺎ ( ﻫﺮ ﺷﻬﺮﯼ ) ﮐﻪ ﺷﺮﺍﯾﻂ ﺍﯾﺠﺎﺏ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﻣﺨﯿﺮ ﺍﺳﺖ . کارﺑﺮﺩ ﺍﯾﻦ ﺷﺮﻁ در کجاست؟
ﺍﯾﻦ ﺷﺮﻁ ﺩﺭ ﺟﺎﯾﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺯﻥ ﻋﻼﻗﻪ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺑﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﻦ ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺍﺳﺖ ﺯﻥ ﺍﻃﻤﯿﻨﺎﻥ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﻣﺮﺩ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺩﻫﺪ
ﺍﯾﻦ ﺷﺮﻁ ﺍﺯ ﺗﻀﯿﯿﻊ ﺣﻖ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﺯﻥ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮﯼ ﻣﯿﮑﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺯﻭﺝ ﺍﯾﻦ ﺣﻖ ﺭﺍ ﻧﻤﯽ ﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﻫﻤﺴﺮ خود شود.
۸۷- ثبت واقعه ازدواج چگونه است؟
پس از این که نکاح به طور صحیح واقع و صیغه جاری شد، طبق حقوق ایران باید در دفتر رسمی ازدواج به ثبت برسد و مراتب در شناسنامه زن و مرد قید گردد.
در صورت عدم ثبت ازدواج در دفاتر اسناد رسمی توسط مرد یا در مواردی که ثبت نکاح موقت الزامی است و مرد از ثبت آن امتناع می‌کند، می‌توان طبق ماده ۴۹ قانون حمایت خانواده، که الزام به ثبت واقعه ازدواج را الزامی دانسته و برای آن ضمانت اجرای کیفری در نظر گرفته است دادخواست ثبت واقعه ازدواج را مطرح نمود.
☑️مدارک و منضمات مورد نیاز:
۱- تصویر مصدق سند ازدواج (اختیاری)
۲- به همراه داشتن کارت ملی جهت احراز هویت و کارت عابر بانک جهت پرداخت هزینه دادرسی الزامی می‌باشد.
☑️ در صورت عدم وجود مدارک اختیاری فوق می‌توانید یکی از موارد ذیل را ارائه نمایید.
۱- درخواست استعلام
۲- درخواست جلب نظر کارشناس
۳- تحقیقات محلی
۴- شماره پرونده استنادی
۵- شهادت شهود و مطلعین
۶- استعلام نظر پزشکی قانونی
۷- اتیان سوگند
۸- سایر دلایل و مستندات
۸۸- نحوه ثبت الزام به تمکین در دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی چگونه است؟
اگر زن نشوز کند (نشوز عبارت از خروج زوجه از انجام تکالیف واجبی که قانونگذار بر عهده وی در رابطه با شوهر گذاشته است) یعنی حاضر به تمکین عام و خاص نسبت به وظایف زناشویی خود و زندگی مشترک نشود و یا به نوع دیگر محل زندگی خود را بدون اجازه همسر خود ترک نماید، زوج می‌تواند در صورت عدم سازش، دعوی لازم به تمکین را در دادگاه خانواده طرح نماید.
☑️ مدارک و منضمات مورد نیاز:
۱- تصویر مصدق سند ازدواج (الزامی)
۲- تصویر مصدق شناسنامه (اختیاری)
۳- تصویر مصدق اظهارنامه (اختیاری)
۴- به همراه داشتن کارت ملی جهت احراز هویت و کارت عابر بان جهت پرداخت هزینه دادرسی الزامی می‌باشد.
☑️در صورت عدم وجود مدارک اختیاری فوق می‌توانید یکی از موارد ذیل را ارائه نمایید.
۱- درخواست استعلام
۲- شهادت شهود و مطلعین
۳- تحقیقات محلی
۴- شماره پرونده استنادی
۵- سایر دلایل و مستندات
۸۹- آیا پدر مادر میتوانند قبل از فوت ارثیه فرزندان رو تقسیم کنند؟؟ (تقسیم ارث در زمان حیات والدین)
قبل از فوت والدین تقسیم ارثیه در قالب ماترک معنى ندارد و فقط مى توانند در قالب یکى از عقود اموال را به نام فرزندان خود یا اشخاص دیگر منتقل نمایند.
۱/والدین می‌توانند قسمتی یا هر میزان از اموال و املاک خود را به یک یا چند نفر از فرزندانشان یا هر کس دیگری در قالب عقود دیگری مانند هِبه ،صُلح ،هدیه ، فروش یا به اشکال حقوقی دیگری واگذار نمایند.
۲/همچنین می‌توانند وصیت کنند که بعد از فوت آنها، قسمتی از اموال را به کسی دیگر غیر از فرزندان آنها واگذار شود. البته اگردر قالب وصیت باشد این وصیت فقط تا۱/۳(یک سوم )کل ارثیه نافذ است مگر اینکه کلیه ورّاث آنرا تنفیذ و تایید نمایند. والا نسبت به مازاد۱/۳وصیت باطل و بلا اثر است
۳/پدر و مادر می‌توانند ارثیه خود را حتی به غیر از ورثه وصیت نمایند،مثلا برای امور خیریه یا یکی از همسایگان و…
۴/بنابراین اگر والدین قبل از فوت برای جلوگیری از هر گونه نزاع احتمالی قصد دارند که به یکی از روش‌هایی که گفته شده اقدام نمایند بایستی از طریق ثبت و صدور سند رسمی اقدام کنند. برای استحکام رابطه حقوقی و جلوگیری از هر گونه طرح دعوا احتمالی
۹۰- آیا حضانت فرزندانی که پدرشان را از دست داده اند با مادرشان است؟
مطابق ماده ۴۳ قانون حمایت ازخانواده:
حضانت فرزندانی که پدرشان فوت شده با مادر آنها است مگر آنکه دادگاه به تقاضای ولی قهری یا دادسـتان، اعطای حضـانت به مادر را خلاف مصلحت فرزند تشخیص دهد.
۹۱- نظر قانون درباره تقسیم ارث وانحصارو راثت چه می باشد؟
ماده ۸۶۷ قانون مدنی اعلام میکند:ارث به موت حقیقی یا به موت فرضی مورث تحقق پیدا میکند.
با توجه به این ماده وقتی شخصی به طور حقیقی فوت میکند و یا شخص به واقع فوت نکرده ولی بنا به موارد متعددی که قانون مقرر کرده دادگاه حکم فوت او را صادر میکند که به این حکم موت فرضی گفته میشود.در این دو فرض فوت حقیقی و فوت فرضی مسئله ارث بری مطرح میشود و وسوالاتی از این قبیل به ذهن متبادر میشود.قبل از مطالعه موارد زیر باید بدانید که شخصی از متوفی ارث میبرد که در زمان فوت او زنده بوده باشد.
🔺کسانی که از شخص متوفی ارث میبرند:
یک: کسانی که نسبت خونی (نسبی) با متوفی دارند و به سه طبقه تقسیم میشوند:
طبقه اول:.پدر ومادر، فرزندان، فرزندانِ فرزندان هرچقدر پایین رود.
طبقه دوم:اجداد، خواهر و برادر و فرزندانِ خواهر و برادر.
طبقه سوم: عمه ها و عموها، دای ها و خاله های متوفی و فرزندانِ آنها.
دو: کسانی که رابطه سببی با هم دارند( زن و شوهر)
نکته: در بین این طبقات اگر از طبقه اول کسی باشد دیگر طبقات بعدی ارث نمیبرند برای مثال اگر شخصی که فوت کرده در زمان وفات پدر و مادرش یا هر یک از فرزندانش زنده باشد دیگر طبقه دوم و سوم ارث نخواهند برد.
۹۲- آیا صدور شناسنامه برای فرزندان حاصل از رابطه نامشروع “فقط با حکم دادگاه” ممکن است؟
✍ به موجب بند الف ماده یک قانون ثبت احوال مصوب سال ۱۳۵۵ یکی از وظایف سازمان ثبت احوال ثبت ولادت و صدور شناسنامه است و مقنن در‌این مورد بین اطفال متولد از رابطه مشروع و نامشروع تفاوتی قائل نشده است و تبصره ماده ۱۶ و ماده ۱۷ قانون مذکور نسبت به مواردی که ازدواج پدر‌و مادر به ثبت نرسیده باشد و اتفاق در اعلام ولادت و صدور شناسنامه نباشد یا اینکه ابوین طفل نامعلوم باشد تعیین تکلیف کرده است ؛
🔸لیکن در‌مواردی که طفل ناشی از زنا باشد و زانی اقدام به اخذ شناسنامه ننماید بااستفاده از عمومات و اطلاق مواد یاد شده و مسأله ۳ و مسأله ۴۷ از موازین‌قضائی ازدیدگاه حضرت امام خمینی رضوان الله تعالی علیه، زانی پدر عرفی طفل تلقی و نتیجه کلیه تکالیف مربوط به پدر از جمله اخذ شناسنامه بر‌عهده وی می‌باشد و حسب ماده ۸۸۴ قانون مدنی صرفا” موضوع توارث بین آنها منتفی است .
۹۳- آیا فرد می تواند تمام اموال خود را وصیّت کند؟
خیر در پاسخ باید گفت که وصیّت اموال توسط شخص فقط تا ۱/۳ صحیح است. فرض کنید تمام دارایی شخص ۳۰۰ میلیون است حال این شخص می تواند تا ۱۰۰ میلیون را وصیّت کند و اگر بیش از ۱۰۰ میلیون را وصیّت کند نافذ و صحیح نیست مگر اینکه ورثه آن را تایید کنند.
🔺سوال این جاست آیا فرضی وجود دارد که فرد تمام اموال خود را وصیت کند بدون آن که به محدودیت بر بخورد باید گفت بله اگر فرد وارثی نداشته باشد.
می تواند درباره تمام اموال خود وصیت کند البته در این باره بین علمای فقه و حقوق اختلاف است و برخی آن را قبول ندارند.
۹۴- آیا شخص می تواند قبل از مرگ خود تمام اموال خود را ببخشد؟
هر جایی که بحث مالکیت به میان می آید به این معنا است که تا زمانی که این فرد از قبل مالکیت خود ضرری به دیگری نزده در نحوه تصرف خود آزاد است در اینجا هم فرد مالک اموال خود است و در زمان حیات و زندگی با کمال عقل و بلوغ می تواند درباره تمام اموال خود تصمیم بگیرد و برخلاف تصور عرف با هیچ محدودیتی روبرو نیست حتی اگر ورثه ای هم داشته باشد.
لذا برخلاف وصیّت که محدودیت دارد اگر شخص در زمان حیات خود هر برای اموال خود را تصمیمی بگیرد نافذ و صحیح است.
۹۵- چه کسانی از متوفی ارث می برند؟
منشا ارث ممکن است نسب باشد یا سبب نسب همان رابطه خونی ما با افراد است مثل پدر و مادر و برادر و خواهر و باقی موارد اما سبب منشا آن ازدواج است مانند همسر.
در رابطه نسبی تنها شخصی که ارث می برد، همسر است و خویشان همسر مثل مادر و پدر وی ارثی نخواهند برد.
در نحوه تعیین وارثان طبقات ارث مدنظر است که در مطالب بعدی به آن هم اشاره خواهیم کرد به این صورت که در بحث ارث ما ۳ طبقه داریم و اینان در طول هم هستند و اگر یکی از آنان نباشد نوبت بعدی می شود.
۹۶- طبقات ارث به چه صورت است؟
در طبقات ارث ما بررسی می کنیم که اولین کسانی که ارث می برند چه کسانی هستند و اگر آنان نباشند نوبت چه کسانی می شود برای ارث بری.
در طبقه اول ما پدر و مادر و فرزندان را داریم پس اگر شخص فوت شود اموال او ابتدا به این افراد و همسر وی می رسد حال اگر این افراد در طبقه اول وجود نداشته باشند نوبت به ارث بری طبقه دوم می رسد که عبارت اند از:
خواهر، برادر و اجداد یا همان پدر بزرگ و… حال اگر شخص فوت کند و هیچ یک از افراد این دو طبقه را نداشته باشد ارث به طبقه سوم یعنی خاله ها دایی ها و عموها و عمه های وی می رسد.
۹۷- اگر متوفی دارای پدر و مادر زنده باشد و فرزند نداشته باشد اما دارای نوه باشد آیا نوه ارث می برد؟
بله اگر متوفی نوه داشته باشد نوه های وی ارث می برند. در صورتی که هیچ فرزندی نداشته باشد.
زیرا در این صورت نحوه ها جانشین پدران خود می شوند و همان حصه ای را می برند که والدین خود می بردند دقت کنیم که ممکن است یکی نوه دختر باشد و یکی دیگر از نوه ها پسر باشد اما نوه دختر دو برابر نوه پسر ارث ببرد
زیرا ممکن است نوه دختر از طرف پدر وارث باشد ولی نوه پسری از طرف مادر، یعنی مادرش دختر متوفی است که به نسبت سهم دختر ارث می برد.
۹۸- تقسیم ارث به چه صورت است؟
گاهی افرادی فرض بر هستن و گاهی قرابت بر اما این موارد به چه معناست. فرض بر به این معنا است که فرد سهم معین و مشخصی دارد و این سهم از قبل برای وی مشخص شده است.
اما قرابت بر به این معناست که سهم مشخصی ندارد و ابتدا اجازه می دهد فرض بر ها را سهم خود را ببرند و هر چه باقی ماند به قرابت بر ها برسد.
لذا قرابت برها معیار مشخصی ندارند و بعد از تقسیم ارث میان فرض برها باقی مانده را به عنوان وارث می برند.
✍در مثالی فرض کنید وارثان شخص متوفی زوجه وی و تنها پسر وی هستند و فرض کنید که دارایی وی ۸۰۰ میلیون است در اینجا باید گفت ۱۰۰ میلیون به زن می رسد و باقی مانده که ۷۰۰ میلیون باشد مال پسر می شود.
۹۹- سهم پدر و مادر از ارث چه مقدار است؟
اگر متوفی دارای اولادی نباشد و هریک از پدر و مادر به تنهایی باشند تمام ارث را می برند. اگر پدر و مادر هر دو زنده باشند، مادر یک سوم و پدر دو سوم می برد.
در این فرض اخیر پدر قرابت بر می شود و دو سوم را بر اساس قرابت حساب کرده ایم. فرض کنید شخصی فوت کرده و تنها مادری از او به جا مانده (نه زنی نه بچه ای) در اینجا تمام ارث را مادر می برد.
در فرضی دیگر تصور کنید از متوفی تنها پدر به جا مانده حال تمام ارث را پدر می برد‌.
در فرضی دیگر اگر از متوفی تنها پدر و مادر باقی مانده باشند.
مادر یک سوم می برد و پدر باقی اموال را می برد.
اگر از متوفی فرزندی به همراه پدر و مادر به جای بماند در اینجا مادر بک ششم ارث می برد، پدر هم یک ششم ارث می برد و باقی هم به فرزند می رسد حال اگر در همین مثال زوجه را هم تصور کنیم به او هم یک هشتم خواهد رسید.
۱۰۰- سهم فرزندان از ارث چه میزان است؟
اگر تنها و تنها یک فرزند باشد و پدر و مادر متوفی زنده نباشند تمام ارث را می برد.
اگر اولاد یا فرزندان متعدد باشند و مختلف باشند یعنی دختر و پسر باشند در اینجا پسر دو برابر دختر ارث می برد.
در فرضی دیگر اگر متوفی مرد باشد و زوجه وی به همراه پس وی زنده باشند و پدر و مادر وی زنده نباشند، به زوجه وی یک هشتم می رسد و باقی اموال به پسر وی می رسد.
حال اگر به جای این پسر، دختر را بگذاریم نتیجه یکسان است اما با کمی تفاوت به این نتیجه می رسیم زیرا یک هشتم که به زوجه می رسد و یک دوم به دختر تنها می رسد حال جون اموالی باقی می ماند که تقسیم نشده می گوییم باقی اموال به “رد”به دختر می رسد.
پس تقسیم به رد در جایی است که ترکه زیاد می آید و آن را بین وراث تقسیم می کنیم. باید دقت کرد که زوجه اگر ترکه زیاد بیاید سهمی از زیادی ندارد.
۱۰۱- خواهر و برادر چگونه ارث می برند؟
باید گفت همانطور که اشاره شد ارث بری به ترتیب طبقات است و در این طبقات خواهر و برادر در طبقه دوم هستند به این معنا تا زمانی که از طبقه اول کسانی باشند (فرزند. پدر و مادر) هرگز ارثی به خواهر و برادر و اجداد که در طبقه دوم هستند نخواهد رسید.
این ترتیب هم در مورد طبقه سه جریان دارد یعنی تا زمانی که از طبقه اول و دوم کسانی باشند هرگز نوبت به ارث بری طبقه سوم که شامل اخوال (دایی و خاله ها) و اعمام (عمو و عمه ها) نخواهد رسید.
۱۰۲- سهم زوج از ارث چه مقدار خواهد بود؟
در پاسخ به این سوال باید دقت کرد وقتی از ارث زوج یا مرد حرف می زنیم در اینجا شخص متوفی زن یا زوجه وی است پس باید ببینیم زوجه وی دارای فرزند است یا خیر فرقی نمی کند فرزند وی از همین زوج باشد یا از شوهر قبلی خود.
اگر دارای فرزند باشد زوج یک چهارم از کل اموال زوجه را می برد اما اگر زوجه دارای فرزندی نباشد زوجه یک دوم ار کل اموال را می برد.
فرقی نمی کند این اموال منقول باشد یا غیر منقول زوج حتی از عین و خود اموال غیر منقول هم ارث خواهد برد برخلاف زوجه.
۱۰۳- ارث زوجه از خانه و ملک چگونه است؟
همانطور که اشاره شد زوجه از عین و خود مال غیر منقول ارث نخواهد برد اما از قیمت آن حسب مورد ارث خواهد برد. پس با ارزیابی قیمت آن وراث باید آن مبلغ را به زوجه بپردازند.
اما در اموال منقول این امر جاری نیست مثل ماشین پس زن در اموال منقول از خود و عین مال منقول ارث خواهد برد‌.
🔺 ماده ۹۴۶ مقرر می دارد:
زوج از تمام اموال زوجه ارث می‌برد و زوجه در صورت فرزند دار بودن زوج، یک هشتم از عین اموال منقول و یک هشتم از قیمت اموال غیرمنقول اعم از عرصه و اعیان ارث می‌برد در صورتی که زوج هیچ فرزندی نداشته باشد سهم زوجه یک چهارم از کلیه ی اموال به ترتیب فوق می‌باشد.
۱۰۴- سهم زوجه از ارث چه میزان است؟
اگر زوجه دائمی باشد در اینجا که شوهر وی فوت شده اگر پای فرزندی در میان باشد زوجه یک هشتم از اموال منقول و یک هشتم از قیمت اموال غیر منقول ارث خواهد برد اما اگر فرزندی نباشد سهم زوجه یک چهارم خواهد بود.
🔺سوال دیگری که پیش می آید این است اگر مرد متوفی دارای چند زن دائمی بوده باشد در صورت فوت وی برای مثال به این دو همسر وی چه میزان ارث می رسد؟
در پاسخ باید گفت که اگر مرد فوت شود و چند زن داشته باشد سهم الارث آنان حسب مورد همان یک هشتم و یک چهارم است و این عدد را بین خود تقسیم خواهند کرد.
۱۰۵- اگر در خصوص تقسیم ترکه توافق به عمل نیامد و یکی از وراث مخالف نحوه تقسیم بود تکلیف چیست؟
تا زمانی که وراث بین خودشان به توافق برسند و ارث را تقسیم کنند اشکالی وجود ندارد اما اگر یکی از اینان معترض به نحوه سهم گذاری باشد می تواند طرح دعوا کند.
در اینجا برای تقسیم باید تمامی وراث و شرکاء را طرف دعوا قرار دهد زیرا در هر حال مال مشاع است و هر تصمیمی در تمام سهم افراد تاثیر گذار است.
حال اگر در میانه جلسه دادرسی یکی از وراث فوت سود یا محجور شود؛ جلسه متوقف می شود تا زمانی که نماینده یا وارث این فرد برای ادامه دادرسی معرفی شود.
۱۰۶- درخواست گواهی حصر وراث در کجا باید مطرح شود؟
اکر کسی از دنیا برود و فوت شود برای تقسیم ارث باید برخی امور مانند تعداد ورثه او تعیین آنان و میزان سهم الارث مشخص شود این امر را که مرجع رسمی گواهی خواهد کرد گواهی انحصار وراثت می گویند. برای گرفتن این گواهی باید به شورای حل اختلاف شهری مراجعه کرد که آخرین محل زندگی شخص متوفی در آنجا بوده است.
درخواست گواهی انحصار وراثت توسط ورثه یا حتی طلبکار متوفی هم ممکن است. طلبکار در اینجا ذی نفع محسوب می شود مانند ورثه زیرا مال وی هم داخل در ترکه قرار دارد.
۱۰۷- چه هنگامی ترکه متوفی مهر و موم می شود؟
معمولا برای این که در اموال به جا مانده از متوفی تعدی و تفریط شکل نگیرد و کسی به آن دست اندازی نکند آن را مهر و موم می کنند.
اشخاصی هستند که می توانند تقاضا کنند که ترکه مهر و موم شود در اینجا به جز ورثه که حق این تقاضا را دارند، فردی که متوفی به نفع او وصیت کرد یا به اصطلاح موصی له و حتی طلبکار با سند رسمی هم حق دارد این تقاضای مهر و موم ترکه را بخواهد.
🔺دقت کنید بر خلاف گواهی حصر وراثت که طلبکار عادی هم می توانست درخواست بدهد برای مهر موم ترکه فقط طلبکار با یند رسمی حق این در خواست را دارد.
۱۰۸- اگر کسی فوت شود و هیچ وارثی هم نداشته باشد تکلیف چیست؟
🔺 در این حالت قانون مدنی مقرر کرده در ماده ۸۶۶ مقرر کرده است که:
در صورت نبودن وارث، امر ترکه‌ی متوفا راجع به حاکم است.
در اینجا بیشتر به نظر می رسد اداره آن مد نظر بوده است.
🔺 اما در قانون انور حسبی با صراحت بیشتری این امر را مقرر کرده است طبق ماده ۳۳۵ این قانون:
اگر از تاریخ تحریر ترکه تا ده سال وارث متوفی معلوم شود ترکه به او داده می‌شود و پس از گذشتن مدت نامبرده باقی مانده ترکه به‌ خزانه دولت تسلیم می‌شود و ادعا حقی نسبت به ترکه از کسی به هر عنوان که باشد پذیرفته نیست.
پس در این حالت تمام اموال وی به نفع دولت ضبط خواهد شد اما وی می تواند قبل از مرگ وصیّت کند نسبت به تمام اموال و حتی در زمان حیات تمام اموال خود را به هر شکلی که مایل است ببخشد یا وقف کند یا بفروشد.
🔺 تحریر ترکه به چه معناست؟
در واقع تحریر ترکه همان آمار دارایی ها و دیون مثبت و منفی متوفی است.
۱۰۹- اگر زن یا شوهر تنها وارث یکدیگر باشند تکلیف چیست؟
فرض کنید زن و شوهری دارای زندگی مشترک هستند و هیچ یک از اعضای خانواده آن ها در قید حیات نیستند حال از هر طبقه که باشند. در اینجا اگر برای مثال زن فوت شود، شوهر وی تنها وارث است و بابد گفت تمام دارایی زن به شوهر می رسد.
حال در فرضی دیگر برای مثال تصور کنید که مرد فوت بشود، در این حالت بر خلاف مورد قبل زن، تمام اموال را به ارث نمی برد و سهم خود یک چهارم را می برد و بقیه هم به مانند اموال بلا وارث به خزانه دولت تعلق می گیرد.
۱۱۰- آیا کسی که مرتکب قتل پدر خود شده است یا اصلا پدری مرتکب قتل فرزند خود شده است از هم ارث می برند؟
در ارث بحثی داریم تحت عنوان موانع ارث در این موانع می خوانیم که افرادی با وجود جهاتی ارث نخواهند برد یعنی جهات مانع ارث بردن آنان می شود یکی از این موارد قتل مورث است.
در قتل عمد مورث فرد وارث به علت قتل دیگر ارثی نخواهد برد حتی اگر کشتن وی به قصد ارث بردن هم نباشد یعنی قانون گذار فرضی را گفته است که اگر کشتن و قتل مورث انجام بشود با هر قصدی مانع ارث بردن فرد می شود.
در نتیجه باید گفت خیر قتل مانع ارث بری خواهد بود پس در صورت قتل فرد قاتل ارث نخواهد برد.
۱۱۱- از فرد متوفی پد، مادر، همسر(زوجه) و یک پسر به جا مانده است اموال وی چگونه تقسیم می شود؟
همانطور که میدانید تمام افراد گفته شده به جز همسر نسبی هستند و در طبقه اول قرار دارند البته همسر در طبقه اول قرار ندارد و با تمام طبقات ارث می برد.حال طبق قواعد گفته شده کسانی را که سهم و فرض مشخص دارند تعیین می کنیم و سهم الارث آنان رانی دهیم و هرچه باقی بماند به وارث قرابت بر نی دهیم پس در این مسئله باید گفت :
به پدر یک ششم.
به مادر یک ششم.
به زوجه یک هشتم خواهد رسید.
و هرچه از اموال باقی بماند به پسر داده می شود.
۱۱۲- چه افرادی سهم معین از ارث دارند و در واقع فرض بر هستند؟
در ذیل به تعدادی از فرض بر ها که شمول آن ها بیشتر است اشاره می کنیم:
پدر و مادر اگر متوفی فرزند داشته باشد ۱/۶.
مادر اگر متوفی فرزند نداشته باشد ۱/۳.
زوجه اگر از متوفی فرزندی باشد ۱/۸.
اگر از وی فرزندی نباشد ۱/۴.
زوج اگر زوجه متوفی فرزندی داشته باشد ۱/۴.
اگر فرزندی نداشته باشد ۱/۲.
دختر تنها باشد ۱/۲ به فرض می برد و بقیه به وی رد می شود.
دختر اگر چند نفر باشند بدون پسر۲/۳ به فرض می برند و بقیه به رد.
پر اگر تنها باشد همه را به قرابت می برد.
۱۱۳- چگونگی حذف نام زوجه از شناسنامه:
چنانچه فردی با همسرش متارکه کرده باشد با انتخاب همسر دوم و ثبت رسمی ازدواج و ثبت شدن نام او در شناسنامه ‌اش می‌تواند به اداره ثبت احوال مراجعه و درخواست برای حذف نام همسر اول را ارائه دهد.
۱۱۴- آیا اگر زن باردار نشود می‌توان او را طلاق داد و مهریه را پرداخت نکرد؟
🔹مطابق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، مرد می‌تواند زن خود را طلاق دهد. اما در خصوص مهریه باید بیان داشت که حقی است قانونی بر گردن مرد که بایستی در صورت مطالبه زن پرداخت گردد. حتی اگر زن ناشزه باشد، بدین معنی که از مرد (شوهر) تمکین نکند و یا این که بیمار باشد و یا حتی مرتکب جرمی شده باشد و یا خیانت کند، ارتباطی به مهریه او ندارد و همه این موارد مطلقا مانع دریافت و استحقاق زن نسبت به مهریه نیست.حتی مجرم بودن هم باعث باطل شدن مهریه زن نمی‌شود.
۱۱۵- موانع تحقق ارث در قانون مدنی شامل چه مواردی می شود؟
مقصود از موانع تحقق ارث، اموری است که وجود هر یک از آن‌ها، به‌رغم وجود شرایط وراثت، مانع از تحقق ارث می‌شود. برای اینکه بتوان وارثی را به این علت از ارث محروم کرد، باید وجود یکی از این عوامل به اثبات برسد. در صورت شک در وجود مانع، کسی که اسباب و شرایط وراثت در او جمع باشد، از متوفی ارث خواهد برد. موانعی که در قانون مدنی از آن‌ها نام برده شده است عبارتند از:
۱- کفر: کافر از مسلمان ارث نمی‌برد، امّا مسلمان از کافر ارث می‌برد.
📚به استناد ماده‌ی ۸۸۱ مکرر ق.م، اگر متوفی مسلمان باشد، هر یک از ورثه که کافر باشد از او ارث نمی‌برد. اگر متوفی کافر باشد، در صورتیکه در جمع ورثه‌ی او، فرد مسلمانی موجود باشد، آنکه مسلمان است ارث می‌برد و مانع ارث بردن سایر ورّاث که کافر هستند میشود.
📚به استناد ماده‌ی ۸۸۲ ق.م، بعد از لعان، رابطه‌ی زوجیت منحل می‌شود و زن و شوهر که بر هم حرام ابدی می‌شوند، از یکدیگر ارث نمی‌برند. همچنین فرزندی که به سبب انکار او لعان واقع شده است، از پدر ارث نمی‌برد و پدر نیز از او ارث نمی‌برد.
۲- قتل: کشتن عمدی کسی به ناحق – نه برای قصاص، دفاع یا حدّ و مانند آن – موجب محرومیّت قاتل از ارث است. به قول مشهور، در قتل خطایی، قاتل تنها از دیه پرداختی محروم است.در این که قتل شبه عمد مانند قتل خطایی است یا حکم قتل عمد را دارد، اختلاف است. قول نخست به ظاهر کلمات بیشتر فقها نسبت داده شده است.
📚به استناد ماده‌ی ۸۸۰ ق.م، هر‌گاه کسی عمداً مورّث خود را بکشد، از ارث او محروم می‌شود. این حکم قانون‌گذار از دو جهت دارای اهمیت است. نخست آنکه محرومیت از ارث، بعنوان نوعی تنبیه و مجازات برای قاتل در نظر گرفته شده است. دیگر آنکه منع از ارث نوعی اقدام پیشگیرانه از جرم قتل نیز هست، چرا که انگیزه‌‌ی ارتکاب قتل را، در فرضی که وارث به طمع دستیابی به ثروت مورّث به آن دست می‌زند، ازبین می‌برد.لیکن در این مورد باید دانست که اگر قتل عمدی مورّث، به علت مشروعی باشد، مانع از تحقق ارث نیست و به همین دلیل است که ماده‌ی ۸۸۱ ق.م مقرر می‌دارد: «در صورتی که قتل عمدی مورث، به حکم قانون یا برای دفاع باشد مفاد ماده‌ی فوق مجری نخواهد بود».
۱۱۶- سلب حضانت از زن بعد از واگذاری حق حضانت به چه صورت می باشد؟
✏️ در صورتی که زن و شوهر با توافق از هم طلاق بگیرند و مرد حق حضانت فرزندان را به زن واگذار کند آیا مرد بعد از مدتی می تواند تقاضای سلب حضانت فرزندان را از زن بنماید.
✏️زوجین مزبور با توافق خویش حضانت فرزندان مشترک را به زوجه محول نموده و بر همین اساس اقدام به طلاق کرده‌اند، هرگاه زوج بر خلاف توافق خود، تقاضای سلب حضانت فرزندان را از مادر بنماید، اگر علت حادث و جدیدی برای سلب حضانت از زوجه عنوان نکرده باشد، با توجه به تعیین تکلیف این قضیه با توافق زوجین و لازم‌الوفا بودن توافق مزبور بر اساس ماده ۱۰ قانون مدنی، موضوع خواسته زوج محکوم به ردّ است.یعنی امکان پذیرنیست.
۱۱۷- توقیف حقوق کارمند برای پرداخت اقساط مهریه و یاسایر دیون چگونه امکان پذیر می باشد؟
وقتی حکمی صادر می‌شود، برای به اجرا درآوردن آن شرایطی لازم است؛ یکی از آن شرایط این است که باید برای حکم، اجراییه صادر و این اجراییه به محکومٌ‌علیه، ابلاغ شود.
📚طبق ماده ۳۴ قانون اجرای احکام مدنی، همین که اجراییه به محکومٌ‌علیه ابلاغ شد، او موظف است، ظرف مدت ۱۰ روز، مفاد آن را اجرا کند؛ اما ممکن است او در این مهلت، حکم را اجرا نکند و به هیچ‌یک از وظایف جایگزین دیگر هم، عمل نکند. در این صورت طبق ماده ۴۹ قانون اجرای احکام مدنی، محکومٌ‌له می‌تواند درخواست کند تا معادل محکومٌ‌به از اموال محکومٌ‌علیه توقیف شود.
بر همین اساس، کاملاً طبیعی است که اگر محکومٌ‌علیه، کارمند باشد، حقوق و مزایای او به‌عنوان بخشی از اموالش، قابل توقیف خواهد بود. البته باید توجه داشت که تمامی حقوق و مزایای کارمندان، برای اجرای حکم، قابل توقیف نیست.
📚بر اساس ماده ۹۶ قانون اجرای احکام مدنی، اگر محکومٌ‌علیه، کارمند باشد، محکومٌ‌له می‌تواند تقاضا کند که حقوق و مزایای محکومٌ‌علیه، توقیف شود. در همین راستا اگر محکومٌ‌علیه، زن یا فرزند داشته باشد، یک‌چهارم حقوق و مزایای او توقیف می‌شود و در غیر این‌صورت، یک‌سوم حقوق و مزایای او، به نفع محکومٌ‌له، بازداشت خواهد شد. علت این امر هم روشن است، زیرا اگر تمام حقوق و مزایای کارمند، قابل توقیف باشد، زندگی او مختل خواهد شد؛ به‌همین دلیل، قانونگذار صرفاً یک‌سوم حقوق و مزایای کارمند را قابل توقیف دانسته و حتی در فرضی که آن کارمند، زن یا فرزند داشته باشد، این مقدار را به یک‌چهارم، کاهش داده است .
۱۱۸- شرایط سه طلاقه و نه طلاقه در ایران طبق قانون چه می باشد؟
📚طبق ماده ۱۰۵۷ قانون مدنی، «زنی که سه مرتبه متوالی زوجه یک نفر بوده و مطلقه شده، بر آن مرد حرام می شود مگر اینکه به عقد دایم به زوجیت مرد دیگری درآمده و پس از وقوع نزدیکی با او به واسطه طلاق یا فسخ یا فوت، فراق حاصل شده باشد.»
بنابراین، مردی که سه مرتبه متوالی زنی را طلاق داده، اعم از اینکه طلاق بعد از رجوع در ایام عده یا پس از نکاح جدید واقع شده باشد، نمی‌تواند از نو با آن زن ازدواج کند، زیرا ازدواجی که این قدر متزلزل و ناپدار باشد، نمی‌تواند کانون خانوادگی خوشبختی به وجود آورد و بجاست که از تجدید آن پس از سه بار طلاق متوالی جلوگیری شود به علاوه قانونگذار خواسته است بدین وسیله از تکرار طلاق جلوگیری کند.
📚طبق ماده ۱۰۵۷ قانون مدنی، «زنی که سه مرتبه متوالی زوجه یک نفر بوده و مطلقه شده، بر آن مرد حرام می شود مگر اینکه به عقد دایم به زوجیت مرد دیگری درآمده و پس از وقوع نزدیکی با او به واسطه طلاق یا فسخ یا فوت، فراق حاصل شده باشد.»
فرض کنیم بعد از سه طلاق متوالی و دخالت محلل (فردی که با زن سه طلاقه ازدواج می‌کند تا زن بر شوهر اولی حلال شود) و انحلال نکاح و ازدواج مجدد زن و شوهر سابقش، باز زوجین با هم ناسازگاری آغاز کنند و طلاق تکرار شود. این نمایشنامه نمی‌تواند برای همیشه ادامه داشته باشد. زیرا قانونگذار به پیروی از فقه اسلامی مقرر داشته است:« زن هر شخصی که به ۹ طلاق که ۶ تای آن عدی است مطلقه شده باشد، بر آن شخص حرام موبد می‌شود.
۱۱۹- شرایط تکفل در قانون مدنی چیست؟
✏️شوهر تحت تکلف زن
سن شوهر بیش از ۶۰ سال یا ۲-شوهر از کارافتاده کلی بوده و ناشی از آن مستمری نگیرد و معاش وی از زن باشد.
✏️فرزند تحت تکلف پدر یا مادر
سن فرزندان کمتر از ۱۸ سال تمام باشد. (استثنا : برای فرزندان دختر نداشتن شوهر تا سن ۲۰ سالگی و یا اشتغال صرفا به تحصیل و یا در اثر بیماری و یا نقص عضو با تایید سازمان خدمات درمانی قادر به کار نباشد)
✏️پدر تحت تکلف فرزند بیمه شده
سن پدر بیش از ۶۰ سال باشد و یا از کار افتاده کلی بوده و معاش وی از بیمه شده باشد.
✏️مادر تحت تکلف فرزند بیمه شده
سن مادر بیش از ۵۰ سال باشد و یا از کار افتاده کلی بوده و معاش وی از بیمه شده باشد.
۱۲۰- آیا گرفتن منزل جداگانه توسط زوجه امکان پذیر می باشد؟
✏️اگر بودن زن با شوهر در یک منزل متضمن خوف ضرر بدنی یا مالی یا شرافتی برای زن باشد زن می‌تواند مسکن علی‌حده اختیار کند و در صورت ثبوت مظنه‌ی ضرر مزبور ، محکمه حکم بازگشت به منزل شوهر نخواهد داد و مادام که زن در بازگشتن به منزل مزبور معذور است نفقه بر عهده‌ی شوهر خواهد بود.
✏️در مورد ماده فوق مادام که محاکمه بین زوجین خاتمه نیافته محل سکنای زن به تراضی طرفین معین می‌شود و در صورت عدم تراضی، محکمه با جلب نظر اقربای نزدیک طرفین، منزل زن را معین خواهد نمود و در صورتی که اقربایی نباشد خود محکمه، محل مورد اطمینانی را معین خواهد کرد.
۱۲۱- قانون درباره درخواست اجرت‌المثل بعد از مرگ همسر چه میگوید؟
📚✏️در تعریف اجرت‌المثل باید گفت که زن وظایف خاصی در زندگی زناشویی دارد که توسط قانون و شرع برشمرده شده است. این وظایف شامل تمکین عام و تمکین خاص است.
📚✏️تمکین عام به معنای حضور زن در زندگی مشترک و عمل به وظایفی است که شرع و قانون تعیین کرده است. مثلا زن شرعا نمی‌تواند بدون اجازه همسرش از خانه خارج شود. ادامه تحصیل و کار کردن زن در خارج از منزل نیز باید با اجازه شوهر باشد، هر چند در حال حاضر بسیاری از زنان این حقوق را در عقدنامه دریافت می‌کنند.
📚✏️تمکین خاص نیز به معنای عمل کردن زن به وظایف زناشویی است. حال اگر زن در طول زندگی مشترک و در خانه همسر خود، کاری به جز این موارد را به دستور شوهر انجام دهد، مستحق پاداشی است که به آن اجرت‌المثل گفته می‌شود.
📚✏️قانون در صورت فوت شوهر، تکلیف این پرداخت را نیز معلوم کرده است که برابر آن: «زوجه می‌تو اند در صورت مطالبه، اجرت المثل ایام زندگی مشترک خود را از ماترک زوج متوفی با جلب نظر کارشناس مطالبه کند.
۱۲۲- کدام هدیه ها را می توانیم پس از عقد نکاح مطالبه کنیم ؟
چنانچه پس از عقد نکاح، هدایایى از طرف زوجین یا بستگان آنها به طرف دیگر تقدیم شود، تنها در موارد ذیل هدایا قابل مطالبه و استرداد خواهد بود:
۱- مال مورد هبه باقى بوده و از بین نرفته باشد. به عنوان مثال چنانچه هدیه یک دستگاه وسیله نقلیه بوده که از ناحیه زوج به زوجه اهدا شده و این وسیله در اثر تصادف یا آتش‌سوزى و امثال آن تلف شده باشد، قابل استرداد و مطالبه نخواهد بود.
✏️در این فرض بر خلاف هدایاى قبل از عقد که گفته شد، حتى قیمت آن نیز با وجود اینکه از نوع هدایاى ذاتاً قابل نگاه داشتن است، قابل مطالبه نیست؛ چه بر اثر تقصیر متهب تلف شده باشد و چه به دلیلی غیر از آن.
۲- در صورتى که هبه از نوع معوض نباشد و چنانچه از نوع معوض بوده باشد، عوض داده نشده باشد.
✏️به عنوان مثال واهب شرط کند که در قبال وسیله نقلیه‌اى که هبه مى‌کند، یک دستگاه موتوسیکلت دریافت کند که در این صورت چنانچه واهب وسیله نقلیه را داده و موتورسیکلت را تحویل گرفته باشد، واهب حق رجوع به وسیله نقلیه را نخواهد داشت.
۳- مال مورد هبه از مالکیت متهب خارج نشده باشد.
✏️به عنوان مثال چنانچه هدیه‌گیرنده وسیله نقلیه را فروخته باشد یا از طریق به رهن دادن آن به دیگرى، آن را متعلق حق غیر کرده باشد، واهب حق مطالبه مال مورد هبه را نخواهد داشت.
۴- همچنین است زمانى که در مال مورد هبه تغییرى حاصل شده باشد که از حالت اولیه آن خارج شده باشد؛
✏️به عنوان مثال شمش طلا تبدیل به سکه‌هاى طلا شده باشد که در این حالت مال مورد هدیه را نمى‌توان مطالبه کرد. تبدیل مال به مال دیگر به عنوان مثال، تبدیل وسیله نقلیه‌اى که هدیه شده، به وسیله نقلیه تبدیل شده است.
۱۲۳- آیا زن می تواند بعد از وفات شوهر مهریه خود را دریافت نماید؟
مهریه از دیون ممتاز است و ابتدا باید مهریه زوجه از ماترک محاسبه و پرداخت گردد.
اگر مهریه زیادتر از ماترک باشد ورثه مسئول پرداخت اضافه نیستند ولی زوجه می تواند تا حداکثر ماترک را به عنوان مهریه مطالبه نماید.
۱۲۴- آیا زن می‌تواند به جای مهریه فرزندش را قبول کند و مهریه‌اش را ببخشد؟
حضانت فرزند دختر یا پسر تا اتمام ۷ سالگی بر عهده مادر می‌باشد و بعد از این مدت دختر تا ۹ سالگی و پسر تا ۱۵ سالگی حضانتشان بر عهده پدر می‌باشد، پس از اتمام این سنین اختیار با فرزندان است که با کدام یک از والدین خود می‌خواهند زندگی کنند، لذا جهت بخشش مهریه در مقابل حضانت فرزندان شما باید با همسرتان در این خصوص توافق نمایید. ضمناً در تمام سنین ذکر شده نفقه فرزندان بر عهده پدر می‌باشد.
۱۲۵- اعتیاد شوهر تا چه حدی می تواند برای زن حق طلاق ایجاد کند؟
اعتیاد شوهر به یکی از انواع مواد مخدر و یا ابتلا به مصرف مشروبات الکلی که به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و این کار را ترک نکند یا در مدتی که پزشکی قانونی ترجیح میدهد نتوان وی را مجبور به ترک کرد، حق طلاق را به زن میدهد و به درخواست زوجه طلاق انجام می شود.
۱۲۶- در صورتی که زن برای طلاق اقدام کند آیا مهریه به او تعلق می‌گیرد یا خیر؟
اگر دلیل شما برای طلاق مربوط به شروط ۱۲ گانه عقدنامه باشد در صورت توانایی در اثبات آنها می‌توانید مهریه خود را درخواست کنید، مگر در صورتی که دلیل محکمه پسندی برای طلاق نداشته باشید که در اینجا باید با همسرتان به توافق برسید و ممکن است همسرتان در صورت بخشیدن مهریه حاضر به طلاق دادن شما شود.
۱۲۷- من ۲ سال پیش نامزد کردم؛ ولی خانواده دختر بدون هیچ دلیلی نامزدی رو بهم زدند. میخوام بدونم امکان شکایت وجود داره؟
بهم زدن نامزدی پیش از عقد برای هر یک از طرفین امکان‌ پذیر است
🔹مطابق ماده ۱۰۳۵ قانون مدنی، وعده‌ی ازدواج ایجاد علقه‌ی زوجیت نمی‌کند؛ اگرچه تمام یا قسمتی از مهریه که بین طرفین برای موقع ازدواج مقرر گردیده پرداخت شده باشد. بنابراین هر یک از زن و مرد مادام که عقد نکاح جاری نشده می‌تواند از وصلت امتناع کند و طرف دیگر نمی‌تواند به هیچ وجه او را مجبور به ازدواج کرده و یا از جهت صرف امتناع از وصلت مطالبه‌ی خسارتی نماید.
🔹از طرفی دیگر ماده ۱۰۳۷ قانون مدنی مقرر می‌دارد، هر یک از نامزدها می‌تواند در صورت به هم خوردن وصلت منظور، هدایایی را که به طرف دیگر یا ابوین او برای وصلت منظور داده است مطالبه کند. اگر عین هدایا موجود نباشد مستحق قیمت هدایایی خواهد بود که عادتاً نگاه داشته می‌شود مگر این که آن هدایا بدون تقصیر طرف دیگر تلف شده باشد.
۱۲۸- در صورتی که دختر برای اجازه ازدواج، به پدر یا جد پدری دسترسی نداشته باشد تکلیفش چیست؟
✅ماده ۱۰۴۴ قانون مدنی و تبصره آن در این زمینه چنین مقرر می دارد: «در صورتی که پدر یا جد پدری در محل حاضر نباشد و استیذان(اجازه) از آنها نیز عادتا غیر ممکن بوده و دختر نیز احتیاج به ازدواج داشته باشد، وی می تواند اقدام به ازدواج نماید.»
تبصره : «ثبت این ازدواج در دفترخانه منوط به احراز موارد فوق در دادگاه می باشد.»
بنابراین با توجه به ماده مذکور، چنانچه دختر برای اجازه ازدواج به پدر و یا جد پدری دسترسی نداشته باشد، مثلاً در خارج از کشور یا در نقطه نامعلومی باشند، احتیاج به هیچ گونه اجازه ای ندارد و در ازدواج خود آزاد است. البته همان طور که در تبصره ماده مزبور ملاحظه می شود، بدوا عدم امکان دسترسی به پدر و جد پدری می بایست در دادگاه احراز شود.
۱۲۹- قانون برای اخذ شناسنامه برای اطفال ناشی از رابطه نامشروع چه مواردی را در نظر گرفته است؟
🔺به موجب بند الف ماده یک قانون ثبت احوال مصوب سال ۱۳۵۵ یکی از وظایف سازمان ثبت احوال ثبت ولادت و صدور شناسنامه است و مقنن در‌این مورد بین اطفال متولد از رابطه مشروع و نامشروع تفاوتی قائل نشده است و تبصره ماده ۱۶ و ماده ۱۷ قانون مذکور نسبت به مواردی که ازدواج پدر‌و مادر به ثبت نرسیده باشد و اتفاق در اعلام ولادت و صدور شناسنامه نباشد یا اینکه ابوین طفل نامعلوم باشد تعیین تکلیف کرده است.
لیکن در‌مواردی که طفل ناشی از زنا باشد و زانی اقدام به اخذ شناسنامه ننماید بااستفاده از عمومات و اطلاق مواد یاد شده و مسأله ۳ و مسأله ۴۷ از موازین‌قضائی ازدیدگاه حضرت امام خمینی رضوان الله تعالی علیه، زانی پدر عرفی طفل تلقی و نتیجه کلیه تکالیف مربوط به پدر از جمله اخذ شناسنامه بر‌عهده وی می‌باشد و حسب ماده ۸۸۴ قانون مدنی صرفا” موضوع توارث بین آنها منتفی است.
۱۳۰- نحوه تعیین محل سکونت زوجین طبق قانون چگونه می باشد؟
۱) زن باید در منزلی که شوهر برای او تعیین می کند سکونت نماید مگر اینکه مرد به زن اختیار و حق تعیین منزل داده باشد. (ماده۱۱۱۴ق.م).
۲) در مواردی که شرط توافق در محل انتخاب سکونت برای زوجه مقرر شده است و چنین توافقی حاصل نشود دادگاه تعیین تکلیف خواهد کرد و بعد از تعیین محل توسط دادگاه اگر زوجه در محل تعیین شده سکونت نکند ناشزه محسوب می شود.
۳) اگر منزلی که مرد برای زن تدارک دیده مناسب شئونات زوجه نباشد، زن می تواند الزام مرد به تهیه مسکن مناسب برای خود را از دادگاه درخواست نماید. زیرا زن بر مرد حق نفقه دارد و مهمترین مصداق نفقه نیز مسکن وی است و از طرف دیگر ملاک تعیین نفقه مناسب شئونات فردی و اجتماعی زن است. در صورت اختلاف بین زن و شوهر در مورد مناسب بودن یا نبودن محل تهیه شده توسط مرد، این مورد به کارشناس ارجاع می شود و تصمیم نهایی در این مورد با دادگاه خواهد بود.
🔺البته باید توجه داشت که نداشتن منزل و مکان برای جا دادن عیال خود امتناع از پرداخت نفقه ای که موجب مجازات باشد محسوب نخواهد شد.
۱۳۱- در صورتی که زن حالت افسردگی شدید داشته باشد، آیا شوهر می تواند به استناد افسردگی مذکور، در خواست فسخ نکاح را مطرح سازد؟!
✅ماده ۱۱۲۳ قانون مدنی، موارد عیوب را که موجب فسخ نکاح برای مرد میشود، ذکر نموده است و افسردگی زن جز موارد مذکور نیست. در مورد ماده ۱۱۲۸ این قانون، چنانچه شرط سلامت زن در عقد ذکر شده یا عقد متبانیاََ بر آن واقع شده باشد، افسردگی به ترتیبی که در استعلام ذکر شده، ممکن است از موارد فسخ نکاح باشد ( تشخیص این امر با جلب نظر پزشک متخصص بر عهده دادگاه است.) با توجه به ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، فسخ نکاح بعد از عروسی، موجب از بین رفتن مهریه نخواهد شد.
۱۳۲- راه مطالبه و وصول مهریه عندالاستطاعه طبق قانون چیست؟
🔸بر اساس توافق طرفین در هنگام عقد ازدواج اعم از دایم و یا موقت، در تعیین مهریه عندالاستطاعه، این توافق بر اساس ماده ۱۰ قانون مدنی معتبر و قابل اجراست.
🔸 پس زن نمی تواند هر زمان که مایل بود، مهریه خود را مطالبه نماید بلکه ابتدا باید اثبات نماید که شوهر توان پرداخت مهریه وی را، با در نظر گرفتن مستثنیات دین، دارد.
۱۳۳- قانون برای تقسیم ارث مادر چه مواردی در نظر گرفته است؟
🔺فردی که مادر است، اگر فوت کند مانند باقی افراد، ارث او بین افراد حاضر در نزدیک‌ترین طبقه (در صورت وجود) که طبقه اول شامل پدر، مادر، اولاد و اولاد اولاد تقسیم می‌شود. و اولاد پسر دو برابر دختر سهم می برند
🔹حال اگر هیچ فردی از طبقه اول این فرد زنده نباشند نوبت به طبقه دوم می‌رسد، و به همین ترتیب پیش می‌رود.
🔹البته باید توجه کنید که اولاد اولاد (نوه‌ها) در واقع قایم مقام فرزندان هستند.
🔺درصورتیکه فرد مثلا یک پدر یا مادر داشته باشد، هنگام فوت و همراهش فرزند زنده‌ای نداشته باشد و به جای آن نوه داشته باشد، نوه‌ها به قائم مقامی از طرف پدر و مادرشان یعنی فرزندان مورث ارث می‌برند.
۱۳۴- تکلیف یارانه زن در صورت ازدواج مجدد همسرش چیست؟
اگر شوهر ازدواج مجدد داشته باشد یارانه زن باید بر اساس قانون تعیین و تکلیف شود.
بر اساس قانون هر یک از خانواده ها می توانند یارانه دریافت کنند و با ازدواج زن و مرد با یکدیگر یارانه به حساب سرپرست خانوار یعنی مرد واریز می‌شود و گاهی اوقات این سوال پیش می آید که در صورت ازدواج مجدد مرد، تکلیف یارانه زن چه خواهد شد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که ازدواج مجدد مرد اگر بدون اجازه از همسرش باشد دارای ضمانت اجرای قانون است و ازدواج دوم شوهر برای زن حق طلاق ایجاد خواهد.
در چنین شرایطی زن می تواند از طریق ارائه دادخواست حقوقی یارانه خود را از همسرش بگیرد و امکان جداسازی یارانه از طریق فرمانداری یا پلیس +۱۰ وجود دارد.
۱۳۵- قانون برای مجازات همسایه پر سروصدا چه راهکاری در نظر گرفته است؟
قانونگذار برای همسایه‌ای که سروصدای زیادی دارد و سبب سلب آسایش دیگران می‌شود مجازات‌های قانونی قرار داده است.
🔺سروصدا کردن و ایجاد مزاحمت برای همسایگان در مجتمع‌های مسکونی می‌تواند مشکلات متعددی را به وجود آورد؛ همچنین اگر شخصی در واحد مسکونی خود بدون اجازه دیگران کسب و کار راه انداخته باشد که موجبات سروصدای زیادی را فراهم کند، حق شکایت سایر همسایگان به وجود می‌آید.
🔺اگر در یک ساختمان مسکونی همسایگان از سروصدای زیاد یکی از واحد‌ها به دلیل کسب و کاری که راه انداخته است یا به هر دلیل دیگری ناراضی باشند، می‌توانند نزد پلیس آگاهی شکایت کنند، زیرا بر اساس قانون مدنی و قانون اساسی ایجاد مزاحمت برای همسایگان تخلفی بزرگ به حساب می‌آید حتی ممکن است سبب صدور حکم تخلیه همسایه خاطی شود.
🔺شاکیان می‌توانند با مراجعه به پلیس آگاهی صورت جلسه‌ای تنظیم کنند و آن را به دادسرای محل تحویل دهند تا دادسرا جلسه رسیدگی به شکایت را برگزار کند.
۱۳۶- آیا زمانی که پدر زنده است، فرزند می تواند از راه قانونی از پدر شکایت کند و سهم ارثش را مطالبه کند؟
خیر. تا زمانی که پدر زنده است اموالش در اختیار کامل خودش می باشد و تا زمانی که شخص فوت نکرده باشد ارث مفهوم پیدا نمی کند.
۱۳۷- در صورت عقیم بودن مرد قانون طلاق برای زن به چه صورت می باشد؟
✍در قانون به مسئله نازایی و ناباروری اشاره مستقیمی نشده و تنها به عنوان یکی از شرایط دوازده گانه در عقدنامه ذکر شده است.
🔺در صورتی که بعد از گذشت ۵ سال، زن از همسرش به جهت عقیم بودن یا عوارض جسمی دیگر صاحب فرزند نشود، به زن حق طلاق داده میشود.
🔺دادگاههای خانواده در این حالت، پرونده را جهت تشخیص عقیم بودن و ناباروری مرد به پزشکی قانونی ارجاع می کنند و پس از وصول نظریه پزشکی قانونی و تایید عقیم بودن مرد، حکم طلاق صادر می‌ شود.
🔺عقیم بودن مرد، دلیلی برای فسخ نکاح نیست. اما اگر دلیل عقیم بودن مرد، ناتوانی وی در انجام رابطه زناشویی باشد و مرد امکان برقراری رابطه جنسی به این دلایل و عیوب را نداشته باشد، مورد از موارد فسخ نکاح بوده و می توان دادخواست فسخ نکاح را مطرح کرد.
۱۳۸- نحوه تعیین محل سکونت زوجین طبق قانون چگونه تعیین می شود؟
۱ – زن باید در منزلی که شوهر برای او تعیین می کند سکونت نماید مگر اینکه مرد به زن اختیار و حق تعیین منزل داده باشد. (ماده۱۱۱۴ق.م).
۲ – در مواردی که شرط توافق در محل انتخاب سکونت برای زوجه مقرر شده است و چنین توافقی حاصل نشود دادگاه تعیین تکلیف خواهد کرد و بعد از تعیین محل توسط دادگاه اگر زوجه در محل تعیین شده سکونت نکند ناشزه محسوب می شود.
۳ – اگر منزلی که مرد برای زن تدارک دیده مناسب شئونات زوجه نباشد، زن می تواند الزام مرد به تهیه مسکن مناسب برای خود را از دادگاه درخواست نماید. زیرا زن بر مرد حق نفقه دارد و مهمترین مصداق نفقه نیز مسکن وی است و از طرف دیگر ملاک تعیین نفقه مناسب شئونات فردی و اجتماعی زن است. در صورت اختلاف بین زن و شوهر در مورد مناسب بودن یا نبودن محل تهیه شده توسط مرد، این مورد به کارشناس ارجاع می شود و تصمیم نهایی در این مورد با دادگاه خواهد بود.
🔺البته باید توجه داشت که نداشتن منزل و مکان برای جا دادن عیال خود امتناع از پرداخت نفقه ای که موجب مجازات باشد محسوب نخواهد شد.
۱۳۹- حق انتخاب زندگی با پدر یا مادر در صورت جدایی زوجین،از چه سنی مجاز می باشد؟
در صورت جدایی زوجین، دختر پس از ۹ سالگی و پسر پس از ۱۵ سالگی مختارند که زندگی با هر کدام از والدین را انتخاب کنند.
✔️اگر زندگی با مادر را انتخاب کنند و نتوانند استقلال مالی داشته باشند، پدر موظف به پرداخت نفقه آنهاست.
۱۴۰- نحوه مطالبه مهریه از اجرای ثبت چیست؟
✏️یکی از راه‌های مطالبه مهریه از شوهر مراجعه به اجرای ثبت اسناد رسمی است. در این روش زن می‌تواند قباله ازدواج خود را به دفترخانه محل ثبت عقد ارائه کند و تقاضای صدور اجرائیه کند. سپس با اجراییه به اداره ثبت مراجعه و مهریه خود را مطالبه کند.
✏️در این روش زوجه باید هزینه اجرایی را هم که برابر با نیم عشر دولتی است پرداخت ‌کند که بعدا این هزینه از شوهر گرفته خواهد شد. برای اجرای مهریه مالی اعم از وجه نقد یا مال منقول (ماشین، موبایل یا…) و یا مال غیر منقول (ملک) توقیف می‌شود البته به شرط اینکه جزو مستثنیات دین نباشد. بنابراین گام‌های زیر باید به ترتیب طی شود:
۱⃣ مراجعه به دفترخانه محل ثبت عقد و ارایه قباله ازدواج.
۲⃣ مراجعه به اداره ثبت محل با همراه داشتن اجراییه صادره از دفترخانه.
۳⃣ پرداخت نیم عشر دولتی: بابت اجرای اسناد رسمی نیم عشر مبلغ اجراییه گرفته می‌شود نیم‌عشر مزبور را حق‌الاجرا می‌گویند. (ماده ۱۳۱ قانون ثبت ) حق‌الاجرا حقی است به صورت پول که دولت از بابت اجراییه اسناد رسمی می‌گیرد که پنج درصد مبلغ اجراست.
۴⃣معرفی اموالی برای توقیف.به موجب آیین نامه اجرایی اداره ثبت، معرفی مال جهت توقیف، ۱۰ روز پس از ابلاغ اجراییه است.
۱۴۱- از نظر قانون آیا ازدواج زن ایرانی با مرد خارجی امکان پذیر است؟
📚طبق ماده ۹۸۷ قانون مدنی، زنان ایرانی مجاز به ازدواج با اتباع خارجی هستند اما ازدواج به این ترتیب دارای آثار متعددی، از جمله تبدیل تابعیت آن‌ها به تابعیت دولت متبوع همسر، محدودیت در حق مالکیت آنان نسبت به اموال غیرمنقول، امکان تحصیل تابعیت همسرشان و به‌طور کلی آثار متعددی از لحاظ حقوقی بر زن خواهد داشت.
📚در ابتدا این را نیز به خاطر داشته باشید که طبق ماده ۱۰۵۹قانون مدنی ازدواج مرد خارجی با زن ایرانی منوط به مسلمان شدن وی و سپس، کسب اجازه مخصوص از طرف دولت است.
✏️این ازدواج بدون اجازه دولت، به لحاظ شرعی صحیح است اما این اقدام برای طرفین مسئولیت ایجاد می‌کند و قابل پیگرد است.
۱۴۲- شرایط حذف نام همسر از شناسنامه پس از متارکه چگونه می باشد؟
حذف نام زن از شناسنامه مرد
📚✏️چنانچه فردی با همسرش متارکه کرده باشد با انتخاب همسر دوم و ثبت رسمی ازدواج و ثبت شدن نام او در شناسنامه‌اش می‌تواند به اداره ثبت احوال مراجعه و درخواست برای حذف نام همسر اول را ارائه دهد.
📚✏️در رابطه با این مقرره توجه به چند نکته قابل توجه است:
۱⃣حذف نام همسر اول از شناسنامه منوط به انتخاب همسر دوم و نیز ثبت رسمی ازدواج و ثبت نام ایشان در شناسنامه فرد است. بنابراین به صرف انتخاب همسر و معرفی آن نمی‌توان از این مقرره قانونی استفاده کرد.
۲⃣اما در پاسخ معترضان به این مقرره باید بیان داشت که حذف نام از شناسنامه در این مورد صرفاً پس از وقوع ازدواج دوم و ثبت آن صورت می‌گیرد، لذا همسر دوم از ازدواج پیشین همسر خود مطلع خواهد شد.
📚✏️از طرفی دیگر اقدام به حذف نام همسر قبلی از شناسنامه علاوه بر کاهش بار روانی موجود، موجب ارائه راحت‌تر شناسنامه در جاهای مختلف است، چه اینکه عمدتاً مسائلی این چنینی در زمره خصوصی ترین مسائل افراد است و دلیلی ندارد که همگان از آن‌ها با خبر باشند. این در حالی است که با صدور گواهی تجرد باید بیان داشت که زن و مرد پیش از ازدواج می‌توانند با اخذ گواهی تجرد از ازدواج قبلی همسر آینده خود مطلع شوند.
۳⃣از اطلاق واژه همسر دوم باید اینطور نتیجه گرفت که استفاده از این مقرره صرفاً در مورد اختیار نمودن همسر دوم امکان پذیر خواهد بود و نه ازدواج‌های بعدی، اما به نظر می رسد که علی رغم نقص این مقرره در این خصوص بتوان در ازدواج های بعدی نیز از مزایای این مقرره قانونی استفاده کرد.
حذف نام مرد از شناسنامه زن
📚✏️مطابق آنچه گفته شد باید بیان داشت حذف نام زوج از شناسنامه زوجه تنها در صورتی امکان پذیر خواهد بود که در دوران عقد جدایی انجام شده باشد و دوشیزه بودن زوجه مطابق احکام قضایی و سند طلاق قابل استنباط باشد.
📚✏️این در حالی است که مطابق اطلاق عبارت و قید باکره بودن باید اینطور نتیجه گرفت، زنانی که ازدواج دوم و سوم دارند و نیز افرادی که ازدواج اولشان می‌باشد؛ اما باکره نمی‌باشند، نمی‌توانند ازین مقرره استفاده نمایند.
۱۴۳- رابطه پرداخت نفقه وعده زوجه چیست ؟
🔸در عده طلاق (ماده۱۱۰۹قانون مدنی)
۱) اگر طلاق بائن باشد و یا فسخ نکاح رخ داده باشد:چیزی به زن پرداخت نمی شود مگر آنکه حامله باشد.(طلاق توافقی از نوع بائن است)
۲) طلاق رجعی باشد:برعهده شوهر است که نفقه را بپردازد مگر آنکه طلاق درحالت نشوز گرفته باشد.
🔸نفقه زن حامله در طلاق بائن یا فسخ نکاح :
۱) مقدم بر نفقه اقارب است.
۲) پرداخت آن ربطی به توانایی مالی پدر و نداری جنین ندارد .
۳) برای تامین مخارج زندگی و جبران زحمت زن پرداخت می گردد و دستمزد و انفاق به وی نمی باشد.
🔸عده وفات (وفق ماده ۱۱۱۰ قانون مدنی) :
۱) می توان از اموال شوهر مرحوم به نحو عندالمطالبه حتی تامین مناسب دریافت نمود.
۲) طلاق زن غایب پیش از صدور حکم موت فرضی = مطلقه رجعیه و نیز ملزم به نگهداشتن عده وفات است و پرداخت نفقه به مانندماده ۱۱۱۰ قانون مدنی است. (ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی)
۱۴۴- نفقه زن در اصطلاح حقوقی چیست؟
نفقه زن چیزهایی است که شخص برای زندگانی احتیاج به آن دارد از قبیل خوراک، پوشاک، مسکن و اثاث منزل در اصطلاح حقوقی کسی که باید نفقه را پرداخت کند منفق و کسی که نفقه به او داده می شود را منفق علیه گویند.
ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی بیان می‌دارد : « همین که نکاح به‌طور صحت واقع شد روابط زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار می‌شود.»
🔻دو شرط زیر برای وجوب نفقه ضروری است:
۱- دایمی بودن عقد که قانون مدنی در ماده ۱۱۰۶ تصریح دارد: در عقد دایم نفقه زوجه به عهده شوهر است.
۲- تمکین کامل زوجه : در صورتی که زنی به همسر خود تمکین نکند، عنوان ناشزه بر وی تعلق می گیرد و در نتیجه پرداخت نفقه از عهده شوهر وی ساقط می شود.
🔻نکته : بر طبق ماده ۱۱۱۵ قانون مدنی اگر زن بتواند ثابت کند زندگی مشترک او با شوهر ضرر مالی، شرافتی یا بدنی به همراه دارد، دادگاه او را محکوم به تمکین نخواهد کرد که در این صورت تمکین نکردن باعث از بین رفتن نفقه نمی گردد.
🔻 نفقه زن دائم مقدم بر نفقه فرزندان است، مثلاً هرگاه کسی زن دائم (عقد دائم) و پدر و مادری دارد که مستحق نفقه میباشند در این صورت باید همسر دائمی خود را ابتدا نفقه اش را پرداخت نماید و سپس اگر توانایی داشت به پدر و مادرش پرداخت نماید.
۱۴۵- محاسبه نفقه فرزند چگونه است؟
📚✏️اگر پدری با داشتن امکانات مالی از پرداخت نفقه فرزندانش خودداری کند، این مساله بار کیفری دارد و فرزندان یا فردی که مسوولیت سرپرستی و نگهداری فرزندان را به عهده دارد، می‌تواند علیه او در این رابطه به دادگاه شکایت کند.
📚✏️براساس ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی پرداخت و تامین نفقه اولاد به عهده پدر است و در صورتی که پدر فوت کرده باشد یا قادر به پرداخت نفقه فرزندان نباشد، پرداخت نفقه به عهده پدربزرگ خواهد بود و در صورتی که جد پدری هم زنده نباشد یا نتواند نفقه بپردازد، تامین هزینه‌ها به عهده مادر خواهد بود و در صورتی که مادر هم نباشد یا خودش مشکلات معیشتی داشته باشد، به عهده اجداد پدری و اجداد مادر یعنی مادربزرگ پدری یا مادربزرگ مادری خواهد بود.
📚✏️بنابراین نفقه فرزندان به ترتیب ابتدا به عهده پدر، دوم پدربزرگ پدری، سوم مادر، چهارم مادر‌بزرگ پدری و هم مادربزرگ مادری و پدربزرگ مادری خواهد بود. ملاحظه می‌شود که قانون بسادگی بی‌خیال نفقه فرزندان نشده و برای دریافت آن شیوه‌های مختلفی را پیش‌بینی کرده است.
📚✏️در قانون پیش‌بینی شده است که اگر پدری با داشتن امکانات مالی از پرداخت نفقه فرزندانش خودداری کند، این مساله بار کیفری دارد و فرزندان یا فردی که مسوولیت سرپرستی و نگهداری فرزندان را به عهده دارد، می‌تواند علیه او در این رابطه به دادگاه شکایت کندو در ادامه هم اگر پدر دارای اموال باشد، اما از پرداخت نفقه به فرزندان خود امتناع کند، آنها می‌توانند با ارائه دادخواست به دادگاه و دریافت رای قطعی به میزان نفقه تعیین شده اموال و دارایی پدر را به نفع خود توقیف کنند.
۱۴۶- عسر و حرج زن چگونه است ؟
👈یکی از مصادیق عسر و حرج که زن می‌تواند به استناد عسر و حرج از دادگاه تقاضای طلاق نماید ترک زندگی مشترک توسط زوج می‌باشد زیرا در صورتی که زوج زندگی مشترک را ترک نماید نمی‌تواند تکالیفی را که در مقابل همسر خود دارد ایفا نماید و زن به حالت «کالمعلقه» درمی‌آید که با کلام متین خدا و توصیه های دینی مغایرت پیدا می‌کند.
👈در فرض غیبت زوج یا مجهول‌المکان بودن او و عدم دسترسی زوجه به نشانی و آدرس وی، زن می‌تواند به طرفیت خوانده «مجهول المکان» دادخواست طلاق تقدیم نماید که دو راه را برای اخذ طلاق می‌تواند انتخاب نماید:
👈 با استناد به ماده ۱۰۲۹ قانون مدنی که مقرر داشته است «هر گاه شخصی چهار سال تمام غایب مفقو دالاثر باشد، زن او می‌تواند تقاضای طلاق کند، در این صورت با رعایت ماده ،۱۰۲۳ حاکم او را طلاق می‌دهد.»غایب مفقودالاثر کسی است که از غیبت او مدت بالنسبه مدیدی گذشته و از او به هیچ وجه خبری نباشد. براساس ماده ۱۰۲۳ قانون مدنی دادگاه پس از تقدیم دادخواست طلاق از طرف زن در یکی از روزنامه های کثیرالانتشار، سه دفعه متوالی به فاصله یک ماه آگهی می‌کند و اشخاصی را که ممکن است اطلاعاتی راجع به غایب داشته باشند دعوت می‌نماید تا دادگاه را از شرایط غایب مطلع نمایند.
👈چنانچه غیبت شوهر برای وی ایجاد عسر و حرج کرده باشد و ادامه زندگی برای وی مشقت آور و زجرآور شده باشد می‌تواند تقاضای طلاق نماید. زیرا نشوز صفتی است که می‌تواند بر زوج و زوجه عارض شود و در صورتی که شوهر نتواند از انجام تکالیف زناشویی برآید عنوان نشوز بر وی نیز صدق می‌کند و بلاتکلیفی زن ممکن است سلامت و بهداشت روحی و روانی و به تبع آن سلامت جسمانی زن را تهدید کند و برای وی ایجاد عسر و حرج نماید.
👈از نظر تشریفات رسیدگی زن به عنوان «خواهان» موظف است نشانی دقیق خوانده را در دادخواست تعیین و اعلام نماید، ولی در فرض فوق و عدم اطلاع زوجه از نشانی زوج، وی دادخواست طلاق را به طرفیت خوانده «مجهول المکان» تقدیم می نماید یعنی در برگ دادخواست در ستون خوانده عبارت «مجهول المکان» را قید و تقاضای ابلاغ وقت دادرسی از طریق انتشار آگهی در روزنامه کثیرالانتشار را می‌نماید. (ماده ۷۳ قانون آیین دادرسی مدنی) که رسیدگی به این دادخواست رسیدگی غیابی (بدون حضور خوانده درصورتی که به خوانده ابلاغ واقعی نشده باشد) و رأی صادره رأی غیابی محسوب می‌شود.
👈طرح دعوی الزام به پرداخت نفقه و.. از راه های دیگه محسوب میشه………….اگر نکاح ثبت نشده باشد یکسال حبس محکوم میشود.
۱۴۷- یکی از موارد بسیار شایع جرم فریب در ازدواج اعلام عدم سابقه ازدواج یکی از طرفین عقد هست. مجازات این جرم از نظر قانون چه می باشد؟
تجرد یکی از مواردی است که عقد بر مبنای آن واقع میشه.
🔻هرگاه شخصی به حکم قانون مرتکب فریب در ازدواج بشه ، موجب شش ماه تا دو سال حبس هست.
🔻یکی از راههای جلوگیری از فریب گرفتن گواهی تجرد قبل از عقد ازدواج است .
📌به عبارتی دیگر گواهی است مبنی بر اینکه صاحب شناسنامه سابقه ازدواج نداشته و یا ازدواج واقع شده منجر به جدایی بر اثر طلاق ، فسخ نکاح ، بذل یا انقضاء مدت در ازدواج منقطع و فوت همسر شده باشه.
🔻به علاوه آنکه گواهی فوق الذکر یکی از مدارک لازم برای استخدام در برخی مشاغل خاص، سفر به خارج از کشور، ادامه تحصیل در بعضی از مقاطع و حتی ثبت عده ای از ازدواج ها است.
۱۴۸- طلاق خلع بائن چیست؟
✅در طلاق خلع بائن خانم اعلام می کند که از همسرش متنفر است و برای جاری شدن صیغه طلاق حتما باید خانم یک مال را در قبال طلاق به شوهرش ببخشد و دادگاه از طرف شوهر آن را قبول کند.
🔻این مال می تواند هر چیزی باشد مانند کل مهریه، بخشی از مهریه، یک سکه و یا صد هزار ریال وجه نقد که از طرف خانم به آقا بخشیده شود و یا پرداخت شود.
🔻این به این دلیل است که خانم حق طلاق ندارد.
🔻البته این روال به این سادگی نیست و شرایط پیچیده ای باید محرز شود تا به چنین طلاقی رسید.در این نوع طلاق خانم به مدت سه ماه وقت دارد که از آنچه بذل کرده (بخشیده) بگذرد و رجوع کند. یعنی مال یا وجهی را که به همسرش بخشیده پس بگیرد.
🔻در این صورت آقا هم باید مجددا به دفترخانه مراجعه کند و اعلام کند که از طلاق رجوع می کند(پشیمان شده است). در این صورت طلاق منتفی است و صیغه ازدواج همچنان جاریست.
۱۴۹- آیا زنی که مهر خود را به همسرش بخشیده است می‌تواند از بخشش خود رجوع و مهر خود را به صورت مجدد مطالبه کند یا خیر؟
حالت اول:
زمانی است که زوجه در خصوص مهریه، ما فی الذمه زوج را ابراء می‌کند. به این بیان که می‌گوید از نظر من تو دیگر تکلیفی برای پرداخت مهریه نخواهی داشت ( تو را از پرداخت مهریه بری می کنم ) ؛ این بیان باعث می‌شود تا تکلیف شوهر در ادای مهر به طور کلی ساقط شود. پس در این حالت زن حق رجوع ندارد .
حالت دوم:
زمانی است که زوجه در قبال طلاق، مهریه خود را به شوهر بذل می‌کند. بذل مهر در طلاق‌های خلع و مبارات انجام می‌شود، خُلع و مُبارات دو نوع طلاق توافقی در فقه و حقوق اسلامی است که در آن زن با واگذاری مالی به شوهر از وی طلاق می‌گیرد. این طلاق مربوط به زمانی است که زن از شوهر به قدری تنفر پیدا کرده باشد که حاضر شود با پرداخت پول از قید همسری وی رها شود. این مال ممکن است مهریه زن یا معادل آن باشد، به همین جهت در فرهنگ عامه از عبارت «مهرم حلال و جانم آزاد» در اشاره به این نوع طلاق استفاده می‌کنند. بنابراین زن با پرداخت مالی به شوهر، از او می‌خواهد که طلاقش دهد. اگر زن در ایام عده طلاق از بذل خود رجوع کند، طلاق ملغی و کان‌ لم‌ یکن خواهد شد. یعنی همچنان زن و شوهر محسوب می شوند و مثل این است که اصلا طلاقی صورت نگرفته است . پش در این حالت زن حق رجوع از مهریه را تا پایان مدت عده دارد .
حالت سوم:
زمانی است که زوجه مهریه خود را به زوج هبه می‌کند. به این بیان که می‌گوید من مهر خود را به تو بخشیدم؛ در این حالت است که همانند سایر اشکال هبه، تکلیف شوهر در پرداخت مهریه به طور کلی از بین نمی‌رود؛ چراکه زن می‌تواند تحت شرایطی از هبه مزبور رجوع و مهر خود را مطالبه کند. خواه طلاق گرفته باشد یا نگرفته باشد .
۱۵۰- حق حبس زوجه در عقد نکاح چیست ؟
🔰ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی حایز اهمیت است که بر اساس این ماده ، ” زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفای وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند ، مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود.
🔰بنابراین ماده ، در صورتی که مرد مهریه زن را نپرداخته باشد ، زن می تواند با استفاده از حق حبس خود ، از تمکین در برابر شوهر خودداری کند تا شوهر مهریه را به وی بدهد . لازم به ذکر است که در صورتی که زن از حق حبس خود استفاده کند ، علاوه بر این که شوهر باید مهریه زن را بپردازد ، پرداخت نفقه زن نیز ضروری می باشد و عدم تمکین زن به علت استفاده از حق حبس ، سبب از بین رفتن حق نفقه زن در دوران حق حبس نخواهد شد !
🔰با این حال ، بر اساس قانون در می یابیم که استفاده از حق حبس توسط زن منوط به وجود شرایطی نیز هست که تنها در صورت وجود شرایط استفاده از حق حبس ، زن می تواند از آن استفاده کند .
✅ به عنوان مثال ، برای اینکه زن بتواند از حق حبس خود در برابر شوهر استفاده کند ، باید مهریه حال باشد و زمان دار یا موجل نباشد…
۱۵۱- آیا تهیه جهیزیه بر عهده شوهر است؟
🔻ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی از این قرار است که:
نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه‌های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض و حتی اگر زوج از تهیه نفقه که بخشی از آن اثاث منزل است، با وجود استطاعت مالی طفره رود مجازات کیفری نیز در این زمینه در نظر گرفته شده، به طوری که برابر ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده، هرکس با داشتن استطاعت مالی نفقه زن خود را در صورت تمکین ندهد یا از تادیه نفقه سایر افراد واجب النفقه امتناع کند، به حبس تعزیری درجه شش محکوم می‌شود.
🔻لذا زوج حق ندارد، زوجه را مجبور به آوردن جهیزیه کند به همین دلیل است که زوجه می‌تواند هر وقت بخواهد جهیزیه خود را مسترد کند و اگر با ممانعت زوج مواجه شد با طرح دادخواستی تحت عنوان استرداد جهیزیه این امر میسر است.
🔻برابر ماده ۱۱۱۸قانون مدنی زن مستقلاً می‌تواند در دارایی خود هر تصرفی را که می خواهد انجام دهد.
🔻بنابراین تهیه وسایل زندگی طبق ماده۱۱۰۷ قانون مدنی در شمول نفقه قرار دارد و بر عهده شوهر است و برای زن در این مورد هیچ تکلیف شرعی و قانونی وجود ندارد.
۱۵۲- نحوه استرداد جهیزیه در دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی چگونه است؟
🔹زوجه چنانچه در نتیجه متارکه یا به دلایل دیگر، تصمیم داشته باشد از خانه شوهر برود می‌تواند با استناد به صورت جهیزیه‌ای که دارد، آن اموال را از مرد مطالبه کند. زیرا آوردن جهیزیه به معنی انصراف زوجه از مالکیت یا شریک ساختن شوهر در آن نیست و کماکان حق مالکیت زن باقی می‌ماند و تنها شوهر از منافع جهیزیه بهره مند می‌شود و می‌تواند به طور متعارف از این اموال استفاده کند.
🔻مدارک و منضمات مورد نیاز:
۱- تصویر مصدق سند ازدواج (اختیاری)
۲- تصویر مصدق فهرست اسباب و وسایل (الزامی)
۳- به همراه داشتن کارت ملی جهت احراز هویت و کارت عابر بان جهت پرداخت هزینه دادرسی الزامی می‌باشد.
🔻در صورت عدم وجود مدارک اختیاری فوق می‌توانید یکی از موارد ذیل را ارائه نمایید.
۱- درخواست استعلام
۲- درخواست جلب نظر کارشناس
۳- تحقیقات محلی
۴- شماره پرونده استنادی
۵- شهادت شهود و مطلعین
۶- اتیان سوگند
۷- سایر دلایل و مستندات
۱۵۳- حکم طلاق از شوهر معتاد در قانون ایران چه می باشد؟
📚✏️اگر مرد به مواد مخدر و مشروبات الکلی معتاد باشد و حاضر به ترک آن نباشد یا از نظر پزشک متخصص ، ترک دادن وی دیگر ممکن نباشد، زن میتواند درخواست طلاق بدهد.
📚✏️همچنین یکی از بندهای دوازده گانه سندازدواج به اعتیاد اختصاص دارد که در صورت امضا شدن آن توسط شوهر، زن میتواند با اثبات اعتیاد همسرش در دادگاه طلاق بگیرد.
📚✏️شیشه: معمولا برای مشخص کردن شیشه، از معتادان آزمایش اعتیاد و خون گرفته میشود.اما تقریبا همه معتادان میدانند که اگر سه روز شیشه مصرف نکنند ، جواب آزمایش آنها منفی خواهد بود.برای حل این مشکل پیشنهاد میشود که از قاضی دادگاه تقاضا کنید آزمایش تست مو از نظر وجود مخدر متامفتامین از معتاد به عمل آید.
📚✏️ماده مخدر متامفتامین (شیشه) به مدت نود روز در فولیکول موی انسان باقی میماند.اما این یک آزمایش تخصصی است و باید فقط به دستور رئیس دادگاه انجام شود و در موارد عادی انجام نمیشود.
📚✏️ترامادول: اثبات اعتیاد به ترامادول کمی مشکل است زیرا شوهر میتواند ادعا کند که به علت کمردرد و یا پادرد چند دفعه ترامادول مصرف کرده است.
📚✏️آزمایش عدم اعتیاد به ترامادول در ادرار بیش از یک‌ الی دو روز بعد از آخرین مصرف ترامادول میتواند منفی شود! برای حل این مشکل از دادگاه بخواهید تست مو و ناخن از نظر میزان کمی و کیفی به روش طیف سنجی جرمی ( اسپکترومتری جرمی) انجام شود.
📚✏️این روش نشان میدهد معتاد به چه مدت و به چه مقدار ماده مخدر ترامادول مصرف کرده و یا شخص معتاد از ترامادول سوءمصرف کرده است.
📚✏️اگر شخص معتاد بعد از ترک در کمپ های اعتیاد مجددا به مواد روی آورد ، زن میتواند طلاق بگیرد.
۱۵۴- ولد شبهه یعنی چه و نظر قانونگذار درباره ارث به ولد شبهه چیست؟
اگر مردی با زنی از روی اشتباه و به گمان این که آن زن همسر اوست نزدیکی نموده و فرزندی از آنان متولد شود، به چنین فرزندی «ولد شبهه» می‌گویند.
🔻البته ممکن است فرزندى نسبت به یکى از زن و مرد، «ولد شبهه» و نسبت به دیگرى «ولد زنا» باشد؛ مثل این‌که زنی با آنکه مى‌دانسته در ایام عده است، با مردی که خبر به این موضوع نداشته، ازدواج نماید و فرزندی از آنان متولد شود که این فرزند نسبت به پدری که علم به حرمت ارتباط نداشته،‌ «ولد شبهه» بشمار آمده و نسبت به مادرش که می‌دانسته کار حرامی را مرتکب شده، «ولد زنا» است؛ یا ممکن است نسبت به هر دو، ولد شبهه باشد؛ مثل این‌که در مثال مزبور زن جهل به حکم داشته باشد؛ یعنى مى‌دانست که در عده است، لکن حرمت ازدواج در ایام عده را نمى‌دانست.
🔻به هر حال، هر جا که فرزندی ولد شبهه باشد، توارث برقرار است؛ یعنی هم زن و مرد از کودک ارث می‌برند و هم کودک از آنها ارث می‌برد. و اگر یکى از آن دو زناکار بوده، ولى دیگرى فکر می‌کرده که حلال است، کودک و زانى از همدیگر ارث نمی‌برند، اما کودک نسبت به فردى که فکر می‌کرده ارتباطش حلال است ولد شبهه محسوب شده و از یکدیگر ارث می‌برند.
۱۵۵- آیا پدر مادر می توانند قبل از فوت ارثیه فرزندان را تقسیم کنند؟!
🔘قبل از فوت والدین تقسیم ارثیه در قالب ماترک معنى ندارد و فقط مى توانند در قالب یکى از عقود اموال را به نام فرزندان خود یا اشخاص دیگر منتقل نمایند.
والدین می‌توانند قسمتی یا هر میزان از اموال و املاک خود را به یک یا چند نفر از فرزندانشان یا هر کس دیگری در قالب عقود دیگری مانند هِبه ،صُلح ،هدیه ، فروش یا به اشکال حقوقی دیگری واگذار نمایند.
🔘همچنین می‌توانند وصیت کنند که بعد از فوت آنها، قسمتی از اموال را به کسی دیگر غیر از فرزندان آنها واگذار شود.
🔘البته اگردر قالب وصیت باشد این وصیت فقط تا ۳/۱ (یک سوم )کل ارثیه نافذ است مگر اینکه کلیه ورّاث آنرا تنفیذ و تایید نمایند. (والا نسبت به مازاد ۳/۱ وصیت باطل و بلا اثر است).
🔘پدر و مادر می‌توانند ارثیه خود را حتی به غیر از ورثه وصیت نمایند،مثلا برای امور خیریه یا یکی از همسایگان و…
🔘بنابراین اگر والدین قبل از فوت برای جلوگیری از هر گونه نزاع احتمالی قصد دارند که به یکی از روش‌هایی که گفته شده اقدام نمایند بایستی از طریق ثبت و صدور سند رسمی اقدام کنند. (برای استحکام رابطه حقوقی و جلوگیری از هر گونه طرح دعوا احتمالی)
۱۵۶- اگر ملکی توقیف شود بابت مهریه و زوجه فوت کند, آیا قابل رفع است یا به وارث می رسد؟
اموال توقیف شده آن خانم جزو اموال به جای مانده از وی تلقی میگردد و بین وراث وی تقسیم خواهد شد و به نظر سند آن ملک توقیف شده را نمی توان از توقیف آزاد نمود بلکه اقدامات آن ادامه می یابد و به وارث او می رسد . (وجه حاصل از فروش)
۱۵۷- حضانت فرزند در طلاق از طرف مرد چگونه است؟
در طلاق از طرف مرد ، حضانت فرزند ذکور تا سن ۷ سالگی با مادر و سن ۷ تا ۱۵ سال قمری با پدر و سپس فرزند پسر اگر به ۱۵ سال قمری رسید حق انتخاب را دارد و فرزند دختر تا ۷ سالگی با مادر تا سن ۹ سال قمری با پدر و بعد از ۹ سال قمری حق انتخاب با دختر است مگر قانون یا توافق زوجین به نحوی دیگر باشد. در صورتیکه بین زوجین توافقی برای حضانت حاصل نشود که البته قانون حق تقدم را در این راستا به زوجین اعطاء نموده است ، اما فرزندان ذکور و مونث تا ۷ سالگی حضانت آنان با مادر و سپس دختر که به سن ۹ سال قمری رسید حق انتخاب با او خواهد بود که پدر یا مادر را انتخاب کند .
🔘بین ۷ تا ۹ سال حضانت دختر به عهده پدر است و در رابطه با فرزند ذکور بعد از ۷ سالگی تا ۱۵ سال قمری فرزند ذکور حضانت وی به عهده پدر است و سپس تا ۱۸ سالگی و تا پایان تحصیلات عالیه هزینه ها به عهده پدر است مگر توافق زوجین به نحو دیگری باشد.
۱۵۸- در دادخواست طلاق از طرف زوج آیا داور طلاق میتونه پدر یا مادر باشد؟
تا چند نفر میشه داور انتخاب کرد؟
با توجه به ماده ۲۸ قانون حمایت خانواده شما باید یک نفر از اقارب متاهل خود که حداقل ۳۰سال سن داشته و اشنا به مسائل شرعی و خانوادگی و اجتماعی باشد را به عنوان داور معرفی نمایید که این موضوع شامل پدر و مادر شما نیز می باشد .
۱۵۹- مهریه تعیین شده با توجه به به افزایش قیمت سکه چگونه محاسبه میشود ؟
میتوانید تقاضای تعدیل اقساط را با توجه به افزایش قیمت سکه بدهید در صورت عدم موافقت مجبور هستید اقساط مقرر را پرداخت نمایید.
۱۶۰- همسر من به صورت پنهانی کسی را صیغه کرده است, آیا من میتوانم درخواست طلاق بدم؟
لزوماً به زوجه حق طلاق نخواهد داد, مگر اینکه با عوامل دیگر مانند بی توجهی های مستمر و ترک متوالی از منزل همراه باشد تا زوجه بتواند عسر و حرج خویش را ثابت کند .
۱۶۱- به خاطر درخواست های نامتعارف جنسی همسرم مـنزل را تـرک کردم و همسرم دادخواست الزام به تمکین داده است, آیا این باعث اثبات عدم تمکین بنده خواهد شد؟
صرف ارائه دادخواست موجب اثبات عدم تمکین و ناشزه بودن زن نمی شود و اگر زن اثبات نماید که تمکین قانونی داشته یا شرایط تمکین فراهم نبوده یا عذر قانونی موجهی داشته, دعوی خواهان رد می شود.
۱۶۲- می خواستم بپرسم راهی هست که جلسات مشاوره طلاق توافقی را نریم و وکیلی که برای طلاق توافقی می گیریم همه ی کارا را انجام بده ؟
طبق قانون جدید در طلاق توافقی زوجین باید برای جلسات مشاوره حضور یابند مگر اینکه زوجه از زوج وکالت در طلاق داشته باشد و در قسمت حدود اختیارات اذن در مشاوره داشته باشد.
۱۶۳- ﺁیا بعد اﺯ ﻋﻘﺪ اﻣﻜﺎﻥ اﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﺷﺮﻭﻁ ﻋﻘﺪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩاﺭﺩ؟
شروطی مثل ‌؛ ﺣﻖ ﺣﻀﺎﻧﺖ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺣﻖ ﻃﻼﻕ، ﺣﻖ ﻣﺴﻜﻦ، ﺣﻖ اﺩاﻣﻪ ی ﺗﺤﺼﻴﻞ و ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ… و اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﭼﻪ ﺗﻴﺘﺮ و ﻋﻨﻮاﻥ و ﺟﻤﻼﺗﻲ… امکان اضافه کردن شروطی مثل حق مسکن و حق طلاق در خود سند نکاحیه وجود ندارد. اما می توانید با توافق یکدیگر با مراجعه به یک دفتر اسناد رسمی در یک سند جداگانه چنین شرایطی تعیین نمایید.
توجه‌؛ افزایش مهریه بر خلاف مفاد عقدنامه بوده و صحیح نیست.
۱۶۴- با توجه به اینکه شغل بنده کارمندی هستش و به مدت ۶ سال وظایف خانه را به نحو احسن انجام داده ام و با دانستن اینکه مبلغ دقیق توسط دادگاه مشخص میشود،میخواستم بدونم در صورت درخواست اجرت المثل، از تاریخ عقدم تا الان حدودا چقدر محاسبه میشه؟
۱. دریافت اجرت المثل ربطی به شاغل بودن زوجه ندارد
۲. تقریبا ماهانه حدود ۱ میلیون تومان محاسبه میشود
۳. فقط درصورتی اجرت المثل به شما تعلق میگیرد که درخواست طلاق از طرف زوج باشد.
۱۶۵- برای رضایت ازدواج از پدری که در زندان است چه باید کرد؟
در صورتی که پدر شما رضایت به ازدواج داشته باشند باید به دادیار ناظر به زندان مطرح کنند خود زندان دفاتر مخصوص دارند و نامه صادر می کنند در صورتی که پدر رضایت نداشته باشند باید دادخواست تنظیم و طرح دعوی مبنی بر اجازه ازدواج به طرفیت پدر در دادگاه خانواده صورت پذیرد.
۱۶۶- آیا مرد حق چک کردن تلگرام یا دیگر شبکه های اجتماعی همسر خود را دارد؟
خیر، حفظ حریم خصوصی ایجاب میکند افراد هرچند همسر حق دسترسی به اطلاعات را نداشته باشند. ماده ۱ جرایم رایانه ای در مورد همسر نیز قابل اجرا است.
۱۶۷- من قبل ازدواج به همسرم گفتم که به من تجاوز شده و باکره نیستم و درنهایت ازدواج کردیم الان بعد سه سال کارمون به طلاق کشیده همسرم گفته من رو به زنا متهم میکند. آیا میتونه؟
خیر اگر هم ادعا کنند که شما سه سال گذشته به ایشان گفته اید که باکره نیستید حق فسخ ناشی از آن فوری است و در حال حاضر نمیتوانند فسخ کنند و مهریه به شما تعلق میگیرد.
۱۶۸- وضعیت ارث زوجین به چه صورت است؟
۱️⃣ در حقوق‌ ایران فقط زوجینی ( زن و‌ شوهر ) که ازدواج آنها دائمی است از یکدیگر ارث می برند .
در نکاح منقطع ( موقت ، صیغه ، متعه ) زن و مرد از هم ارث نمیبرند .
۲️⃣ در طلاق رجعی از آنجا که در دوران عده همچنان زن و مرد محسوب شده و رابطه ی زوجیت تا پایان عده وجود دارد از هم ارث می برند .
۳️⃣ مطابق ماده ی ۹۴۴ قانون مدنی : “اگر شوهر در حال مرض زن خود را طلاق دهد و در ظرف یکسال از تاریخ طلاق بهمان مرض بمیرد زوجه او ارث میبرد اگرچه ‌طلاق بائن باشد مشروط بر اینکه زن شوهر نکرده باشد”.
مطابق این ماده اگر زن در این مدت فوت کند مرد از او‌ ارث‌ نمی برد .
۴️⃣ بر اساس ماده ۹۴۵ قانون مدنی :” اگر مردی در حال مرض زنی را عقد کند و در همان مرض قبل از دخول بمیرد زن از او ارث نمیبرد ( در این مدت اگر زن بمیرد مرد از او ارث می برد ) لیکن اگر بعد از دخول یا بعد از صحت یافتن از آن مرض بمیرد زن از او ارث میبرد” .
۵️⃣ در صورت تحقق شرایط فوق در صورتیکه زن فوت کند و اولاد و نوه نداشته باشد نصف ترکه برای‌زوج و‌ در صورتیکه اولاد داشته باشد یک چهارم ترکه برای زوج خواهد بود .
۶️⃣ در صورتیکه مرد فوت کند و اولاد یا اولاد اولاد ( نوه ) نداشته باشد یک چهارم ترکه و در صورتیکه اولاد یا‌اولاد اولاد داشته باشد یک هشتم از ترکه به زن می رسد .
۱۶۹- گواهی عدم امکان سازش چیست؟
✅گواهی عدم امکان سازش همانطور که از نام آن بر می آید ، به معنای تایید عدم توافق و سازش است . این گواهی مواقعی صادر می شود که دادگاه رسیدن به توافق و آشتی را بین زوجین ناممکن می داند و به آنها اجازه جدایی را می دهد . گواهی عدم امکان سازش در موارد زیر صادر می شود :
۱⃣در خواست طلاق از طرف مرد . علت این موضوع آن است که در حقوق ما مرد قدرت طلاق دادن همسرش را در هر زمان که بخواهد دارد . البته طلاق از طرف مرد مستلزم رعایت تشریفاتی از جمله دریافت گواهی عدم سازش از دادگاه است .
۲⃣در طلاق توافقی . در این نوع طلاق هم چون هر دو طرف رضایت به جدایی دارند ، می توانند با دریافت گواهی عدم امکان سازش اقدام به ثبت طلاق خود کنند .
۱۷۰- آیا شاغل شدن زن در گروی رضایت شوهراست؟
اصولا وظیفه کار و تامین معاش زندگی بر عهده مرد است.این موضوع نه تنها در قانون که قبل از آن در شرع هم مورد تاکید قرار گرفته است.
در واقع حقوق به تبعیت از دین اشتغال را از وظایف مهم مرد می‌داند.البته مانند مورد بالا زن هم می‌تواند در سند ازدواج شرط کند که پس از ازدواج مشغول به کار شود یا اگر تاکنون شاغل بوده است همچنان به شغل خود ادامه دهد.
اگر در قباله ازدواج در قسمت؛ مشخصات طرفین در مورد زن نوشته شود کارمند ، کارگر یا هر عنوان دیگر اصل بر این است که شوهر با علم و اطلاع از شغل خانم با او ازدواج کرده است پس دیگر نمی‌تواند او را از ادامه اشتغال منع کند.
نباید فراموش کرد که حتی اگر اشتغال زن در قباله ازدواج به صورت یک حق شرط شود باز شوهر این امکان را دارد که اگر مدتی بعد شغل او را مخالف مصالح خانوادگی و حیثیت یا شان خود یا زن تشخیص داد از دادگاه ممانعت زن از ادامه کار را بخواهد.
ماده ۱۱۱۷ قانون مدنی می‌گوید: شوهر می‌تواند زن خود را از حرفه یا صنعتی که مخالف مصالح خانوادگی یا حیثیات خود یا زن باشد منع کند.
قاضی دادگاه تنها کسی است که می‌تواند تشخیص دهد آیا شغل زن حقیقتا با حیثیت و مصالح خانوادگی زوجین مخالف است یا خیر. پس در این مورد که شغل زن خلاف مصلحت است یا خیر نظر مرد تعیین کننده نیست و قاضی است که باید نظر آخر را بدهد.
۱۷۱- حق حبس در دوران عقد چیست؟
از حقوقی که در قانون مدنی برای زوجه مقرر شده حق حبس می‌باشد.
۱️⃣ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی این حق را چنین تعریف می‌کند: زن می‌تواند تا مهریه به او تسلیم نشده از ایفای وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود
۲️⃣همچنین ماده ۱۰۸۶ قانون فوق در ادامه آورده است که اگر زن قبل از اخذ مهریه به اختیار خود به ایفای وظایفی که در مقابل شوهر دارد قیام نمود دیگر نمی‌تواند از حکم ماده قبل استفاده کند مع ذالک حقی که برای مطالبه مهر دارد ساقط نخواهد شد.
۳️⃣معمولا وقتی که زن به تکالیف خود عمل نمی‌کند و در واقع نشوز می‌کند مرد دعوی تمکین را طرح می‌کند زمانی که زن از حق حبس خود استفاده می‌کند دادگاه در صورت احراز شرایط حق حبس دیگر دعوی تمکین را حکم نمی‌نماید اعم از اینکه دعوی طرح شده تمکین بصورت عام باشد یا بصورت خاص.
۴️⃣در نتیجه این حکم زن به راحتی می‌تواند نفقه خود را مطالبه نماید و حتی طرح شکایت کیفری ترک انفاق بنماید. از طرفی به موجب آراء وحدت رویه مثل رای وحدت رویه ۷۱۸ مورخ ۱۳ /۲/ ۹۰ تقسیط مهریه موجب سقوط حق حبس زوجه نمی‌گردد.
۵️⃣به هر حال در زمان فعلی رویه قضایی این است که حق حبس مطلق در مهریه پذیرفته شده وتقسیط مهریه هم موجب سقوط آن نمی‌گردد.
۱۷۲- اگر ارثی به وراث برسد و یکی از وراث حاضر به تقسیم نباشد چه باید کرد؟
شما می توانید از دادگاه آخرین محل اقامتگاه متوفی تقاضای انحصار وراثت کنید، بنابراین یکی از ورثه میتواند به دادگاه مراجعه کرده و تقاضای صدور دستور فروش نماید. در این حالت آن ورثه یا باید سهم باقی وراث را بپردازد یا خودش هم همراه بقیه ملک را بفروشد. بعد از صدور دستور فروش دادگاه او را ملزم به این کار خواهد کرد.
۱۷۳- زن چه اموالی رابه ارث می‌برد؟
۱/زن به عنوان همسر متوفی مستحق یک چهارم یا یک هشتم از اموال مرد است.
۲/حال این که چه مالی را می‌تواند به ارث ببرد بسیار مهم است، زیرا که در مقدار سهم زن موثر است.
۳/زوجه در صورت فرزند دار بودن زوج، یک هشتم از عین اموال منقول (مثل ماشین، موتور و غیره)
۴/و یک هشتم از قیمت اموال غیرمنقول (مثل خانه، باغ، مغازه و غیره) اعم از عرصه (زمین) و اعیان (ساختمان) ارث می‌برد.
۵/در صورتی که زوج هیچ فرزندی نداشته باشد سهم زن یک چهارم از تمامی اموال است.
۶/پس لازم است بعد از مرگ شوهر، علاوه بر اموال منقول که تقسیم می‌شود، اموال غیر منقول قیمت گذاری شده و یک چهارم یا یک هشتم از این قیمت به زن داده شود. در مواقعی امکان دارد که ورثه دیگر متوفی از قیمت گذاری مال غیر منقول امتناع بکنند.
۷/ماده ۹۴۸ قانون مدنی این امکان را به زن داده است که حق خود را از عین اموال استیفا کند، پس وی می‌تواند در مرحله اول، ورثه را از طریق دادگاه اجبار به قیمت گذاری و دریافت سهم خود کرده، در غیر این صورت و ادامه امتناع ورثه، براساس رویه قضایی موجود، زن می‌تواند سهم مشاع خود را از عین یعنی خود زمین و خانه تملک کند.
۱۷۴- تکلیف حضانت فرزند بعد از ازدواج مجدد مادر چیست؟
✅مطابق با قانون اگر مادری که حضانت فرزندش را برعهده دارد، مجدداً ازدواج کند، حق حضانت از او سلب می‌شود.
🔹 بر اساس اصلاحیه قانون مدنی، حضانت فرزندان اعم از دختر و پسر، تا سن ۷ سالگی برعهده مادر است.
🔹حال باید به این نکته توجه داشت که حضانت به معنی نگه داشتن طفل، مراقبت و تربیت او و تنظیم روابط او با خارج است.
🔹نگهداری و مراقبت از کودک شامل موارد مختلفی مانند تعلیم آداب مختلف اجتماعی، فراهم کردن فضای مناسب تفریح، بهداشت و آرامش است و به طور کلی هر آنچه که کودک برای رشد و بالندگی به آن نیاز دارد در مقوله حضانت قرار دارد.
🔹با اصلاح قانون مدنی اولویت حضانت تا ۷ سالگی کودکان با مادر است و پس از این سن دختران تا ۹ سالگی و پسران تا ۱۵ سالگی، تحت حضانت پدر قرار دارند.
🔹اما مطابق با قانون پس از سن بلوغ دختران در ۹ سالگی و پسران در ۱۵ سالگی به طور کامل حق خواهند داشت که خودشان انتخاب کنند با کدام یک از والدین می‌خواهند زندگی کنند.
🔹اگر در مدتی که حضانت کودک با مادر است، او به جنون مبتلا شود یا ازدواج مجدد کند، حق حضانت به پدر می‌رسد، البته اگر حضانت از طریق توافق میان زوجین به مادر واگذار شده باشد، صرف ازدواج مجدد مادر، حق حضانت او نسبت به کودک از بین نمی‌رود.
۱۷۵- مهروموم ترکه چیست و چگونگی درخواست انجام آن به چه صورت می باشد؟
✅مهرو‌موم ترکه عبارت است از اقدامی که توسط مراجع قضایی صورت می‌گیرد تا ورثه از هرگونه استفاده و دخل‌و‌تصرف در ترکه ممنوع شوند و این امر به‌منظور حفظ و نگهداری از ترکه انجام می‌گیرد.
🔹 مهر و موم ترکه صرفاً با درخواست هریک از ورثه متوفی یا نماینده قانونی آنان، موصی‌له (کسی که به نفع اووصیت شده)در صورتی که وصیت به جزء مشاع شده باشد، طلبکار متوفی و وصی انجام می‌گیرد و همین افراد نیز حق رفع مهر و موم ترکه را دارند.
۱۷۶- آیا می دانید حضانت طفل پس از فوت والدین با کیست؟
در صورت فوت یکی از ابوین، حضانت کودک (صغیر یا محجور) با والدی که زنده است خواهد بود، هر چند متوفی پدر طفل بوده وبرای او قیم معین کرده ‌باشد.
مثلاً با فوت پدر، حضانت طفل با مادر است، نه پدربزرگ طفل.
حضانت فرزندانی که پدرشان فوت شده با مادر آنها است؛ مگر آنکه دادگاه به تقاضای ولی قهری یا دادسـتان، اعطای حضـانت به مادر را خلاف مصلحت فرزند تشخیص دهد.‏
در صورتی‌که پدر و مادر هر دو فوت کرده باشند، حضانت با جد پدری و پس از آن با سایر خویشاوندان طفل بر مبنای ترتیبات ارث است. (الاقرب فی الاقرب)
۱۷۷- اجبار دوست پسر به ازدواج درقانون چیست؟
برخی از مردم هنوز به اشتباه فکر میکنند که در صورت رابطه جنسی دختر و پسر یا از بین رفتن بکارت دختر ، پسر مجبور به عقد دختر با تعیین مهریه دست و پای خود میشه در حالیکه که ؛
📚✏️اولا طبق رای وحدت رویه در اوایل دهه هفتاد سالهاست که اجبار به ازدواج وجود ندارد یعنی شما نمیتونید پسری که بکارت شما را با میل خودتان ( بدون زور و تجاوز) از بین برده را مجبور به ازدواج کنید.
📚✏️مهریه باید ارزش مالی داشته باشه در نتیجه تعیین اعضای بدن به عنوان مهریه درست نیست، .
📚✏️با بررسی دلایل و به ویژه معاینات پزشکی قانونی تفاوت رابطه جنسی با رضایت با تجاوز کاملا مشخص میشود و اینطور نیست که هر رابطه نامشروع جنسی به معنای تجاوز باشد، .
📚✏️رابطه جنسی نامشروع (زنا) طبق قوانین ما حتی اگر دو طرف راضی هم باشند جرم هست و مجازات آن بستگی به شرایط طرفین که مهمترین آن متاهل یا مجرد بودن آنها هست از شلاق تا اعدام متفاوت میباشد.
۱۷۸- آقایی پرسیدند در حال حاضر بازنشسته هستم و در زمان اشتغال به کار مسیولیت مهمی داشتم و متاسفانه ناآگاهانه گرفتار رابطه با منشی خود شده و با وی ازدواج موقت کردم. خانواده ام هیچ اطلاعی از ماجرا ندارند و حال این خانم گاه و بیگاه بسراغم می آید و به بهانه بردن آبرویم نزد داماد و عروسم مجبورم میکند که باج به او بدهم. تا به حال یک آپارتمان و اتومبیل برایش خریده ام در حالی که مدت ازدواجمان سالهاست که تمام شده است!
از نظر قانونی میتوانید شکایت نموده و موضوع را به صورت جدی پیگیری کنید. قبل از آن باید با شجاعت موضوع پنهان کاری اتان را برای اعضای خانواده توضیح دهید تا دیگر نقطه ضعفی در مقابل آن خانم نداشته باشید. درصورت صدور حکم کیفری قطعی علیه ایشان با توجه به نوع انتقال اتومبیل و آپارتمان میتوانید پس از مشورت با وکیل نسبت به استرداد آن اموال یا ارزش آن اقدام نمایید.
۱۷۹- چطور می توان از همسر خود بابت ارتباط نامشروع شکایت کرد؟
از آنجایی که رابطه نامشروع یک “جرم” می باشد، رسیدگی به آن جزء دعاوی کیفری است و طبق تقسیم بندی آیین دادرسی کیفری این شکایت در شهرستان ها باید در دادسرای عمومی و در تهران در دادسرای ارشاد مطرح گردد.
✅شکایت و اثبات روابط نامشروع نیازمند ادله اثبات قانونی می باشد. براساس ماده ۲۴۱ قانون مجازات اسلامی “در صورت نبودن ادله اثبات قانونی بر وقوع جرائم منافی عفت هرگونه تحقیق و بازجویی جهت کشف امور پنهان و مستور از انظار ممنوع است. موارد احتمال ارتکاب با عنف، اکراه، آزار، ربایش، اغفال یا مواردی که به موجب این قانون در حکم ارتکاب به عنف است از شمول این قانون مستثنی است”
۱۸۰- چطور باید جرم رابطه نامشروع را اثبات کرد؟
اقرار متهم یکی از بهترین راه‌های اثبات جرم روابط نامشروع است. از موارد دیگر می توان به وجود شاهد، عکس، فیلم، تماس ها و پیامک ها، ارتباطات در فضای مجازی و.. اشاره کرد. در این جرائم علم قاضی و نظر او بسیار تاثیرگذار می باشد لذا این ادله تنها برای این است که به قاضی اثبات شود که رابطه ای وجود داشته یا دارد و منجر به اثبات جرم گردد.
۱۸۱- آیا می‌شود روابط نامشروع از طریق فضای مجازی و پیامک را اثبات کرد؟
اگر رابطه نامشروع ارتباط تلفنی یا از طریق پیامک باشد مرجع ذی الصلاح می تواند از طریق اپراتور تلفن همراه اطلاعات مربوط به تماس ها و پیامک های متهم را اخذ نماید. برطبق قانون اپراتورها موظف اند اطلاعات را تا ۶ ماه نگهداری کنند، پس اطلاعاتی که دادگاه در این مسیر کسب می کند مربوط به ۶ ماه گذشته تا امروز می باشد.
✅لازم به ذکر است کسب پرینت اطلاعات تلفن همراه همسر، بدون مجوز دادگاه امکان پذیر نمی باشد.
👈اگر موضوع شکایت از همسر در رابطه با روابط نامشروع در فضای مجازی باشد دادگاه نمی تواند به اطلاعات برنامه های غیر داخلی (نظیر تلگرام) دسترسی داشته باشد. پلیس فتا از طریق هک حساب کاربری متهم اطلاعات مربوطه را کسب می کند که لازم به ذکر است ممکن است اطلاعات قبلا پاک شده و دسترسی به آن امکان پذیر نباشد. لذا برای اثبات جرم رابطه نامشروع از طریق فضای مجازی نیاز به اسناد، ادله و مدارکی نظیر اسکرین شات و عکس می باشد. در صورت عدم دسترسی به این مدارک و ادله و عدم همکاری متهم اثبات جرم امکان پذیر نیست.
۱۸۲- زوجه‌ای با بذل مهر، به طلاق خلع مطلقه شده و در سند رسمی طلاق نیز ذکر گردیده است که طبق توافق حضانت و نگهداری تنها فرزند مشترک به عهده مادر و با هزینه شخصی مشارالیها تا سن ۱۸ سالگی نگهداری شود. اکنون مادر طفل طی دادخواستی، خواستار تحویل فرزند مذکور به پدر گردیده و پدر نیز مدعی است به لحاظ مجرد بودن و نداشتن بستگان نزدیک از پذیرش فرزند معذور است، تکلیف دادگاه چیست؟
با توجه به اینکه زوج ضمن سند رسمی طلاق متقبل حضانت و نگهداری فرزند مشترک با هزینه شخصی خود شده است، لذا نامبرده نمی‌تواند به موجب دادخواست بعدی از خود سلب تکلیف نماید چنین درخواستی قابلیت پذیرش ندارد.
👈”زوجه‌ای که در دادگاه؛ متقبل حضانت و نگهداری فرزند خود شده است حق سلب تکلیف از خود را ندارد.”
۱۸۳- به محض اطلاع از فوت یک شخص بانک چه می کند ?
✅ بانک ها و موسساتی که وجوه نقد یا سفته یا جواهر یا سهام و یا هر نوع مال دیگر از متوفی نزد خود دارند مجاز نخواهند بود آن را به وراث تسلیم کنند ,مگر اینکه وراث برگه انحصار وراثت و مفاصا حساب مالیاتی را ارائه دهند.
✅ قابل ذکر است که بانک ها مجازند تا مبلغ مصوب در هر سال از موجودی حساب متوفی به وراث درجه اول وی بدون ارائه گواهی مالیاتی و انحصار وراثت ,به شرط آن که از تاریخ صدور گواهی فوت بیش از ۶ ماه نگذشته باشد ,پرداخت کنند.
۱۸۴- ایا این شرط در عقدنامه که در صورت خانه دار شدن زوج سه دانگ خانه به عنوان مهریه بنام زوجه شود اعتبار دارد؟
✅بدانید که مهریه قراردادن خانه‌‌ای که شوهر در آینده خواهد خرید، باطل است!
🔹مالی که هنوز وجود ندارد و فرض و احتمال بر این است که در زمان آینده خریداری خواهد شد، نمی‌تواند به‌عنوان مهریه در نظر گرفته شود و چنین شرط مبهمی باطل است. یعنی اگر شرط شود داماد سه دانگ از آپارتمانی را که در آینده نامعلوم خواهد خرید، به نام همسرش کند،‌ این شرط به دلیل ابهام داشتن، باطل است. مگر اینکه زمان مشخصی را تعیین کنند؛‌ مثلا طی شش‌ماه آینده.
🔹 هم‌چنین باید ملکی که در آن زمان مشخص خواهد خرید معلوم باشدبه این ترتیب می‌توان چنین تعهدی را به عنوان شرط ضمن عقد بر عهده زوج گذاشت. البته با ذکر مشخصات کامل ملک و هم‌چنین مهلت زمان انجام شرط. درج عبارت «به صورت مجانی» در مورد این شرط، لازم است. اما در این خصوص شرط تنصیف دارایی می تواند نزدیک به منظور و هدف شما باشد.
۱۸۵- ۱۰ملاک های محاسبه میزان نفقه زوجه چیست؟
✅نفقه عبارت است از مسکن و البسه و غذا و اثاث البیت که به طور متعارف با وضعیت زن متناسب باشد و خادم در صورت عادت یا احتیاج او به واسطه مرض یا نقصان اعضاء از تعریف بالا که درخصوص نفقه ارائه شد استنباط می شود که قانونگذار قانون مدنی برای تعیین نفقه بیش ازهرچیزی شرایط و منزلت زوجه را در نظر گرفته و با ذکر داشتن خادم در صورت عادت این معنی به ذهن متبادر می شود که گویی برای تعیین میزان نفقهقانونگذار سخت گیری زیادی به خرج داده و هیچ گونه مشقتی از باب کوتاهی مرد در پرداخت نفقه زن را نادیده نمی گیرد و با حصری نکردن مصادیق نفقه برای رسیدن به این هدف خود تمایل بیشتری نشان می دهد. بنابراین اگر زوجه بیمار شود، هزینه های درمان وی به عهده زوج خواهد بود.
🔻لازم به ذکر است برای تعیین میزان نفقه زن باید وضعیت و شرایط زندگی او قبل از ازدواج و زمانی که در خانواده پدری اش زندگی می کرده در نظر گرفته شود. برای مثال اگر زوجه دارای تحصیلات بالایی باشد و از خانواده متمکنی باشد، زوج نه تنها نمیتواند به بهانه تمکن زوجه، در پرداخت نفقه کوتاهی کند بلکه با توجه به شرایط خانوادگی زوجه، مسوولیت زوج در پرداخت نفقه زوجه اش که متناسب باشرایط او باشد لازم و ضروری است.
🔻باتوجه به مطالب گفته شده در بالا اگر دو طرف در تعیین میزان نفقه به نتیجه ای نرسیدند، موضوع به کارشناس ارجاع خواهد شد و کارشناس امر با توجه به وضعیت و شان و منزلت اجتماعی و خانوادگی زوجه و در نهایت نظر به وضعیت مالی زوج، میزان نفقه را تعیین خواهد کرد.
🔻در پایان ذکر این نکته ضروری است که شاغل بودن زوجه، مانع از پرداخت نفقه به وی نخواهد شد.
۱۸۶- عقیم بودن شوهروتقاضای طلاق زوجه چه قانونی دارد؟
✍سوال:من مدت هفت سال ازدواج کردم ولی بدلیل مشکلات جسمی شوهرم که در کودکی برایش پیش آمده، ایشون قادر به بچه دار شدن نیست و دکتر نیز گواهی کرده که مشکل از مرد است. حالا اگه من بخوام طلاق بگیرم از لحاظ حقوقی با این موضوع چگونه برخورد می شود.
✅پاسخ: لازم است نخست احراز شود که آیا زوج شرایط دفترچه ازدواج را امضا کرده است.
🔻بر اساس بند «ب» دفترچه های ازدواج، زوج ضمن عقد نکاح خارج لازم زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر می‌دهد که زن در صورت تحقق شرایطی، از ناحیه مرد وکیل است خودش شخصاً یا با انتخاب فرد دیگری به عنوان وکیل به دادگاه مراجعه کند و پس از اثبات ادعا، درخواست طلاق کند.
🔻در شرط دهم آمده است: با گذشت ۵ سال از ازدواج، زن از همسر خود به خاطر عقیم بودن و یا عوارض جسمی دیگر صاحب فرزندی نشود.
🔻بر این اساس، زوجه می تواند دادخواست طلاق به درخواست زوجه تقدیم دادگاه نماید.
۱۸۷- درخواست ارث قبل از فوت پدر
🔻نکته ای که در ابتدا باید به آن اشاره کرد، تعیین بخشیدن مال در زمان حیات و ممات (فوت) است.
🔻چنانچه شخصی برای بعد از فوتش، ملک یا ارثی را به دیگری بخشیده باشد، به آن وصیت گفته می شود.
🔻در حقیقت تملیک مال به چند صورت امکان پذیر است. اگر در زمان ممات (فوت) باشد، قالب آن وصیت خواهد بود. اما در زمان حیات فرمی دیگر خواهد داشت.
🔻درخواست ارث قبل از فوت پدر، امکان پذیر نبوده و فرزندان نمی توانند به این دلیل از والدین خود شکایت کنند.
🔻هم چنین اگر فرد، اموالش را به عنوان ارث به فرزندانش ببخشد، در زمان حیات شخص باطل است.
زیرا ارثیه با فوت شخص ایجاد شده و قبل از آن ارثیه ای نیز وجود نخواهد داشت.
اما امکان انتقال مالکیت اموال از طریق عقد های دیگری ممکن است
۱۸۹- آیا اثبات رابطه نامشروع، باعث سلب حضانت از مادر و منتفی شدن مهریه می شود؟
🔻۱/اثبات رابطه نامشروع، هیچ ارتباطی با مهریه ندارد و زن به محض انعقاد عقد نکاح، حق مطالبه آن را دارد که البته در صورتیکه درخواست طلاق، قبل از رابطه زناشویی باشد، صرفا مستحق نصف مهریه خواهد بود. بنابراین حتی اگر، زن، بابت رابطه نامشروع، محکوم نیز گردد باز، مستحق مطالبه مهریه، خواهد بود.
🔻۲/اما اثبات رابطه نامشروع در صورتی باعث سلب حضانت مادر میشود که قاضی، ادامه حضانت را به مصلحت طفل نداند بالاخص در مواردیکه مادر شهرت به فساد پیدا کند . قطعا باعث سلب حضانت خواهد شد زیرا بدیهی است که چنین مادری صلاحیت تربیت و نگهداری فرزند را نخواهد داشت .اما در سایر موارد رابطه نامشروع، تشخیص این امر بر عهده قاضی خواهد بود که ادامه حضانت را به صلاح بداند یا خیر.
۱۹۰- آیا ضمن عقد ازدواج زوجه میتواند شرط کند که زوج حق طلاق دادن او را نداشته باشد؟
🔻زن نمی تواند در عقد ازدواج، شرط کند که شوهرش حق ندارد او را طلاق دهد؛ زیرا مطابق ، مرد می تواند هروقت بخواهد زن خود را طلاق دهد، بنابراین اختیار طلاق از قوانین آمره بوده و شرط مذکور باطل است.
🔸همچنین، زن نمی تواند شرط کند که حق دادن طلاق با او باشد؛ زیرا قانون حق طلاق را منحصراً به شوهر داده و از قوانین آمره می باشد، بنابراین چنین شرطی نیز باطل است.
🔸اما زن می تواند، ضمن عقد ازدواج شرط نماید، که از طرف شوهر وکیل باشد که در موارد معینی یا در مدت معینی یا حتی بدون شرط یا مدت، بتواند خود را از قید زوجیت طلاق دهد، در این صورت زن به نمایندگی و به وکالت از شوهر، خود را طلاق می دهد، نه اینکه حق طلاق داشته باشد.
۱۹۱- چگونه می توانم پرینت موبایل همسرم را بگیرم؟
✏️ بر طبق قانون جرایم رایانه ای، اپراتورهای تلفن همراه مکلفند که اطلاعات تماس و پیامک را تا شش ماه ذخیره کنند. لذا فقط پرینت مکالمات شش ماه اخیر آن هم با طرح شکایت مثل رابطه نامشروع با دستور مقام قضایی برای مرجع رسیدگی کننده ارسال می گردد. بدانید به صرف شک داشتن به همسر مجوزی برای دادگاه نمی شود که اقدام به اخذ پرینت تلفن همراه کسی را کند.
۱۹۲- چه افرادی می توانند سرپرستی کودکان و نوجوانان را، از سازمان بهزیستی درخواست نمایند؟
۱_ زن و شوهری که پنج سال از تاریخ ازدواج آنان گذشته باشد و از این ازدواج صاحب فرزند نشده باشند، مشروط به این که حداقل یکی از آنان بیش از سی سال سن داشته باشد.
۲_ زن و شوهر دارای فرزند، مشروط بر این که حداقل یکی از آنان بیش از سی سال سن داشته باشد.
۳_ دختران و زنان بدون شوهر، در صورتی که حداقل سی سال سن داشته باشند، منحصراً حق سرپرستی دختران را خواهند داشت.
۱۹۳- نحوه استرداد جهیزیه در دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی چگونه است؟
🔹زوجه چنانچه در نتیجه متارکه یا به دلایل دیگر، تصمیم داشته باشد از خانه شوهر برود می‌تواند با استناد به صورت جهیزیه‌ای که دارد، آن اموال را از مرد مطالبه کند. زیرا آوردن جهیزیه به معنی انصراف زوجه از مالکیت یا شریک ساختن شوهر در آن نیست و کماکان حق مالکیت زن باقی می‌ماند و تنها شوهر از منافع جهیزیه بهره مند می‌شود و می‌تواند به طور متعارف از این اموال استفاده کند.
🔻مدارک و منضمات مورد نیاز:
۱- تصویر مصدق سند ازدواج (اختیاری)
۲- تصویر مصدق فهرست اسباب و وسایل (الزامی)
۳- به همراه داشتن کارت ملی جهت احراز هویت و کارت عابر بان جهت پرداخت هزینه دادرسی الزامی می‌باشد.
🔻در صورت عدم وجود مدارک اختیاری فوق می‌توانید یکی از موارد ذیل را ارائه نمایید.
۱- درخواست استعلام
۲- درخواست جلب نظر کارشناس
۳- تحقیقات محلی
۴- شماره پرونده استنادی
۵- شهادت شهود و مطلعین
۶- اتیان سوگند
۷- سایر دلایل و مستندات
۱۹۴- آیا تهیه جهیزیه بر عهده شوهر است؟
✅ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی از این قرار است که نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه‌های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض و حتی اگر زوج از تهیه نفقه که بخشی از آن اثاث منزل است، با وجود استطاعت مالی طفره رود مجازات کیفری نیز در این زمینه در نظر گرفته شده، به طوری که برابر ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده، هرکس با داشتن استطاعت مالی نفقه زن خود را در صورت تمکین ندهد یا از تادیه نفقه سایر افراد واجب النفقه امتناع کند، به حبس تعزیری درجه شش محکوم می‌شود..
۱/لذا زوج حق ندارد، زوجه را مجبور به آوردن جهیزیه کند به همین دلیل است که زوجه می‌تواند هر وقت بخواهد جهیزیه خود را مسترد کند و اگر با ممانعت زوج مواجه شد با طرح دادخواستی تحت عنوان استرداد جهیزیه این امر میسر است.
۲/برابر ماده ۱۱۱۸قانون مدنی زن مستقلاً می‌تواند در دارایی خود هر تصرفی را که می خواهد انجام دهد.
۳/بنابراین تهیه وسایل زندگی طبق ماده۱۱۰۷ قانون مدنی در شمول نفقه قرار دارد و بر عهده شوهر است و برای زن در این مورد هیچ تکلیف شرعی و قانونی وجود ندارد.
۱۹۵- مالکیت وراث نسبت به ترکه متوفی در قانون چیست؟
۱/طبق ماده۸۶۸قانون مدنی «مالکیت ورثه نسبت به ترکه متوفی مستقر نمی‌شود، مگر پس از ادای حقوق و دیونی که به ترکه میت تعلق گرفته است»حسب این قانون، ورثه قائم‌مقام متوفی در امور مالی او هستند و از این حیث حق تصرف فوری در ترکه را ندارند.
زمانی که فردی فوت می‌کند، اموالی را از خود به جای گذاشته و این دنیا را ترک می‌کند و برای همین به اموال و بدهی‌های باقی‌مانده از متوفی، اصطلاحا ترکه یا ماترک می‌گویند. اگرچه با فوت فرد، وراث او مایلند تا هرچه سریع‌تر اموال باقی‌مانده را بین خودشان تقسیم کنند و هرکدام هرچه سریع‌تر به سهم خودشان برسند، اما ورثه، قائم‌مقام متوفی در امور مالی او هستند و از این حیث حق تصرف فوری در ترکه را ندارند.
۲/ورثه در بدو امر مسئولیت اداره و نگهداری ترکه و پرداخت دیون متوفی و انجام تکالیف قانونی دیگری را به‌عهده دارند که بعد از انجام این تشریفات، آنگاه نوبت به تقسیم ترکه بین ورثه می‌رسد. در ماده۸۶۸قانون مدنی در همین خصوص مقرر شده است که «مالکیت ورثه نسبت به ترکه متوفی مستقر نمی‌شود، مگر پس از ادای حقوق و دیونی که به ترکه میت تعلق گرفته.»
🔸در سه موردی که بیان می‌شود ماترک متوفی اول به آن‌ها اختصاص پیدا می‌کند بعد اگر چیزی اضافه از اموال متوفی باقی ماند بین ورثه تقسیم می‌شود.
۱/هزینه کفن و دفن خود متوفی
۲/مربوط به طلبکاران دارای رهن یا وثیقه از اموال متوفی است که در قانون از آن‌ها با عنوان «طلبکاران با حق رجحان» نامبرده شده است.
۳/پرداخت حقوق و دستمزد افراد در خدمت متوفی است.
۱۹۶- اخذ شناسنامه برای اطفال ناشی از رابطه نامشروع چه شرایط قانونی دارد؟
🔺به موجب بند الف ماده یک قانون ثبت احوال مصوب سال ۱۳۵۵ یکی از وظایف سازمان ثبت احوال ثبت ولادت و صدور شناسنامه است و مقنن در‌این مورد بین اطفال متولد از رابطه مشروع و نامشروع تفاوتی قائل نشده است و تبصره ماده ۱۶ و ماده ۱۷ قانون مذکور نسبت به مواردی که ازدواج پدر‌و مادر به ثبت نرسیده باشد و اتفاق در اعلام ولادت و صدور شناسنامه نباشد یا اینکه ابوین طفل نامعلوم باشد تعیین تکلیف کرده است ؛
🔸لیکن در‌مواردی که طفل ناشی از زنا باشد و زانی اقدام به اخذ شناسنامه ننماید بااستفاده از عمومات و اطلاق مواد یاد شده و مسأله ۳ و مسأله ۴۷ از موازین‌قضائی ازدیدگاه حضرت امام خمینی رضوان الله تعالی علیه، زانی پدر عرفی طفل تلقی و نتیجه کلیه تکالیف مربوط به پدر از جمله اخذ شناسنامه بر‌عهده وی می‌باشد و حسب ماده ۸۸۴ قانون مدنی صرفا” موضوع توارث بین آنها منتفی است .
۱۹۷- اقسام نسب چیست؟
اقسام نسب عبارتند از:
🔺نسب قانونی
🔸مبنای نسب قانونی، ازدواج و رابطه مشروع بین زن و شوهر است.
بنابراین در زمان انعقاد نطفه، باید رابطه زناشویی قانونی بین زوجین برقرار باشد. طفلی که در فاصله بین شش الی۱۰ماه از رابطه زناشویی ایجاد شود، ملحق به شوهر است زیرا فرض بر این است که زن به شوهر خود وفادار بوده و با مرد دیگری رابطه ندارد.
🔸همچنین طفل ناشی از تلقیح مصنوعی نطفه شوهر به زن نیز ملحق به شوهر است ولی طفل ناشی از تلقیح نطفه بیگانه به زن، ملحق به شوهر نیست.
🔺نسب در حکم قانون
🔸نسب در حکم قانون نسبی است که مبنای آن رابطه ناشی از اشتباه و اکراه باشد.
🔺نسب غیر قانونی
🔸نسب غیر قانونی ناشی از رابطه نامشروع بین زن و مرد است
🔸اثبات نسب مادری در مقایسه با نسب پدری آسان تر است زیرا دوران حاملگی و زایمان به آسانی قابل پنهان کاری و انکار نیست به خصوص که طبق قانون ثبت احوال تولد هر کودکی ظرف۱۵روز پس از به دنیا آمدن او باید به یکی از حوزه های ثبت احوال اعلام و برای طفل شناسنامه گرفته شود. این تکلیف در مرحله اول به عهده پدر و در صورت غیبت او با سایرین از جمله جد پدری، مادر، سرپرست و امین طفل خواهد بود.
۱۹۸- نحوه محاسبه نفقه زن چگونه می باشد؟
🔸چنانچه زن نسبت به مطالبه نفقه اقدام نماید مراجع قضایی برای تعیین نفقه این امر را به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می دهند تا نفقه زوجه را با در نظر گرفتن شئونات و تحصیلات و خانواده پدری وی تعیین نماید و با توجه به نظر کارشناس حکم مقتضی صادر می شود.
🔺تفاوت نفقه زن با نفقه فرزند
🔸نکته بسیار مهم در خصوص نفقه زن این است که زوجه می تواند نفقه معوقه( گذشته) خود را از مرد (زوج) مطالبه کند یعنی اگر شخص ۳ سال است که نفقه همسر خود را پرداخت نکرده، زن می تواند نفقه گذشته خود را مطالبه کند در صورتی که این کار در مورد نفقه فرزندان قابل اجرا نیست.
۱۹۹- آیا پس از بخشش مهریه دوباره می‌توان آنرا مطالبه کرد؟
✅باز پس گیری مهریه بعد از بخشش سه حالت دارد:
۱/زمانی است که زوجه در خصوص مهریه، ما فی الذمه زوج را ابراء می‌کند. به این بیان که می‌گوید از نظر من تو دیگر تکلیفی برای پرداخت مهریه نخواهی داشت (تو را از پرداخت مهریه بری می‌کنم)؛ این بیان باعث می‌شود تا تکلیف شوهر در ادای مهر به طور کلی ساقط شود. پس در این حالت زن حق رجوع ندارد.
۲/زمانی است که زوجه در قبال طلاق، مهریه خود را به شوهر بذل می‌کند. بذل مهر در طلاق‌های خلع و مبارات انجام می‌شود، خُلع و مُبارات دو نوع طلاق توافقی در فقه و حقوق اسلامی است که در آن زن با واگذاری مالی به شوهر از وی طلاق می‌گیرد. این طلاق مربوط به زمانی است که زن از شوهر به قدری تنفر پیدا کرده باشد که حاضر شود با پرداخت پول از قید همسری وی ر‌ها شود. این مال ممکن است مهریه زن یا معادل آن باشد، به همین جهت در فرهنگ عامه از عبارت «مهرم حلال و جانم آزاد» در اشاره به این نوع طلاق استفاده می‌کنند؛ بنابراین زن با پرداخت مالی به شوهر، از او می‌خواهد که طلاقش دهد. اگر زن در ایام عده طلاق از بذل خود رجوع کند، طلاق ملغی و کان لم یکن خواهد شد. یعنی همچنان زن و شوهر محسوب می‌شوند و مثل این است که اصلا طلاقی صورت نگرفته است. پس در این حالت زن حق رجوع از مهریه را تا پایان مدت عده دارد.
۳/زمانی است که زوجه مهریه خود را به زوج هبه می‌کند. به این بیان که می‌گوید من مهر خود را به تو بخشیدم؛ در این حالت است که همانند سایر اشکال هبه، تکلیف شوهر در پرداخت مهریه به طور کلی از بین نمی‌رود؛ چراکه زن می‌تواند تحت شرایطی از هبه مزبور رجوع و مهر خود را مطالبه کند. خواه طلاق گرفته باشد یا نگرفته باشد.
۲۰۰- شرایط مهریه طبق قانون چه می باشد؟
۱/مالیت داشته باشد-یعنی در بازار ارزش مبادله و معامله داشته باشد و بتوان قیمت گذاری نمود. ماده۱۰۷۸ق.م
۲/قابلیت تملک داشته باشد یعنی زن بتواند به راحتی در آن دخل و تصرف مالکانه بنماید. ماده۱۰۷۸ق.م از اموالی مثل موقوفات و اموال دولتی وممنوعه نباشد.
۳/منفعت عقلایی داشته باشد- این شرط در ماده۱۰۷۸ق.م نیست ولی از مواد۲۱۵و ۳۴۸ق.م می توان به عنوان یک قاعده کلی در قراردادها به آن استناد نمود. شاید به استناد این شرط برخی از مهریه های امروزی را باطل دانست. از این اموال نباشد: شراب،موادمخدر،خوک
۴/مهریه معین باشد این شرط نیز از بند۳ماده۱۹۰ق.م در باب شرایط کلی قرار دادها استنباط می شود یعنی اینکه مورد مهریه ( مقالات مرتبط با مهریه – سوالات مرتبط با مهریه ) نبایستی مردد باشد.
۵/مهریه معلوم باشد-به استناد ماده ۱۰۷۹ق.م مهریه باید بین زوجین تا حدی که رفع جهالت آنها بشود معلوم باشد . یعنی مبهم نباشد و ماده۲۱۶ق.م نیز بر همین امر تاکید دارد که مورد معامله نباید مبهم باشد ، مگر در موارد خاصه که علم اجمالی به آن کافی باشد.
۶/منظور از رفع ابهام نیز این است که تا حدودی اوصاف ، مقدار و جنس مالی که مهریه قرار می گیرد معلوم باشد.وزن و جنس و مقدار و ابعاد مورد مهر برای طرفین روشن باشد.
۷/قدرت بر تسلیم مهریه وجود داشته باشد یکی از ارکان عقد بیع توانایی تسلیم مبیع طبق ماده۳۴۸ق.م می باشد . مگر اینکه طرف معامله خود قادر به تسلیم آن باشد. در مورد مهریه هم مرد باید قادربه تسلیم باشد و در صورت ناتوانی مرد بر تسلم مورد مهر زن خود قدرت بر تصرف و تسلیم داشته باشد. یعنی اگر زن و مرد هردو قادر به تسلیم و تصرف در مهریه نباشند مثل موردی است که مهریه تعیین نشده است.
۲۰۱- تفاوت مهم بین نکاح دائم ونکاح موقت ازمبحث مدنی خانواده چیست؟
🔸در نکاح دائم مدتی وجود ندارد.
🔸در نکاح موقت الزاما باید مدت تعیین شود وگرنه نکاح باطل است.
🔸در نکاح دائم اگر مهر تعیین نشود در صورت نزدیکی مهر المثل تعلق می گیرد اما نکاح باطل نیست.
🔸در نکاح موقت اگر مهر تعیین نشود عقد باطل است.
🔸در نکاح دائم مطلقا برای زن نفقه است.
🔸در نکاح موقت علی الاصول برای زن نفقه نیست.
🔸در نکاح دائم بین زوجین وراثت برقرار است.
🔸در نکاح موقت وراثت منتفی است.
🔸در نکاح دائم عده طلاق۳طهر است.
🔸در نکاح موقت عده طلاق۲طهر است.
🔸عدم ثبت ازدواج دائم مطلقا جرم است.
🔸عدم ثبت نکاح موقت علی الاصول جرم نیست مگر ؛
الف _ باردار شدن زوجه
ب _ توافق طرفین ج:شرط ضمن عقد نکاح
🔸در نکاح دائم شرط خیار در مهر صحیح است.
🔸در نکاح موقت شرط خیار در مهر باطل است.
۲۰۲- زن چه زمانی میتواند اجرت المثل ایام زوجیت را مطالبه کند؟
👈زن زمانی میتواند اجرت المثل ایام زوجیت را مطالبه کند که طلاق به درخواست زوج بوده و ناشی از تخلفات زوجه از ایفای وظایف همسری و سوءرفتار وی نباشد.
👈 با فوت همسر، مطالبه اجرت المثل از سوی زوجه پذیرفته نیست.
👈در صورتی که هر یک از زوجین برای نکاح، دیگری را به خصوصیاتی فریب دهد، علاوه بر رسیدگی کیفری؛ تقاضای فسخ نکاح و مطالبه خسارت نیز امکان پذیر است.
۲۰۳- در چه زمانی است که زوجه در قبال طلاق، مهریه خود را به شوهر بذل می‌کند؟
۱/بذل مهر در طلاق‌های خلع و مبارات انجام می‌شود
۲/خُلع و مُبارات دو نوع طلاق توافقی در فقه و حقوق اسلامی است که در آن زن با واگذاری مالی به شوهر از وی طلاق می‌گیرد.
🔸این طلاق مربوط به زمانی است که زن از شوهر به قدری تنفر پیدا کرده باشد که حاضر شود با پرداخت پول یا مالی از قید همسری وی رها شود.این مال ممکن است مهریه زن یا معادل آن باشد، به همین جهت در فرهنگ عامه از عبارت «مهرم حلال و جانم آزاد» در اشاره به این نوع طلاق استفاده می‌کنند. بنابراین زن با پرداخت مالی به شوهر، از او می‌خواهد که طلاقش دهد.
🔸اگر زن در ایام عده طلاق از بذل خود رجوع کند، طلاق ملغی و کان‌ لم‌ یکن خواهد شد. یعنی همچنان زن و شوهر محسوب می شوند و مثل این است که اصلا طلاقی صورت نگرفته است و در این حالت زن حق رجوع از مهریه را “تا پایان مدت عده” دارد .
۲۰۴- تفاوت بین نفقه همسر و نفقه اقارب چه می باشد؟
🔰۱⃣ نفقه زن حسب ماده ۱۲۰۳ قانون مدنی مقدم بر نفقه اقارب است. بر اساس این ماده، در صورت بودن زوجه و یک یا چند نفر واجب‌النفقه‌ دیگر، زوجه مقدم بر سایرین خواهد بود.
🔰۲⃣ همچنین زن می‌تواند نفقه معوقه یعنی زمان گذشته خود را مطالبه و برای وصول آن در دادگاه اقامه دعوی کند اما خویشاوندان نسبی فقط نسبت به آینده می‌توانند مطالبه نفقه کنند .
🔰۳⃣ در این خصوص، قانونگذار در ماده ۱۲۰۶ قانون مدنی می‌گوید که زوجه در هر حال می‌تواند برای نفقه‌ زمان گذشته خود اقامه دعوا کند و طلب او از بابت نفقه‌ مزبور طلب ممتاز بوده و در صورت افلاس یا ورشکستگی شوهر، زن مقدم بر غرما خواهد بود اما اقارب فقط نسبت به آتیه می‌توانند مطالبه‌ نفقه کنند.
🔰۴⃣ نفقه زن مشروط به فقر یا تمکن مرد نیست. زن، اگر چه ثروتمند یا شاغل باشد، می‌تواند از شوهر نفقه بخواهد. در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه حسب ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی، زن حق خواهد داشت که از دادگاه تقاضای طلاق کند.
🔰۵⃣ ماده ۱۱۹۷ قانون مدنی در مورد نفقه اقارب می‌گوید که کسی مستحق نفقه است که ندار بوده و نتواند به وسیله اشتغال به شغلی، وسایل معیشت خود را فراهم سازد .همچنین طبق ماده ۱۱۹۸، کسی ملزم به انفاق است که متمکن از دادن نفقه باشد.
🔰۶⃣ نفقه زوجه، یک تکلیف یک‌جانبه است و در حقوق ایران زن مکلف به دادن نفقه به شوهر خود نیست، در حالی که نفقه اقارب یک تکلیف متقابل است (یعنی فرزند ملکف به دادن نفقه به والدین و پدر مکلف به دادن نفقه به فرزند و نوه‌ها است.)
۲۰۵- حق ملاقات فرزند بعد از جدایی و طلاق از همسر چیست؟
🔸در صورتی که به علت طلاق یا به هر جهتی دیگر پدر و مادر جدا از هم زندگی می کنند هر کدام از ابوین که طفل تحت حضانت او نیست می تواند نسبت به ملاقات طفل از طریق مراجعه به محکمه در صورت اختلاف اقدام نماید.
🔸لازم به توضیح است که این حق فقط مختص ابوین نبوده و اجداد پدری و مادری دارای حق ملاقات می باشند و حتی سایر خویشان مثل برادران و خواهران نیز در صورت ضرورت، می توانند تقاضای ملاقات طفل را بنماید.
🔺موارد سقوط حق و تکلیف تربیت یا حقوق و تکالیف ابوین در تربیت اطفال در چه صورتی ساقط می گردد:
۱/جنون ابوین: بر اساس ماده۱۸۲قانون مدنی که حجر پدر را از موارد سقوط ولایت دانسته، جنون پدر را نیز باید موجب سقوط حق و تکلیف او در زمینه تربیت دانست.
۲/عدم مواظبت طفل یا انحطاط اخلاقی ابوین: براساس ماده۱۱۷۳قانون مدنی هرگاه به واسطه عدم مواظبت طفل یا انحطاط اخلاقی پدر یا مادری که تحت نظر اوست تربیت طفل در معرض خطر باشد دادگاه می تواند به تقاضای اقربای طفل یا به تقاضای قیم او و یا به تقاضای رئیس دادگستری شهرستان، هر تصمیمی را که برای تربیت طفل ضروری بداند اتخاذ کرده و با رعایت مصلحت، تربیت طفل را به هر کس که شایسته باشد محول نماید.
۳/کفر: در صورتی که یکی از ابوین طفل کافر گردد، حق تربیت طفل از او ساقط می شود زیرا کافر بر مسلمان سلطه ای ندارد.
۲۰۶- شرایط پرداخت اجرت المثل چه می باشد؟
۱/طلاق به درخواست زوجه نباشد؛
۲/طلاق بخاطر تخلف زن از وظایف زناشویی و سوء اخلاق او نباشد؛
۳/انجام کارهای منزل شرعاً به عهده زوجه نبوده باشد مثل شستن ظروف و لباس ها و پخت و پز.
۴/انجام کارها به دستور زوج و با درخواست او باشد؛
۵/زن برای انجام کارها قصد تبرع نداشته باشد؛ یعنی به خاطر رضای خدا کار انجام نداده باشد. اگرچه واقعیت این است که زنان غالباً امور خانه را به قصد تبرع انجام می دهند و اگر این امر بر دادگاه ثابت شود، زن مستحق اجره المثل نخواهد بود.
۲۰۷- شرط عدم تعلق ارث درازدواج موقت چه می باشد؟
🔺شرط اصلی برای ارث بردن زن از همسرش وجود زوجیت دائمی بین آنها است.
🔸از مفهوم ماده ۹۴۰ قانون مدنی که قید زوجیت دائمی را ذکر کرده می‌توان چنین فهمید که در نکاح منقطه (متعه) هیچ ارثی برای زن راه ندارد؛
🔸حتی زن مثل مورد نفقه که می‌توانست آن را در عقد شرط کند، دیگر نمی‌تواند شرط توارث را در نکاح منقطع (موقت) بگنجاند و اگر چنین شود شرط باطل است.
۲۰۸- در صورت انصراف شوهر از گواهی عدم امکان سازش تکلیف چیست؟
🔸در صورتی که شوهر بعد از دریافت گواهی عدم امکان سازش از اجرای مفاد آن انصراف دهد و برای اجرای طلاق در دفتر خانه حاضر نشود و زن نیز وکالت در طلاق نداشته باشد، دادگاه نمی تواند شوهر را مجبور به انجام مفاد گواهی عدم امکان سازش و طلاق نماید.
🔸بهترین عمل قانونی برای جلوگیری از چنین پیشامدی این است که اگر زن وکالت در طلاق ندارد، در هنگام ارجاع دادگاه به داوری، درخواست درج مفاد التزام به گواهی عدم امکان سازش را در حکم دادگاه بنماید و شوهر نیز موافقت خود را اعلام دارد (سازش در دادگاه).
🔸در اینصورت زن می تواند با استناد به گواهی سازش در دادگاه مفاد گواهی عدم امکان سازش را رأساٌ و بدون حضور شوهر در دفترخانه طلاق اجرا کند. این نکته مهمی است که اختیاز زن را در درخواست طلاق افزایش می دهد.
۲۰۹- درخواست اجرت‌المثل بعد از مرگ همسر چه قانونی دارد؟
✅در تعریف اجرت‌المثل باید گفت که زن وظایف خاصی در زندگی زناشویی دارد که توسط قانون و شرع برشمرده شده است. این وظایف شامل تمکین عام و تمکین خاص است. تمکین عام به معنای حضور زن در زندگی مشترک و عمل به وظایفی است که شرع و قانون تعیین کرده است. مثلا زن شرعا نمی‌تواند بدون اجازه همسرش از خانه خارج شود. ادامه تحصیل و کار کردن زن در خارج از منزل نیز باید با اجازه شوهر باشد، هر چند در حال حاضر بسیاری از زنان این حقوق را در عقدنامه دریافت می‌کنند. تمکین خاص نیز به معنای عمل کردن زن به وظایف زناشویی است. حال اگر زن در طول زندگی مشترک و در خانه همسر خود، کاری به جز این موارد را به دستور شوهر انجام دهد، مستحق پاداشی است که به آن اجرت‌المثل گفته می‌شود.
🔻قانون در صورت فوت شوهر، تکلیف این پرداخت را نیز معلوم کرده است که برابر آن: زوجه می‌تو اند در صورت مطالبه، اجرت المثل ایام زندگی مشترک خود را از ماترک زوج متوفی با جلب نظر کارشناس مطالبه کند.
۲۱۰- شرایط تحقق شرط تنصیف دارایی چیست؟
۱/طلاق واقع شود ؛ اجرای این شرط برخلاف سایر شروط ، صرفاً منوط به واقعه طلاق است و بدون وقوع آن قابل اجرا نیست و امکان الزام شوهر برای اجرای شرط قبل از درخواست طلاق ناشی از درخواست وی وجود ندارد.
۲/زوج ،خواهان طلاق باشد ؛ یکی از شرایط تحقق شرط تنصیف دارایی این است که زوج بخواهد زوجه را طلاق دهد و وی ارائه کننده دادخواست طلاق باشد و نه اینکه زوجه خواهان طلاق باشد.
۳/طلاق مستند به تخلف زن از وظایف زناشویی یا سوءاخلاق و رفتار وی نباشد.
۴/ملاک تا نصف اموال یا معادل آن می باشد ؛ در این شرط عبارت « تا نصف دارایی» یا معادل آن ذکر شده که این میزان می‌تواند از پایین‌ترین درصد اموال زوج تا سقف پنجاه درصد آن تلقی شود که تعیین آن به نظر دادگاه بستگی دارد.
۵/دارایی حاصل زندگی زناشویی با زوجه باشد ؛ یکی دیگر از شرایط تحقق شرط مذکور حصول دارایی زوج ، در زمان زندگی زناشویی با زوجه است ، لذا به اموالی که زوج پیش از ایام زناشویی داشته (نه از تاریخ عقد) و اموال موروثی سرایت پیدا نمی‌کند ، زیرا به مال ناشی از ارث اموال به دست آورده در زمان زناشویی اطلاق نمی‌شود .
۶/دارایی در حین طلاق موجود باشد ؛ موجود بودن اموال حین طلاق شرط لازم برای اجرای این ‌شرط است. بنابراین شامل اموال از بین رفته اعم از تلف یا مفقود شده ، نمی‌شود.
🔸در صورت تحقق شروط مذکور:زوج مکلف است تا نصف دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی با زوجه به دست آورده یا معادل آن را ، بصورت بلاعوض یه زوجه منتقل نماید.
۲۱۱- زوجه‌ای با بذل مهر، به طلاق خلع مطلقه شده و در سند رسمی طلاق نیز ذکر گردیده است که طبق توافق حضانت و نگهداری تنها فرزند مشترک به عهده مادر و با هزینه شخصی مشارالیها تا سن ۱۸ سالگی نگهداری شود. اکنون مادر طفل طی دادخواستی، خواستار تحویل فرزند مذکور به پدر گردیده و پدر نیز مدعی است به لحاظ مجرد بودن و نداشتن بستگان نزدیک از پذیرش فرزند معذور است، تکلیف دادگاه چیست؟
با توجه به اینکه زوج ضمن سند رسمی طلاق متقبل حضانت و نگهداری فرزند مشترک با هزینه شخصی خود شده است، لذا نامبرده نمی‌تواند به موجب دادخواست بعدی از خود سلب تکلیف نماید چنین درخواستی قابلیت پذیرش ندارد.
«زوجه‌ای که در دادگاه؛ متقبل حضانت و نگهداری فرزند خود شده است حق سلب تکلیف از خود را ندارد.»
۲۱۲- آیا پدر و مادر میتوانند فرزندان خود را از ارث محروم کنند؟
خیر ، باید گفت قواعد ارث از قواعد امری است و کسی نمیتواند برخلاف آن عمل کند طبق ماده ۸۳۷ قانون مدنی کسی نمیتواند به موجب وصیت فرزند خود یا هر یک از ورثه را از ارث محروم کند و اگر چنین وصیتی هم شده باشد وصیت باطل است.
۲۱۳- بعد از فسخ نکاح به علت دوشیزه نبودن زوچه آیا اسم زوچه از شناسنامه پاک می شه؟ و همچنین اسم زوج؟
بستگی داره اگر مواقعه صورت گرفته باشه ، نه ولی اگه نامزد باشند و مواقعه صورت نگرفته باشند بله می توانند اسم را از شناسنامه حذف کنند
۲۱۴- سلام یه سوالی داشتم از خدمتتون امروز متوجه شدم شوهرم از گواهی عدم امکان سازش انصراف داده الان باید چه کار کنم لطفا راهنماییم کنید؟
با سلام در جواب باید بگویم که در صورتی که شوهر بعد از دریافت گواهی عدم امکان سازش از اجرای مفاد آن انصراف دهد و برای اجرای طلاق در دفتر خانه حاضر نشود و زن نیز وکالت در طلاق نداشته باشد، دادگاه نمی تواند شوهر را مجبور به انجام مفاد گواهی عدم امکان سازش و طلاق نماید. بهترین عمل قانونی برای جلوگیری از چنین پیشامدی این است که اگر زن وکالت در طلاق ندارد، در هنگام ارجاع دادگاه به داوری، درخواست درج مفاد التزام به گواهی عدم امکان سازش را در حکم دادگاه بنماید و شوهر نیز موافقت خود را اعلام دارد (سازش در دادگاه). در اینصورت زن می تواند با استناد به گواهی سازش در دادگاه مفاد گواهی عدم امکان سازش را رأساٌ و بدون حضور شوهر در دفترخانه طلاق اجرا کند. این نکته مهمی است که اختیار زن را در درخواست طلاق افزایش می دهد.
۲۱۵- سلام آقای وکیل من خارج از کشور زندگی می کنم و همسرم مهریه اش رو اجرا گذاشته ۲۵۰ تا سکه داره من هم از دار دنیا فقط یک خانه دارم که سند رسمی نداره می تونه این خونه رو ازم بگیره و و سوال بعدی اینکه آیا من ممنوع الخروج می شم؟
اگر سند رسمی به نام شما نباشه امکان توقیف وجود نداره. در جواب سوال بعدی بله می تونه ممنوع الخروج کنه البته تا زمانی که اعسارتون اثبات نشه
۲۱۶- شوهرم بدون اجازه دادگاه ازدواج مجدد کرده است چه طور می تونم شکایت کنم و اینکه آیا این کار ایشون جرم محسوب می شه؟
در اینگونه موارد دفاتر ازدواج حق ندارند بدون حکم دادگاه ازدواج مجدد را به ثبت برسانند. ولی اگر همسرتان، ازدواج مجدد خود را ثبت نکرده است، جرم محسوب می شود و ممکن است به یکسال حبس محکوم شود. ضمن اینکه بر اساس بند ۱۲ عقدنامه امکان اخذ طلاق را برای شما فراهم نموده است
۲۱۷- سلام خواستم بدونم نحوه ی دریافت نفقه زن به چه صورت است؟
زن (زوجه) از ۲ طریق حقوقی و کیفری می تواند نفقه خود را مطالبه نماید:
۱- از طریق اقامه دعوی حقوقی در مراجع قضایی :زوجه می تواند باتنظیم دادخواست با موضوعیت مطالبه نفقه با ذکر تاریخ (از چه تاریخی زوج نفقه پرداخت نکرده) و با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا شورای حل اختلاف (شورای حل اختلاف در صورتیکه مقدار نفقه زیر بیست میلیون تومان باشد) و اقدام به ثبت دادخواست نفقه می نماید و پس از ثبت دادخواست و شکایت نفقه، جلسه ای با حضور طرفین تشکیل شده و موضوع به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می شود. بعد از ارائه نظر کارشناس مرجع قضایی طبق نظر کارشناس رأی به محکومیت زوج مبنی بر پرداخت نفقه می دهد.
۲- طرح دعوی کیفری نفقه : ترک انفاق (ندادن نفقه) به افراد واجب النفقه ( زوجه، فرزندان و…) به موجب قانون مجازات جرم است و برای آن جرم انگاری شده است و دارای مجازات حبس می باشد و زوجه می تواند با مراجعه به دادسرای محل زندگی مشترک مراجعه نماید و ابتداً شکواییه ای مبنی بر ترک انفاق تنظیم و پس از ابطال تمبر (هزینه تمبر ۱۰ الی ۳۰ هزار تومان است با منضمات) به دایره ارجاع دادسرا و پس از انجام تحقیقات در کلانتری حکم به مجازات زوج داده می شود.
۲۱۸- چه راهی برای ثابت کردن مالکیت زن بر جهیزیه وجود دارد ؟
۱) در زمان عقد، فهرستی را تهیه کنند که به نام “سیاهه جهیزیه” معروف است. به خانواده ها توصیه می شود این فهرست را به امضای زوج، زوجه، دو نفر از بستگان زوج و دو نفر از بستگان زوجه برسانند و اگر شهود هم دارند به امضای شهود نیز برسانند و همانند سند ازدواج از این سیاهه جهیزیه، مراقبت کنند تا در روز مبادا دچار اختلاف نشوند.
۲) شهادت شهود
۳) مراجعه به عرف
۴) ارایه برگه خرید از سوی زن: اگر زن برگه خرید ارایه بدهد دادگاه می تواند با بررسی های لازم در مورد استرداد جهیزیه اقدام کند.
۲۱۹- با سلام من حدود ۳ سال پیش با مردی که همسر و یک بچه داشت صیغه ۵ساله شدم و اکنون دختری۲ساله داریم که شناسنامه هم رفتیم ثبت احوال گرفتیم.پارسال ایشون به دلیل اختلاف با همسر اولشون به خاطرفاش شدن قضیه من خودشون یک طرفه صیغه نامه رو فسخ کردن و مهریه ام که ۱۴ سکه بود رو پرداخت کردند.البته من فقط رسید دریافت ۱۴سکه رو امضا کردم چیز دیگه ای ندیدم البته ایشون ۱ماه بعد رجوع کردن و بین خودمون مجدد خطبه محرمیت رو خوندیم و الان با هم زندگی میکنیم.حالا میخواستم بدونم با توجه به اینکه از این آقا یک دختر دارم و نیازی به اثبات ندارم میتونم تقاضای ثبت ازدواج بدم؟چون ایشون به هیچ وجه زیربارد۲بت ازدواج نمیرن علی رغم اینوه هنوز باوهم هستیم.ضمنا از صیغه نامه اولیه ۲سال مونده که ایشون میگن فسخ کردن و من فقط کپی دارم.
در ازدواج موقت مرد می تواند مدت باقی مانده را به زن ببخشد و رضایت یا عدم رضایت زن در این امر تاثیری ندارد و نمی تواند اعتراضی کند. قاعدتاً در زمان گرفتن شناسنامه برای فرزند می بایست ازدواج شما به همان صورت موقت هم اثبات و ثبت رسمی می شده است تا امکان گرفتن شناسنامه برای فرزندتان به وجود بیاید. در هر صورت اگر همسرتان به ازدواج دائم رضایت ندهند نمی توانید با این دلیل که فرزندی دارید او را ملزم به ازدواج دائم کنید. اگر بخواهید ازدواج موقتتان به همان صورت موقت ولی رسماً ثبت شود و سند نکاح نامه ازدواج موقت بگیرید می توانید از همسرتان بخواهید که ازدواج موقتتان به صورت رسمی ثبت شود ولی در شناسنامه چیزی درج نخواهد شد.
۲۲۰- اگر مردی برای فرار از پرداخت مهریه اموالش را به نام دیگران زد، تکلیف چیست؟
باید گفت به موجب قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی مصوب ١٣٩۴ انتقال مال به دیگری به هر نحو به‌وسیله مدیون با انگیزه فرار از ادای دین به نحوی که باقیمانده اموال برای پرداخت دیون کافی نباشد، موجب حبس تعزیری یا جزای نقدی درجه شش یا جزای نقدی معادل نصف محکومٌ‌به یا هر دو مجازات می‌شود؛ و در صورتی که منتقلٌ‌الیه نیز با علم به موضوع اقدام کرده باشد در حکم شریک جرم است.
🔻در این صورت عین آن مال و در صورت تلف یا انتقال، مثل یا قیمت آن از اموال انتقال‌گیرنده به عنوان جریمه اخذ و محکوم‌ٌبه از محل آن استیفاء خواهد شد.
۲۲۱- آیا در دوران عقد نفقه به زن تعلق می‌گیرد یا خیر؟
✅ نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غـذا، اثاث منزل، هزینه‌های درمانی و بهداشتی و نیز خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض که شوهر مکلف است همه آنها را متناسب با وضعیت خانوادگی و اجتماعی زن فراهم کرده و در اختیار او قرار دهد.
🔹تنها در ازدواج دایم نفقه زن بر عهده شوهر است اما در نکاح منقطع، شوهر ملزم به پرداخت نفقه نیست؛ مگر اینکه در عقد شرط شده باشد.
🔹زن هنگامی می‌تواند نفقه مطالبه کند که از شوهر خود تمکین کرده باشد؛ اما حال جای این سئوال باقی است که آیا در دوران عقد نفقه به زن تعلق می‌گیرد یا خیر؟
✅ مطابق ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی با وقوع عقد نکاح وظایف و تکالیف زوجین در برابر هم برقرار می گردد یکی از تکالیف زوج دادن نفقه است مگر اینکه زوجه بدون مانع مشروع تمکین ننماید و لذا نفقه قبل از عروسی هم تعلق می‌گیرد.
۲۲۲- آیا می‌توان آپارتمان را بابت مهریه توقیف کرد؟
مطابق با قانون برای توقیف آپارتمان مسکونی بابت مهریه نظرات متعددی وجود دارد
توقیف آپارتمان به معنای توقیف اموال است. در قانون آمده است که توقیف آپارتمان یا منزل مسکونی در مرحله تامین خواسته یا همان توقیف اموال بلامانع است
اما زوج می‌تواند نسبت به توقیف اموال اعتراض کرده و به عنوان مستثنیات دین برای رفع آن‌ها از دادگاه تقاضا کند.
مطابق با آنچه که در قانون ذکر شده است رویه‌های متعددی در این باره میان قضات وجود دارد و گاهی اوقات اموال توقیف نمی‌شوند
اما در صورتی‌که منزل توقیف شود می‌توان نسبت به توقیف آن اعتراض کرد.
۲۲۳- مراحل توقیف اموال برای مهریه چه می باشد؟
زن برای مطالبه مهریه خود می‌تواند از طریق اجرای ثبت اسناد رسمی یا دادگاه اقدام کند.
در صورت مراجعه به اجرای ثبت اسناد رسمی این امکان وجود دارد تا از اموال قابل توقیف شوهر استعلام گرفته شود.
مرجع صالح دیگر برای این مطالبه، دادگاه خانواده است. زن می‌تواند در دادخواست مهریه، تقاضای توقیف اموال مانند توقیف منزل مسکونی برای مهریه، هزینه حق‌الوکاله وکیل و هزینه تمبر را به دادگاه خانواده ارائه دهد.
اگر در موردی وی توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداشته باشد، این امکان وجود دارد که وی دادخواست اعسار (ناتوان از پرداخت) را به دادگاه خانواده تسلیم کند.
دادخواست اعسار زن در دادگاه بررسی و در صورت اثبات اعسار، وی از پرداخت هزینه دادرسی معاف می‌شود.
۲۲۴- در صورتی که ندانیم متوفی چه املاکی با بنچاق یا سند داشته چه کاری باید انجام داد؟
درخواست تحریر ترکه از طریق دفاتر خدمات قضایی ثبت نمابید.
۲۲۵- بعد از فوت پدر، برای فروش ملک پدری چه کاری باید انجام بدم؟
ابتدا هر کدام از ورثه، درخواست انحصار وراثت را مطرح نمایند تا تعداد ورثه و میزان سهم هر کدام از ورثه مشخص شود و سپس دادخواست تقسیم ترکه را در دادگاه مطرح نمایند تا اموال بین وراث تقسیم شود و سند تک برگ جداگانه دریافت نمایند و بعد هر کدام از ورثه میتواند سهم خود را بفروش برسانند.
۲۲۶- اگر خوانده در جلسه اول شورای حل اختلاف بمنظور تحریر ترکه شرکت نکند چه تصمیمی از طرف شورا گرفته خواهد شد؟
طبق قانون غیبت اشخاصی که برای تحریر ترکه یا مهر و موم ترکه احضار شده اند مانع از تحریر ترکه نیست و شورا به کار خود ادامه می دهد. البته شورا باید آگهی و اخطاریه های مربوطه را قبل از جلسه تحریر ترکه برای ورثه و نمایندگان قانونی آن ها و طلبکاران و بدهکاران متوفی فرستاده باشد و در مهلت قانونی به آن ها ابلاغ شده باشد.
۲۲۷- برای ارائه دادخواست جهت تقسیم ارث پدر به غیر از انحصار وراثت به تحریر ترکه هم نیاز هست؟
خیر. انحصار وراثت کفایت می کند.
۲۲۸- در صورتی که بعد از فوت پدر، فرزندان سهم ارث خود را به مادر خود هبه کرده باشند. آیا یکی از وراث میتواند دادخواست تحریر ترکه و مهر و موم ترکه در زمان حیات مادر را داشته باشد؟
هبه یا بخشش قابل بازگشت است. اگر کسی مالی به دیگری هبه کرد تا زمانی که آن مال به همان صورت موجود هست میتواند از هبه برگردد یا اقدامی کند که به معنی برگشتن (عدول) از هبه باشد. اما در صورتی که هبه به صورت معوض یا صلح معوض انجام شده باشد قابل برگشت نیست.
۲۲۹- اگر انحصار وراثت در شهری انجام شده باشد و یکی از وراث که در شهر دیگری باشد است، چگونه می‌تواند بدون سفر به شهر محل انحصار وراثت از طریق سایت از متن آن مطلع شود؟
با مراجعه به دفترخدمات قضایی الکترونیک و ثبت نام میتواند مطلع شود.
۲۳۰- چگونه می توان از میزان دارایی های منقول و غیرمنقول متوفی مطلع شد؟
دارایی های ثبت شده توسط دادگاه استعلام میشود.
۲۳۱- آیا وارث قبل از حصر وراثت میتوانند روی کاغذ اقرار به نخواستن ارث کنند و ارث خود را به دیگری ببخشند؟
بله، ورثه میت هر زمان قبل از تقسیم ترکه میتوانند ترکه متوفی را رد کنند.
۲۳۲- در صورتی که متوفی، قبل از فوت به صورت شفاهی اقرار به داشتن اموال و یا پول در بانک کرده باشد اما هیچ سند و مدرکی برای آنها وجود نداشته باشد، برای اطمینان از صحت این گفته ها چه کاری می توان انجام داد؟
ابتدا از مراجع ذی ربط استعلام بفرمایید تا صحت حرفای متوفی محرز شود، سپس در صورت صحت از مراجع مورد نظر اقدامات لازم را انجام دهید.
۲۳۳-حضانت چیست؟
حضانت فرزند حق و در عین حال تکلیفی است که قانون برای حفظ و نگهداری کودک به والدین سپرده است.
۲۳۴- مصادیق تغییر حضانت فرزند؟
• اعتیاد زیان‌آور به الکل، مواد مخدر، قمار؛
• اشتهار به فساد اخلاقی و فحشا؛
• ابتلا به بیماری روانی به تشخیص پزشکی قانونی؛
• سوءاستفاده از طفل یا اجبار او به ورود به مشاغل ضداخلاقی مانند فساد، فحشا، تکدی‌گری، قاچاق؛
• تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف
چنانچه مادر در دورانی که حضانت با اوست ازدواج نماید و یا اینکه عدم صلاحیت او را زوج اثبات نماید مواردی که فوق ذکر شد می‌تواند از مصادیق تغییر حضانت باشد البته ممکن است دادگاه بنا به موارد دیگری تشخیص تغییر حضانت فرزند را بدهد مثل عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی دارنده حضانت یا داشتن کار وقت گیر یا سهل انگاری و بی توجهی.
۲۳۵- تکلیف حضانت فرزندی که پدر و مادرش از یکدیگر جدا شده اند با کیست؟
” برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی می کنند ، مادر تا سن هفت سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است . بعد از هفت سالگی در صورت حدوث اختلاف ، حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه می باشد
۲۳۶- سن پایان مدت حضانت فرزند دختر چه سنی و برای پسر چه سنی است؟
بر اساس قوانین و مقررات جاری کشور ، می توان سن بلوغ دختران را نه سال تمام قمری دانست . پس از اینکه دختر به سن نه سال تمام قمری برسد و برای پسران ۱۵سال تمام قمری است که بعد از رسیدن به سن بلوغ خود فرزندان تصمیم میگیرند که در کنار کدام یک از والدین زندگی کنند و دادگاه با در نظر گرفتن نظر فرزندان و مصلحتشان حکم صادر میکند.
۲۳۷- چه فرقی بین حضانت فرزند با ولایت وجود دارد؟
ولایت یا ولی طفل همان پدر و جد پدری می باشد ولی مادر و والدین مادر و خواهر و برادر ولی طفل محسوب نمی شوند.
ولایت شامل امور مالی کودک از قبیل حفظ و نگهداری اموال طفل میباشد. ولایت صرفاً مختص پدر و پدربزرگ پدری می باشد همچنین ولایت قهری است یعنی قابل انتقال به غیر نیست ولی حضانت ممکن است بین پدر یا مادر طفل بر حسب صلاحدید دادگاه به یکی از آنها انتقال داده شود.
۲۳۸- آیا والدین فرزند میتوانند در ازای حضانت طفل مطالبه اجرت و دستمزد از طرف دیگر را بکنند؟
بر اساس قانون هیچ یک از والدین حق ندارند در مدتی که حضانت طفل با اوست از نگهداری فرزند امتناع ورزند و حتی نمی‌توانند مطالبه اجرت و دستمزد از طرف دیگر مطرح نمایند، ولی قابل ذکر است که نفقه فرزند در هر حال با پدر می باشد.
۲۳۹- حضانت کودکان در صورت فوت والدین با چه کسی است؟
زمانی که یکی از والدین فوت کند، طبیعتا حضانت با کسی است که در قید حیات میباشد اما اگر هر دو نفر فوت کند حضانت با جد پدری است و اگر جد پدری فوت کند و وصی معین نکرده باشد حضانت با قیم یا امینی است که از طرف دادگاه معرفی می‌شود و اگر جد پدری کسی را وصی معین کرده باشد وی میتواند بابت حضانت، اجرت خود را از اموال کودک مطالبه کند. لازم به ذکر است که اگر پدر طفل برای طفل وصی معین کند ولی جد پدری زنده باشد وصی نمی تواند حضانت کودک را بر عهده بگیرد چون جد پدری بر وصی ارجح تر می باشد.
۲۴۰- ایا درصورتی که حضانت طفل با مادر باشد دادن نفقه توسط پدر نفی میشود؟
خیر در هرصورت چه حضانت با پدر باشد چه نباشد دادن نفقه فرزند وظیفه پدر است.اگر پدر از دادن نفقه فرزند سرباز زند طبق ماده۶۴۲ قانون مجازات اسلامی به حبس از سه ماه ویک روز تا پنج ماه محکوم خواهد شد.
۲۴۱- حضانت فرزند در صورت ازدواج مادر با چه کسی است؟
اگر فرزند به مادرش نیاز اساسی و مبهم داشته باشد و مادر دارای شایستگی های اخلاقی و روانی و جسمی باشد حضانت فرزند در صورت ازدواج مجدد با مادر خواهد بود و به هیچ وجه نمی‌توان این حق قانونی را از مادر سلب کرد مگر این شرایط نگهداری از فرزند بر خلاف قوانین حضانت باشد.
۲۴۲- اخذ حق خروج از کشور برای افراد ساکن از ایران چگونه است؟
زنانی که با شوهر خود مقیم خارج هستند و زنانی که شوهرخارجی اختیار کرده و به تابعیت ایرانی باقی مانده‌اند از شرط این بند مستثنی می‌باشند.
۲۴۳- آیا صرف درج حق خروج از کشور زن در عقد نامه کافی است؟
صرف درج حق خروج از کشور زن در عقدنامه، مورد قبول اداره گذرنامه نمی باشد و حتما لازم است که طی یک وکالتنامه بلاعزل در یکی از دفاتر اسناد رسمی، این حق توسط زوج به زوجه داده شود.
۲۴۴- نوع وکالتنامه ای که مرد در خصوص حق خروج از کشور به زن میدهد باید چگونه باشد؟
ماده ١٩ قانون گذرنامه نیز بیان نموده است:
“در صورتی که موانع صدور گذرنامه بعد از صدور آن حادث شود یا کسانی که به موجب ماده ۱۸ صدور گذرنامه موکول به اجازه آنان است از اجازه خود عدول کنند از خروج دارنده گذرنامه جلوگیری و گذرنامه تا رفع مانع ضبط خواهد شد
۲۴۵- موارد مربوط به صدور و تمدید گذرنامه برای بانوان؟

اجازه محضری برای بانوان متأهل از سوی همسر
در مورد بانوان مقیم خارج در صورتی که شوهر خارجی اختیار نموده باشد نیازی به اجازه محضری همسر ندارند، همچنین اقامت با گذرنامه ایرانی قابل قبول است.
هم چنین بانوانی که همسر آنها فوت نموده، باید اصل گواهی فوت همسر و یا اصل شناسنامه باطل شده همسر و بانوان مطلقه می بایست اصل طلاق نامه را ارائه نمایند.

۲۴۶- خانم متاهلی که برای خروج از کشور به اجازه همسرش نیاز ضروری دارد ولی به همسرش دسترسی ندارد باید چه کند؟
بانوان در مواقع اضطراری می‌توانند برای خروج از کشور از دادستان اجازه بگیرند که این تشخیص ضرورت بر عهده دادستان است و او باید ظرف مدت ۳ روز به این درخواست پاسخ دهد.
۲۴۷- اذن خروج از کشور زنان قبل از ازدواج بر عهده کیست؟
مطابق با ماده ۱۸ قانون صدور گذرنامه، تمامی دختران زیر ۱۸ سال برای خروج از کشور نیاز به اذن ولی قهری یعنی پدر و در صورت فوت جد پدری دارند.
۲۴۸- اگر زنی قبل از ازدواج بارعایت شرایط قانونی موفق به اخذ گذرنامه شود پس از ازدواج تکلیف خروج از کشور او چیست؟
اگر زنی قبل از ازدواج با رعایت شرایط قانونی، موفق به اخذ گذرنامه شود، پس از ازدواج تا پایان مهلت اعتبار گذرنامه می‌تواند از کشور خارج شود. اما برای تمدید گذرنامه نیازمند اذن شوهر خواهد بود.
۲۴۹- چه کسانی برای خروج از کشور نیاز به اذن پدر دارند؟
فرزندانی که همچنان به سن رشد نرسیده اند و طبق قوانین جامعه به عنوان افرادی که عاقل و بالغ نیستند شناخته نمی شوند برای خروج از کشور نیاز به اذن پدر دارند. بنابراین تفاوتی ندارد که فرزند شما دختر است یا پسر!
۲۵۰- آیا افراد مجرد۱۸ساله همبرای خروج از کشور نیاز به اجازه پدر دارند؟
خیر فرزنذانی که به ۱۸سالگی میرسند نیازی به اجازه پدر برای خروج از کشور ندارند. امروزه شرط اصلی خروج از کشور برای دخترانی که به عقد دیگری در نیامده اند اجازه پدر نیست.
۲۵۱- حق خروج از کشور فرزند زیر ۱۸سال که پدر و مادرش جدا شده اند با کیست؟
در این موارد قانون مشخص کرده است که هر کدام از طرفین که حضانت طفل را دارد بدون اجازه طرف مقابل نمی تواند حتی نسبت به خروج فرزند از آن شهر نیز اقدام نماید چه برسد به اینکه وی را از کشور خارج کند با این تفاوت که در این خصوص نیاز به اخذ دستور موقت از دادگاه می باشد تا نسبت به ممنوع الخروجی اقدام نماید.
۲۵۲- اجرت المثل چیست؟
بر اساس یک مبنای کلی عمل انسان محترم و مستحق اجرت است و نیز کسی که کاری را انجام میدهد مستحق اجرت است مگر اینکه قصد تبرع داشته باشد.
۲۵۳- اجرت المثل ایام زوجیت چیست؟
حق الزحمه کارهایی که زن در خانه شوهر انجام میدهد اما موظف به انجام آن نیست.
۲۵۴- اجرت المثل برچند نوع است؟
انواع اجرت المثل بر اساس منشا و دلیلی که تعیین می شوند ، به دو نوع : اجرت المثل منفعت ناشی از کار و اجرت المثل منفعت ناشی از مال تقسیم می شوند.
۲۵۵- تفاوت طلاق بائن و طلاق رجعی چیست؟
در طلاق بائن مرد حق رجوع ندارد.
در طلاق رجعی مرد میتواند در ایام عده رجوع کند و نیازی به صیغه جدا نیست.
۲۵۶- درچه مواقعی طلاق بائن است؟
۱. طلاقی که قبل از نزدیکی
۲.طلاق یائسته
۳.طلاق خلع و مبارات مادام که زن به عوض رجوع نکرده باشد.
۴.طلاقی که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید اعم ازینکه وصلت درنتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید.
۲۵۷- تفاوت طلاق خلع با طلاق مبارات درچیست؟
در طلاق خلع زن نسبت به مرد کراهت دارد و در عوض رد مالی طلاق میگیرد.
در طلاق مبارات هردوی طرفین از هم کراهت دارند و از هم جدا میشوند ولی در اینصورت عوض نباید زائد برمیزان مهر باشد.
۲۵۸- ارکان طلاق کدام اند؟

طلاق دهنده و مطلق(مرد)
طلاق داده شده و مطلقه(زن)
اشهاد(شاهد بودن دو مرد عادل)

۲۵۹- طلاق دهنده باید دارای چه شرایطی باشد؟
عاقل باشد بالغ باشد مختار باشد دارای قصد باشد.
۲۶۰- انواع طلاق بر اساس درخواست کننده طلاق چیست ؟
انواع طلاق بر اساس درخواست کننده طلاق عبارت است از طلاق از طرف مرد و طلاق از طرف زن و طلاق توافقی که هرکدام از آن ها در متن مقاله توضیح داده شده است .
۲۶۱- رجوع از طلاق دارای چه آثاری است؟
رجوع دقیقا مثل ازدواج دوباره است و تمام حقوق و تکالیف زن و شوهر را به قبل از زمان طلاق باز می گرداند. لذا حقوقی مثل نفقه، مهریه، اجرت المثل و… که قبل از ازدواج نیز برای زن وجود داشت دوباره برقرار می گردد و مرد موظف به رعایت تمام این حقوق می باشد. در واقع وقتی رجوع انجام می شود گویی هیچ اتفاقی صورت نگرفته و کما فی السابق زندگی مشترک جریان دارد.
۲۶۲- حقوق و تکالیف مرد در زمان عده رجعیه چیست؟
مرد باید در زمان عده به انجام برخی تکالیف خود همچنان ادامه دهد. نفقه زن و نفقه فرزندان در این دوره زمانی به طور کامل و کما فی السابق باید پرداخت شود. در صورتی که مرد نفقه را پرداخت نکند طبق قانون مرتکب جرم ترک انفاق شده و به حبس و جزای نقدی محکوم خواهد شد.
۲۶۳- شروط ضمن عقد چیست؟
هنگامی که بین دو طرف یک معامله قراردادی بسته میشود افردا میتوانند علاوه برتعهداتی که قانونا با امضای قرارداد به عهده ی ان ها گذاشته میشود شراطی را به عقد اضافه کنند که دو طرف ملتزم به رفتار براساس آن هم باشند.این عقود درصورتی صحیح است که مخالفتی با اصل قرارداد نداشته باشد.
۲۶۴- شروط پیش فرض که در عقدنامه نوشته شده هستند را بگویید؟

استنکاف شوهر از دادن نفقه به مدت ۶ماه و عدم امکان الزام او به تادیه نفقه
سوء رفتار زوج به حد غیر قابل قبول برای زوجه
ابتلای زوج به امراض صعب العلاج بطوری که دوام زندگی زناشویی برای زوجه خطر داشته باشد.
عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال زوج به شغل منافی با شان و مصالح خانوادگی زوجه
جنون زوج درمواردی که فسخ نکاح شرعا ممکن نباشد.
محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات ۵سال حبس یا بیشتر
ابتلا زوج به هرگونه اعتیاد مضر(به تشخیص دادگاه)
زوج زندگی خانوادگی را بدون عذر موجه ترک کند.
درصورتی که پس از گذشت۵سال بدلیل عقیم بودن زوج نتوانند صاحب فرزند شوند.
درصورتی که زوج مفقود الاثر شود و ظرف ۶ماه پس از مراجعه به دادگاه پیدا نشود.
زوج همسر دیگری بدون رضایت زوجه اختیار کند.
محکومیت قطعی زوج در اثر ارتکاب جرم.

۲۶۵- درصورتی که فقط زوج یا فقط زوجه شروط ضمن عقد را امضا کنند تکلیف چیست؟
شروط باطل هستند زیرا این شروط زمانی مورد قبول هستند که به امضای دوطرف قرارداد برسند.
۲۶۶- شروط ضمن عقد تکمیلی در زمان عقد چه می باشد؟

وکالت در طلاق
حق ادامه تحصیل
حق اشتغال
حق خروج ازکشور
حق انتخاب محل زندگی
حق حضانت فرزندان
حق تصنیف اموال

۲۶۷- آیا میشود تمامی شروطی که در ضمن عقد گذاشته شده را تغییر داد؟ یا بعد از عقد این شروط را اضافه کرد؟
بله بعد از غقد ازدواج با مراجعه به دفتر اسناد رسمی میتوانید تمامی شروط را بصورت رسمی تغییر دهید.
۲۶۸- زوجه به دادگاه مراجعه میکند ومیخواهد از زوج شکایت کند به این دلیل که زوج به او گفته است حق طلاق ندارد درصورتی که درشروط ضمن عقد وکالت در طلاق داده شده بود حال باید چه کرد؟
زوجه می بایست در شروط ضمن عقد ذکر میکرد که حق وکالت در طلاق بلاعزل باشد حال که این حق بلاعزل نبوده زوج توانسته زوجه را ازین حق وکالت عزل کند.پس زوج مقصر نیست.
۲۶۹- در چه صورت شرط تصنیف دارایی اجرا نمیشود؟
هرگاه طلاق به درخواست زوجه باشد یا توافقی باشد یا طلاق ناشی از تخلف زوجه از وظایفش باشد این شرط اجرا نمیشود.
۲۷۰- درچه صورت شرط وکالت در طلاق از اعتبار کافی برای اجرایی شدن برخوردار است؟

بلاعزل باشد
حق توکیل به غیر
حق اسقاط در تجدید نظر خواهی و فرجام خواهی

۲۷۱- نفقه چیست و به چه کسانی تعلق می گیرد؟
نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غـذا، اثاث منزل، هزینههای درمانی و بهداشتی و نیز خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض که شوهر مکلف است همه آنها را متناسب با وضعیت خانوادگی و اجتماعی زن فراهم کرده و در اختیار او قرار دهد. تنها در ازدواج دایم نفقه زن بر عهده شوهر است اما در نکاح منقطع، شوهر ملزم به پرداخت نفقه نیست؛ مگر اینکه در عقد شرط شده باشد. زن هنگامی میتواند نفقه مطالبه کند که از شوهر خود تمکین کرده باشد.
۲۷۲- آیا در صورتی که حضور زن در خانه مشترک متضمن بیم بدنی،مالی یا…باشد و دادگاه به زن اجازه زندگی در مکانی امن بدهد آیا مرد از دادن نفقه معاف میشود؟
خیر، شوهر مکلف به پرداخت نفقه زن میباشد.
۲۷۳- اگر زن شخصا درآمد مستقلی داشته باشد آیا مرد از دادن نفقه معاف میشود؟
خیر،مرد موظف به پرداخت نفقه میباشد.
۲۷۴- درصورت خودداری مرد از دادن نفقه ضمانت اجرای آن چیست؟
دو نوع ضمانت اجرا وجود دارد. ضمانت اجرا حقوقی و ضمانت اجرای جزایی
ضمانت اجرای حقوقی: هرگاه با وجود تمکین زن، شوهر از پرداخت نفقـه خودداری کند، زن میتواند با طرح دعوی حقوقی، محکومیت او را به پرداخت نفقه از دادگاه بخواهد؛ در این صورت، دادگاه حکم به پرداخت نفقه خواهد داد. اگر دادگاه حکم به پرداخت نفقه صادر کند و مرد واقعًا از پرداخت آن ناتوان باشد، زن این حق را دارد که در صورت تمایل، تقاضای طالق کند.نکته دوم، ضمانت اجرای جزایی است.
ضمانت اجرای جزایی: از آنجایی که نپرداختن نفقه در قانون ایران، جرم محسوب میشود، زن میتواند با مراجعه به دادسرای عمومی، تعقیب جزایی شوهر را بخواهد که در این صورت با اثبات عدم پرداخت نفقه، مرد عالوه بر پرداخت نفقه به مجازات مقرر در قانون نیز محکوم خواهد شد.
۲۷۵- آیا زن میتواند علاوه بر مطالبه نفقه حال،نفقه ایام گذشته را هم مطالبه کند؟
زن میتواند نفقه ایام گذشته خود را نیز مطالبه کند؛ این در حالی است که در مورد فرزندان مشترک، الزام مرد به پرداخت نفقه از تاریخ تقدیم دادخواست امکانپذیر است؛ به این معنا که فرزندان نمیتوانند مدعی عدم پرداخت نفقه در گذشته شوند.همچنین قانون، حقوقی را برای زنانی که همسرانشان فوت میکنند، در نظر گرفته است. تا سال ۱۳۸۱ هرگاه عقد ازدواج به دلیل فوت شوهر منحل میشد، در عین حال که زن مکلف بود )۴ ماه و ۱۰ روز( عّده نگاه دارد و نمیتوانست نفقه مطالبه کند اما با اصالح ماده ۱۱۱۰ قانون مدنی، زن میتواند در ایام عّده، نفقه خود را مطالبه کند.
۲۷۶- نفقه فرزند برعهده کیست؟
بر اساس ماده ۱۹۹۹ قانون مدنی،فقه فرزندان به ترتیب ابتدا بر عهده پدر، دوم پدربزرگ پدری، سوم مادر، چهارم مادربزرگ پدری، مادربزرگ مادری و پدربزرگ مادری خواهد بود. در قانون پیشبینی شده است که اگر پدری با داشتن امکانات مالی از پرداخت نفقه فرزندانش خودداری کند، این مساله بار کیفری دارد و فرزندان یا فردی که مسئولیت سرپرستی و نگهداری فرزندان را بر عهده دارد، میتواند علیه او در این خصوص به دادگاه شکایت کند. اگر پدر دارای اموالی باشد، اما از پرداخت نفقه به فرزندان خود امتناع کند، آنها میتوانند با ارایه دادخواست به دادگاه و دریافت رای قطعی به میزان نفقه تعیینشده، اموال و دارایی پدر را به نفع خود توقیف کنند.
۲۷۷- فرزند تا چه زمانى مستحق دریافت نفقه است؟
در شرع و قانون سن معینى براى نفقه فرزندان در نظر گرفته نشده است و عرفًا مادام که اوالد داراى شغل و درآمد مشخصی نباشند، پدر نسبت به پرداخت نفقه مسئولیت دارد. یکی از نکاتی که در این زمینه در جامعه میتوان مشاهده کرد، این است که تا زمانى که فرزند دختر، همسر انتخاب نکرده است یا فرزند پسر مشغول تحصیل باشد، به کارمندان حق اولاد پرداخت میشود.
۲۷۸- اگر پدر و مادرى از یکدیگر جدا شده باشند وحضانت فرزندان به مادر واگذار شده باشد و پدر در صورتجلسه طالق، منزل مسکونىش را به مادر و فرزندان انتقال دهد آیاباز هم پدر مکلف به پرداخت نفقه است؟
در پاسخ به این پرسش باید گفت که اوال نفقه تنها شامل مسکن نمىشود بلکه غذا، اثاث منزل، هزینههای درمان، لباس و … نیز نفقه محسوب مىشود. ثانیًا پرداخت نفقه تکلیف قانونى پدر است و مادر والیتى بر فرزندان ندارد و موضوع حضانت و
سرپرستى، موضوعى جدا از والیت است.
۲۷۹- نحوه محاسبه نفقه فرزند چگونه است ؟
کارشناسی که مسئول رسیدگی به پرونده نفقه فرزند و تعیین آن است، معموال مبلغ نفقه را با توجه به وضعیت اجتماعی و نیازهای فرزند مشخص میکند.
۲۸۰- پدر تا چه زمانی مکلف به پرداخت نفقه دختر یا پسرش میباشد؟
پسران تا ۱۸ سالگی و تا زمانی که در خانه پدر خود تحصیل میکنند، حتی در صورت جدا نشدن پدر و مادر از هم میتوانند دادخواست نفقه فرزند ارایه کنند؛ اما پس از ۱۸ سالگی و با اتمام تحصیل، دیگر پدر وظیفهای برای پرداخت نفقه او نخواهد داشت. دختران تا زمان ازدواج میتوانند تقاضای نفقه گذشته داشته باشند، اما اگر دختری ازدواج کند و پس از آن طالق بگیرد دادگاه دیگر به شکایت او برای نفقه گذشته رای مثبت نمیدهد.
۲۸۱- در چه مواردی اجازه پدر برای ازدواج دختر لازم است ؟
در صورتی که دختر باکره باشد برای ازدواج موقت و یا دائم نیازمند اجازه پدر است .
نکته : اگر دختر باکره ازدواج کند و بعد از ازدواج باکره بماند و طلاق بگیرد برای ازدواج مجدد نیز نیازمند اجازه پدر است .
۲۸۲- قابل رجوع بودن اذن پدر برای ازدواج دختر یعنی چه؟
اجازه پدر یا جد پدری برای ازدواج دختر قابل رجوع است به این گونه که آنها می توانند امری که به آن اذن و اجازه داده‌اند را تغییر دهند و اگر دختر بدون اذن آنها ازدواج کند عقد وی غیر نافذ است .
نکته: اذن ازدواج به شخص دیگری ، واگذار نمی شود برای مثال پدر دختر ، نمی تواند اجازه ازدواج را به برادرش واگذار کند .
۲۸۳- آیا درامر ازدواج اخذ گواهی رشد الزامی است ؟
اذن ازدواج به شخص دیگری ، واگذار نمی شود برای مثال پدر دختر ، نمی تواند اجازه ازدواج را به برادرش واگذار کند .
۲۸۴- تفاوت اذن و اجازه چیست؟
اذن قبل انجام یک عمل صادر می شود و اجازه بعد از انجام عمل. برای مثال تا وقتی پدر اذن به ازدواج دختر خود ندهد عملی محقق نمی شود .
همچنین اگر کسی بدون اطلاع مالک یک باغ از آن استفاده نماید در صورتی که مالک اعمال و اقدامات فرد را تنفیذ و اجازه دهد اثر قانونی برآن وجود نخواهد داشت.
قابلیت رجوع و باز پس گیری در اذن وجود دارد ولی در اجازه امکان پذیر نیست.
۲۸۵- آیا امکان افزایش یا کاهش مهریه بعد از وقوع عقد وجود دارد؟
میزان مهریه همان اظهار اولیه در حین عقد رسمی نکاح است.
هر گونه تغییر مهریه اعم از افزایش یا کاهش در سند ازدواج منع شده است و مهریه تعیین شده در سند ازدواج مهریه شرعی است و غیرقابل تغییر و در خصوص افزایش مهریه نیز بعد از عقد ازدواج منع قانونی وجود دارد اما زوجین می توانند در قالب سایر اسناد تعهدآور مالی یا عقود حقوقی مهریه را توافقی میان خود افزایش دهند.
در خصوص کاهش نیز زن می تواند با حضور در دفاتر اسناد رسمی نسبت به ابراء بخشی از مهریه یا تمام آن اقدام کند اما دفاتر اسناد رسمی بخاطر مشکلاتی که ممکن است بعدها از بابت ابراء مهریه زن گریبان گیرشان شود، از تنظیم چنین سندی سرباز می زنند و به زن پیشنهاد می دهند در قالب سندی اقرار کند که مهریه خود را گرفته است که عملاً فرقی با ابراء مهریه ندارد و نتیجه یکسان است.
۲۸۶- اگر زن ناشزه باشد (تمکین نکند چه عام چه خاص) می تولند درخواست طلاق کند؟
باید بین موردی که زن با دلیل موجهی تمکین نمی‌کند یا اینکه بدون هیچ مانع قانونی از تمکین در برابر شوهر امتناع کرده و قصد طلاق گرفتن دارد تفاوت قایل شویم.
تمکین از شوهر امری مطلق و همیشگی نیست ؛ چرا که در قانون مواردی هم مورد پیش بینی قرار گرفته است که در صورت وجود آنها ، زن اجازه دارد که به حکم قانون از تمکین در برابر شوهر خودداری کند . عذر موجه عدم تمکین زن از شوهر را می توان شامل مواردی همچون ابتلای شوهر به بیماری های جنسی و مقاربتی ، عذر شرعی و یا وجود بیماری زن برای تمکین خاص و همچنین ایجاد ضرر جسمی ، مالی یا شرافتی برای زن در صورتی که با شوهر در یک منزل زندگی کند دانست .
اما اگر عدم تمکین صرفا از روی لجبازی باشد و زن دلیل موجهی برای عدم تمکین خود نداشته باشد، دادگاه حکم بر طلاق زن صادر نمی‌کند. زن برای طلاق گرفتن باید از طریق طلاق توافقی یا طلاق خلع اقدام کند. در این شرایط باید رضایت شوهر را برای طلاق گرفتن به دست بیاورد. ولی هیچ‌گونه مجازاتی برای عدم تمکین زن در نظر گرفته نمی‌شود.
زن همواره برای اینکه بتواند از شوهر خود طلاق بگیرد باید دلیل موجهی به دادگاه ارائه کند. مانند اینکه مرد نفقه نپردازد. زندگی مشترک با همسر خود را ترک کرده و غایب شده باشد. از شروط دوازده‌گانه ضمن عقد ازدواج تخطی کرده یا اینکه زن به موجب شرط ضمن عقد، حق طلاق به دست آورده باشد.
۲۸۷- حضانت فرزندان در زمان قهر با چه کسی است؟
با توجه به مقررات قانونی ، در می یابیم که قانونگذار برای حضانت فرزندان یک قاعده کلی تعیین کرده است .
بر این اساس ، حضانت فرزند دختر تا سن هفت سالگی بر عهده مادر است . از سن هفت سالگی تا سن نه سالگی که سم بلوغ دختران است ، حضانت بر عهده پدر قرار می گیرد . بعد از سن نه سالگی ، چون دختر به سن بلوغ رسیده است ، از حضانت خارج می شود و خودش باید تصمیم بگیرد که می خواهد با کدامیک از والدینش زندگی کند .
حضانت فرزند پسر هم تا سن هفت سالگی بر عهده مادر است ، بعد از آن تا سن پانزده سالگی یعنی سن بلوغ بر عهده پدر خواهد بود . بعد از آن خودش باید تصمیم بگیرد که می خواهد با کدامیک از والدینش زندگی کند .
۲۸۸- شرایط تعلق گرفتن نصف اموال مرد به زن پس از طلاق چیست؟
چنانچه ضمن عقد نکاح شرط تنصیف دارایی شود و طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه، تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتار او نباشد، زوج مکلف است تا نصف دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی با زوجه به دست آورده یا معادل آن را، بصورت بلاعوض به زوجه منتقل نماید.
۲۸۹- معیار تقسیم اموال زن و مرد در زندگی مشترک چیست؟
در ماده ۶۳ قانون اجرای احکام مدنی مصوب ۱۳۵۶ راه حل متعادل شده‌ای را پذیرفته است و اموال منقول(یعنی اموالی بغیر از ملک و زمین و آپارتمان و … که به زمین متصلند) را به سه دسته تقسیم می‌کند:

اموالی که عادتا مورد استفاده‌ اختصاصی زن می‌باشد: این دسته از اموال متعلق به زن است.
اموالی که معمولا مورد استفاده‌ی اختصاصی مرد می‌باشد: این دسته از اموال متعلق به مرد است.
اموالی که مورد استفاده ی مشترک آنها می‌باشد: در این اموال زن و شوهر شریک می‌باشند.

با اینحال اگر زن و شوهر بخواهند که نظام تنصیف اموال در روابط مالی آنها وجود داشته باشد و هرآنچیزی که به دست می‌آورند به هر دوی آنها تعلق داشته باشد، می‌‌توانند با یکدیگر توافق کنند.
به موجب ماده ۱۱۱۹ قانون مدنی طرفین عقد ازدواج می‌توانند هر شرطی که مخالف اثر اصلی عقد یعنی زوجیت و روابط زناشویی نباشد را درعقدنامه قید کنند.