وکیل معاضدتی و تسخیری

وکیل تسخیری و معاضدتی چیست؟

وکیل تسخیری، وکیلی است که مخصوص دعاوی کیفری می باشد. قانونگذار، برای ایجاد شرایط تساوی میان طرفین دعوا و دفاع از حقوق متهم و بزه دیده، تمهیداتی اندیشیده است که حتی در صورت عدم تمکن مالی، طرفین در دعاوی کیفری، از حق داشتن وکیل، محروم نمانند.

وکیل معاضدتی با توجه به مواد ٢۴،٢۵،٣١ قانون وکالت مصوب ١٣۵١/١١/٢۵ و اصلاحات و الحاقات بعدی آن و مقررات فصل دوم از نظام نامه قانون وکالت مصوب ١٣١۶/٠٣/١٩ و آیین نامه اجرایی ماده ١٠ صندوق حمایت از وکلا مصوب ١٣٧۴/٠۴/١١ ریاست قوه قضاییه و سایر مقررات مربوط به معاضدت قضایی و ماده ٣٢ قانون اصلاح پاره ای از قوانین دادگستری مصوب ١٣۵۶ کانون های وکلای دادگستری و هیات اجرایی ماده ٢ آیین نامه اجرایی ماده ١٨٧ برنامه سوم توسعه مکلف به تامین وکیل معاضدتی برای اشخاص بی بضاعت یا کسانی می باشند که قادر به تادیه حق الوکاله در موقع انتخاب وکیل نمی باشند. پس می توان از این مورد مذکور نتیجه گرفت که کسانیکه توان پرداخت حق الوکاله وکیل را ندارند می توانند از کانون وکلا تقاضای در اختیار گرفتن وکیل معاضدتی نمایند. در حقیقت اخذ وکیل معاضدتی برای اشخاص کم بضاعت بدون پرداخت هیچ هزینه ای انجام خواهد گرفت. البته باید به یاد داشت که اگر حکم به نفع موکل وی صادر شود و حکمی که از طرف دادگاه صادر شده، قابل وصول و دریافت باشد در اینجا حق الوکاله دریافت خواهد شد البته در بسیاری از موارد، میزان حق‌الوکاله وکیل معاضدتی اندک و بسیار کمتر از حق‌الوکاله های متعارف در آن پرونده است.

تفاوت وکیل تسخیری و وکیل معاضدتی در چیست؟

۱ . وکالت معاضدتی در امور حقوقی است ولی وکیل تسخیری مختص امور کیفری میباشد.

۲ . وکیل تسخیری مربوط به متهم در پرونده کیفری است و به ایشان تعلق می گیرد ولی وکیل معاضدتی را اصولا خواهان پرونده ها درخواست می کنند. هر چند که این حق برای خوانده پرونده های حقوقی وکالت معاضدتی نیز وجود دارد.

۳ . وکیل تسخیری توسط دادگاه و قاضی رسیدگی کننده به پرونده مورد تقاضا قرار گرفته و توسط مکانیزم مشخص کانون وکلا انتخاب می شود. اما وکیل معاضدتی توسط کانون وکلا و مرکز مشاوران .

۴ . در پرونده های تسخیری دادگاه به اینکه متهم شانسی دارد یا ندارد و یا نتیجه چه خواهد بود وارد نمی شود و اقدام به گرفتن وکیل برای ایشان می نماید. اما در معاضدتی اگر برای کانون وکلا و مرکز مشاوران روشن شود که حضور وکیل در پیشرفت پرونده تاثیری ندارد این نهاد ها به تقاضای خواهان وکیل معاضدتی پاسخ منفی می دهند.

نکته: احراز بی گناهی یا گناهکار بودن متهم برای تعیین وکیل تسخیری فاقد محمل است. در هر صورت برای متهم واجد شرایط وکیل تسخیری معین میگردد. مانند وکیل تسخیری در جرایم مربوط به مواد مخدر.

همانگونه که توضیح داده شد وکلای معاضدتی به صورت کاملا رایگان وارد پرونده می شوند. و هیچ حق الوکاله ای را از موکل دریافت نمی کنند. اما اگر در نهایت پرونده به نفع موکل ایشان خاتمه یابد, دادگاه طرف دیگر دعوا را به پرداخت هزینه های وکیل معاضدتی محکوم می نماید. پس در این حالت وکیل معاضدتی مستحق دریافت حق الوکاله می گردد و آن را دریافت می نماید. اگر به وکیل تسخیری حق الوکاله ای از جانب دولت تعلق بگیرد مستحق دریافت می باشد و در غیر این صورت خیر.

نکته: وکیل معاضدتی پس از دریافت حق الوکاله می بایست ۲۰ درصد آن را به عنوان سهم کانون وکلا به ایشان بپردازد.

شرایط بهره مندی از وکیل تسخیری

موضوع استفاده از وکیل تسخیری در ماده ۱۸۶ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال ۱۳۷۸ توضیح داده شده است و شرایط آن عبارت است از:

۱ . متهم توان مالی برای گرفتن وکیل را نداشته باشد.

۲ . جرائم بر حسب قانون مجازات, مجازاتی همچون قصاص، اعدام، رجم تحت عنوان سلب حیات، حبس ابد، قطع عضو یا جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی با میزان نصف دیه کامل یا بیشتر، جرایم موجب مجازات تعزیری درجه سه و بالاتر باشد.

با بیان این نکته که اگر وکیل تسخیری تعیین شده از جانب دادگاه تقاضای حق الوکاله نماید, چه تصمیمی اتخاذ می شود باید گفت با محاسبه مبلغ حق الوکاله به گونه ای که بیش از تعرفه مجاز نباشد از محل بودجه دادگستری پرداخت می شود. و متهم چه بخواهد چه نخواهد برای ایشان وکیل تعیین می شود.

نکته: در صورت امتناع موکل از داشتن وکیل در پرونده های منافی عفت فارغ از اینکه چه مجازاتی در پی خواهد داشت این وظیفه از دادگاه سلب می شود.

بیشتربدانیم: نیاز به وکیل

حوزه اختیارات وکیل تسخیری

همانطور که می دانیم زمانی که افراد به فردی وکالت می دهند برای انجام امور قضایی یعنی به ایشان حق هر گونه اقدام و انجام عمل را در این حیطه اعطا کرده اند. حال در گرفتن وکیل تسخیری نیز شرایط به همین گونه می باشد. اگر چه وکیل تسخیری توسط دادگاه انتخاب می شود اما باز هم ایشان مطابق با تعریف ارائه شده قادر به انجام فعالیت در تمام امور مربوط به پرونده به صورت تام می باشد.

مجموعه دفتر وکالت حق گرا

همانطور که در مقالات مختلف این سایت مشاهده می شود با استفاده از کلمات مندرج در قراردادها می توان برخی حقوق را ابطال و یا از ابطال آن جلوگیری نمود لذا پیشنهاد می گردد در کلیه اموری که می تواند مشکلات حقوقی ایجاد نماید حتما از مشاوره یک وکیل استفاده نمایید بدین ترتیب در صورتی که با مشکل خانوادگی و طلاق دارید و یا واخواست چک و سفته و درگیریهای ناشی از عدم پرداخت سفته و یا موضوعات مختلف حقوقی ، مالی مواجه هستید با تماس و یا  مراجعه به یکی از نزدیکترین  دفتر وکالت حقوقی حق گرا در شمال ، دفتر وکالت شرق و یا دفتر وکالت حقوقی شعبه غرب  تهران ، پیگیری موضوع را به وکلای با تجربه ما بسپارید. لازم به ذکر است کلیه وکلا موظفند

بیشتر بدانیم : آشنایی با حقوق شاکی و متهم

وکیل تسخیری بر اساس حق داشتن وکیل، از حقوق اساسی هر انسانی است که در اصل ۳۵ قانون اساسی به آن، تصریح شده است. وکالت در دادگاه ها، نیز شامل تمامی اختیارات راجع به امر دادرسی می باشد، مگر در موردی که موکل، برخی اختیارات را از وکیل خود، سلب نماید. در صورتی که متهم، در برخی از دعاوی کیفری، اقدام به معرفی وکیل نکند، دادگاه رسیدگی کننده به پرونده، برای وی، وکیل تسخیری، تعیین می نماید. قوانین مربوط به وکیل تسخیری و شرایط گرفتن آن، در قانون، تصریح شده است. وکیل تسخیری، وکیلی است که مخصوص دعاوی کیفری می باشد. قانونگذار، برای ایجاد شرایط تساوی میان طرفین دعوا و دفاع از حقوق متهم و بزه دیده، تمهیداتی اندیشیده است که حتی در صورت عدم تمکن مالی، طرفین در دعاوی کیفری، از حق داشتن وکیل، محروم نمانند. لذا، بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری، متهم و بزه دیده می توانند، در صورت عدم تمکن مالی، از دادگاه، تقاضای وکیل نمایند. دادگاه رسیدگی کننده نیز در صورت احراز این موضوع، برای متقاضی، نصب وکیل تسخیری خواهد نمود. لازم به ذکر است، در برخی جرایم و شرایط، دادگاه بدون درخواست متهم، برای وی، نصب وکیل می نماید. پس وکالت تسخیری به دو صورت است :

حالات مختلف گرفتن وکیل تسخیری

١- حالت اول در شرایط گرفتن وکیل تسخیری، زمانی است که متهم از تمکن مالی، برای اخذ وکیل، برخوردار نباشد که در این صورت می تواند تا پایان اولین جلسه رسیدگی، از دادگاه رسیدگی کننده، تقاضای وکیل تسخیری نماید و دادگاه نیز در صورت احراز این موضوع، برای او وکیل تسخیری، انتخاب خواهد نمود.

٢- حالت دوم، در شرایط گرفتن وکیل تسخیری، زمانی است که دادگاه، در صورت وکیل نداشتن متهم، حتی بدون درخواست وی نیز برای او، نصب وکیل تسخیری می نماید، این مورد در برخی جرایم و شرایط، جاری می باشد. الف)در صورتیکه، جرم مورد رسیدگی در دادگاه کیفری یک، شامل جرائم موجب مجازات سلب حیات، حبس ابد و قطع عضو، جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی با یک سوم دیه کامل یا بیش از آن و جرائم موجب مجازات تعزیری درجه چهار و بالاتر باشد.

ب)در جرائم اطفال و نوجوانان که صلاحیت رسیدگی به آن، در دادگاه کیفری یک بوده یا مستلزم پرداخت دیه یا ارش بیش از خمس دیه کامل بوده و یا جرائم تعزیری درجه شش و بالاتر باشد و دادسرا یا دادگاه اطفال و نوجوانان، از ولی یا سرپرست قانونی وی درخواست نصب وکیل نموده و او از تعیین وکیل، استنکاف کرده یا وکیل در جلسه دادرسی، حاضر نشود. ج)جرائمی که مجازات آن، سلب حیات یا حبس ابد باشد و متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی، اقدام به معرفی وکیل نکند . تفاوت وکیل تسخیری و معاضدتی در حق‌الوکاله ١) حق‌الوکاله وکیل تسخیری از بودجه دادگستری تأمین شده و کاربران نیازی به پرداخت هیچ هزینه‌ای بابت آن نخواهند داشت. حق‌الوکاله وکیل معاضدتی به دو صورت محاسبه می‌شود. در صورت مالی بودن پرونده حقوقی این حق در صورت موفقیت آمیز بودن پرونده از درآمدهای موکل اخذ خواهد شد و در غیر این صورت از جانب کانون وکلا تأمین می‌شود.

٢)تفاوت وکیل تسخیری و معاضدتی در نوع پرونده مهم‌ترین تفاوت و عمده‌ترین تفاوت میان وکیل معاضدتی و وکیل تسخیری در نوع پرونده‌هایی است که به آنها ارجاع داده می‌شود. وکیل معاضدتی در پرونده‌های حقوقی و وکیل تسخیری در پرونده‌های کیفری برای دفاع از حق متهم وارد دادگاه می‌شوند.

٣)تفاوت وکیل تسخیری و معاضدتی در مرجع اخذ آنها وکیل معاضدتی با درخواست فرد به کانون وکلا به اجرا درمی‌آید؛ اما وکیل تسخیری توسط دادگاه برای پرونده‌های کیفری اخذ خواهد شد.

۴) اجباری بودن وکیل تسخیری گاها به دلیل پیچیدگی‌های زیادی که در برخی پرونده‌های کیفری وجود دارد، به دلیل عدم اطلاع متهم از قوانین و تلف نشدن وقت دادگاه، قاضی حضور وکیل تسخیری را در پرونده اجباری می‌نماید. این اجبار مخصوصاً در پرونده‌هایی با مجازات‌های سنگین حتمی خواهد بود.

بیشتر بدانیم : حدود اختیارات وکیل

حق الوکاله وکیل تسخیری

در بخش های قبل، ابتدا وکیل تسخیری را تعریف نموده و در ادامه، شرایط گرفتن وکیل تسخیری را بررسی نمودیم. سوالی که در این بخش، مطرح می شود آن است که وکیل تسخیری از چه میزان حق الوکاله، برخوردار می باشد. در این بخش به بررسی این مورد خواهیم پرداخت.

همانطور که در بخش قبلی بیان نمودیم. متهم می‌ تواند تا پایان اولین جلسه رسیدگی از دادگاه، تقاضای وکیل تسخیری نماید و دادگاه نیز در صورت احراز عدم تمکن متقاضی، از بین وکلای حوزه قضائی یا نزدیکترین حوزه قضائی، برای متهم، وکیل تعیین می نماید. در این مورد، اگر وکیل، درخواست حق‌ ‏الوکاله نماید، دادگاه بر اساس اقدامات انجام شده، برای او، حق الوکاله تعیین می نماید که این مقدار، نباید از تعرفه قانونی، تجاوز نماید. این مبلغ نیز از محل اعتبارات قوه قضائیه، پرداخت خواهد شد.

نمونه متن درخواست وکیل تسخیری

ریاست محترم شعبه … مجتمع قضایی …

با سلام

احتراما، اینجانب … متهم / شاکی پرونده کلاسه … به استحضار می رساند، اینجانب از توانایی مالی لازم برای تعیین و معرفی وکیل، برخوردار نمی باشم. لذا، درخواست تعیین وکیل تسخیری، با استناد به ماده ۳۴۷ قانون آیین دادرسی کیفری، مورد استدعا است.

برای دریافت بقیه متن با دفتر تما بگیرید تا از طریق نرم افزارهای ایتا و واتساپ برای شما ارسال شود.

جمع‌ بندی در این مقاله به بررسی تفاوت‌های میان وکیل تسخیری و وکیل معاضدتی پرداختیم و شرایط استفاده از آنها را نیز برای کاربران تبیین نمودیم. آشنایی با این حقوق قانونی و حق شهروندی باعث می‌شود تا در زمان‌های مقتضی آنها بتوانند درست تصمیم بگیرند. هر دو نوع وکیل تسخیری و معاضدتی از میان بهترین وکلای دادگستری انتخاب می‌شود و آنها با همه توان خود برای خروج متهم از پرونده مذکور تلاش خواهند کرد. از این رو تنها به دلیل عدم پرداخت حقوق نباید نگران کم کاری از جانب آنها باشید.