نمونه دادخواست ثبت ازدواج موقت

بیشتر بدانیم : سوالات مرتبط با عقد موقت

دعوای اثبات زوجیت:

دعوای اثبات زوجیت یکی از دعاوی است که توسط هر یک از زوجین علیه طرف دیگر ممکن است مطرح شود. در این موضوع تفاوتی بین ازدواج موقت و ازدواج دائم ندارد.

این دعوا زمانی اقامه می شد  که وجود رابطه ی زوجیت و وقوع ازدواج بین طرفین، مورد انکار زن یا مرد قرار بگیرد.

در این صورت طرف دیگر باید وجود رابطه ی زوجیت را اثبات نماید. به همین منظور دعوای اثبات زوجیت مطرح می گردد و ثبت و اثبات خواهان این دعوا کسی است که مدعی وجود رابطه ی زوجیت است و خوانده  دعوا کسی است که وجود رابطه ی زوجیت را انکار می نماید.

به طور مثال اگر علی مدعی است که سولماز همسر او است و سولماز وجود رابطه ی زوجیت با علی را انکار می نماید، علی باید علیه سولماز دعوای اثبات زوجیت را مطرح نماید.

ممکن است دعوای اثبات زوجیت علیه ورثه مطرح شود. چنانچه فردی فوت کند و زنی از راه رسیده و خود را همسر متوفی معرفی نماید و ورثه ادعای زن را نپذیرند، زن باید دعوای اثبات زوجیت را علیه ورثه مطرح نماید.

چه کسی باید زوجیت را اثبات کند؟

اقامه ی دلیل بر عهده ی مدعی و خواهان است.

بنابراین بار اثبات زوجیت بر عهده ی کسی است که مدعی وجود رابطه ی زوجیت است.

در واقع این خواهان است که باید دعوا را اثبات نماید. پس هر کسی که مدعی وجود رابطه ی زوجیت با زن یا مردی است، خودش باید دلیل اقامه کرده و دعوا را اثبات نماید.

مانند مثال علی و سولماز که بار اثبات دعوا بر عهده ی علی قرار داشت.

حال خواهان یا مدعی به چه دلایلی می تواند استناد نماید؟ در بخش بعدی به این سوال پاسخ می دهیم.

اصل بر ازدواج دائم است.

اگر بین زوجین اختلاف باشد که ازدواج دائم بوده است یا موقت، اصل بر این است که ازدواج دائم است و طرفی که مدعی مدت دار بودن ازدواج است باید آن را ثابت کند.

دلایل اثبات رابطه زوجیت (ثبت ازدواج موقت و یا دائمی) چیست؟

دلایل زیر برای اثبات زوجیت اعم از دائم و موقت کاربرد دارد:

۱- اقرار

یکی از مهم ترین دلایل در امور حقوقی اقرار است. مطابق قانون مدنی اقرار عبارت است از اخبار به حقی به زیان خود برای دیگری.

یعنی کسی از وجود حقی برای دیگران به ضرر خود خبری بدهد. در رابطه زوجیت نیز چنانچه مرد یا زن از وجود رابطه زوجیت بین خود و دیگری خبر دهد آن رابطه به راحتی به اثبات می رسد.

اقرار می تواند کتبی باشد یا شفاهی، صریح باشد یا ضمنی و در هر صورت اثبات کننده ی زوجیت است.

۲- سند کتبی

یکی از بهترین و موثق ترین راه های اثبات ادعا، استفاده از اسناد کتبی است.

حالت اول سند رسمی است.ثبت ازدواج موقت

در دعوای اثبات زوجیت، سند ازدواج بهترین دلیل بر وجود رابطه زوجیت بین زن و مرد می باشد. ازدواج دائم در تمام موارد و در ثبت ازدواج موقت در سه مورد زیر باید ثبت گردد:

• باردار شدن زوجه
• توافق طرفین
• شرط ضمن عقد

لازم به ذکر است عدم ثبت ازدواج دائم در تمام موارد و عدم ثبت ازدواج موقت در موارد فوق جرم بوده و مرد به جزای نقدی درجه پنج (بیش از ۸ میلیون تومان تا ۱۸ میلیون تومان) یا حبس تعزیری درجه ۷ (از ۹۱ روز تا ۶ ماه حبس) محکوم می گردد.

در مواردی که ازدواج ثبت شده و سند رسمی مبنی بر وقوع ازدواج و وجود رابطه ی زوجیت وجود دارد، اثبات زوجیت کار آسانی است. سند رسمی نمی تواند مورد انکار یا تردید قرار گیرد و تنها ادعای جعل را می توان نسبت به آن مطرح کرد.

چنانچه ازدواج ثبت نشده باشد اما دست نوشته ای عادی میان زن و مرد موجود باشد، این دست نوشته می تواند به اثبات ادعای خواهان کمک کند. اما اعتبار سند رسمی را ندارد و ممکن است مورد ادعای انکار، تردید یا جعل قرار گیرد.

حالت دوم سند عادی است.

سند ممکن است عادی باشد مثلا طرفین خودشان بر روی برگه ای وقوع ازدواج را نوشته و امضا کرده اند. و حتی ممکن است به صورت غیر مستقیم به ازدواج اشاره کرده باشند. مثلا در وصیت نامه شخصی دیگری را همسر خود خطاب کرده باشد.

۳- شهادت شهود

از نظر شرعی لازم است که در زمان عقد ۲ نفر شاهد باشند. البته اگر شهود وجود نداشته باشد آن عقد خدشه دار نیست.

شهادت شهود نیز می تواند در اثبات رابطه ی زوجیت بسیار موثر باشد.

شهود کسانی می باشند که هنگام وقوع عقد، در مراسم حضور داشته و ناظر عقد ازدواج بوده اند .

برای اثبات زوجیت باید افرادی در زمان ازدواج زوجین حضور داشته اند به عنوان شاهد به دادگاه معرفی شده، سپس در جلسه ی دادرسی حاضر شده و به وجود رابطه ی زوجیت شهادت دهند.  مطابق ماده ی ۲۳۰ قانون آیین دادرسی مدنی این دعوا با گواهی دو مرد یا یک مرد و دو زن اثبات می شود.

نکات مهم در شهادت شهود:

•  اینکه شخصی بگوید من این زن و مرد را دیدم که باهم زندگی میکنند این شهادت بر ازدواج نیست. شاهد یا حتما در زمان عقد لازم است حضور داشته باشد و یا شاهد این باشد که زن و شوهر همدیگر را به لفظ زن و شوهر صدا میکنند.
• اینکه یک شهادت چقدر اعتبار دارد ، کاملا با نظر قاضی است . ممکن است قاضی شهادت را بپذبرد و یا رد کند.

۴- سوگند خوردن.

در مقایسه با سایر دلایل اثبات زوجیت، سوگند ضعیف ترین دلیل به شمار می رود.

سوگند به دو قسم، سوگند مدعی و منکر تقسیم می شود، سوگند مدعی برای اثبات رابطه زوجیت محدود بوده و کارایی چندانی ندارد.

هر کسی که مدعی ازدواج و یا منکر آن است می تواند از دادگاه درخواست سوگند کند. اینکه آیا سوگند به عنوان دلیل مورد قبول دادگاه قرار میگیرد یا خیر، با نظر قاضی است.

۵- معاشرت و هم زیستی

در صورتی که زن و مردی به گونه ای با یکدیگر معاشرت داشته اند، که طبق عرف همه زن و شوهرها آن گونه رابطه دارند، می تواند  قرینه و نشانه ای بر وجود پیوند زناشویی بین آن ها باشد. برای مثال سکونت مشترک طولانی مدت در زیر یک سقف و یا خلوت کردن و … . زیرا در جامعه اسلامی، اصل بر شرعی بودن روابط است .

۶- صدا / عکس / فیلم

اینکه آیا با عکس و فیلم و صدا می شود ازدواج را ثابت کرد ، کاملا به این موضوع بستگی دارد که آن عکس و فیلم چه باشد؟ مثلا اگر فیلم مراسم ازدواج باشد، طرف نمی تواند منکر آن باشد مگر دلیلی قانع کننده ای بیاورد . مثلا بگوید این فیلم برای یک برنامه تلوزیونی ضبط شده است و واقعی نیست و بتواند این موضوع را ثابت کند.

حال موردی را تصور کنید که مردی در ویسی به زنی می گوید تو عشق منی . آیا این ویس یا یک ودیو از مراسم ازدواج یکسان است؟ قطعا چنین نیست.

در هر حال ، اینکه چقدر عکس و فیلم و صدا می تواند موثر در پرونده اثبات زوجیت باشد با قاضی است.