تنظیم سفته نحوه استفاده از آن

مقدمه:

سفته یک برات تجاری است و باید مطابق با قوانین تنظیم سفته صورت پذیرد.

بر اساس ماده ۳۰۸ سفته علاوه بر امضا یا مهر باید دارای تاریخ باشد و اطلاعات زیر هم روی آن ثبت شود.

روی سفته مبلغی که باید پرداخت شود، نام و نام خانوادگی گیرنده وجه، تاریخ پرداخت وجه، علاوه بر این‌ها نوشتن نام و نام خانوادگی صادر کننده، اقامتگاه وی و محل پرداخت سفته باید نوشته شود و انجام این کار ضروری است.

در صورتی که سفته برای شخص معینی صادر شود، نام و نام خانوادگی او در سفته آورده می‌شود، در غیر این صورت به جای نام او باید در وجه حامل نوشته شود.

در صورتی که نام خانوادگی یک شخص معین نوشته شود، این شخص طلبکار می‌شود و در غیر این صورت هر کسی که سفته را در اختیار داشته باشد طلبکار محسوب می‌شود و می‌تواند در سر رسید سفته مبلغ آن را طلب کند.

بیشتر بدانیم : همه چیز در باره سفته

۱-مبلغ و تاریخ رسید سفته را حتما قید کنید

در تنظیم سفته علاوه بر مشخصات صادرکننده و اقامتگاه و محل پرداخت، حتما میبایست مبلغ به حروف قید شود. اگر مبلغ قید نشود تا حداکثر میزان اعتبار اسمی سفته مسئول شناخته می‌شوید.تاریخ صدور سفته و تاریخ پرداخت نیز باید به طور مشخص در محل مربوطه قید شود، قید نکردن تاریخ سررسید سفته به معنی عندالمطالبه بودن این سند است.

درصورت رعایت نکردن موارد فوق  سفته از  از زمره اسناد تجارتی خارج می‌شود. به این معنا که شما باید برای وصول آن مثل یک ورقه‌ تعهد به پرداخت دین مدنی به دادگاه مراجعه کنید و خیلی از مزایا مثل مسئولیت تضامنی امضاکنندگان سند را از دست می‌دهید. تضامنی بودن پرداخت به این معنا است که دارنده حق دارد برای وصول تمام مبلغ سند به هر یک از امضا‌کنندگان رجوع کند و اگر مهلت‌های مذکور در قانون تجارت را به منظور واخواست رعایت کند، ‌می‌تواند معادل مبلغ سند، اموال مسئول پرداخت آن را بدون پرداخت خسارت احتمالی توقیف نماید.

۲- در سفته حسن انجام کار تاریخ ذکر نشود

سفته حسن انجام کار درواقع همان سفته ای است که هنگام قراردادهای کاری و استخدام ها ، کارفرما بابت ضمانت انجام کار از شما دربافت میکند.یکی از مهمترین نکات در تنظیم سفته و صدور و پر کردن سفته حسن انجام کار این است که در تاریخ پرداخت سفته ، به جای درج تاریخ حتما قید شود ” سفته بابت حسن انجام کار ”  و اصلا تاریخ پرداخت ذکر نشود . مثلا می توانید در سفته متن ” در وجه شرکت………. / آقای………. بابت تضمین حسن انجام کار قرارداد شماره .. ” را بنویسید . بهرحال ذکر اینکه سفته به چه منظور صادر شده است بسیار مهم است . همچنین حتما در سفته ذکر کنید که آن وجه را به چه کسی یا چه شرکتی صادر کرده اید .

نمونه سفته پر شده

۳-نگه داشتن یک نسخه از سفته حسن انجام کار

نکته مهم بعدی درباره در پر کردن سفته حسن انجام کار این است که در قرارداد کار خود از کارفرما بخواهید در صورت عدم ثبت ، حتما شماره سفته را در قرارداد درج کند . پس از صدور سفته ضمانت انجام کار یک نسخه از آن را کپی و نزد خود نگه دارید تا در صورت امتناع کارفرما از استرداد آن بعد از قطع روابط کاری ، بتوانید از طریق مراجع قضایی اقدام کنید .

۴-هرگز به اسم کسی سفته امضا نکنید

با توجه به اینکه تا این لحظه جرمی به عنوان صدور سفته بلامحل در قوانین جزایی پیش‌بینی نشده است باید دقت کنید هرگز به اسم دیگری سفته را امضا نکنید که مطابق قانون تعزیرات  مصداق بارز جرم جعل است ولو اینکه نامبرده راضی به این عمل شما بوده باشد.

اگرچه شما می‌توانید با پشت‌نویسی سفته را انتقال بدهید. مثلا سفته را به شخصی انتقال دهید و زیر آن را امضا کرده یا بنویسید به فلانی برای وصول وکالت می‌دهم و امضا کنید. اگر سفته‌ای را برای ضمانت یا تضمین انجام تعهدی به کسی می‌دهید به طور حتم این کار را دریکی از دفترخانه‌های اسناد رسمی انجام دهید و از او رسید بگیرید که از چه بابت سند را به وی سپرده‌اید. این کار شما را از مشکلات بعدی در دادگاه آسوده خاطر می‌کند.

۵-درصورت خودداری از پرداخت مبلغ سفته وقت را از دست ندهید

درصورتی که صادرکننده سفته در سررسید از پرداخت خودداری کرد شما ‌باید از تاریخ سررسید حداکثر طی ۱۰ روز به مجتمع قضایی یا بانک‌ها مراجعه و واخواست خود را در برگه‌های مخصوص در سه نسخه تنظیم، امضا و پس از الصاق تمبر توسط مأمور ابلاغ به آدرس صادرکننده ابلاغ کنید. همچنین به یاد داشته باشید هیچ نوشته‌ای نمی‌تواند جایگزین واخواست یا اعتراض نبود تأدیه را بگیرد.

شما باید از تاریخ واخواست طی مدت یک سال برای کسی که سفته را در ایران صادر کرده و مدت ۲ سال برای کسی که سفته را در خارج از ایران صادر کرده، طبق قاون تجارت اقامه دعوی کنید. در صورت رعایت نکردن مهلت‌های مذکور و انجام ندادن موارد فوق، شما حق مراجعه و طرح دعوی علیه پشت‌نویسان و ضامنین آنها را از دست می‌دهید و نمی‌توانید بدون واخواست از دادگاه بدون ایداع خسارت، تقاضای تأمین خواسته کنید.

شما می‌توانید برای طرح دعوا به دادگاه محل وقوع عقد و قرارداد یا دادگاه محل ایفای تعهد (پرداخت وجه) و یا دادگاه محل اقامت خوانده (صادرکننده سفته یا ضامن و ظهرنویسان) مراجعه کنید.برای طرح دعوای مطالبه وجه سفته‌های با مبلغ زیر ۵۰ میلیون ریال به شورای حل اختلاف و بالاتر از این مبلغ به دادگاه‌ها می توان مراجعه کرد.

۶-در امضای سفته به نام دیگری دقت زیاد کنید

امضایی که پشت سفته‌ به نام دیگری صادر شده به معنای ضمانت شما در پرداخت مبلغ سند است. بنابراین حتما در مراودات روزمره با دقت بسیار و مطالعه دقیق مفاد مندرج در سند (سفته) نسبت به ضمانت، دریافت یا انتقال آن اقدام کنید.

۷-سفته بدون نام طلبکار

در تنظیم سفته ، این امکان وجود دارد که بدهکار،سفته ای را که صادر می کند ، بدون ذکر نام طلبکار به وی بدهد که در این صورت فرد می تواند یا خودش در سررسید برای گرفتن پول اقدام کند یا این که آن را به دیگری حواله بدهد، عبارت «حواله کرد» در سفته به شخص دارنده این اختیار را می دهد که بتواند سفته را به دیگری منتقل کند، ولی اگر «حواله کرد» خط زده شود، دارنده سفته نمی تواند آن را به دیگری انتقال دهد و تنها خود وی باید برای وصول آن اقدام کند، علاوه بر آن  می تواند با پشت نویسی آن را به شخص دیگری انتقال دهد.

بیشتر بدانیم : نکات حقوقی سفته