مصادیق افشای اطلاعات و اسرار
مجازات افشای اطلاعات خصوصی در حقوق ایران
امروزه در اکثر نظام های حقوقی دنیا، افشای اطلاعات خصوصی مورد جرم انگاری قرار گرفته است. به طور کلی این جرم در زمره جرایم علیه حریم خصوصی و شخصیت معنوی افراد قرار دارد. در میان قوانین و مقررات جزایی ایران نیز مصادیق گوناگون افشای اطلاعات شخصی مورد جرم انگاری قرار گرفته و برای آن مجازات تعیین گشته است. در این رابطه مهمترین جرم انگاری در مورد افشای اطلاعات شخصی، جرم افشای اسرار شغلی موضوع ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی است. علاوه بر این طبق ماده ۶۶۸ قانون مجازات اسلامی تهدید به افشای اسرار و اطلاعات شخصی نیز مورد جرم انگاری قرار گرفته است. در نتیجه حتی صرف تهدید به افشای اطلاعات شخصی در حقوق فعلی ایران جرم می باشد.
جرم افشای اسرار شغلی طبق ماده ۶۶۹، توسط کسانی قابل تحقق است که به مناسبت شغل و حرفه خود محرم اسرار مردم هستند. قانونگذار در ماده مزبور به پزشکان، جراحان، ماماها و دارو فروشان اشاره نموده است. ولیکن جرم افشای اسرار شغلی تنها توسط این گروه از مشاغل قابل تحقق نیست. به طور کلی متصدیان هر شغلی ممکن است به عنوان مرتکبین این جرم شناخته شوند. برای مثال وکیلی که از زیر و بم زندگی موکل خود آگاهی دارد، در صورتی که بر خلاف موارد قانونی اطلاعات شخصی موکل خود را با شخص دیگری در میان بگذارد، مرتکب این جرم گردیده است.
هزینه مشاوره حقوقی
شایان ذکر است که، مجازات افشای اطلاعات خصوصی مشروط به این نیست که مرتکب از وسیله خاصی برای ارتکاب این جرم استفاده کرده باشد. معمولاً جرایم علیه حریم خصوصی افراد، به شیوه های گوناگونی قابل ارتکاب است. تحقق جرم افشای اسرار ممکن است از طریق مواجهه حضوری، ارسال نامه مکتوب، استفاده از سامانه های رایانه ای و مخابراتی و به طور کلی هر وسیله دیگری ارتکاب یابد. برای دریافت مشاوره حقوقی تلفنی با شماره ۰۹۲۱۲۲۴۲۶۷۰ تماس بگیرید.
مجازات افشای اطلاعات دیگران در ایران
مجازات افشای اطلاعات خصوصی مطابق با ماده ۶۴۸ عبارت از سه ماه و یک روز تا یک سال زندان و یا یک میلیون و پانصد هزار تا شش میلیون ریال جزای نقدی می باشد. دادگاه در انتخاب هر کدام از این دو مجازات، مخیر است.
همچنین اگر کسی دیگری را تهدید به افشای اطلاعات خصوصی نماید مطابق با ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی به دو ماه تا دو سال زندان و یا تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزیری محکوم می شود. نکته حائز اهمیت در این خصوص این است که این جرم در مواردی هم که تهدید علیه بستگان شخص تهدید شونده صورت گرفته باشد نیز، قابل تحقق است. به عبارت دیگر برای تحقق جرم تهدید به افشای اطلاعات خصوصی ضرورتی ندارد که تهدید کننده تنها تهدید به افشای راز مخاطب خود کرده باشد. در واقع اگر تهدید کننده مخاطب خود را به افشای سرّی در مورد خانواده و بستگان وی تهدید کرده باشد نیز این جرم تحقق خواهد یافت.
افشای اطلاعات دیگران
مرجع صالح برای رسیدگی به پرونده افشای اطلاعات خصوصی دیگران
مرجع صالح برای رسیدگی به پرونده افشای اطلاعات خصوصی دیگران حسب مورد ممکن است متفاوت باشد. با توجه به این که شیوه های ارتکاب این جرم گوناگون است، محل وقوع جرم در موارد مختلف متفاوت بوده و در نتیجه ممکن است دادگاه های متعددی شایستگی رسیدگی به این جرم را داشته باشند. به طور کلی با توجه به این که مجازات این جرم تعزیری است، رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه کیفری دو شهرستان محل وقوع جرم خواهد بود. همچنین مرجع تعقیب و تحقیق برای مجازات افشای اطلاعات خصوصی دادسرای عمومی و انقلاب است.
آنچنان که گذشت مرجع صالح برای رسیدگی به جرم افشای اطلاعات خصوصی، ممکن است متفاوت باشد. برای مثال اگر این جرم به وسیله یک فرد نظامی و در مقام انجام وظایف نظامی ارتکاب یافته باشد، مرجع صالح برای رسیدگی به این جرم دادسراها و دادگاه های نظامی خواهد بود. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید با موسسه حقوقی وکلای تلفنی در تماس باشید. این مجموعه با عضویت بیش از یک هزار وکیل کیفری آماده ارائه خدمات مشاوره حقوقی آنلاین و رایگان در خصوص مجازات افشای اطلاعات خصوصی می باشد.
مراحل شکایت بابت افشای اطلاعات خصوصی
افشای اطلاعات خصوصی از موضوعات کیفری بوده و تعقیب و رسیدگی به آن در صلاحیت محاکم کیفری است. نخستین مرجع کیفری که می توان برای طرح شکایت به آن مراجعه نمود دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان محل وقوع جرم است. همچنین برای طرح شکایت می بایست در سامانه ثنا ثبت نام کرده و به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نمود. در مواردی که جرم افشای اطلاعات خصوصی از جرایم منافی عفت به شمار رود، از صلاحیت دادسرا خارج بوده و برای طرح شکایت در این موارد باید به دادگاه کیفری دو مراجعه نمود.
بیشتر بدانیم : آشنایی با دادگاههی کیفری و حقوقی
مصادیق اسرار بیمار
در جرم افشای اسرار بیماران، موارد زیر را عموماً جزء مصادیق اسرار بیمار می‌شناسند:
نام بیمار
شرح بیماری
شرح درمان
نام پزشک معالج
البته اسرار بیمار منحصر به این موارد نیست و ممکن است بسته به شرایط مختلف متفاوت باشد.
افشای اسرار بیمار سه مسئولیت انتظامی، مدنی و کیفری برای پزشکان و کادر درمان دارد. در ادامه هریک از این سه را توضیح می‌دهیم.
مسئولیت انتظامی
اولین مسئولیت برای پزشکان مسئولیت حرفه‌ای و انتظامی است و پزشکی که راز بیمار را فاش کند، سازمان نظام پزشکی وی را به‌صورت کتبی توبیخ می‌کند. توبیخ سازمان نظام پزشکی به این صورت خواهد بود:
تذکر یا توبیخ شفاهی در حضور هیات مدیره‌ی نظام پزشکی محل
اخطار یا توبیخ کتبی همراه درج در پرونده‌ی نظام پزشکی محل
در صورت تکرار، توبیخ کتبی با درج در پرونده‌ی نظام پزشکی و نشریه‌ی نظام پزشکی محل همراه خواهد بود. الصاق رأی در تابلوی اعلانات نظام پزشکی محل یا محرومیت از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و حرفه‌های وابسته به آن نیز ممکن است. این محرومیت از ۳ ماه تا ۱ سال در محل ارتکاب تخلف تعیین شده است.
در جرم افشای اسرار بیماران، موارد زیر را عموماً جزء مصادیق اسرار بیمار می‌شناسند:
نام بیمار
شرح بیماری
شرح درمان
نام پزشک معالج
البته اسرار بیمار منحصر به این موارد نیست و ممکن است بسته به شرایط مختلف متفاوت باشد.
افشای اسرار بیمار سه مسئولیت انتظامی، مدنی و کیفری برای پزشکان و کادر درمان دارد. در ادامه هریک از این سه را توضیح می‌دهیم.
مسئولیت انتظامی
اولین مسئولیت برای پزشکان مسئولیت حرفه‌ای و انتظامی است و پزشکی که راز بیمار را فاش کند، سازمان نظام پزشکی وی را به‌صورت کتبی توبیخ می‌کند. توبیخ سازمان نظام پزشکی به این صورت خواهد بود:
تذکر یا توبیخ شفاهی در حضور هیات مدیره‌ی نظام پزشکی محل
اخطار یا توبیخ کتبی همراه درج در پرونده‌ی نظام پزشکی محل
در صورت تکرار، توبیخ کتبی با درج در پرونده‌ی نظام پزشکی و نشریه‌ی نظام پزشکی محل همراه خواهد بود. الصاق رأی در تابلوی اعلانات نظام پزشکی محل یا محرومیت از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و حرفه‌های وابسته به آن نیز ممکن است. این محرومیت از ۳ ماه تا ۱ سال در محل ارتکاب تخلف تعیین شده است.
مسئولیت مدنی
پس از مسئولیت انتظامی، مسئولیت مدنی و و جبران خسارت مطرح است. مطابق قانون مسئولیت مدنی، پزشک متخلف باید خسارت ناشی از افشای اسرار بیمار را جبران کند و دادگاه ممکن است حسب مورد، حکم‌های زیر را برای پزشک متخلف صادرکند:
پرداخت خسارت مالی
عذرخواهی کتبی، همانند عذرخواهی در جراید
روش‌های دیگر اعاده‌ی حیثیت
بیشتر بدانیم : قانون جرایم رایانه ای و فهرست مصادیق مجرمانه
مسئولیت کیفری
مجازات کیفری شدیدترین مجازات جرم افشای اسرار بیماران است. طبق قانون، هرگاه پزشکان، جراحان، داروسازان یا ماماها و دیگر کسانی که متناسب با حرفه‌ی خود محرم اسرار بیمار شناخته می‌شوند، اسرار بیمار را فاش کنند، به سه ماه و یک روز تا یک سال حبس یا ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تا ۶ میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شوند.
جرم افشاکردن اسرار بیمار از جرایم تعزیری است، بنابراین مجازات آن نیز جزء مجازات تعزیری خواهد بود. یعنی حد، دیه و قصاص ندارد؛ بلکه جزای نقدی و محرومیت از حقوق اجتماعی، خدمات دولتی و اشتغال برای آن درنظرگرفته می‌شود. این جرم تحت شرایطی می‌تواند مشمول تخفیف در مجازات شود.
بخشش جرم افشای اسرار بیماران
بخشش جرم افشای اسرار بیماران چه شرایطی دارد؟
جرم افشای اطلاعات و اسرار بیماران بنابه نظر شاکی قابل رسیدگی است و با نظر شاکی قرار موقوفی تعقیب یا اجرای آن صادر می‌شود؛ بنابراین بخشش جرم افشای اسرار بیماران بستگی به گذشت شاکی دارد.
در چه شرایطی افشای اسرار بیمار جایز است؟
در این موارد پزشک می‌تواند اسرار بیمار را فاش کند:
دستور مقام قضایی: اگر مقام قضایی دستور دهد تا به‌منظور کشف حقیقت، پزشک اطلاعاتی را در اختیار مرجع قضایی قراردهد، او مکلف است تا اطلاعات موردنظر را به مرجع قضایی تسلیم کند.
جلوگیری از بیماری‌های آمیزشی و واگیردار: به دلیل هزینه‌ها و آثار جبران‌ناپذیری که بیماری‌های واگیردار دارد، ابتلا به آن می‌تواند به اطلاع بستگان بیمار برسد.
رضایت بیمار: درصورت رضایت بیمار، پزشک می‌تواند اسرار وی را در اختیار دیگران قراردهد.
مسئولیت مدنی
پس از مسئولیت انتظامی، مسئولیت مدنی و و جبران خسارت مطرح است. مطابق قانون مسئولیت مدنی، پزشک متخلف باید خسارت ناشی از افشای اسرار بیمار را جبران کند و دادگاه ممکن است حسب مورد، حکم‌های زیر را برای پزشک متخلف صادرکند:
پرداخت خسارت مالی
عذرخواهی کتبی، همانند عذرخواهی در جراید
روش‌های دیگر اعاده‌ی حیثیت
مسئولیت کیفری
مجازات کیفری شدیدترین مجازات جرم افشای اسرار بیماران است. طبق قانون، هرگاه پزشکان، جراحان، داروسازان یا ماماها و دیگر کسانی که متناسب با حرفه‌ی خود محرم اسرار بیمار شناخته می‌شوند، اسرار بیمار را فاش کنند، به سه ماه و یک روز تا یک سال حبس یا ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تا ۶ میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شوند.
جرم افشاکردن اسرار بیمار از جرایم تعزیری است، بنابراین مجازات آن نیز جزء مجازات تعزیری خواهد بود. یعنی حد، دیه و قصاص ندارد؛ بلکه جزای نقدی و محرومیت از حقوق اجتماعی، خدمات دولتی و اشتغال برای آن درنظرگرفته می‌شود. این جرم تحت شرایطی می‌تواند مشمول تخفیف در مجازات شود.
بخشش جرم افشای اسرار بیماران
جرم افشای اسرار بیماران بنابه نظر شاکی قابل رسیدگی است و با نظر شاکی قرار موقوفی تعقیب یا اجرای آن صادر می‌شود؛ بنابراین بخشش جرم افشای اسرار بیماران بستگی به گذشت شاکی دارد.
در چه شرایطی افشای اسرار بیمار جایز است؟
در این موارد پزشک می‌تواند اسرار بیمار را فاش کند:
دستور مقام قضایی: اگر مقام قضایی دستور دهد تا به‌منظور کشف حقیقت، پزشک اطلاعاتی را در اختیار مرجع قضایی قراردهد، او مکلف است تا اطلاعات موردنظر را به مرجع قضایی تسلیم کند.
جلوگیری از بیماری‌های آمیزشی و واگیردار: به دلیل هزینه‌ها و آثار جبران‌ناپذیری که بیماری‌های واگیردار دارد، ابتلا به آن می‌تواند به اطلاع بستگان بیمار برسد.
رضایت بیمار: درصورت رضایت بیمار، پزشک می‌تواند اسرار وی را در اختیار دیگران قراردهد.
ارتباط در واتس اپ
توصیه می شود پیش از اقدام در این خصوص با موسسه حقوقی وکلای حق گرا در تماس باشید. وکلای حق گرا به صورت شبانه روزی و بیست و چهار ساعته ارائه دهنده انواع خدمات مشاوره حقوقی در زمینه دعاوی کیفری و حقوقی با کادری مجرب از بهترین وکلای دادگستری از سراسر ایران می باشد.
مجموعه دفتر وکالت حق گرا
پیشنهاد می گردد در صورتی که اگر پرونده ای در خصوص افشای اطلاعات و اسرار در دادگاه دارید به یکی از نزدیکترین دفتر وکالت حقوقی حق گرا در شمال ، دفتر وکالت شرق و یا دفتر وکالت حقوقی شعبه غرب تهران ، دفتر مرکز شهر حق گرا ، پیگیری موضوع را به وکلای با تجربه ما بسپارید تا وکلای ما بتوانند در احقاق حق به شما کمک نمایند. ما آماده ایم در انواع پرونده های مربوطه به خانواده،ملکی ، حقوقی ، جزایی و…در کنار شما باشیم
هزینه نگارش شکوائیه افشای اطلاعات خصوصی
نگارش شکوائیه در خصوص مجازات افشای اطلاعات خصوصی، از زمره موضوعات تخصصی حقوقی به شمار می رود. از یک سو اثبات این جرم در محضر دادگاه دشواری های فنی داشته و باید ارکان قانونی، مادی و روانی جرم برای قاضی محرز شود. چنانچه نگارش شکوائیه و شرکت در پرونده کیفری به وکیل سپرده شود، هزینه نگارش شکوائیه اصولاً تابع قصد و اراده وکیل و موکل خواهد بود. در صورتی که وکیل و موکل در این خصوصی توافقی انجام نداده باشند، حق الوکاله وکیل مطابق با تعرفه قوه قضائیه تعیین خواهد شد.