محل ملاقات فرزندان طلاق

مکان ملاقات با فرزند

برای تعیین ملاقات با فرزند یکی از مهم‌ترین نکات توجه به مصلحت کودک است. در گذشته ملاقات در محیط کلانتری صورت می‌گرفت که تاثیر منفی در روحیات فرزند می‌گذاشت. بعد از این موضوع تدبیری در این راستا سنجیده شد که فضایی مناسب با روحیات فرزند برای ملاقات فراهم شود تا والدی که ملاقات با ایشان نیست بتواند در محیطی مناسب با کودکش وقت بگذراند.

بر اساس ماده ۶۸ آیین اجرایی قانون حمایت از خانواده: در اجرای تبصره ماده ۴۱ قانون رئیس کل دادگستری استان موظف است در هر حوزه قضائی، محل یا محل‌هایی را با فضای متناسب با روحیات اطفال با همکاری و استفاده از امکانات و منابع انسانی سازمان بهزیستی و ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی و بهداشت و درمان یا سایر مراکز ذیربط با تعداد کافی مددکار اجتماعی (بویژه زنان) و درصورت نیاز، مامور انتظامی، جهت ملاقات والدین با اطفال اختصاص دهد.

دفتر وکالت در تهران

تعیین زمان ملاقات والد با فرزند

یکی از مهم ترین موضوعات بعد از طلاق تعیین زمان ملاقات با فرزند است. نکته مهم در این موضوع در نظر گرفتن مصلحت کودک در زمان و مکان ملاقات است. یعنی مدت زمان ملاقات نباید خیلی کم و یا خیلی طولانی باشد. کم بودن مدت ملاقات می‌تواند باعث کمبود محبت دریافتی فرزند از والد باشد و طولانی بودن مدت ملاقات می‌تواند کودک را در وضعیت سردرگمی قرار دهد. در صورتی که والدی که حضانت فرزند با ایشان است به هر دلیلی خواستار کاهش زمان ملاقات فرزندش با والد دیگر است باید به همراه مدارک (کارت ملی، شناسنامه، سند ازدواج یا رونوشت آن، حکم طلاق) با دلایل محکمه پسند دادخواستی مبنی بر کاهش زمان ملاقات تنظیم و تقدیم دادگاه کند. باید به این نکته هم توجه داشته باشید که درخواست کاهش ملاقات کودک با دلایل محکمه پسند قابل قبول است. برای مثال عنوان کردن آسایش روحی کودک یا صلاحیت نداشتن والد (فساد اخلاقی یا نداشتن مکان مناسب برای ملاقات)

بیشتر بدانیم : پشیمانی از طلاق توافقی

ملاقات با فرزند قبل از طلاق

زمانی که خانم و آقایی که فرزندی دارند قصد طلاق پیدا می‌کنند ممکن است مدت زمان زیادی را سپری کنند تا تکلیف حضانت فرزندشان مشخص شود. این مدت می‌تواند تا چند ماه زمان ببرد. پس تکلیف فرزند در این مدت چه می‌شود؟ در این مدت خانم و آقا می‌توانند با یکدیگر مذاکره و به توافق برسند. در صورت اینکه اختلاف به حدی بود که خودشان نتوانستند این موضوع را مشخص کنند، باید به دادگاه مراجعه کنند و دادخواست مبنی بر ملاقات با فرزند قبل از طلاق تنظیم و تقدیم دادگاه کنند.

ممانعت از ملاقات با فرزند

اگر والدی که حضانت با ایشان است از ملاقات فرزند با والد دیگر جلوگیری کند مرتکب جرم شده و باید مجازات شود چون تحت هیچ شرایطی امکان منع ملاقات والد با فرزندش وجود ندارد.
ماده ۴۰ قانون حمایت خانواده:
هرکس از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت طفل استنکاف کند یا مانع اجرای آن شود یا از استرداد طفل امتناع ورزد، حسب تقاضای ذینفع و به دستور دادگاه صادرکننده رای نخستین تا زمان اجرای حکم بازداشت می‌شود.
ماده ۴۱ قانون حمایت خانواده:
هرگاه دادگاه تشخیص دهد توافقات راجع به ملاقات، حضانت، نگهداری و سایر امور مربوط به طفل برخلاف مصلحت او است یا در صورتی که مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند و یا مانع ملاقات طفل تحت حضانت با اشخاص ذی ‌حق شود، می‌تواند در خصوص اموری از قبیل واگذاری امر حضانت به دیگری یا تعیین شخص ناظر با پیش‌بینی حدود نظارت وی با رعایت مصلحت طفل تصمیم مقتضی اتخاذ کند.

تبصره: قوه قضائیه مکلف است برای نحوه ملاقات والدین با طفل ساز و کار مناسب با مصالح خانواده و کودک را فراهم نماید.

آیین‌نامه اجرائی این ماده ظرف شش‌ماه توسط وزارت دادگستری تهیه می‌شود و به تصویب رئیس قوه قضائیه می‌رسد.

مدارک لازم برای دادخواست ملاقات فرزند :

• کارت ملی
  شناسنامه،
  سند ازدواج یا طلاق نامه

نفقه کودک در زمان ملاقات

نفقه کودک چه حضانت با پدر باشد و چه نباشد و تحت هر شرایطی با پدر و در صورت فوت پدر با جد پدری (پدربزرگ) است. پدر وظیفه دارد خوراک و پوشاک و دیگر موارد معیشتی کودک را فراهم کند. در صورت فوت پدر و پدربزرگ مادر مسئول پرداخت نفقه کودک تا زمانی که کودک منبع مالی داشته باشد است.

بیشتر بدانیم : وکیل داوری

نمونه دادخواست درخواست ملاقات موقت با کودک

با سلام ؛ با احترام به اطلاع شما می رساند: اینجانب ……………………. در تاریخ ………………….. در دفترخانه …………….. با خوانده …عقد زوجیت دائم منعقد نموده ایم و حاصل این ازدواج …………. تعداد فرزند دختر / پسر ………….. ساله می‌باشد . اما به دلیل اختلافات خانوادگی در تاریخ ……………….. به موجب طلاق نامه ……………….. از هم جدا شده / جدا از هم زندگی می‌کنیم و حضانت فرزند / فرزندان مشترک به عهده خوانده دعوا می‌باشد. اما ایشان با ممانعت از ملاقات اینجانب با فرزندان ، سبب بروز ناراحتی‌‌های فراوان برای اینجانب و فرزند مشترک را فراهم آورده است و امکان ورود خسارات معنوی جبران ناپذیری برای آینده فرزند غیر قابل انکار است. لذا با توجه به فوریت امر ، تقاضای صدور دستور موقت مبنی بر اجازه ملاقات با فرزند مشترک و اجرای آن قبل از ابلاغ به خوانده محترم را به موجب مواد ۳۱۰ لغایت ۳۲۵ قانون آیین دادرسی مدنی را دارم.

تفاوت ملاقات با فرزند و حضانت فرزند

همان طور که گفتیم حضانت فرزند با ملاقات متفاوت است. بعد از طلاق یکی از زوجین باید حضانت فرزند را بر عهده بگیرد. در صورتی که طلاق توافقی باشد،

دادگاه به توافقات خانم و آقا احترام می‌گذارد و خودشان تصمیم گیرنده حضانت فرزندشان هستند. ولی در صورتی که طلاق از طرف خانم یا طلاق از طرف آقا باشد و بر سر این مورد به توافق نرسند باید طبق قانون سن حضانت پیش بروند.

سن قانونی حضانت فرزند دختر به این صورت است که تا ۷ سالگی با مادر و از ۷ تا ۹ سالگی با پدر می‌باشد. بعد از ۹ سالگی از مدار حضانت خارج می‌شود. سن قانون حضانت پسر تا ۷ سال با مادر و از ۷ تا پانزده سالگی با پدر است. بعد از آن خودش تصمیم می‌گیرد که ادانه زندگی را با پدر یا مادر زندگی کند.

ولی با توجه به این که حضانت با یکی از والدین است، والد دیگر حق ملاقات با فرزند خود را دارد. فرض کنید خانم و آقا صاحب دختری ۵ سال هستند و از هم جدا زندگی می‌کنند. قرار است حضانت فرزند با مادر باشد ولی پدر ایشان این حق را دارد که بسته به نظر دادگاه و مصلحت کودک یک یا دو روز در هفته فرزند خود را ملاقات کند.

تعیین مکان ملاقات فرزند

تعیین مکان ملاقات فرزند می تواند توافقی باشد و در صورت عدم توافق با تشخیص دادگاه می باشد. برخی دادگاه ها نیز برای حل این مشکل، کلانتری را محل ملاقات قرار می دهند. در حالی که این اقدام به طفل آسیب روحی و روانی جدی وارد می کند و ترس و اضطراب ناشی از این ملاقات ها آرامش روحی او را در معرض خطرات جدی قرار می دهد.

اگر چه در حال حاضر ۲۰۱ مرکز ملاقات فرزندان طلاق با والدین به همت معاونت اجتماعی و پیشگیری از جرم قوه قضائیه و با همکاری خیرین، شهرداری‌ها و سازمان بهزیستی‌ راه‌اندازی شده است. ولی در گذشته ملاقات‌های فرزندان طلاق با پدران یا مادران‌شان در کلانتری‌ها که عمدتاً محیط‌هایی پرآشوب و‌ پرهیاهو بودند برگزار می‌شد، امروز این ملاقات‌ها در مراکز ملاقات فرزندان طلاق با والدین انجام می‌شود.

با اینحال پیشنهاد می گردد که ملاقات در یکی از منازل نزدیکترین بستگان طرفین یا موسسات خیریه یا مکانهای فرهنگی یا مساجد سطح شهر یا کانونهای تربیتی و بهزیستی صورت گیرد تا کرامت نفسانی والدین و اولاد آنان تامین گردد.

در قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ و به موجب تبصره ۱ ماده ۴۱، قانون‌گذار به لزوم ایجاد امکانات مناسب برای ملاقات فرزندان طلاق با والدینشان تأکید می‌کند و قوه‌قضاییه را به فراهم‌سازی این سازوکار مکلف کرده است. در این ماده قانونی آمده است: “قوه قضاییه مکلف است برای نحوه ملاقات والدین با طفل، سازوکار مناسب با مصالح خانواده و کودک را فراهم کند”.
در ادامه و به موجب ماده ۶۸ آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت خانواده مصوب ۹۳ بیان می‌دارد: “در اجرای تبصره ماده قانون، رییس کل دادگستری استان موظف است در هر حوزه قضایی، محل یا محل‌هایی را با فضای متناسب با روحیات اطفال با همکاری و استفاده از امکانات و منابع انسانی سازمان بهزیستی و ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی و بهداشت و درمان یا سایر مراکز ذی‌ربط با تعداد کافی مددکار اجتماعی (به‌ویژه زنان) و در صورت نیاز، مأمور انتظامی، جهت ملاقات والدین با اطفال اختصاص دهد”. بنابراین پیش‌بینی محل ملاقات فرزندان طلاق و حضانت با والدین آن‌ها، در محیطی فارغ از تنش و آسیب اقدامی است که قانون‌گذار در تبصره ماده ۴۱ قانون حمایت خانواده مصوب ۹۱ و ماده ۶۸ آیین‌نامه اجرایی این قانون مصوب سال ۹۳ به آن توجه داشته است.

با این تفاصیل تعیین محل ملاقات فرزند با والدین، توسط دادگاه به نحوی که موجب عسر و حرج نگردد مشخص می شود.
اقربای سببی و نسبی طفل اعم از پدربزرگ می توانند تقاضای ملاقات نمایند و از این حق خود استفاده کنند.
از معاضدت با او کوتاهی ننماید.

بیشتر بدانیم : راه های اعتراض به رأی دادگاه ، واخواهی ، تجدیدنظر، فرجام

آیا ملاقات فرزند قابل اسقاط است؟

ماده ۴۱ قانون حمایت خانواده مصوب ۹۱نیز مقرر داشته است:
هرگاه دادگاه تشخیص دهد توافقات راجع به ملاقات، حضانت، نگهداری و سایر امور مربوط به طفل برخلاف مصلحت او است یا در صورتی که مسؤول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند و یا مانع ملاقات طفل تحت حضانت با اشخاص ذی حق شود، می تواند در خصوص اموری از قبیل واگذاری امر حضانت به دیگری یا تعیین شخص ناظر با پیش بینی حدود نظارت وی با رعایت مصلحت طفل تصمیم مقتضی اتخاذ کند.
زمانی که زن و شوهر از هم طلاق می گیرند، هر کدام قصد انتقام گیری از طرف مقابل را دارد و بچه ها را بازیچه دست خود قرار میدهند که قانونگذار، ضمانت اجرایی آن را بیان کرده است.
اگر والدی که حضانت طفل بر عهده اوست، از طفل نگهداری نکند، این امر موجب سقوط حضانت می شود. اگر کسی مانع دادن طفل به مادر بشود فرد مانع را حبس می کنند تا عمل استرداد انجام گیرد و پس از استرداد طفل، توسط مادر از زندان آزاد می شود.
چنانچه یکی از والدین، دیگری را از ملاقات منع کند، بار اول به پرداخت جزای نقدی درجه هشت و در صورت تکرار به حداکثر مجازات مذکور محکوم می شود.
لازم به ذکر است که حتی فساد اخلاقی مادر هم مانع ملاقات مادر از طفل نمی شود زیرا ملاقات فرزند، حق طبیعی مادر است. حضانت چه بر عهده پدر باشد یا مادر، نفقه بر عهده پدر است.

ملاقات طفل در مورد مفارقت جسمانی ابوین

در صورتی که به علت طلاق یا بهر جهت دیگر ابوین طفل در یک منزل سکونت نداشته باشند، . هر یک از ابوین که طفل تحت حضانت او نمی باشد حق ملاقات طفل خود را دارد.
بنابراین هیچیک از ابوین نمی تواند حق ملاقات طفل خود را ساقط نماید و یا مورد صلح در مقابل اخذ عوض قرار دهد، اگر چه میتواند تعهد کند که در صورت اعمال آن حق مبلغی بطرف دیگر بدهد.

در پایان با توجه به اهمیت موضوع و نیازهای عاطفی هر یک از فرزندان و والدین آنها در امر ملاقات با فرزندان مشترک و با تاسی از دستورات شارع مقدس و قانونگذار کشور ضمن تاکید بر حل معضل اساسی خانواده ها در هنگامی که والدین بدون طلاق جدا از هم زندگی می کنند اما بایست امر ملاقات به طور پیوسته و مرتب به نحو صحیحی انجام گیرد و بدون هرگونه تنش و بحث های اختلاف برانگیز و جبهه گیری در موضوع ملاقات والدین با اطفال تلاش بی وقفه ای صورت گیرد.

بیشتر بدانیم : جدایی و مفارقت جسمانی    عامل طلاق