محاسبه پاداش پایان خدمت
کارگران قشر بسیار زحمتکشی هستند که حقوق و مزایای آنها بر اساس قانون کار تعیین شده است. کارفرما مکلف است این حقوق را به‌صورت منظم پرداخت کند. در کنار حقوق ثابت ماهیانه، کارگران حق دیگری هم دارند که در انتهای مدت همکاری آنها با کسب‌وکارها باید پرداخت شود؛ این حق، پاداش پایان خدمت نام دارد. در ادامه، این مفهوم را به‌طور کامل توضیح می‌دهیم و نحوه محاسبه پاداش پایان خدمت کارگران را بررسی می‌کنیم.
پاداش پایان خدمت کارگران چیست؟
طبق ماده ۲۹ قانون کار در ایران، برای پایان خدمت هر کارگر پاداشی در نظر گرفته می‌شود. این پاداش، در پایان قرارداد پرداخت می‌شود و محاسبه آن به نحوی است که در ازای هر یک سال خدمت، یک ماه حقوق به‌عنوان مزایای پایان‌کار به کارگر تعلق می‌گیرد. باید توجه کنیم که پاداش پایان خدمت کارگران به نرخ روز و بر اساس آخرین مزد محاسبه می‌شود.
پاداش پایان خدمت کارگران به نرخ روز و بر اساس آخرین مزد محاسبه می‌شود.
نحوه محاسبه پاداش پایان خدمت کارگران و فرمول آن
برای حساب کردن پاداش پایان خدمت کارگران از فرمول زیر استفاده می‌کنیم:
یک خط کسری می‌کشیم تا کار تقسیم را انجام دهیم. در صورت این کسر، مزد ثابت (مبنا) کارگر را در عدد ۳۰ ضرب کرده و در مخرج، کارکرد او بر اساس تعداد روز را در عدد ۳۶۵ ضرب می‌کنیم. می‌توانیم فرمول نحوه محاسبه پاداش پایان خدمت کارگران را به‌صورت زیر خلاصه کنیم:
پاداش پایان خدمت کارگران = (کارکرد (تعداد روز) × ۳۶۵) ÷ (مزد ثابت (مزد مبنا) × ۳۰)
مثال نحوه محاسبه پاداش پایان خدمت کارگران
یک کارگر با دستمزد ۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال و سابقه کار ۱۰ سال و ۶ ماه، تصمیم به قطع همکاری با شرکت گرفته است؛ پاداش پایان خدمت او چگونه محاسبه می‌شود؟
پاسخ: تعداد روز‌های کارکرد این کارگر برابر است با ۱۸۰= ۳۰× ۶ و ۳۶۵۰= ۱۰×۳۶۵. مجموع این روز‌ها مساوی است با ۳۸۳۰= ۱۸۰+ ۳۶۵۰.
برای محاسبه پاداش پایان خدمت این کارگر، مطابق با فرمول داریم:
ریال ۳۱۴/۷۹۴/۵۲۰= (۳۸۳۰ ×۳۶۵) ÷ (۳۰× ۱/۰۰۰/۰۰۰)
استثنا در پرداخت پاداش
اگر کارگر در یکی از شرایط زیر باشد، نحوه محاسبه پاداش پایان خدمت او به‌صورت متفاوتی است:
۱- پایان یافتن قرار داد به علت کاهش توانایی ناشی از کار
اگر کار باعث شود توانایی‌های فکری و جسمی کارگر کاهش یابد و قرارداد بر این مبنا پایان یابد، به‌ازای هر سال خدمت باید معادل دو ماه حقوق به او پرداخت شود.
۲- اخراج کارگر و بازگشت او به کار
طبق ماده ۲۰ قانون کار، زمانی که کارگر اخراج‌شده شکایت کند و حکم دادگاه در جهت بازگشت او به کار باشد اما کارگر نخواهد سر کار برگردد، کارفرما باید به‌ازای هر سال کارکرد، ۴۵ روز پاداش سنوات به نیروی کار اخراج‌شده پرداخت نماید.
همه چیز درباره قانون وزارت کار برای تسویه حساب
همه چیز درباره حق سنوات کارگران در سال ۱۴۰۰
همان‌طور که دیدیم نحوه محاسبه پاداش پایان خدمت کارگران بسیار آسان است، اما شما می‌توانید برای محاسبه این مقدار، از نرم‌افزار‌ها یا سایت‌های آنلاین هم استفاده کنید. مهم این است که به‌عنوان یک کارفرمای منصف، حقوق و پاداش کارگران خود را به‌موقع و با رعایت انصاف محاسبه و پرداخت کنید. امیدواریم توانسته باشیم در این مسیر، اطلاعات کافی را در اختیارتان قرار دهیم.
بیشتر بدانیم : پاداش آخر خدمت
رأی شماره ۱۱۹ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص پرداخت پاداش پایان خدمت کارکنان سازمان تأمین اجتماعی به میزان یک ماه آخرین حقوق، مزایا و فوق‌العاده‌های مبتنی بر احکام کارگزینی، با توجه به ماده ۱۷ آئین‌نامه قانونی نمی‌باشد
تاریخ: ۳۱/۳/۱۳۸۹
شماره دادنامه: ۱۱۹
کلاسه پرونده: ۸۸/۱۹۴
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: آقای علی ترابی.
موضوع شکایت و خواسته: ابطال دستور اداری شماره ۱۶۷۶۹۲ مورخ ۲/۹/۱۳۸۷ معاونت اداری ومالی سازمان مرکزی تأمین اجتماعی.
گردشکار: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است: ۱ـ حسب ماده ۷ قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب ۱۳۷۹، محاسبه پرداخت پاداش خدمت بر اساس یک ماه آخرین حقوق و فوق‌العاده‌های دریافتی مشمول کسر بازنشستگی به ازای هر سال خدمت، تعیین تکلیف گردیده است. ۲ـ دادنامههای شماره۴۷۸ الی ۵۰۰ مورخ ۲۷/۹/۱۳۸۴ و شماره ۲۹۱ مورخ ۳۱/۴/۱۳۸۶ و شماره ۶۰ مورخ ۸/۲/۱۳۸۷ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری که در رابطه با سازمان تأمین اجتماعی اصدار یافته است، موید این موضوع میباشند. ۳ـ ماده ۶۷ آییننامه استخدامی سازمان تأمین اجتماعی مصوب ۲۸/۱۲/۱۳۸۶، مقرر میدارد: « مستخدمینی که بازنشسته، ازکارافتاده کلی یا فوت میشوند، علاوه بر وجوه مرخصیهای استحقاقی استفاده نشده، به ازای هر سال سابقه خدمت آنان معادل یک ماه آخرین حقوق و فوق‌العاده‌های مشمول کسر حقوق بیمه به عنوان پاداش خدمت پرداخت خواهد شد» ولیکن مسئولین سازمان با صدور دستورالعمل اداری شماره ۱۶۷۶۹۲ مورخ ۲/۹/۱۳۸۷، و در بند (الف) دستورالعمل، پاداش پایان خدمت کارکنان سازمان را مبتنی بر احکام کارگزینی دانسته که عملاً مخالف نص صریح قانون مذکور، آییننامه استخدامی سازمان و آرای وحدت رویه صادره از دیوان عدالت اداری میباشد. ضمناً، مزایایی از قبیل کارانه، بهرهوری، پرکیس پزشکان شاغل در سازمان و همکاران آنها که مشمول کسر حق بیمه بوده و حق بیمه آنها کسر می‌شود، در احکام کارگزینی درج و قیـد نمیگردند. بـا عنایت به مراتب فوقالذکر هرگونه اقدامی از طرف سازمان نظیر انحصار حقوق و فوقالعادهها بر مبنای احکام کارگزینی بر خلاف هدف و حکم قانونگذار و خارج از حدود اختیارات سازمان میباشد و لذا مستنداً به بند۴ ماده۳۶ قانون دیوان‌عدالت‌اداری متقاضی ابطال دستورالعملفوقالذکر میباشم. دفتر امور حقوقی و دعاوی سازمان تأمین اجتماعی در پاسخ به شکایت شاکی، طی لایحه شماره ۳۰۱۱۴/۷۱۰۰، مورخ ۲۲/۱۰/۱۳۸۷، اعلام داشته است: ۱ـ شاکی به استناد بند ۴ ماده ۳۶ قانون دیوان عدالت اداری تقاضای ابطال دستور اداری معترض‌عنه را نموده است، در حالی که ماده ۳۶ قانون مزبور وظایف دادرس اجرای احکام را احصاء نموده و بند مزبور ناظر به مواردی است که حکمی در خصوص اشخاص صادر شده و در اجرای آن شاکی مدعی مغایرت تصمیمات متخذه محکوم‌علیه در جهت اجرای حکم با رأی صادره میباشد. لازم به توضیح است که نامبرده مبادرت به طرح دعوی به خواسته اجرای دادنامه شماره ۶۰ مورخ ۸/۲/۱۳۸۷ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری و لحاظ نمودن بهرهوری و کارانه در پرداخت سنوات خدمت به طرفیت این سازمان نموده که منتهی به دادنامه شماره ۵۴۷ مورخ ۱۶/۳/۱۳۸۸ و اصلاحیه شماره ۱۲۶۳ مورخ ۹/۶/۱۳۸۸ شعبه ۱۶ دیوان عدالت اداری گردیده است. لذا، چنانچه شاکی معترض اجرای دادنامه موصوف باشد، میبایستی تقاضای خود را به عنوان اجرای احکام ارائه نماید و از این حیث تقاضای وی قابل طرح و رسیدگی در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری نمی‌باشد. ۲ـ بخشنامه معترض‌عنه مطابق قانون و حدود اختیارات سازمان تأمین اجتماعی و در جهت اجرای رأی هیأت عمومی به شماره دادنامه ۲۹۱ مورخ ۳۱/۴/۱۳۸۶ مبنی بر ابطال ردیف ۶ بند (ب) دستورالعمل شماره ۲۵۹۲۹/۲۰۲۰ مورخ ۲۷/۲/۱۳۸۴ و رأی به شماره دادنامه ۶۰ مورخ ۸/۲/۱۳۸۷ مبنی بر ابطال بند یک دستورالعمل شماره ۹۷۷۸/۲۰۲۰ مورخ ۱۰/۲/۱۳۸۵ سازمان و با عنایت به ماده ۶۷ آییننامه استخدامی سازمان مصوب ۲۸/۱۲/۱۳۸۶ شورای عالی تأمین اجتماعی در مورد پاداش پایان خدمت همکاران وضع گردیده است. ۳ـ مستند شاکی ماده ۷ قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان نظام هماهنگ بازنشستگی و وظیفه و تبصرههای آن مصوب ۱۳۷۳ هجری میباشد، در حالی که کارکنان سازمان تأمین اجتماعی به دلیل دارا بودن آییننامه استخدامی خاص مشمول قانون یاد شده نبوده و مقررات مزبور از تـاریخ تصویب آییننامه استخدامی سازمـان مـورخ ۲۸/۱۲/۱۳۸۶، قابل تعمیم و تسری به کارکنان سازمان نمی‌باشد. در این ارتباط پاداش پایان خدمت کارکنان سازمان تأمین اجتماعی در ماده ۶۷ آییننامه استخدامی پیشبینی شده که به موجب آن مقرر گردیده به « مستخدمینی که بازنشسته، ازکارافتاده یا فوت میشوند علاوه بر وجوه مرخصیهای استحقاقی استفاده نشده، به ازاء هر سال سابقه خدمت آنان معادل یک ماه آخرین حقوق و فوق‌العاده‌های مشمول کسر حق بیمه به عنوان پاداش پایان خدمت پرداخت خواهد شد.» بنابراین، دستور اداری معترض‌عنه بر مبنای آن تنظیم و منطبق با آن میباشد، لذا با وجود آییننامه استخدامی خاص سازمان تأمین اجتماعی، استناد شاکی به قانون و مقرراتی که سازمان الزام و تکلیفی به انجام آن نداشته و مشمول آن نمی‌باشد، وجاهت قانونی نداشته و از این حیث خواسته شاکی قابل رد میباشد. ۴ـ از مفاد دستورالعمل مزبور پیداست که در جهت اجرای ماده ۷ قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی … مصوب ۱۳/۲/۱۳۷۹ مجلس شورای اسلامی صادر گردیده است. ماده ۷ قانون مذکور مقرر میدارد: ماده یک و بند یک ماده ۳ قانون پرداخت پاداش پایان خدمت و بخشی از هزینههای ضروری به کارکنـان دولت مصوب ۲۶/۲/۱۳۷۵ و اصلاحیـه آن مصوب ۱۶/۸/۱۳۷۶، به ترتیب زیر اصلاح میگردد: ـ به کارکنان شاغل مذکور در قوانین فوق‌الاشاره هنگام بازنشستگی، ازکارافتادگی یا فوت در مقابل کلیه سوابق خدمت دولتی به ازای هر سال خدمت معادل یک ماه آخرین حقوق و فوق‌العاده‌های دریافتی که ملاک کسور بازنشستگی است به عنوان پاداش پایان خدمت پرداخت می‌شود. ـ کمک هزینه ازدواج در مورد ازدواج دائم خود و فرزندان مستخدمین شاغل، بازنشسته، ازکارافتاده و متوفی فقط یک بار حسب‌مورد، مفاد ماده ۷ مذکور مقرر میدارد: به ازای هر سال خدمت معادل یک ماه آخرین حقوق و فوق‌العاده‌های دریافتی که ملاک کسور بازنشستگی است به عنوان پاداش پایان خدمت پرداخت می‌شود. بنابر مراتب مذکور، اساساً ماده ۷ در صدد برقراری حق سنوات به نحو مورد ادعای شاکی نسبت به کارکنان سازمان تأمین اجتماعی نبوده و منظور قانونگذار آخرین حقوق و فوق‌العاده‌های دریافتی که ملاک کسور بازنشستگی قرار گرفته میباشد، نه حقوق و مزایایی که مشمول کسر حق بیمه نبوده و سازمان نیز در طول خدمت حقبیمهای بابت آن از کارکنان خود کسر ننموده است. بنابراین محاسبه میزان پاداش سنوات به حقوق و مزایایی که بر مبنای آن حق بیمه کسر گردیده نسبت مستقیم دارد. قابل ذکر است بند (ب) دستورالعمل معترض‌عنه نه تنها از ماده ۷ قانون یاد شده عدول نکرده، بلکه فراتر از آن از مزایای خارج از احکام کارکنان را در پرداخت سنوات خدمت برای آنان در نظر گرفته است. بنابراین بخشنامه معترض‌عنه وفق قانون و مقررات جاری سازمان تنظیم گردیده و هیچ‌گونه مغایرتی با نصوص مواد قانون و مقررات جاری سازمان نداشته است و تقاضای رسیدگی و صدور حکم مبنی بر رد شکایت مطروحه مورد استدعاست. هیأت عمومی دیوان در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
رأی هیأت عمومی
نظـر به اینکه مطابق مـاده ۶۷ آییننامه استـخدامی سازمان تأمین اجتماعی مصوب ۲۸/۱۲/۱۳۸۶، به مستخدمینی که بازنشسته، از کارافتاده کلی یا فوت میشوند، علاوه بر وجوه مرخصیهای استحقاقی استفاده نشده، به ازاء هر سال سابقه خدمت، معادل یـک ماه آخرین حقوق و فـوقالعادههای مشـمول کسر حق بیمه به عنوان پاداش پـایان خـدمت پـرداخت خواهد شـد و بخشـنامه شمـاره ۱۶۷۶۹۲ مـورخ ۱/۹/۱۳۸۷ معاون اداری مالی، سازمان تأمیـن اجتماعی که پرداخت پاداش پایان خدمت کارکنان سازمان را به میزان یک ماه آخرین حقوق، مزایا و فوق‌العاده‌های مبتنی بر احکام کارگزینی تجویز کرده است، به لحاظ مقید نمودن چگونگی پرداخت پاداش پایان خدمت به اموری غیر از آنچه که در ماده ۶۷ آییننامه استخدامی سازمان تأمین اجتماعی مقرر داشته، خارج از حدود اختیارات مرجع تصویب‌کننده شناخته شد بنابراین به استناد بند یک ماده ۱۹ و ماده ۴۲ قانون دیوان عدالت اداری ابطال میگردد.
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدجعفر منتظری
رای مشابه را می توانید با شماره ۲۰۳۵ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در مقاله پاداش آخر خدمت می توانید مطالعه نمایید . در صورتی که در این خصوص به شما اجحاف شده می توانید با تماس با دفتر وکلای حق گرا ، پیگیری احقاق حق خود را به ما بسپارید کافیست با ما تماس بگیرید.
مجموعه دفتر وکالت حق گرا
پیشنهاد می گردد در صورتی که قصد دارید از طریق دیوان عدالت اداری اعتراض به اراء بیمه و بازنشستگی، مطالبات تأمین اجتماعی، جهت اعتراض به موضوعات مربوط به گمرک، آراء کمیسیونهای مالیاتی و… را پیگیری نمایید به یکی از نزدیکترین دفتر وکالت حقوقی حق گرا در شمال ، دفتر وکالت شرق و یا دفتر وکالت حقوقی شعبه غرب تهران ، دفتر مرکز شهر حق گرا ، پیگیری موضوع را به وکلای با تجربه ما بسپارید تا وکلای ما بتوانند در احقاق حق به شما کمک نمایند. ما آماده ایم در انواع پرونده های مربوطه به خانواده،ملکی ، حقوقی ، جزایی و…در کنار شما باشیم
نکاتی که در خصوص پاداش پایان خدمت می بایست مد نظر قرار داد عبارتند از اینکه :
سازمانها و مجموعه هایی مثل شرکت ملی نفت ایران که هیأت مدیره آنان مصوبات خاصی را برای استخدام وضع نموده از قاعده مذکور مثتثنی است و مقررات استخدامی برای کارکنان آن شرکت در سیصد و دومین جلسه مورخ۶۲.۴.۱۹ پرداخت هر گونه پاداش پایان خدمت را صریحاً منع و متذکر گردید در صورتی که بعضی از کارکنان به هر نحوی از انحاء تا تاریخ این مصوبه‌خسارت مذکور را دریافت نکرده باشند از این پس استحقاق دریافت آن را ندارند و رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در مورد پاداش پایان خدمت کارکنان شرکت ملی نفت ایران ( صفحه ۶۸۲) بر آن صحه گذاشته است.
پاداش مذکور بر مبنای پرداخت، حقوق ثابت به علاوه مزایای مستمر بوده و لذا اضافه کار و سایر مزایای غیر مستمر را شامل نمی گردد.