لایحه عدم سازش چیست؟ | بررسی کامل از منظر حقوقی و قضایی
لایحه عدم سازش چیست؟ | بررسی کامل از منظر حقوقی و قضایی
لایحه عدم سازش یکی از مهم‌ترین اسناد قضایی در فرآیند طلاق است که معمولاً در طلاق توافقی یا طلاق به درخواست زن یا شوهر از سوی دادگاه صادر می‌شود. این لایحه در واقع پایان رسمی رابطه زناشویی را اعلام کرده و مجوز قانونی برای ثبت طلاق در دفترخانه محسوب می‌شود. در این مقاله از سایت وکلای حق‌گرا، به بررسی کامل مفهوم، کاربرد، فرآیند صدور و نکات حقوقی لایحه عدم سازش خواهیم پرداخت.
🔹 لایحه عدم سازش چیست؟
لایحه عدم سازش در نظام حقوقی ایران به معنای سند رسمی صادره از دادگاه خانواده است که نشان می‌دهد امکان ادامه زندگی مشترک بین زوجین وجود ندارد و دادگاه پس از رسیدگی لازم، صدور گواهی عدم سازش را مناسب تشخیص داده است. این لایحه شرط ثبت طلاق در دفاتر رسمی ازدواج و طلاق است.
🔹 تفاوت لایحه عدم سازش با گواهی عدم امکان سازش
تا پیش از اصلاح قانون حمایت خانواده در سال ۱۳۹۱، مفهومی به نام «گواهی عدم امکان سازش» در نظام حقوقی ایران رایج بود. اما با تصویب قانون جدید، عبارت دقیق‌تر و فنی‌تری به نام «لایحه عدم سازش» در آیین دادرسی خانواده استفاده می‌شود که بار حقوقی و قضایی دقیق‌تری دارد.
📌 کاربرد لایحه عدم سازش
- ✔ صدور مجوز قانونی برای ثبت طلاق در دفترخانه
- ✔ مستندسازی تصمیم نهایی دادگاه در مورد پایان رابطه زناشویی
- ✔ اعلام مواضع نهایی در خصوص مهریه، نفقه، حضانت، جهیزیه و سایر حقوق مالی و غیرمالی زوجین
📜 در چه مواردی لایحه عدم سازش صادر می‌شود؟
لایحه عدم سازش ممکن است در موارد مختلفی توسط دادگاه صادر شود. از جمله:
- طلاق توافقی: هرگاه زن و شوهر به صورت توافقی درخواست طلاق کنند، دادگاه پس از انجام مشاوره و بررسی توافقات، لایحه عدم سازش صادر می‌کند.
- طلاق به درخواست زن یا شوهر: اگر طلاق از سوی یکی از طرفین درخواست شده باشد و دادگاه دلایل را موجه تشخیص دهد، پس از صدور حکم، در نهایت لایحه عدم سازش صادر می‌شود.
⏳ مراحل دریافت لایحه عدم سازش
- ثبت دادخواست طلاق (توافقی یا یک‌طرفه) در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
- ارجاع به دادگاه خانواده
- تشکیل جلسه دادرسی و ارجاع به مشاوره خانواده
- تایید توافقات مالی و فرزندان (در صورت وجود)
- صدور لایحه عدم سازش توسط قاضی
- ثبت رسمی طلاق در دفترخانه ظرف مدت ۳ ماه از تاریخ صدور لایحه
📌 مهلت استفاده از لایحه عدم سازش
لایحه عدم سازش فقط برای ۳ ماه از تاریخ صدور اعتبار دارد. چنانچه در این بازه زمانی به دفترخانه رسمی مراجعه نشود و طلاق ثبت نشود، اعتبار لایحه از بین خواهد رفت و زوجین باید مجدداً دادخواست بدهند.
بیشتر بدانیم : گواهی عدم امکان سازش
⚖ نقش وکیل در فرآیند اخذ لایحه عدم سازش
با توجه به جنبه‌های حقوقی مهم در صدور و استفاده از لایحه عدم سازش، توصیه می‌شود از وکیل خانواده متخصص استفاده کنید. گروه وکلای حق‌گرا با در اختیار داشتن تیمی از وکلای مجرب، آماده ارائه مشاوره و همراهی در کلیه مراحل طلاق و اخذ لایحه عدم سازش است.
نکته حقوقی مهم:
در شورای حل اختلاف، هدف اصلی سازش بین طرفین است و لایحه عدم سازش به معنای دقیق قضایی، معمولاً در دادگاه خانواده صادر می‌شود، نه شورای حل اختلاف. اما در مواردی مانند دعاوی خانوادگی یا مالی که طرفین ابتدا به شورا ارجاع می‌شوند، اگر سازشی حاصل نشود، شورا صورتجلسه عدم سازش یا گزارشی مبنی بر عدم توافق تنظیم می‌کند که به‌عنوان مستند برای ادامه رسیدگی در دادگاه استفاده می‌شود.
با این توضیح، در ادامه نمونه‌ای از متن لایحه یا گزارش عدم سازش در شورای حل اختلاف ارائه می‌دهم که به عنوان فرم اداری یا نامه پیوست در بسیاری از پرونده‌های خانواده کاربرد دارد:
بسمه تعالی
شورای حل اختلاف شماره … شهرستان …
گزارش عدم حصول سازش
با عنایت به ارجاع پرونده به این شورا به شماره کلاسه … مورخ … جهت رسیدگی به اختلاف فی‌مابین:
خواهان: [نام کامل خواهان] فرزند … به نشانی …
خوانده: [نام کامل خوانده] فرزند … به نشانی …
موضوع اختلاف: [مثلاً: مطالبه مهریه / اختلاف خانوادگی / درخواست طلاق / تمکین / اجرت‌المثل و غیره]
شورا پس از دعوت طرفین و برگزاری جلسات لازم در تاریخ‌های … و استماع اظهارات ایشان، با بذل مساعی و تلاش لازم جهت حصول توافق و ایجاد صلح و سازش، متأسفانه به علت اصرار طرفین بر مواضع خود، مصالحه‌ای میان آنان حاصل نشد.
لذا این شورا وفق ماده ۱۱ قانون شوراهای حل اختلاف، ضمن تنظیم این گزارش، اعلام می‌دارد که «سازش بین طرفین صورت نگرفته است» و ادامه رسیدگی به موضوع در صلاحیت مراجع قضایی صالح خواهد بود.
رییس یا دبیر شورای حل اختلاف
امضاء و مهر شورا
تاریخ: …
📍 دفاتر گروه وکلای حق‌گرا در تهران
جهت مشاوره تلفنی فوری با وکلای ما با شماره ۰۹۱۹۹۰۷۵۹۶۶ تماس بگیرید.
🔖 جمع‌بندی
لایحه عدم سازش یکی از ارکان اصلی در فرآیند طلاق در ایران است. چه در طلاق توافقی و چه در طلاق‌های یک‌طرفه، بدون این لایحه امکان ثبت طلاق در دفترخانه وجود ندارد. آگاهی از مراحل، مهلت قانونی و نحوه استفاده از این لایحه می‌تواند مانع از بروز مشکلات ثانویه شود. اگر قصد دارید فرآیند طلاق خود را به صورت قانونی، سریع و بدون تنش طی کنید، می‌توانید از خدمات تخصصی وکلای خانواده در مجموعه حق‌گرا استفاده نمایید.
برچسب‌ها:
لایحه عدم سازش, گواهی عدم امکان سازش, طلاق توافقی, مراحل طلاق در دادگاه خانواده, ثبت طلاق در دفترخانه, وکیل طلاق توافقی تهران, گروه وکلای حق‌گرا, لایحه دادگاه خانواده, گواهی طلاق