طلاق و تنصیف اموال
شرط تنصیف اموال
یکی از موضوعاتی که همواره میان زوجین، محل مناقشه است، شرط تنصیف اموال در طلاق است. تنصیف در لغت به معنای نصف کردن و تقسیم به دو قسمت مساوی است. در یکی از بخشهای عقدنامه ذکر شده است که هر گاه طلاق به درخواست زوجه نبوده و مرد نیز بدون دلیل موجه دعوی طلاق را مطرح کند، میبایست علاوه بر حقوق زوجه یعنی مهریه، نفقه، اجرت المثل و … نصف اموال (یا معادل نصف ارزش آن) را که پس از صیغه عقد و دوران زناشویی به دست آورده به زوجه انتقال دهد.
بسیاری از مردان از بیم از دست دادن اموال خود، از ابتدا سعی می کنند که هیچ چیز را به نام خود نگه ندارند و همین موضوع موجب نارضایتی همسران آنها شده و بسیاری از زندگیها به دلیل همین عدم شفافیت مالی به ورطه نابودی میافتند.
چنانچه طلاق از سمت زوجه باشد و یا مرد دلیل موجه (مانند نشوز، نازایی و …) برای طلاق داشته باشد، این شرط قابلیت اجرایی ندارد. همچنین این شرط باید در عقدنامه امضا شده باشد و چنانچه شرط تنصیف اموال توسط مرد امضا نشده باشد، باز هم قابلیت اجرایی ندارد.
شرایط برای گرفتن نصف دارایی مرد چیست؟
شرایطی باید با هم جمع بشوند تا زن بتواند بعد از طلاق، نصف دارایی مرد را مطالبه کند.
این شرایط عبارت اند از:
پس حتی اگر در عقد نامه برای تنصیف دارایی شرط شده باشد اما طلاق به درخواست زن باشد امکان تنصیف دارایی وجود ندارد. همچنین حتی اگر طلاق به درخواست مرد باشد؛ اما علت طلاق تمکین نکردن زن باشد؛ باز هم زن مستحق نصف دارایی نخواهد بود.
تنها در طلاق این امکان وجود دارد: پس اگر ازدواج فسخ شود و یا انفساخ پیدا کند و یا این که یکی از طرفین فوت شود؛ این شرط هم محقق نمی شود.
نصف اموال مختص بعد از عقد است: نکته مهم این که اگر طلاق رخ بدهد اموالی نصف می شود بین زن و مرد که بعد از عقد به دست آمده باشد و اموال به دست آمده قبل از عقد توسط مرد به این امر ارتباط پیدا نمی کند.
طلاق زن به دلیل بیماری و تنصیف دارایی
اگر زن دارای بیماری باشد و مرد او را طلاق بدهد (طلاق به دلیل بیماری) به دلیل همین بیماری شرط تنصیف دارای برای زن محفوظ است اما اگر در اثر تمکین نکردن زن و سرپیچی وی، طلاق رخ بدهد زن مستحق چیزی نخواهد بود.
مطالبه اجرت المثل به همراه تنصیف دارایی
زن می تواند اجرت المثل و تنصیف دارایی را با هم جمع کند و هنگام طلاق هر دو را مطالبه کند زیرا اجرت المثل ناشی از یک امر و شرط تنصیف دارایی هم ناشی از امر دیگر است پس مطالبه این رو با هم منافاتی ندارد.
مطالبه نصف اموال از مستثنیات دین
در این باره باید گفت که مطالبه نصف دارایی را حتی می توان از مستثنیات دین مثل خانه هم انجام داد زیرا این قضیه برای دینی مثل مهریه ممنوع است نه چیزی مثل تنصیف دارایی که خود مرد تعهد کرده است.
پس اگر خانه ای در بعد از عقد خریداری شده باشد و محل سکونت شوهر باشد؛ می توان نصف دارایی را از وی مطالبه کرد.
نکات حقوقی شرط نصف دارایی
شرط نصف اموال، شامل طلاق توافقی و طلاق از سمت زوجه نخواهد بود.
با دقت در شرط و عبارت نصف دارایی موجود، مشخص است که اموالی را که مرد در طول زندگی از دست داده و یا انتقال داده نمیتواند مطالبه نمود.
با توجه به این که شرط تنصیف اموال، مشمول قوانین مربوط به دین و تادیه دیون نمیباشد، بنابراین، مستثنیات دین در این زمینه خروج موضوعی دارد. یعنی اگر مرد حتی فقط یک خانه داشته باشد، شاید برای مهریه مستثنی گردد، اما در صورت وجود شرایط ذکر شده، نصف آن به نفع زن توقیف میگردد.
براساس رویه معمول موجود در دادگاهها، شرط نصف دارایی شامل سهم الارث نمیگردد. زیرا با کار و تلاش مرد به دست نیامده است. هر چند با توجه به اختلاف آراء موجود به نظر میرسد این بحث نیازمند رای وحدت رویه است.
عدم آگاهی مرد از محتویات این بند و امضای آن موجب رفع مسئولیت وی نیست.
شرط نصف دارایی شامل ارث هم می شود؟
خیر آنچه مهم است این است که بعد از عقد این اموال با کوشش و کار به دست آمده باشند و به ارث رسیدن مال بعد از عقد، شامل این امر نمی شود.
متن شرط تنصیف اموال (دارایی) عقدنامه ها
ضمن عقد نکاح زوجه شرط نمود هرگاه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتاری نبوده زوج موظف است تا نصف دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی با او بدست آورده یا معادل آن را طبق نظر دادگاه بلاعوض به زوجه منتقل نماید.
موانع تحقق شرط تنصیف اموال
در صورتی که موارد زیر در میان باشد تحقق تنصیف اموال با مانع مواجه می گردد:
- انصراف زوج از طلاق
- عدم اطلاع زوجه از دارایی زوج و میزان آن
- عدم مطالبه زن توسط وکیل شرط تنصیف اموال
- مشکلات اجرائی شرط انتقال تا نصف اموال
مشاوره حقوقی راجع به تنصیف دارایی
همانطور که گفته شد تنصیف دارایی جوانب و حالات مختلفی دارد که در هر وضعیت قاضی تصمیم می گیرد که آیا نصف دارایی به زن تعلق می گیرد یا نه و برای هر کدام باید استدلال و دانش حقوقی پایه آن باشد لذا توصیه می شود مسئله راجع به این موضوع خود را با وکیل متخصص دادگاه خانواده در میان بگذارید تا در مورد جوانب این امر با آگاهی عمل کنید و یا در دادگاه صحبت کنید.
گروه وکلای حق گرا در راستای تخصصی کردن وکالت در سراسر کشور از وکلای خانواده متخصص تشکیل شده است که هم می تواند به شما مشاوره حقوقی بدهند و هم وکالت شما را قبول کنند. برای این کار می توانید با شماره تلفن های موجود در سایت و یا شماره ۰۹۳۶۴۶۸۸۸۶۱تماس بگیرید .پیش از هر اقدامی، از مشورت با وکلای مجرب حق گرا غافل نشوید.
نتیجه گیری
تنصیف دارایی یعنی این که اگر مرد بدون دلیل زن خود را طلاق بدهد از اموالی که بعد از عقد به دست آورده نصف آن را به زن تملیک کند این اموال شامل ارثی که به مرد رسیده باشد نمی شود؛ زیرا ظاهرا منظور دارایی ای خواهد بود که با کار به دست آمده باشد.
سوالات متداول
آیا ارثی که به مرد رسیده مشمول تنصیف دارایی است؟
خیر، این اموال متعلق به مرد خواهد بود و زن نمی تواند در راستای شرط تنصیف دارایی ادعای حقی کند.
اگر مرد در اثر نشوز و عدم تمکین زن را طلاق دهد آیا نصف دارایی به زن تعلق میگیرد؟
خیر در این باره لازم است که مرد بدون دلیل موجه زن را طلاق دهد تا مشمول شرط مزبور بشود.
شرط تنصیف دارایی چه اموالی را شامل می شود؟
اموالی که بعد از عقد به دست آمده باشند نه اموالی که قبل از عقد مرد خودش کسب کرده است.
آیا بدهی های مرد برای محاسبه تنصیف دارایی حساب می شود؟
فرض کنیم مرد بعد از عقد دارایی به میزان ۱ میلیارد به دست آورده است اما ۳۰۰ میلیون بدهی دارد حال دادگاه در محاسبه باید این میزان بدهی را از دارایی کم کند. پس دارایی شما بدهی ها هم می شود.
آیا زن می تواند هم مهریه را بگیرد و هم تنصیف دارایی را اخذ کند؟
بله این امر امکان پذیر است حتی جمع کردن این ها با اجرت المثل زن نیز ممکن خواهد بود.
آیا امتیاز پیش خرید آپارتمان مشمول تنصیف اموال می شود؟
امتیاز یک واحد آپارتمان را از یکی از انبوه سازان خریداری کرده ام . این خرید من در هیچ دفتر اسناد رسمی ثبت نشده و خود تعاونی صرفا یک دفترچه به عنوان پیش خرید به من داده است. آیا همسرم می تواند این آپارتمان که فاقد هرگونه سندرسمی است را جهت تنصیف اموال به دادگاه معرفی کند؟
پاسخ : با سلام اگر اثبات شود شما مالک آن هستید بله
آیا راهکاری وجود دارد که در هنگام انعقاد عقد نکاح از حق تنصیف اموال در طلاق فرار نمود ؟
اولا _ توجه داشته باشید شرط مذکور تا تنصیف اموال بدست آمده در دوران زوجیت است. نه اموالی که شخص در زمان مجردی بدست آورده نه اموالی که سهم الارث وی بوده.
ثانیا _ در حال حاضر زوجه با مطالبه مهریه در اجرای ثبت ، اموال زوج را استعلام می نمایند و لذا اگر مالی شناسایی بشود مشخص میشود.
ضمنا کافی است ذیل این شرط را در دفترچه عقد امضا نکنید و قبلا این موضوع را با نامزد خود در میان بگذارید تا هنگام عقد و گرفتن امضاها مشکلی پیش نیاید.