برگشت از هبه به زن

یکی از سوالات پرتکرار از گروه وکلای حق گرا  در خصوص هبه و برگشت از هبه می باشد

سوال عمومی مطرح شده عبارت است از : در صورتی که دو طرف بعد از هبه دچار مشکل شوند و بین آنه اختلاف پیشبیاید آیا امکان پس گرفتن هبه وجود دارد . در این خصوص بهتر است با ذکر یک مثال موضوع را مطرح کنیم فرض بر این است که مردی سند یک ویلا  را به خانمش هدیه زده است حالا بعد از چند سال بین آنها اختلاف افتاده ومیخواهند بدانند آیا مرد میتواند ویلا را پس بگیرد یا خیر؟
اول باید ببینیم اینکه میگن خونه رو به نامش زده به چه نحو این کار انجام شده است آیا هبه (هدیه) نموده و یا مبایعه نامه تنظیم کرده اند

اگر مرد خونه رو در قالب عقد هبه به نام خانومش زده باشه میدونید که هِبه قابل رجوعه!

یعنی طرف یه چیزی رو هدیه میده، قانونا میتونه پشیمون شه بزنه زیرش هدیه رو پس بگیره

شرایطی که هبه قابل برگشت نیست

• اگر مالی که هبه شده یا عین موهوبه از بین رفته باشد امکان رجوع از آن وجود ندارد.
• در صورتی که گیرنده هبه پدر و مادر یا اولاد واهب باشد، امکان رجوع از آن وجود نخواهد داشت.
• در شرایطی که هبه از نوع عقد معوض باشد و واهب در ازای مالی که بخشیده چیزی را از طرف مقابل دریافت کرده باشد، رجوع از آن ممکن نیست.
• اگر مال هبه شده دچار تغییراتی شده باشد و عین مال موجود نباشد واهب نمی‌تواند برای دریافت آن رجوع کند.

حالا اگه این به نام زدن در قالب هبه نبود و یه مبایعه نامه این وسط بود!

یعنی مرد میخواسته خونه رو بزنه به نام خانمش ولی به جای هبه نامه، رفته املاک یه مبایعه نامه براشون تنظیم شده…

اینجا اگه مرد پشیمون بشه چی میشه؟! 🤔
اینجا باید بررسی کنیم ببینیم این مبایعه نامه چجوری بوده؟!

آیا مرد  ویلا به نام خودش بوده منتقل کرده به خانمش

یا

ویلا رو از یک فرد دیگری برای خانمش خریده و ثمن معامله رو مرد پرداخت کرده، یعنی مالک قبلی مرد نبوده
.
در حالت دوم

یعنی شرایطی که خونه رو از مالک برا ی خانمش خریده باشه، مبایعه نامه تنظیم شده و جایی اسمی از هبه یا هدیه نیومده.. اما هدف  مرد هدیه بوده..

اینجا اختلاف نظر هست

✅ اما اکثر قضات میگن پشیمونی فایده نداره، این بیع بوده، نه هبه!

✅مرد اگه پشیمونه نمیتونه  ویلا رو پس بگیره ولی میتونه بیاد پولی که داده رو از خانمش پس بگیره!
.
.حالت دیگه چیه؟!

ممکنه مرد خونه رو مستقیم به نام خانمش نخریده، اول مال خودش بوده بعد انتقال داده به خانمش…

یعنی مثلا خونه ش رو، گفته بچه مون دنیا بیاد می زنم به نامت
.
.
✅اینجا جای دفاع داره که بگیم آقا این هبه بوده و موکل من میخواد از هبه رجوع کنه. حتی اگر بنگاه املاک اینو در قالب بیع نوشته باشه ها..😉
.
.
خب حالا این بچه دنیا اومد و این خونه منتقل شد به خانم ، همه میدونن این هبه بوده ها ولی اون بالای برگه نوشتن مبایعه نامه.😄

مرد یکسال بعد پشیمون میشه از این کار به هرعلت!

ما به عنوان وکیلش میریم دادخواست اثبات هبه و رجوع از هبه میدیم، دادگاه میگه کدوم هبه؟! اینکه بالای قرارداد نوشته مبایعه نامه🧐
.
.
اینجاست که دفاع به روش نوین وکیل رو نجات میده، دفاعی که در اون دو تا ابزار دفاعی خاص استفاده میشه:

۱⃣قاعده فقهی

۲⃣عرف
.
.
من میتونم استناد کنم به عرف مشاورین املاک

و بگم آقای قاضی اصولا مشاورین املاک همه ی قراردادهای انتقال مالکیت رو در قالب مبایعه نامه می‌نویسن و حساسیتی رو عنوان قراردادها ندارن!🙂

✅درسته این قرارداد در قالب بیع بوده اما با توجه به اینکه پولی بین زن و مرد رد و بدل نشده ماهیت این عقد هبه ست.
.
.
من میتونم استناد کنم به قاعده فقهی ِتبعیت عقد از قصد

یه قاعده فقهی داریم که میگه العقود تابعه للقصود💡

🛎 از این قاعده نتایج مختلفی میشه گرفت اما یکیش اینه اگه قصد واقعی طرفین با عنوانی که برای قراردادشون انتخاب کردن در تعارض باشه، ملاک برای قاضی قصد واقعی طرفین هست، نه اون عنوان!

بیشتر بدانیم :  شرایط قانونی رجوع از هبه

دفتر وکالت در تهران