اخذ شناسنامه فرزندان نامشروع
گرفتن شناسنامه برای کودکان متولد از رابطه نامشروع
به دنبال تغییر و تحولات اساسی که در گرفتن شناسنامه ایرانی برای تمام ایرانیان داخل و خارج از کشور در اداره ثبت احوال صورت گرفت، سخنگوی این سازمان تاکید کرد که گرفتن شناسنامه برای کودکان حاصل از روابط نامشروع نیز میسر است. بدین جهت در این مقاله به نحوه اخذ شناسنامه فرزندان نامشروع و فرزندانی که پدرشان نامشخص می باشند پرداخته شده است.
حالات مختلف اخذ شناسنامه برای فرزندان نامشروع
چه کسانی باید برای نوزاد شناسنامه بگیرند؟
طبق ماده ۱۶ قانون ثبت احوال، اعلام و امضای دفتر ثبت کل وقایع به ترتیب به عهده افراد زیر می باشد:
۱- پدر یا جد پدری
۲- مادر نوزاد در صورت غیبت پدر و در اولین موقعی که قادر به انجام این وظیفه باشد.
۳- وصی یا قیم یا امین
۴- اشخاصی که قانونا نگهداری نوزاد را برعهده داشته باشند.
۵- متصدی یا نماینده موسسه ای که نوزاد به آنجا سپرده شده است.
۶- صاحب واقعه که سن او از ۱۸ سال تمام به بالا باشد.
پدر اقدام نماید
برای صدور شناسنامه این کودکان، چند فرض مطرح است:
در کل وظیفه پدر است که برای فرزندش شناسنامه بگیرد. در این موارد هم، والد طفل با در نظر داشتن این نکته که با گرفتن شناسنامه و اعطای نام خانوادگی خود به فرزندش، بهم مرتبط میشوند، ممکن است برای گرفتن شناسنامه اقدام کند.
مادر اقدام نماید
اگر مادر اقدام به اخذ شناسنامه کند، با فرض بر این که پدر آنها نامعلوم میباشد و رابطه بین مرد ناشناس و مادر این فرزندان بدون نکاح اتفاق افتاده است، نام خانوادگی زن به فرزندش منتقل میشود. بنابراین مادر با مراجعه به دادگاه خانواده و تقدیم دادخواست اقدام به دریافت شناسنامه فرزند خود میکند. پس از صدور حکم توسط دادستان، این حکم قابل اجرا در اداره ثبت احوال میباشد و مادر با ارائه آن میتواند برای فرزندش شناسنامه بگیرد.
به جای اسم پدر در شناسنامه یک نام غیرواقعی درج میشود تا این فرزندان در آینده دچار مشکل نشوند و به نوعی از جامعه اطراف خود طرد نگردند. در واقع سعی شده است تا هویت این کودکان بخاطر عمل والدینش به خطر نیوفتد.
سازمان بهزیستی اقدام نماید
در فرضی که هیچ یک از والدین طفل برای گرفتن شناسنامه او حاضر نشوند، برای این فرزند مانند کودکان تحت سرپرستی سازمان بهزیستی کشور ، شناسنامه صادر خواهد شد. یعنی با نام فرضی برای پدر و مادر.
قبول دعاوی حقوقی
شماره و آدرس دفتر وکیل حقوقی در تهران
در مواجهه با موضوعات حقوقی چون ارث در حضانت فرزند نامشروع، حضانت فرزند به شبهه ، اخذ شناسنامه برای فرزندان بدون پدر ، مشاوره تخصصی با وکیل می باشد. به عبارتی بهترین وکیل خانواده در تهران با تسلط بر مواد قانونی، تجربه کافی و آگاهی از روند قضایی پرونده های این چنینی، با ارائه بهترین دادخواست، می تواند بهترین نتیجه را در راستای احقاق حقوق موکلین بگیرد. شما می توانید برای مشاوره و اعلام وکالت در پرونده های حقوقی در تهران و سایر شهرستان ها ، می توانید با حضور در دفتر وکالت وکیل حقوقی به ادرس شعبه شرق: میدان رسالت خیابان فرجام پلاک ۹۴۸ تلفن ۵- ۷۷۲۱۲۴۵۴ نزدیکترین دفتر وکالت حقوقی حق گرا در شمال ، دفتر وکالت شرق و یا دفتر وکالت حقوقی شعبه غرب تهران ، دفتر مرکز شهر حق گرا از مشاوره وکیل متخصص کیفری استفاده نمود و در صورتی که بعد مسافت و یا سایر عوامل مانع حضور شما می گردد از طریق شماره تلفن ۰۹۱۹۹۰۷۵۹۶۶ به صورت تلفنی، واتساپ و تلگرام با وکیل حقوقی در فرجام گروه حقوقی حق گرا در تماس باشید تا علاوه بر مشاوره در خصوص نحوی اعطای وکالت نیز توضیحات لازم ارائه گردد. ضمن اینکه در سایر نقاط شهر تهران نیز می توانید با مراجعه به سایر دفاتر حق گرا در غرب و شمال و مرکز تهران می توانید به آدرسهای ذیل همین صفحه مراجعه نمایید. ضمن اینکه در صورتی که سوال حقوقی داشته باشید می توانید به سایت دوم به نشانی haghgara.com مراجعه نمایید
نحوه اقدام برای اخذ شناسنامه فرزندان نامشروع
برای طرح دعوی اخذ شناسنامه طفل نامشروع، باید شاهدانی وجود داشته باشد که صحبت یکی از والدین مثلا مادر را تایید کند. همچنین برای شناسایی بیشتر، اسناد احراز هویتی هر کدام از والدین که دعوی را مطرح کرده است مانند شناسنامه و کارت ملی نیز ضروری است. دادگاه همچنین گزارش پزشکی قانونی را نیز میخواهد.
در شهرهایی مانند تهران و دیگر مراکز استانها خواهان میتواند با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، تقاضای خود را ثبت کند. همچنین در دیگر شهرستانها متقاضی با مراجعه به دادگاه عمومی میتوانند برای ثبت درخواست خود اقدام کنند. هزینه دادرسی در دعاوی اثبات نسب معادل هزینه دادرسی در دعاوی غیر مالی است.
گرفتن شناسنامه برای نوازد
نحوه گرفتن شناسنامه برای نوزاد بدون پدر، توسط مادر در صورتی که طفل مشروع باشد و به دلایلی ازدواج دائم یا موقت پدر و مادر ثبت نشده باشد و یا پدر مفقودالاثر باشد یا فوت کرده باشد، مادر می تواند برای گرفتن شناسنامه نوزاد از طریق درخواست حکم امین موقت از دادگاه خانواده و یا اثبات رابطه زوجیت اقدام کند و با مراجعه به اداره ثبت احوال، برای فرزند خود، شناسنامه بگیرد.
گرفتن شناسنامه برای نوازد نامشروع
در صورتی که بین پدر و مادر نوزاد رابطه زوجیت وجود نداشته باشد و نوزاد نامشروع باشد، مادر می تواند با ارائه مدارک لازم به ادارات ثبت احوال مراجعه نماید و با نام خانوادگی خود برای نوزاد نامشروع شناسنامه بگیرد.
* نکته: باید به این نکته توجه کرد، حتی با داشتن شناسنامه، فرزند نامشروع از پدر و مادر خود ارث نخواهد برد.
بیشتر بدانیم : اصلاح و تغییر شناسنامه
گرفتن شناسنامه برای کودکان متولد از رابطه نامشروع
آیا گرفتن شناسنامه نوزاد بدون پدر امکان پذیر است
یکی از مهم ترین تکالیفی که والدین ، در قبال نوزادان تازه متولد خود به عهده دارند ، آن است که در طول مدت ۱۵ روز بعد از ولادت طفل ، برای وی ، شناسنامه یا گواهی ولادت دریافت نمایند که در آینده ، فرزند آنها ، بتواند از کلیه حقوق اجتماعی مقرر برای شهروندان ، برخوردار گردد .
با این وجود ، گاهی ، به لحاظ وجود پاره ای از مسائل ، نوزاد ، پدر خود را از دست داده و یا اینکه اساسا ، پدر وی ، معلوم و مشخص نیست تا بتواند برای وی شناسنامه دریافت نماید . در این حالت ، این سوال ممکن است مطرح شود که آیا گرفتن شناسنامه برای نوزاد بدون پدر امکان پذیر است یا خیر ؟ آیا در صورتی که نوزاد ، پدر نداشته باشد ، مادر وی ، می تواند اقدام به گرفتن شناسنامه برای نوزاد نماید ؟
بر اساس قانون ثبت احوال ، هر یک از این افراد می توانند برای گرفتن شناسنامه نوزاد ، به ادارات ثبت احوال مراجعه نموده و در صورت وجود شرایط لازم و ارائه مدارک مرتبط ، شناسنامه برای نوزاد اخذ کنند :
پدر یا جد پدری ؛
مادر ، در صورتی که ازدواج او قانونا به ثبت رسیده باشد ؛
وصی یا قیم یا امین نوزاد ؛
متصدی موسسه ای که نوزاد به آنجا سپرده شده است ؛
خود فرد متقاضی ، در صورتی که سن او ، ۱۸ سال تمام باشد .
بر این اساس ، در می یابیم که اگر نوزادی ، پدر یا جد پدری نداشته باشد ، مادر وی ، صرفا در شرایطی می تواند برای گرفتن شناسنامه نوزاد بدون پدر اقدام نماید که ازدواج وی ، به لحاظ قانونی ، به ثبت رسیده باشد و مادر ، برای گرفتن شناسنامه برای نوزاد بدون پدر ، باید مدارک مربوط به ازدواج خود ، از قبیل سند ازدواج یا صیغه نامه ازدواج موقت را ارائه نماید .
اما گاهی ، ازدواج دائم یا موقت پدر با مادر به ثبت نرسیده است . همچنین ، ممکن است در شرایطی ، رابطه زوجیتی میان پدر و مادر وجود نداشته و فرزند آنها ، طفل نامشروع باشد و به عبارت دیگر ، رابطه زنا یا وطی به شبهه ، منجر به دنیا آمدن نوزاد شده باشد . در این شرایط ، این سوال مطرح می شود که آیا می توان برای نوزاد بدون پدر نیز شناسنامه گرفت ؟ خوشبختانه ، پاسخ به این سوال مثبت می باشد .
به عبارت دیگر ، هم در صورتی که نوزاد ، به صورت نامشروع به دنیا آمده باشد و هم در صورتی که طفل ، مشروع بوده، ولی بنا به دلایلی ، عقد زوجیت به ثبت نرسیده باشد و پدر ، برای دریافت شناسنامه نوزاد اقدام نکند ، می توان با ارائه مدارک لازم ، برای نوزاد ، شناسنامه دریافت نمود که شرایط و نحوه گرفتن شناسنامه برای نوزادان بدون پدر ، در قسمت بعد ، توضیح داده می شود .
شرایط گرفتن شناسنامه نوزاد بدون پدر
همانطور که در قسمت قبل بیان شد ، گرفتن شناسنامه برای نوزاد بدون پدر ، امکان پذیر می باشد . لذا در این قسمت ، قصد داریم به بررسی این مطلب بپردازیم که شرایط گرفتن شناسنامه برای نوزاد بدون پدر ، به چه صورت است . قبل از پرداختن به شرایط گرفتن شناسنامه برای نوزاد بدون پدر ، ذکر نکات ذیل ، الزامی است :
هنگامی که پدر و مادر ، با هم ازدواج کرده و آن را به ثبت رسانیده باشند ، در صورتی که پدر و مادر ، بنا به دلایلی ، با هم دچار مشکل و اختلاف شوند و پدر ، به دلیل بروز این مشکلات و یا به دلیل غایب بودن ، از گرفتن شناسنامه برای نوزاد امتناع کند ، مادر ، با ارائه مدارک لازم همچون عقد نامه ، می تواند اقدام به گرفتن شناسنامه برای نوزاد بدون پدر نماید .
در صورتی که پدر یا مادر ، به لحاظ شرعی ، با هم عقد کرده باشند ، اما بنا به دلایلی ، از ثبت ازدواج دائم یا موقت خودداری نموده باشند ، هر دوی آنها ، به اتفاق یکدیگر ، می توانند به اداره ثبت احوال مراجعه نموده و با اقرار به رابطه زوجیت شان ، برای نوزاد ، شناسنامه بگیرند . اما سوال این است که اگر پدر ، در این شرایط ، حاضر به مراجعه به اداره ثبت نشود ، تکلیف چیست ؟
در این شرایط ، گرفتن شناسنامه برای نوزاد بدون پدر ( اگر نوزاد حلال زاده بوده ، ولی عقد والدین به ثبت نرسیده باشد ) ، تبدیل به یک پرونده حقوقی می شود . به این معنا که در این شرایط ، گرفتن شناسنامه برای نوزاد بدون پدر ، نیازمند آن است که مادر نوزاد ، ابتدا با ارائه نمونه دادخواست اثبات رابطه زوجیت ، اقدام به اثبات عقد دائم یا موقت خود ، با پدر طفل نماید . زمانی که رابطه زوجیت اثبات شود ، می توان از دادگاه ، تقاضای الزام پدر به گرفتن شناسنامه برای نوزاد را نمود .
علاوه بر این ، اگر الزام پدر به دریافت شناسنامه نوزاد میسر نشد و دسترسی به پدر ، مثلا به دلیل غایب بودن وی ، امکان پذیر نبود ، مادر ، می تواند از دادگاه ، تقاضای صدور حکم امین موقت برای فرزندش را داشته باشد . زمانی که دادگاه ، حکم امین موقت را صادر کرد ، خود مادر ، می تواند با مراجعه به ادارات ثبت احوال ، برای نوزاد ، شناسنامه دریافت نماید . در این شرایط ، نام خانوادگی مادر ، به فرزند داده می شود و صرفا نام پدر در شناسنامه نوزاد درج خواهد شد . شرایط ذکر شده ، ناظر بر مواردی است که ازدواج ، به لحاظ شرعی واقع شده، اما جایی به ثبت نرسیده باشد .
با این حال ، ممکن است که نوزاد متولد شده ، غیر مشروع بوده و پدر و مادر وی ، به عقد هم در نیامده باشند . در این شرایط ، هر چند که طفل متولد از رابطه زنا ، ملحق به والدین نمی شود ، اما بر اساس رای وحدت رویه دیوان عالی کشور ، برای اینکه حقوق اجتماعی این قبیل فرزندان از بین نرود ، پدر و مادر موظف هستند با مراجعه به ادارات ثبت احوال ، برای نوزادشان شناسنامه بگیرند . اگر پدر طفل نامشروع ، برای گرفتن شناسنامه به اداره ثبت مراجعه نکند ، مادر می تواند برای طفل ، شناسنامه بگیرد و نام خانوادگی خود را به نوزاد بدهد که در قسمت بعد ، نحوه گرفتن شناسنامه برای نوزادان بدون پدر را توضیح خواهیم داد .
بیشتر بدانیم : تغییر تاریخ تولد در شناسنامه:
نحوه گرفتن شناسنامه نوزاد بدون پدر
در قسمت قبل ، به توضیح این سوال پرداخته شد که شرایط گرفتن شناسنامه برای نوزاد بدون پدر چیست . اما اشخاصی که قصد دارند برای نوزادان بدون پدر ، شناسنامه دریافت نمایند ، ممکن است این سوال را مطرح نمایند که نحوه گرفتن شناسنامه برای نوزاد به چه صورت است و باید چه اقدامات و مراحلی را انجام دهند ؟
نحوه گرفتن شناسنامه برای نوزادان بدون پدر ، بسته به اینکه فرزند ، مشروع یا غیر مشروع باشد ، متفاوت است . اگر فرزند ، مشروع بوده ، اما پدر وی غایب مفقودالاثر باشد و یا تعمدا برای دریافت شناسنامه فرزند اقدام نکند ، همانطور که در قسمت قبل اشاره شد ، مادر می بایست از طریق دادگاه حانواده ، اقدام به اثبات رابطه زوجیت نموده و یا حکم امین موقت دریافت نموده و سپس ، با مراجعه به ادارات ثبت احوال ، برای فرزند خود ، شناسنامه دریافت کند .
اما در صورتی که طفل ، متولد از روابط جنسی آزاد میان والدین باشد ، مادر ، با ارائه مدارک لازم ، می تواند از ادارات ثبت احوال ، تقاضای دریافت شناسنامه نوزاد ، با مشخصات فامیلی خود را داشته باشد . البته ، حتی در صورت گرفتن شناسنامه برای این نوزادان بدون پدر ، ارث فرزندان نامشروع از پدر یا مادرشان منتفی است .
نحوه گرفتن شناسنامه برای نوزادان بدون پدر هم به این صورت است که متقاضی ، می بایست به یکی از ادارات ثبت احوال مراجعه نموده و فرم های لازم را دریافت و تکمیل نماید . همچنین ، گرفتن شناسنامه نوزاد ، نیازمند تحویل مدارکی است که در قسمت بعد ، به توضیح مدارک لازم برای نحوه دریافت شناسنامه نوزادان خواهیم پرداخت .
مدارک لازم برای گرفتن شناسنامه نوزاد بدون پدر
در قسمت قبل ، به توضیح نحوه گرفتن شناسنامه فرزندان نامشروع و شناسنامه برای نوزاد بدون پدر و شرایط مربوط به آن ، پرداخته شد . زمانی که مادر ، قصد دارد برای گرفتن شناسنامه نوزاد بدون پدر ، به اداره ثبت احوال مراجعه نموده و تقاضای دریافت شناسنامه دهد ، می بایست مدارکی را با خود به همراه داشته باشد . لذا مدارک لازم برای گرفتن شناسنامه نوزاد بدون پدر را در این قسمت ، مورد بررسی قرار خواهیم داد .
اگر عقد ازدواج شرعی پدر و مادر به ثبت رسیده است ولی پدر ، حاضر به دریافت شناسنامه نوزاد نیست ، مادر می تواند با ارائه سند ازدواج و نیز شناسنامه خود ، برای فرزند خود شناسنامه بگیرد . اما در صورتی که ازدواج شرعی ، قبلا جایی ثبت نشده است ، یا باید پدر و مادر با هم به ثبت احوال مراجعه نمایند و اعلام زوجیت کنند ، یا اینکه مادر ، حکم امین موقت دریافت نماید.
دریافت گواهی ولادت نیز ، یکی دیگر از مدارک لازم برای گرفتن شناسنامه نوزاد بدون پدر است . البته ، گاهی ، نوزادان ، گواهی ولادت ندارند که در این صورت ، باید فرم های مربوط به اعلام ولادت نوزاد را از ثبت احوال دریافت کرده و گواهان یا شهود نیز ، ذیل آن را امضا کنند . به یاد داشته باشید که جعل گواهی ولادت نوزاد ، جرم است .
علاوه بر اینها ، تکمیل فرم های مربوط به گرفتن شناسنامه و تحویل آن به متصدی ، الزامی است . در این فرم ، مشخصات فرد درخواست کننده صدور شناسنامه و نسبت آن با نوزاد ، مشخصات والدین و اطلاعات شناسنامه ای آنها ، محل تولد نوزاد و مواردی از قبیل ، درج شده است .
پرداخت و ارائه فیش بانکی مربوطه ، نزد بانک ملی ایران ، به نام سازمان ثبت احوال کشور نیز ، یکی دیگر از مدارک لازم برای گرفتن شناسنامه نوزاد بدون پدر است که در صورت کامل بودن این مدارک ، شناسنامه نوزاد بدون پدر ، صادر و به آدرس اعلام شده ، ارسال می گردد .
وضعیت حضانت، ولایت، نسب
در ابتدای امر باید خاطر نشان کنیم که تفاوت میان کودکان عادی و کودکان حاصل از رابطه زنا در نسب آنان است. در مورد فرزندان عادی پدر و مادر که از رابطه مشروع و نکاح متولد شدهاند، نسب آنها به پدر و جد پدریشان برمیگردد. اما کودکانی که نامشروع متولد شدهاند هیچ نسبی با پدر و مادر خود ندارند. در واقع این کودکان هیچ ریشه و اتصالی به افراد زناکاری که آنان را به دنیا آوردهاند، نخواهند داشت.
اما مسئله حضانت و ولایت با نسب این کودکان فرق دارد. ولایت یک مسئله اجباری است و یک حقی که به گردن پدر و جد پدری فرزند است. این حق قابل اسقاط نیست و نمیتوان آن را به دیگری منتقل کرد. پس چه کودک مشروع پدرش باشد چه نامشروع، پدر و جد پدری بر او ولایت دارند.
حضانت این کودکان، جنبه جبران خسارت دارد. یعنی پدر و مادر زناکار باید حضانت طفل خود را بر عهده بگیرند و از او نگهداری کنند تا او به سن قانونی رشد برسد. آنها با بهانه نبود نکاح نمیتوانند فرزندشان را رها کنند و حالا که او را از بسیاری از حقوق بچههای عادی محروم کردهاند، حداقلترین کاری که میتوانند در حق فرزندشان بکنند، حضانت و نگهداری مناسب از او میباشد.
حضانت کودکان رابطه نامشروع مطابق قانون، چه پسر باشند و چه دختر، تا پایان سن ۷ سالگی با مادرشان است. بعد از اینکه کودک به هفت سالگی رسید، دادگاه خانواده با بررسی اوضاع و احوال هر کدام از والدین و ظرایط طفل برای حضانت بعدی او تصمیم میگیرد که بودن در کنار چه کسی برای او بهتر است.
حضانت کودکان رابطه نامشروع
ارث و نفقه
از آن جایی که حق ارث بردن و ارث گذاشتن، به نسب شرعی برمیگردد؛ فرزندان حاصل از رابطه نامشروع از پدر و مادر خود ارثی نمیبرند. همانطور که پدر و مادر این طفل از او ارث نخواهند برد. برای همین هم ارثیه و ماترک این افراد بین سایر وراث با تقدم قوانین ارث، تقسیم خواهد شد.
اما در صورتی که والدین او بعد از برقراری رابطه نامشروع و بچهدار شدن، ازدواج کنند و نکاح شرعی بین آنان برقرار شود، این خانواده قانونی میشود و فرزند آنان هم به مثابه فرزند قانونی ارث خواهد برد.
به جز مورد فوق مطابق ماده ۸۸۴ قانون مدنی، در دو حالت دیگر هم ممکن است فرزند نامشروع مانند فرزند شرعی مستوجب دریافت ارث شود.
اول آن که یکی از دو طرف زنا، نسبت به رابطه نامشروعی که برقرار کردهاند شک وشبههای داشته باشند یا اشتباهی تصور کنند این رابطه حرام نبوده است. در این صورت ولد زنا تبدیل به ولد به شبهه میشود و از جانب آن کسی که شبهه داشته، فرزند قانونی به شمار میرود و تمامی حق و حقوق یک فرزند عادی را خواهد داشت.
پرداخت نفقه فرزندان نامشروع
دوم در صورتی است که هر دو طرف رابطه نامشروع، یعنی زن و مرد زناکار هر دو نسبت به رابطه شبهه داشته یا اشتباهیی تصور کردهاند که این رابطه مشروع است. این تصور اشتباه باعث میشود تا فرزند ولد به شبهه از جانب پدر و مادر خودش باشد و از هر دو طرف ارث ببرد و ارث بدهد.
ماده ۱۹۹۹ قانون مدنی، پرداخت نفقه فرزندان را بر عهده پدر گذاشته است. در واقع، نفقه از جمله نتایج ولایت است. چون پدر و جد پدری ولایت بر فرزند دارند و اختیار زندگی طفل صغیر با آنان است پس نفقه را هم آنان باید بپردازند. برای کودکان حاصل از رابطه نامشروع هم پرداخت نفقه واجب است چون آنها با به دنیا آوردن این کودک به صورت نامشروع زندگی را برای او سخت کردهاند پس حداقل باید هزینههای این زندگی را برآورده کنند.
در صورت معلوم بودن پدر طفل نامشروع، گرفتن شناسنامه و پرداخت نفقه با اوست. اگر او از پس این هزینه برنیاید، پرداخت نفقه با جد پدریش خواهد بود. اگر هیچکدام از آنان مشخص نباشند یا توانایی پرداخت نداشته باشند، اخذ شناسنامه و پرداخت نفقه با مادر است.
تعیین میزان نفقه از سوی دادگاه و با نظر کارشناس مخصوص صورت میگیرد. در تعیین این مقدار، هزینههای عام بزرگ کردن یک کودک به صورت متوسط و با توجه به عرف مشخص میشود.
به عنوان نکته پایانی باید خاطر نشان کنیم، فرزندان حاصل از رابطه نامشروع فقط در حقوق و تکالیف نسبت به پدر و مادر خود با فرزندان قانونی متفاوتند اما در دیگر جنبههای زندگی انسانی، مانند امور مالی، نکاح و طلاق و دیگر مسائل مانند افراد عادی صاحب حق و تکلیف هستند.